Maalamon nga Panuytoy Para sa mga Magtiayon
Maalamon nga Panuytoy Para sa mga Magtiayon
“Ang mga asawa magpasakop sa ila mga bana subong nga sa Ginuo. Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo mga asawa.”—EFESO 5:22, 25.
1. Ano ang husto nga pagtamod sa pag-asawahay?
SI Jesus nagsiling nga ang pag-asawahay amo ang pagtingob sang Dios sa lalaki kag babayi agod mangin “isa ka unod.” (Mateo 19:5, 6) Nagadalahig ini sa duha ka tawo nga magkatuhay sing mga personalidad nga nagatuon sa pagpalambo sing pareho nga interes kag nagabuligay sa paglab-ot sa pareho nga mga tulumuron. Ang pag-asawahay isa ka tubtob-buhi nga salabton, indi lamang temporaryo nga kasugtanan nga mahapos patumbayaan. Sa madamo nga pungsod, indi mabudlay magdiborsio, apang para sa isa ka Cristiano, ang pag-asawahay sagrado. Mabug-at katama nga rason lamang ang makatapos sini.—Mateo 19:9.
2. (a) Ano nga bulig ang matigayon sang mga magtiayon? (b) Ngaa importante nga panikasugan nga mangin madinalag-on ang pag-asawahay?
2 Ang isa ka manuglaygay sa pag-asawahay nagsiling: “Ang madinalag-on nga pag-asawahay isa ka proseso sang dalayon nga pagbag-o samtang ginapadayag sini ang bag-o nga mga isyu, ginalubad ang nagautwas nga mga problema, kag nagagamit sing mga kasangkapan nga sarang matigayon sa kada hugna sang kabuhi.” Para sa Cristianong mga tiayon, ining mga kasangkapan nagalakip sing maalamon nga laygay gikan sa Biblia, suporta gikan sa mga masigka-Cristiano, kag isa ka suod, mapinangamuyuon nga kaangtanan kay Jehova. Ang madinalag-on nga pag-asawahay Genesis 2:18, 21-24; 1 Corinto 10:31; Efeso 3:15; 1 Tesalonica 5:17.
nagapabilin walay sapayan sang mga kabudlayan, kag sa sulod sang mga tinuig, nagahatag ini sing kalipay kag pagkakontento sa mag-tiayon. Labi pa, nagapadungog ini kay Jehova nga Dios, ang Tagtukod sang pag-asawahay.—Iluga si Jesus kag ang Iya Kongregasyon
3. (a) Isumaryo ang laygay ni Pablo sa mga magtiayon. (b) Anong maayong halimbawa ang ginpahamtang ni Jesus?
3 Duha ka libo ka tuig ang nagligad, ginhatagan ni apostol Pablo sing maalamon nga laygay ang Cristianong mga magtiayon sang nagsulat sia: “Subong nga ang kongregasyon nagapasakop kay Cristo, amo man ang mga asawa sa ila mga bana sa tagsa ka butang. Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo mga asawa, subong nga si Cristo man naghigugma sang kongregasyon kag nagtugyan sang iya kaugalingon tungod sa sini.” (Efeso 5:24, 25) Daw ano gid kaayo ini nga pagpaanggid! Ang Cristianong mga asawa nga mapainubuson nga nagapasakop sa ila mga bana nagailog sa kongregasyon sa pagkilala kag pagsunod sa prinsipio sang pagkaulo. Ang tumuluo nga mga bana nga padayon nga nagahigugma sang ila mga asawa, sa maayo man ukon sa mabudlay nga mga tion, nagapakita nga ginasunod nila sing suod ang halimbawa ni Cristo sa paghigugma sa kongregasyon kag sa pag-atipan sa sini.
