Ang Kasuguan sang Gugma sa Tagipusuon

“Ibutang ko ang akon kasuguan sa sulod nila, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon.”​—⁠JEREMIAS 31:33.

1, 2. (a) Ano ang aton pagabinagbinagon karon? (b) Paano si Jehova nagpasundayag sa Bukid Sinai?

SA NAUNA nga duha ka artikulo, natun-an naton nga sang magdulhog si Moises gikan sa Bukid Sinai, nagasilak ang iya nawong subong banaag sang himaya ni Jehova. Ginhambalan man naton ang tabon nga ginbutang ni Moises sa iya nawong. Binagbinagon naton karon ang isa ka butang may kaangtanan sa sini nga may kahulugan para sa mga Cristiano karon.

² Sang si Moises didto sa ibabaw sang bukid, nakabaton sia sing mga instruksion gikan kay Jehova. Nasaksihan sang mga Israelinhon nga nagtipon sa kunsaran sang Bukid Sinai ang makapahayanghag nga pagpasundayag sang Dios. “May mga daguob kag mga kilat, kag madamol nga gal-um sa ibabaw sang bukid kag tama kabaskog nga tunog sang budyong, amo nga nagkurog ang tanan nga katawhan sa kampo. . . . Kag ang Bukid Sinai nag-aso sa bug-os nga palibot, kay si Jehova nagpanaug sa ibabaw sini sa kalayo; kag ang aso sini nagtub-ok subong sang aso sang hurno, kag ang bug-os nga bukid nagkurog sing mabaskog gid.”​—⁠Exodo 19:16-18.

3. Paano ginhatag ni Jehova ang Napulo ka Sugo sa Israel, kag ano ang nahangpan sang ulihi sadto nga pungsod?

³ Nagpakighambal si Jehova sa katawhan paagi sa isa ka anghel, kag ginhatagan sila sang ginatawag karon nga Napulo ka Sugo. (Exodo 20:1-17) Busa, indi gid maduhaduhaan nga ini nga kasuguan naghalin sa Labing Gamhanan. Ginsulat ni Jehova ini nga mga sugo sa mga tapitapi nga bato​—⁠mga tapitapi nga ginpusdak ni Moises sang makita niya ang mga Israelinhon nga nagasimba sa bulawan nga tinday nga baka. Ginsulat liwat ni Jehova ang mga sugo sa bato. Sini nga tion, sang nagadulhog si Moises nga dala ang mga tapitapi, nagsilak ang iya nawong. Nahangpan na karon sang tanan nga Israelinhon ang daku nga importansia sini nga kasuguan.​—⁠Exodo 32:15-19; 34:​1, 4, 29, 30.

4. Ngaa importante gid ang Napulo ka Sugo?

⁴ Ang duha ka tapitapi nga nasulatan sang Napulo ka Sugo ginsulod sa kaban sang katipan nga  yara sa sulod sang Labing Balaan nga bahin sang tabernakulo kag sang ulihi sang templo. Ang kasuguan nga nasulat sa mga tapitapi amo ang sadsaran nga mga prinsipio sang Mosaikong Kasuguan nga katipan kag amo man ang nangin basehan sang teokratiko nga pagdumalahan sang isa ka pungsudnon nga panguluhan. Ebidensia ini nga si Jehova nagapakig-angot sa isa ka espesipiko nga katawhan, isa ka pinili nga katawhan.

5. Sa anong mga paagi ginpabanaag sang kasuguan sang Dios sa Israel ang iya gugma?

⁵ Madamo ang ginpahayag sini nga kasuguan tuhoy kay Jehova, ilabi na ang iya gugma sa iya katawhan. Nangin hamili gid ini nga regalo para sa mga nagtuman sa sini! Nagsiling ang isa ka iskolar nga ang Napulo ka Sugo superyor gid sangsa bisan anong sistema sa moralidad nga nahimo sang mga tawo. Tuhoy sa Mosaikong Kasuguan sa kabilugan, nagsiling si Jehova: “Kon tumanon ninyo sing maayo ang akon tingog kag sundon gid ang akon katipan, nian pat-od nga kamo mangin akon pinasahi nga pagkabutang gikan sa tanan sang iban pa nga katawhan, bangod ang bug-os nga duta akon. Kag kamo mangin isa ka ginharian sang mga saserdote sa akon kag isa ka balaan nga pungsod.”​—⁠Exodo 19:​5, 6.

