Ang Matuod nga mga Panudlo nga Nagapahamuot sa Dios

AGOD mahibaluan sang mga pumuluyo sang duta kon ano nga mga panudlo ang matuod kag kalahamut-an sa Dios, dapat ipahayag sang Dios ang iya mga panghunahuna sa tawo. Dapat man niya pat-uron nga matigayon sang tanan ina nga pagpahayag. Paano pa mahibaluan sang katawhan kon ano nga sahi sang mga doktrina, pagsimba, kag paggawi ang ginakahamut-an sang Dios? Naghatag bala ang Dios sing amo sini nga impormasyon? Kon amo, sa anong paagi?

Ang tawo bala nga may pila ka dekada lamang nga kalawigon sang kabuhi personal nga makakomunikar sa tanan nga katawhan kag mangin alagyan sang komunikasyon gikan sa Dios? Indi. Apang mahimo ini sang isa ka permanente nga nasulat nga rekord. Gani, indi bala nagakaigo nga ang pagpahayag gikan sa Dios matigayon sa isa ka libro? Ang isa sa dumaan nga mga libro nga nagapangangkon nga inspirado sang Dios amo ang Biblia. “Ang bug-os nga Kasulatan inspirado sang Dios kag mapuslanon sa pagpanudlo, sa pagsabdong, sa pagtadlong sang mga butang, sa pagdisiplina sa pagkamatarong,” siling sang isa sa mga manunulat sini. (2 Timoteo 3:16) Usisaon naton sing maayo ang Biblia kag tan-awon naton kon amo ini ang ginhalinan sang matuod nga mga panudlo.

Daw Ano Na Ini Kadugay?

Sa panguna nga mga libro sang relihion, ang Biblia isa sa pinakadumaan. Ang nahauna nga mga bahin sini ginsulat mga 3,500 ka tuig na ang nagligad. Natapos ini sang 98 C.⁠E.⁠ * Bisan pa ginsulat ini sang mga 40 ka lalaki sa sulod sang 1,600 ka tuig, ang Biblia isa ka nagahisantuanay nga hubon sang mga sulat. Ini bangod ang Awtor gid sini amo ang Dios.

Ang Biblia amo ang libro nga may pinakalapnag nga sirkulasyon kag badbad sa bug-os nga maragtas. Kada tuig, mga 60 milyones ka kopya sang kompleto nga Biblia ukon mga bahin sini ang ginapanagtag. Ang kompleto nga Biblia ukon mga bahin sini ginbadbad sa kapin sa 2,300 ka hambal kag dialekto. Mabasa sang kapin sa 90 porsiento sang tawhanon nga pamilya ang Biblia, ukon ang bahin sini, sa ila tumandok nga hambal. Nalandas sini nga libro ang pungsudnon nga mga dulunan,  pagbinangig sang mga rasa, kag etniko nga mga balagbag.

Paano Ini Gin-areglo?

Kon may Biblia ka, ngaa indi mo ini buksan kag tan-awon kon paano ini gin-areglo?⁠ * Una, tan-awa ang kaundan ukon table of contents. Ang kalabanan nga mga Biblia may table of contents sa panugod, nga nagalista sang ngalan sang tagsa ka tulun-an kag sang numero sang pahina diin ini masapwan. Makita mo nga ang Biblia isa ka daku nga koleksion sang indibiduwal nga mga tulun-an, kag ang tagsa may pinasahi nga ngalan. Ang nahauna nga tulun-an amo ang Genesis, kag ang katapusan amo ang Bugna, ukon Apokalipsis. Ang mga tulun-an gingrupo sa duha ka seksion. Ang nahaunang 39 ka tulun-an ginatawag nga Hebreong Kasulatan, kay ang kalabanan sini ginsulat anay sa Hebreo nga hambal. Ang katapusan nga 27 ka tulun-an ginsulat anay sa Griego nga hambal kag nagahuman sang Griegong Kasulatan. Ginatawag sang iban ining duha ka seksion subong Daan nga Testamento kag Bag-ong Testamento.