4. Paano masunod sang mga bana ang halimbawa ni Jesus?
4 Ang Cristianong bana amo ang mga ulo sang ila pamilya, apang may yara man sila ulo, si Jesus. (1 Corinto 11:3) Busa, subong nga gin-atipan ni Cristo ang iya kongregasyon, mahigugmaon man nga ginaatipan sang mga bana ang ila pamilya sa espirituwal kag pisikal nga paagi, bisan pa nagakinahanglan ini sing pagsakripisyo sa ila bahin. Ginauna nila ang kaayuhan sang ila pamilya sangsa ila kaugalingon nga mga handum kag luyag. Si Jesus nagsiling: “Busa, ang tanan nga butang nga luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, dapat man ninyo himuon sa ila.” (Mateo 7:12) Ining prinsipio ilabi na nga naaplikar sa pag-asawahay. Ginpakita ini ni Pablo sang nagsiling sia: “Ang mga bana dapat maghigugma sang ila mga asawa subong sang ila kaugalingon nga mga lawas. . . . Walay tawo nga nagadumot sang iya kaugalingon nga unod; kundi ginapakaon kag ginapalangga niya ini.” (Efeso 5:28, 29) Dapat pakaunon kag palanggaon sang lalaki ang iya asawa kaangay sang pagpakaon kag pagpalangga niya sa iya mismo kaugalingon.
5. Paano mailog sang mga asawa ang Cristianong kongregasyon?
5 Ginatamod sang diosnon nga mga asawa ang Cristianong kongregasyon subong modelo. Sang si Jesus yari sa duta, malipayon nga ginbiyaan sang iya mga sumulunod ang ila anay mga intereses kag nagsunod sa iya. Sang mapatay sia, padayon sila nga nagpasakop sa iya, kag pagligad sang halos 2,000 ka tuig, ang matuod nga Cristianong kongregasyon nagapasakop gihapon kay Jesus kag nagasunod sa iya pagpanguna sa tanan nga butang. Sing kaanggid, wala ginatamay sang Cristianong mga asawa ang ila mga bana ukon ginapakanubo ang Makasulatanhon nga kahimusan sang pagkaulo sa pag-asawahay. Sa baylo, ginasuportahan kag nagapasakop sila sa ila mga bana, nagakooperar sa ila, kag busa nagapalig-on sa ila. Kon ang mag-tiayon nagapanghikot sa sining mahigugmaon nga paagi, ang ila pag-asawahay magamadinalag-on kag magakalipay sila sa ila relasyon.
Padayon nga Magpuyo Upod sa Ila
6. Ano ang laygay ni Pedro para sa mga bana, kag ngaa importante ini?
6 May laygay man si apostol Pedro para sa mga magtiayon, kag ang iya mga pulong sa mga bana mas direkta. Nagsiling sia: “Padayon kamo sa pagpuyo kaupod [sa inyo mga asawa] sa kaanggid nga paagi suno sa ihibalo, nga nagahatag sa ila sing dungog subong sang isa ka mas maluya nga suludlan, ang isa nga may pangbabayi nga kinaiya, sanglit mga masigkamanunubli man kamo kaupod nila sang di-bagay nga bugay sang kabuhi, agod indi masablagan ang inyo mga pangamuyo.” (1 Pedro 3:7) Ang kabug-at sang laygay ni Pedro makita sa katapusan nga mga tinaga sinang teksto. Kon indi pagpadunggan sang bana ang iya asawa, ang iya kaangtanan kay Jehova maapektuhan. Ang iya mga pangamuyo masablagan.
7. Paano dapat padunggan sang bana ang iya asawa?
7 Paano, nian mapadunggan sang mga bana ang ila mga asawa? Ang pagpadungog sa asawa nagakahulugan sang pagpakig-angot sa iya sing mahigugmaon, nga may pagtahod kag dignidad. Ining mainayuhon nga pagpakig-angot sa asawa mahimo daw di-kinaandan para sa madamo. Ang isa ka Griegong iskolar nagsulat: “Sa Romanong kasuguan ang babayi wala sing mga kinamatarong. Sa kasuguan ang iya legal nga mga kinamatarong pareho lang sa bata. . . . Bug-os sia nga napasakop sa iya bana, kag kontrolado gid niya.” Tuhay gid sa Cristianong mga panudlo! Ginpadunggan sang Cristianong bana ang iya asawa. Ang iya mga pagpakig-angot sa iya asawa gintuytuyan sang Cristianong mga prinsipio, indi sang kaugalingon nga kapritso. Dugang pa, nagpatugsiling sia sa iya asawa “suno sa ihibalo,” nga ginadumdom nga isa sia ka maluya nga suludlan.