Kasuguan nga Nasulat sa Tagipusuon

6. Ano nga kasuguan ang may mas daku nga balor sangsa kasuguan nga nasulat sa bato?

⁶ Huo, daku gid ang balor sining kasuguan sang Dios. Apang, nahibaluan mo bala nga ang hinaplas nga mga Cristiano nagapanag-iya sing butang nga mas daku ang balor sangsa kasuguan nga nasulat sa bato? Gintagna ni Jehova ang paghimo sing isa ka bag-ong katipan nga indi kaangay sang Kasuguan nga katipan nga ginhimo upod sa pungsod sang Israel. “Ibutang ko ang akon kasuguan sa sulod nila, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon.” (Jeremias 31:31-34) Si Jesus, nga Manugpatunga sang bag-ong katipan, wala maghatag sing nasulat nga kasuguan sa iya mga sumulunod. Ginpatudok niya ang kasuguan ni Jehova sa hunahuna kag tagipusuon sang iya mga disipulo paagi sa mga butang nga iya ginsiling kag ginhimo.

7. Kay sin-o una ginhatag “ang kasuguan ni Cristo,” kag sin-o sang ulihi ang nagbaton sa sini?

⁷ Ini nga kasuguan gintawag nga “kasuguan ni Cristo.” Una ini nga ginhatag, indi sa pungsod sang kinaugali nga Israel, nga mga kaliwat ni Jacob, kundi sa isa ka espirituwal nga pungsod, “ang Israel sang Dios.” (Galacia 6:​2, 16; Roma 2:​28, 29) Ang Israel sang Dios ginatapuan sang hinaplas sang espiritu nga mga Cristiano. Sang ulihi, ginbuylugan sila sang “isa ka dakung kadam-an” gikan sa tanan nga pungsod nga nagatinguha man sa pagsimba kay Jehova. (Bugna 7:​9, 10; Zacarias 8:23) Subong “isa ka panong” sa idalom sang “isa ka manugbantay,” ginbaton sining duha ka grupo ang “kasuguan ni Cristo” nga nagatuytoy sa tanan nga ginahimo nila.​—⁠Juan 10:16.

8. Ano ang pagkatuhay sang Mosaikong Kasuguan kag sang kasuguan ni Cristo?

⁸ Indi kaangay sang kinaugali nga mga Israelinhon, nga napaidalom sa Mosaikong Kasuguan bangod sang pagkabun-ag, ang mga Cristiano nagapabilin sa idalom sang kasuguan ni Cristo bangod ginpili nila ini, gani indi importante kon ano ang rasa kag kon diin nabun-ag ang isa. Nakilala nila si Jehova kag natun-an nila ang iya mga dalanon kag luyag nila himuon ang iya kabubut-on. Bangod  ang kasuguan sang Dios nasulat “sa sulod nila,” sa malaragwayon nga hambal, “sa ila tagipusuon,” wala ginatuman sang hinaplas nga mga Cristiano ang Dios bangod lamang mahimo niya silutan ang mga nagalalis sa iya; ukon bangod obligado gid sila. Nagatuman sila bangod sang mas importante kag mas mabaskog nga rason, kag nagatuman man ang mga katapo sang iban nga mga karnero bangod ang kasuguan sang Dios yara man sa ila tagipusuon.

Mga Kasuguan nga Napasad sa Gugma

9. Paano ginpakita ni Jesus nga ang gugma amo ang kaundan sang mga kasuguan ni Jehova?

⁹ Ang kaundan sang tanan nga kasuguan kag pagsulundan ni Jehova sarang masumaryo sa isa lamang ka tinaga: gugma. Kinahanglanon ini nga bahin sang putli nga pagsimba halin sadto kag tubtob san-o. Sang ginpamangkot kon ano ang labing daku nga sugo sa Kasuguan, nagsabat si Jesus: “Higugmaa si Jehova nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon kag sa bug-os mo nga kalag kag sa bug-os mo nga hunahuna.” Ang ikaduha amo, “Higugmaa ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” Nian nagsiling sia: “Sa sining duha ka sugo natingob ang bug-os nga Kasuguan, kag ang mga Manalagna.” (Mateo 22:35-40) Sa amo, ginpakita ni Jesus nga indi lamang ang Kasuguan upod ang Napulo ka Sugo, kundi ang bug-os nga Hebreong Kasulatan ang napasad sa gugma.

10. Paano naton nahibaluan nga ang gugma amo ang basehan sang kasuguan ni Cristo?

¹⁰ Nangin basehan man bala ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo sang kasuguan nga yara sa tagipusuon sang mga Cristiano? Sa pagkamatuod! Ang kasuguan ni Cristo nagadalahig sing tinagipusuon nga gugma sa Dios kag nagalakip sing bag-o nga sugo​—⁠dapat magpakita ang mga Cristiano sing masinakripisyuhon nga gugma sa isa kag isa. Dapat sila maghigugmaanay subong sang ginpakita ni Jesus, nga kinabubut-on nga naghalad  sang iya kabuhi para sa iya mga abyan. Gintudluan ni Jesus ang iya mga disipulo nga higugmaon ang Dios kag ang isa kag isa sa ila, subong sang paghigugma niya sa ila. Ang talalupangdon nga paghigugmaanay sang matuod nga mga Cristiano amo ang panguna nga kinaiya nga nagapakilala sa ila. (Juan 13:​34, 35; 15:​12, 13) Ginsilingan pa gani niya sila nga higugmaon ang ila mga kaaway.​—⁠Mateo 5:44.