Para mahapos pangitaon, ang mga tulun-an sang Biblia may mga kapitulo kag mga bersikulo. Kon ginasambit ang mga kasulatan sa sini nga magasin, pagkatapos sang ngalan sang tulun-an sang Biblia, ang nahauna nga numero nagatudlo sa kapitulo sina nga tulun-an kag ang masunod, sa bersikulo. Halimbawa, ang pagsambit sa “2 Timoteo 3:16” nagakahulugan sing tulun-an sang Ikaduhang Timoteo, kapitulo 3, bersikulo 16. Tan-awa abi kon makita mo ina nga bersikulo sa Biblia.

Wala ka bala nagaugyon nga ang pinakamaayo nga paagi agod mangin pamilyar ka sa Biblia amo ang basahon ini sing regular? Nasapwan sang iban nga mapuslanon nga basahon anay ang Griegong Kasulatan, sugod sa tulun-an sang Mateo. Paagi sa pagbasa sing tatlo tubtob lima ka kapitulo sa isa ka adlaw, mabasa mo ang bug-os nga Biblia sa sulod sang isa ka tuig. Apang paano mo mapat-od nga inspirado gid sang Dios ang mabasa mo sa Biblia?

Masaligan Mo Bala ang Biblia?

Indi bala dapat nga ang inspirado sang Dios nga libro para sa tanan nga katawhan nagaunod sing wala nagabag-o nga laygay sa kon paano magkabuhi? Ang Biblia nagapakita sang paghangop sa tawhanon nga kinaugali nga maaplikar sa tanan nga kaliwatan sang katawhan, kag ang mga prinsipio sini mapuslanon gihapon karon subong sang una ini nga ginhatag. Makita ini gilayon sa bantog nga diskurso ni Jesucristo, ang Tagpatok sang Cristianismo. Mabasa ini sa Mateo kapitulo 5 tubtob 7. Wala lamang ginapakita sa aton sini nga pamulongpulong, nga kilala subong Sermon sa Bukid, kon paano masapwan ang matuod nga kalipay kundi kon paano man lubaron ang mga binais, kon paano mangamuyo, kon paano tamdon ang materyal nga mga kinahanglanon, kag madamo pa. Maathag nga ginasugid sa aton sang Biblia sa sini nga diskurso, kag sa nabilin pa nga mga pahina sini, kon ano ang aton himuon kag kon ano ang aton likawan agod pahamut-an ang Dios kag pauswagon ang aton kahimtangan.

Ang isa pa ka rason kon ngaa masaligan mo ang Biblia amo nga kon nagasambit ini tuhoy sa siensia, eksakto gid ang ginasiling sining dumaan nga libro. Halimbawa, sang ang kalabanan nga mga tawo nagapati anay nga ang duta matapan, ang Biblia nagsiling tuhoy sa “natipulunan sang duta.”⁠ * (Isaias 40:22) Kag kapin sa 3,000 ka tuig antes ginpaathag sang bantog nga sientipiko nga si Sir Isaac Newton nga ang mga planeta nagapabilin sa wala unod nga espasyo bangod sang grabidad, ang Biblia mabinalaybayon nga nagsiling nga ‘ang duta nagabitay sa wala.’ (Job 26:7) Binagbinaga man ining mabinalaybayon nga paglaragway tuhoy sa siklo sang tubig sa duta, nga ginsulat mga 3,000 ka tuig ang nagligad: “Ang tanan nga suba nagailig pakadto sa dagat, apang ang dagat wala mapuno. Sa duog diin ang mga suba nagakadto, didto nagabalik sila.” (Manugwali 1:​7, Ang Biblia, PBS) Huo, ang  Manunuga sang uniberso amo man ang Awtor sang Biblia.

Ang pagkasibu sang Biblia sa maragtas nagahisanto sa kamatuoran nga inspirado ini sang Dios. Ang mga hitabo sa Biblia indi himuhimo lamang. May kaangtanan ini sa espesipiko nga mga petsa, katawhan, kag mga duog. Halimbawa, ang Lucas 3:1 nagasambit sang “ikapulog-lima nga tuig sang paghari ni Tiberio Cesar, sang si Poncio Pilato ang gobernador sang Judea, kag si Herodes ang manugdumala sang distrito sang Galilea.”