“Mas Maluya nga Suludlan” sa Anong Paagi?
8, 9. Sa anong mga paagi alalangay ang mga babayi kag mga lalaki?
8 Sang nagsiling si Pedro nga ang babayi “mas maluya nga suludlan,” indi niya buot silingon nga ang babayi mas maluya sa panghunahuna ukon sa espirituwal sangsa lalaki. Huo, mas madamo ang pribilehiyo sang Cristianong mga lalaki sa kongregasyon sangsa mga babayi, kag sa pamilya ang mga babayi napasakop sa ila mga bana. (1 Corinto 14:35; 1 Timoteo 2:12) Walay sapayan sini, pareho lang nga pagtuo, pagbatas, kag mataas nga talaksan sa moral ang ginapatuman sa tanan, sa mga lalaki kag mga babayi. Kag subong sa ginsiling ni Pedro, ang bana kag asawa pareho nga “mga masigkamanunubli . . . sang di-bagay nga bugay sang kabuhi.” Kon kaluwasan ang pagahambalan, alalangay lang ang ila tindog sa atubangan ni Jehova nga Dios. (Galacia 3:28) Si Pedro nagasulat sa mga hinaplas nga Cristiano sang unang siglo. Busa, ang iya mga pulong nagpahanumdom sa Cristianong mga bana nga subong “mga masigkamanunubli ni Cristo,” sila kag ila mga asawa may pareho nga langitnon nga paglaum. (Roma 8:17) Sa pila ka adlaw, pareho sila nga magaalagad subong mga saserdote kag mga hari sa langitnon nga Ginharian sang Dios!—Bugna 5:10.
9 Ang hinaplas nga Cristianong mga asawa indi gid mas manubo sangsa ila hinaplas nga Cristianong mga bana. Kag matuod man ini sa mga may dutan-on nga paglaum. Ginbunakan sang mga lalaki kag mga babayi sang “dakung kadam-an” ang ila malaba nga mga panapton kag ginpaputi ini sa dugo sang Kordero. Ang mga lalaki kag mga babayi nagapakigbahin “adlaw kag gab-i” sa bug-os kalibutan nga pagsinggit sing pagdayaw kay Jehova. (Bugna 7:9, 10, 14, 15) Ang mga lalaki kag mga babayi pareho nga nagalaum nga matigayon ang “mahimayaon nga kahilwayan sang mga anak sang Dios,” kon maagom na nila ang “matuod nga kabuhi.” (Roma 8:21; 1 Timoteo 6:19) Hinaplas man ukon bahin sang iban nga mga karnero, ang tanan nga Cristiano nagaalagad kay Jehova subong “isa ka panong” sa idalom sang “isa ka manugbantay.” (Juan 10:16) Isa gid ka makapakumbinsi nga rason para sa Cristianong mag-asawa nga magpakita sing nagakaigo nga pagpadungog sa isa kag isa!
10. Sa anong kahulugan ang mga babayi “mas maluya nga suludlan”?
10 Kon amo, sa anong paagi ang mga babayi ‘mas maluya nga mga suludlan’? Ayhan ginpatuhuyan ni Pedro ang katunayan nga sa kabilugan ang mga babayi mas magamay kag mas maluya sa pisikal sangsa mga lalaki. Dugang pa, bangod sang aton makasasala nga kahimtangan, ang pinasahi nga pribilehiyo sang mga babayi sa pagpanganak makaapektar gid sa ila panglawason. Ang mga babayi nga yara sa edad nga makapanganak regular nga nagaeksperiensia sing pisikal nga kabudlayan. Nagakinahanglan gid sila sing pinasahi nga pag-atipan kag patugsiling kon nagaeksperiensia sining mga kabudlayan ukon kon nagabatas sang kakapoy sang pagbusong kag pagpanganak. Ang bana nga nagahatag sing dungog sa iya asawa, nga nagakilala sang suporta nga iya ginakinahanglan, makaamot gid sing daku sa kadalag-an sang pag-asawahay.