11. Paano si Jesus nagpakita sing gugma sa Dios kag sa katawhan?

¹¹ Nagpahamtang si Jesus sing himpit nga halimbawa sa pagpakita sing gugma. Subong isa ka gamhanan nga espiritu nga tinuga sa langit, ginbaton niya ang kahigayunan nga pauswagon ang mga intereses sang iya Amay sa duta. Magluwas nga ginhalad niya ang iya tawhanon nga kabuhi agod ang iban mabuhi sing dayon, ginpakita niya sa mga tawo kon paano sila dapat magkabuhi. Mapainubuson sia, mainayuhon, kag mapatugsilingon, nga nagabulig sa mga ginabug-atan kag ginapigos. Nagpaalinton man sia sing “mga pulong sang kabuhi nga walay katapusan,” kag walay kalapyo nga nagbulig sa iban nga makilala si Jehova.​—⁠Juan 6:68.

12. Ngaa masiling nga indi mabulag ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo?

¹² Sa pagkamatuod, ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo indi mabulag. Nagsiling si apostol Juan: “Ang gugma gikan sa Dios . . . Kon ang bisan sin-o magasiling: ‘Ginahigugma ko ang Dios,’ apang ginadumtan ang iya utod, butigon sia. Kay sia nga wala nagahigugma sang iya utod, nga makita niya, indi makahigugma sa Dios, nga indi niya makita.” (1 Juan 4:​7, 20) Si Jehova amo ang tuburan kag personipikasyon sang gugma. May gugma ang tanan nga ginahimo niya. Nagahigugma kita bangod ginhimo kita sa iya dagway. (Genesis 1:27) Paagi sa pagpakita sing gugma sa aton isigkatawo, ginapakita naton ang aton gugma sa Dios.

Ang Paghigugma Nagakahulugan sing Pagtuman

13. Agod mahigugma naton ang Dios, ano anay ang dapat naton himuon?

¹³ Paano naton mahigugma ang Dios nga indi naton makita? Ang nahauna nga tikang nga importante gid amo ang makilala sia. Indi naton mahigugma sing tunay ukon masaligan ang isa ka dumuluong. Amo kon ngaa, ginapalig-on kita sang Pulong sang Dios nga kilalahon ang Dios paagi sa pagbasa sang Biblia, pagpangamuyo, kag pagpakig-upod sa mga nakakilala na kag nagahigugma sa iya. (Salmo 1:​1, 2; Filipos 4:⁠6; Hebreo 10:25) Ang apat ka Ebanghelyo ilabi na nga mapuslanon, kay ginapahayag sini ang personalidad ni Jehova paagi sa kabuhi kag ministeryo ni Jesucristo. Ang aton handum nga tumanon ang Dios kag ilugon ang iya personalidad labi pa nga nagabaskog kon makilala naton sia kag maapresyar ang gugma nga ginpakita niya sa aton. Huo, kon ginahigugma naton ang Dios, dapat naton sia tumanon.

14. Ngaa masiling nga ang kasuguan sang Dios indi mabug-at?

¹⁴ Kon ginahigugma naton ang mga indibiduwal, ginahibalo naton kon ano ang ila luyag kag indi luyag, kag nagapasibu kita sa sini. Indi naton luyag nga maakig ang aton mga ginahigugma. “Amo ini ang kahulugan sang gugma sa Dios,” sulat ni apostol Juan, “nga sundon naton ang iya mga sugo; apang ang iya mga sugo indi mabug-at.” (1 Juan 5:3) Indi ini mabug-at ukon madamo. Ang aton dalanon ginatuytuyan sang gugma. Indi kinahanglan nga magsaulo kita sing madamo nga kasuguan agod matuytuyan ang tagsa ka butang nga ginahimo naton; ang gugma sa Dios amo ang nagatuytoy sa aton. Kon ginahigugma naton ang Dios, nalipay kita nga himuon ang iya kabubut-on. Nian, matigayon naton ang kahamuot sang Dios, kag makabenepisyo kita, kay ang iya pagtuytoy para pirme sa aton kaayuhan.​—⁠Isaias 48:17.