Walay sapayan nga ang halos ginareport lamang pirme sang dumaan nga mga istoryador amo ang mga kadalag-an kag maayo nga mga kinaiya sang mga manuggahom, ang mga manunulat sang Biblia bunayag, nga ginabaton sing tampad bisan ang ila kaugalingon nga mga kasaypanan. Halimbawa, si Hari David sang Israel nagtu-ad: “Nakasala ako sing daku sa ginhimo ko. . . . Nagpanghikot ako sing binuang gid.” Ini nga pinamulong bunayag nga ginrekord sa Biblia. (2 Samuel 24:10) Kag ginsulat mismo sang manunulat sang Biblia nga si Moises ang insidente sang wala sia magpakita sing pagsalig sa matuod nga Dios.​—⁠Numeros 20:12.

May isa pa ka pamatuod nga ang Biblia inspirado sang Dios. Ini amo ang natuman nga mga tagna sini​—⁠ang maragtas nga ginsulat sing abanse. Ang pila sini nga mga tagna amo ang tuhoy kay Jesucristo. Halimbawa, kapin sa 700 ka tuig antes matawo si Jesus, husto gid nga gintagna sang Hebreong Kasulatan nga ining Isa nga Ginsaad matawo sa “Betlehem sang Judea.”​—⁠Mateo 2:1-6; Miqueas 5:2.

Binagbinaga ang isa pa ka halimbawa. Sa 2 Timoteo 3:1-5, ang Biblia nagasiling: “Sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan. Kay ang mga tawo mangin mahigugmaon sa kaugalingon, mahigugmaon sa kuarta, hambog, matinaastaason, mapasipalahon, di-matinumanon sa mga ginikanan, di-mapinasalamaton, di-mainunungon, wala sing kinaugali nga gugma, indi tampad sa kasugtanan, mapatupatuon, wala sing pagpugong sa kaugalingon, mabangis, wala sing gugma sa pagkamaayo, maluib, matig-a sing ulo, nagahabok sa pagpadayaw, mahigugmaon sa kinasadya sa baylo nga mahigugmaon sa Dios, nga may dagway sang diosnon nga debosyon apang nagapanghiwala sang gahom sini.” Wala bala sini ginalaragway sa kabilugan ang panimuot sang mga tawo karon? Ginsulat ini sang tuig 65 C.⁠E., kapin na sa 1,900 ka tuig ang nagligad!

Ano ang Ginatudlo sa Aton sang Biblia?

Samtang ginabasa mo ang Biblia, makita mo nga ginhalinan ini sang mas mataas nga kaalam. Nagahatag ini sing makaalayaw nga sabat sa mga pamangkot subong sini: Sin-o ang Dios? Matuod bala ang Yawa? Sin-o si Jesucristo? Ngaa may pag-antos? Ano ang nagakatabo sa aton kon mapatay kita? Nagkalainlain nga mga sabat ang mabatian mo kay ang mga tawo nga nagahatag sing sabat may lainlain man nga mga pagpati kag mga kustombre. Apang ginasugid sang Biblia ang kamatuoran tuhoy sini kag sa madamo pa nga topiko. Dugang pa, tuhoy sa paggawi kag panimuot sa iban nga mga tawo kag sa mas mataas nga mga awtoridad, ang pagtuytoy sang Biblia amo ang pinakamaayo.⁠ *

Ano ang ginasugid sang Biblia tuhoy sa katuyuan sang Dios para sa duta kag sa katawhan? Ini nagasaad: “Sa diutay pa nga tion, kag ang malauton wala na . . . Apang ang mga mahagop magapanag-iya sang duta, kag makasapo gid sila sing daku nga kalipay sa kabuganaan sang paghidait.” (Salmo 37:​10, 11) “Ang Dios gid magaupod sa [katawhan]. Kag pahiran niya ang tagsa ka luha sa mga mata nila, kag wala na sing kamatayon, ukon kalisod ukon paghibi ukon kasakit pa. Ang nahaunang mga butang nagtaliwan.” (Bugna 21:​3, 4) “Ang mga matarong magapanag-iya sang duta, kag magapuyo sila sing dayon sa sini.”​—⁠Salmo 37:29.