Sa Isa ka Panimalay nga Nabahinbahin sa Relihion
11. Sa anong kahulugan mahimo magmadinalag-on ang pag-asawahay bisan pa magkatuhay ang relihion sang mag-asawa?
11 Apang, ano abi kon magkatuhay ang relihion sang magtiayon, bangod mag-asawa na sila sang nagbaton ang isa sa ila sing Cristianong kamatuoran? Mahimo bala magmadinalag-on ang ila pag-asawahay? Ginapakita sang mga eksperiensia nga mahimo ini magmadinalag-on. Ang mag-tiayon nga magkatuhay sing relihion mahimo gihapon magmadinalag-on sa ila pag-asawahay sa kahulugan 1 Corinto 7:12-14.
nga magadugay ini kag magahatag sing kalipay sa ila nga duha. Isa pa, ang ila pag-asawahay lehitimo gihapon sa itululok ni Jehova; “isa [sila gihapon] ka unod.” Busa, ginalaygayan ang Cristianong mga tiayon nga makig-upod gihapon sa ila di-tumuluo nga tiayon kon nagasugot sia. Kon may kabataan, makabenepisyo sila sa katutom sang Cristianong ginikanan.—12, 13. Bilang pagsunod sa laygay ni Pedro, paano mabuligan sang Cristianong mga asawa ang ila di-tumuluo nga mga bana?
12 Mainayuhon nga ginlaygayan ni Pedro ang Cristianong mga babayi nga may di-tumuluo nga bana. Ang iya laygay maaplikar man sa Cristianong mga bana nga may di-tumuluo nga asawa. Si Pedro nagsulat: “Kamo nga mga asawa, magpasakop kamo sa inyo mga bana, agod nga, bisan ang wala nagatuman sang pulong, madaug sila sa walay pulong paagi sa paggawi sang ila mga asawa, bangod nasaksihan nila ang inyo putli nga paggawi nga may tudok nga pagtahod.”—1 Pedro 3:1, 2.
13 Mas maayo kon ipaathag sing mataktikanhon sang asawa ang iya pagtuluuhan sa iya bana. Apang, ano abi kon indi niya luyag mamati? Desisyon niya ina. Apang, indi ini wala sing paglaum, bangod ang Cristianong paggawi nagahatag man sing isa ka mabaskog nga panaksi. Madamo nga bana nga sa primero indi anay interesado ukon nagapamatok pa gani sa pagtuluuhan sang ila mga asawa ang nangin “husto nga nahuyog sa kabuhi nga walay katapusan” pagkatapos makita ang maayong paggawi sang ila mga asawa. (Binuhatan 13:48) Bisan pa indi pagbatunon sang bana ang Cristianong kamatuoran, mahimo sia gihapon magdayaw sa paggawi sang iya asawa, sa amo magapabakod ini sang ila pag-asawahay. Ginbaton sang bana nga may asawa nga Saksi ni Jehova nga indi niya masarangan sundon ang ila mataas nga mga talaksan. Sa gihapon, gintawag niya ang iya kaugalingon nga “malipayon nga bana sang isa ka maalikaya nga asawa” kag sinsero nga gindayaw ang iya asawa kag ang mga masigkatumuluo sang iya asawa sa isa ka sulat sa isa ka pamantalaan.
14. Paano mabuligan sang mga bana ang ila di-tumuluo nga mga asawa?
14 Nadaug man sang Cristianong mga bana nga nag-aplikar sang mga prinsipio sang mga pulong ni Pedro ang ila mga asawa paagi sa ila paggawi. Nakita sang di-tumuluo nga mga asawa nga ang ila bana nangin responsable, nag-untat na sa pag-uyang sing kuarta sa pagpanigarilyo, pag-inom, kag pagpanahor kag wala na nagapamuyayaw. Nakilala sang pila sa sining mga asawa ang iban pa nga katapo sang Cristianong kongregasyon. Nagdayaw sila sa mahigugmaon nga Cristianong paghiliutod, kag ang ila nakita sa mga kauturan nagbuyok sa ila kay Jehova.—Juan 13:34, 35.
“Ang Tinago nga Pagkatawo Sang Tagipusuon”
15, 16. Ano nga sahi sang paggawi sang isa ka Cristianong asawa ang mahimo makadaug sa isa ka di-tumuluo nga bana?
15 Ano nga sahi sang paggawi ang makadaug sa isa ka bana? Sa pagkamatuod, amo ini ang paggawi nga kinaugali nga ginapalambo sang Cristianong mga babayi. Si Pedro nagsiling: “Indi pagtuguti nga ang inyo pagpamuni mangin ang nagua nga pagpanalapid sang buhok kag ang pagsuksok sing bulawan nga mga puni ukon ang pagsul-ob sing nagua nga panapton, kundi tuguti nga ini amo ang tinago nga pagkatawo sang tagipusuon sa di-madinulunton nga panapton sang malinong kag malulo nga espiritu, nga may daku gid nga balor sa mga mata sang Dios. Kay, sa amo man, ang balaan nga mga babayi sang una nga nagalaum sa Dios nagpamuni sang ila kaugalingon, nga nagpasakop sa ila mga bana, subong nga si Sara nagtuman anay kay Abraham, nga ginatawag sia nga ‘ginuo.’ Kag kamo nangin mga anak niya, kon padayon kamo nga magahimo sing maayo kag wala nagakahadlok sa bisan ano nga butang nga nagapakugmat.”—1 Pedro 3:3-6.
16 Ginlaygayan ni Pedro ang Cristianong babayi nga indi magsandig sa nagua nga panagway. Sa baylo, dapat mahantop sang iya bana ang epekto sang mga panudlo sang Biblia sa iya nasulod nga pagkatawo. Dapat makita sang iya bana ang pagbag-o sang iya personalidad. Ayhan mapaanggid niya ini sa daan nga personalidad sang iya asawa. (Efeso 4:22-24) Pat-od nga masapwan niya nga ang “malinong kag malulo nga espiritu” sang iya asawa makapaumpaw kag makagalanyat. Indi lamang makapahamuot sa isa ka bana ining panimuot kundi “may daku gid [ini] nga balor sa mga mata sang Dios.”—Colosas 3:12.
17. Paano nangin maayo nga halimbawa si Sara sa Cristianong mga asawa?
17 Ginpatuhuyan si Sara subong modelo, kag takus sia nga halimbawa sa Cristianong mga asawa, Genesis 18:12) Apang, wala ini nagbuhin sang iya dignidad. Maathag nga isa sia ka babayi nga may mabaskog nga espirituwalidad bangod sang iya mabakod nga pagtuo kay Jehova. Sa pagkamatuod, bahin sia sang “tama kadaku nga panganod sang mga saksi” nga ang halimbawa sang pagtuo dapat magpahulag sa aton nga ‘magdalagan nga may pagbatas sang dalaganon nga ginabutang sa aton atubangan.’ (Hebreo 11:11; 12:1) Indi pagpakanubo sa isa ka Cristianong asawa ang mangin kaangay ni Sara.
tumuluo man ukon indi ang ila mga bana. Walay duhaduha nga gintamod ni Sara si Abraham subong iya ulo. Bisan gani sa iya tagipusuon, gintawag niya sia nga “ginuo.” (18. Ano nga mga prinsipio ang naaplikar sa isa ka nabahinbahin nga panimalay?