Nagatagna man ang Biblia nga ang inaway, krimen, kasingki, kag kalautan madula na sa dili madugay. Ang balatian, katigulangon, kag kamatayon wala na. Ang kabuhi nga walay katapusan sa paraiso nga duta mangin isa ka katunayan. Daw ano ka makalilipay nga palaabuton! Kag ini tanan nagapakita gid nga ginahigugma sang Dios ang katawhan!

Ano ang Imo Himuon?

Ang Biblia isa ka makatilingala nga dulot gikan sa Manunuga. Paano mo tamdon ini nga libro? Nagpati anay ang isa ka Hindu nga lalaki nga agod ang pagpahayag gikan sa Dios mangin mapuslanon  sa tanan nga katawhan, dapat nauna pa ini sa sibilisasyon. Sang mahangpan niya nga ang mga bahin sang Biblia mas dumaan pa sangsa pinakadumaan nga Hindu nga mga sinulatan, ang mga Veda, namat-od sia nga basahon ang Biblia kag usisaon ang kaundan sini.⁠ * Narealisar man sang isa ka propesor sa unibersidad sa Estados Unidos ang kinahanglanon nga basahon anay ining may pinakalapnag sing sirkulasyon nga libro sa kalibutan antes maghimo sing opinyon tuhoy sini.

Ang pagbasa sang Biblia kag ang pag-aplikar sang ginatudlo sini magahatag sa imo sing madamong benepisyo. Ang Biblia nagasiling: “Malipayon ang tawo . . . [nga] ang iya kalipay yara sa kasuguan ni Jehova, kag sa iya kasuguan nagabasa sia sing mahinay sa adlaw kag gab-i. Kag pat-od nga mangin kaangay sia sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig, nga nagapamunga sa iya panag-on kag ang iya dahon indi malaya, kag ang tanan nga ginahimo niya magamadinalag-on.”⁠ * (Salmo 1:1-3) Ang pagtuon sa Biblia kag pagbinagbinag sa ginasiling sini magahatag sa imo sing kalipay bangod ang imo espirituwal nga kinahanglanon mapaayawan. (Mateo 5:3) Ipakita sa imo sang Biblia kon paano magkabuhi sing mabungahon kag kon paano malubad sing madinalag-on ang mga problema. Huo, “sa pagtuman sa [mga kasuguan sang Dios nga nasulat sa Biblia] may daku nga padya.” (Salmo 19:11) Dugang pa, ang pagsalig sa mga saad sang Dios magahatag sa imo sing mga pagpakamaayo karon kag sing masanag nga palaabuton.

Ang Biblia nagalaygay sa aton: “Subong sang mga lapsag nga bag-o natawo, kalangkagi ang wala masimbugan nga gatas nga iya sang pulong.” (1 Pedro 2:2) Ang lapsag nagadepende sa pagkaon kag dapat mapaayawan ini nga kinahanglanon. Sing kaanggid, nagadepende kita sa ihibalo gikan sa Dios. Gani, “kalangkagi,” ukon handuma gid, ang iya Pulong. Ang Biblia isa ka libro sang matuod nga mga panudlo gikan sa Dios. Himua nga tulumuron nga basahon ini sing regular. Ang mga Saksi ni Jehova sa inyo lugar malipay sa pagbulig sa imo nga makabenepisyo gid sa imo pagtuon. Ginaagda ka namon nga kontakon sila. Ukon mahimo mo sulatan ang mga manugbalhag sini nga magasin.

[Mga nota]

[Retrato sa pahina 7]

“Kalangkagi” ang Pulong sang Dios. Tun-i sing regular ang Biblia

[Credit Line sang retrato sa pahina 5]

NASA photo