18 Sa isa ka nabahinbahin sa relihion nga panimalay, ang bana amo gihapon ang ulo. Kon sia amo ang tumuluo, magahatag sia sing patugsiling sa pagtuluuhan sang iya asawa samtang wala ginakompromiso ang iya kaugalingon nga pagtuluuhan. Kon ang asawa amo ang tumuluo, indi man niya dapat ikompromiso ang iya pagtuluuhan. (Binuhatan 5:29) Apang, indi niya dapat pamatukan ang pagkaulo sang iya bana. Dapat niya padunggan ang posisyon sang iya bana kag magpasakop “sa kasuguan sang iya bana.”—Roma 7:2.
Ang Maalamon nga Panuytoy Sang Biblia
19. Ano ang pila ka pag-ipit sa pag-asawahay, apang paano ini mapamatukan?
19 Sa karon, madamong butang ang nagaipit sa pag-asawahay. Madamong lalaki ang wala nagatuman sang ila responsibilidad. May pila ka babayi nga wala nagakilala sa pagkaulo sang ila mga bana. Sa pila ka pag-asawahay, ang isa ka tiayon ginasakit ukon ginamulay. Para sa mga Cristiano, ang kapigaduhon, tawhanon nga pagkadihimpit, kag ang espiritu sang kalibutan upod ang imoralidad sini kag tiko nga mga prinsipio magatilaw sang pagkamainunungon. Apang, bisan ano man ang ila kahimtangan, ang Cristianong mga lalaki kag mga babayi nga nagasunod sang Cristianong mga prinsipio ginapakamaayo ni Jehova. Bisan isa lang sa mag-tiayon ang nagaaplikar sang prinsipio sang Biblia, mas maayo ini sangsa wala gid. Dugang pa, ginahigugma kag ginabuligan ni Jehova ang iya mga alagad nga nagapabilin nga matutom sa ila ginsumpaan sa kasal bisan sa mabudlay nga mga kahimtangan. Wala niya ginakalimtan ang ila pagkamainunungon.—Salmo 18:25; Hebreo 6:10; 1 Pedro 3:12.
20. Ano ang laygay ni Pedro para sa tanan nga Cristiano?
20 Pagkatapos laygayan ang minyo nga mga lalaki kag mga babayi, naghinakop si apostol Pedro paagi sa mainit nga pagpalig-on. Nagsiling sia: “Sa katapusan, kamo tanan mag-anggid sa panghunahuna, nga nagapakita sing patugsiling, may utudnon nga gugma, mapinalanggaon nga kaawa, mapainubuson sa hunahuna, nga wala nagabalos sing halit sa halit ukon pasipala sa pasipala, kundi, sa baylo, nagapakamaayo, kay gintawag kamo sa sini nga dalanon, agod nga makapanubli kamo sing pagpakamaayo.” (1 Pedro 3:8, 9) Isa gid ka maalamon nga laygay para sa tanan, ilabi na sa mga magtiayon!
Madumduman Mo Bala?
• Paano mailog sang Cristianong mga bana si Jesus?
• Paano mailog sang Cristianong mga asawa ang kongregasyon?
• Sa anong paagi mapadunggan sang mga bana ang ila mga asawa?
• Ano ang pinakamaayo nga himuon sang isa ka Cristianong asawa nga ang bana indi tumuluo?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 16]
Ginahigugma kag ginaatipan sang isa ka Cristianong bana ang iya asawa
Ginatahod kag ginapadunggan sang isa ka Cristianong asawa ang iya bana
[Retrato sa pahina 17]
Indi kaangay sang kasuguan sang Roma, ginapatuman sang Cristianong mga panudlo nga padunggan sang bana ang iya asawa
[Retrato sa pahina 18]
Ang mga lalaki kag mga babayi sang “dakung kadam-an” pareho nga nagalaum sa kabuhi nga walay katapusan sa Paraiso
[Retrato sa pahina 20]
Gintamod ni Sara si Abraham subong iya ginuo