15. Ano ang magapahulag sa aton sa pag-ilog kay Jehova? Ipaathag.

¹⁵ Ang gugma sa Dios nagapahulag sa aton nga ilugon ang iya mga kinaiya. Kon ginahigugma naton ang isa ka tawo, ginadayaw naton ang iya mga kinaiya kag nagatinguha kita nga mangin kaangay sa iya. Binagbinaga ang kaangtanan ni Jehova kag ni Jesus. Magkaupod sila sa langit ayhan sa sulod sang binilyon ka tuig. Isa ka madalom kag putli nga paghigugmaanay ang nagluntad sa tunga nila. Himpit gid nga nailog ni Jesus ang iya langitnon nga Amay amo nga  nakasiling sia sa iya mga disipulo: “Sia nga nakakita sa akon nakakita man sa Amay.” (Juan 14:9) Samtang nagadugang ang aton ihibalo kag apresasyon kay Jehova kag sa iya Anak, mapahulag kita nga ilugon sila. Ang aton gugma kay Jehova, upod ang bulig sang iya balaan nga espiritu, magabulig sa aton sa ‘pag-uba sang daan nga personalidad upod ang mga buhat sini, kag pagsul-ob sing bag-o nga personalidad.’​—⁠Colosas 3:​9, 10; Galacia 5:​22, 23.

Gugma nga May Binuhatan

16. Paano ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo ginapakita paagi sa aton pagbantala kag pagpanudlo nga hilikuton?

¹⁶ Subong mga Cristiano, ginapahulag kita sang aton gugma sa Dios kag sa isigkatawo nga magpakigbahin sa pagbantala sang Ginharian kag paghimo sing disipulo nga hilikuton. Sa paghimo sini, ginapahamut-an naton si Jehova nga Dios, “nga ang iya kabubut-on amo nga ang tanan nga sahi sang mga tawo maluwas kag makadangat sa sibu nga ihibalo sang kamatuoran.” (1 Timoteo 2:​3, 4) Nian, makasapo kita sing kalipay sa pagbulig sa iban nga masulat ang kasuguan ni Cristo sa ila tagipusuon. Kag nalipay kita sa pagtan-aw samtang ang ila personalidad ginabag-o agod magpabanaag sang mga kinaiya ni Jehova. (2 Corinto 3:18) Sa pagkamatuod, ang pagbulig sa iban nga makilala ang Dios amo ang labing hamili nga maregalo naton sa ila. Ang mga nagabaton sang pagpakig-abyan ni Jehova makaagom sini tubtob sa walay katubtuban.

17. Ngaa maalamon nga palambuon ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo sangsa materyal nga mga butang?

¹⁷ Nagakabuhi kita sa isa ka kalibutan diin ang materyal nga mga butang ginapabaloran sing daku, kag ginahigugma pa gani. Apang, ang materyal nga mga butang indi walay katapusan. Mahimo ini kawaton ukon madunot. (Mateo 6:19) Ang Biblia nagapaandam sa aton: “Ang kalibutan  nagataliwan kag amo man ang kailigbon sini, apang sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.” (1 Juan 2:​16, 17) Huo, si Jehova magapabilin tubtob sa walay katubtuban, kag amo man ang mga nagahigugma kag nagaalagad sa iya. Busa, indi bala mas mapuslanon nga palambuon ang gugma sa Dios kag sa mga tawo sangsa himud-usan ang mga butang sang kalibutan, nga temporaryo lamang bisan maayo pa ang kahimtangan?

18. Paano ang isa ka misyonera nagpakita sing masinakripisyuhon nga gugma?

¹⁸ Ang mga nagapalambo sing gugma nagadala sing kadayawan kay Jehova. Binagbinaga si Sonia, isa ka misyonera sa Senegal. Gintun-an niya ang Biblia upod sa isa ka babayi nga ginhingalanan Heidi, nga nalatnan sing HIV sang iya di-tumuluo nga bana. Sang mapatay ang iya bana, nagpabawtismo si Heidi, apang wala magdugay nagmasakit sia, kag naospital bangod sa AIDS. Nag-asoy si Sonia: “Ginhimo sang talapuanan sang ospital ang tanan nga masarangan nila, apang pila lamang sila. Ginpangabay ang mga utod sa kongregasyon nga magboluntaryo sa pag-atipan sang iya mga kinahanglanon sa ospital. Sang ikaduha nga gab-i, sa banig lang ako naghigda sa luyo sang iya katre kag nagbulig sa pag-atipan sa iya tubtob napatay sia. Ang doktor nga nagaatipan nagsiling: ‘Ang amon pinakadaku nga problema amo nga bisan gani ang mga paryente masami nga nagabiya sa mga katapo sang ila pamilya kon mahibaluan nila nga may AIDS sila. Ngaa kamo, nga indi kadugo, taga-iban nga pungsod, kag indi gani kaliwat, nag-ugyon nga ibutang ang inyo kaugalingon sa peligro?’ Ginpaathag ko sa iya nga ginakabig ko si Heidi nga daw tunay ko nga utod kag suod gid ako sa iya nga daw isa lang ang amon iloy kag amay. Bangod daw tunay nga utod ang pagtamod ko kay Heidi, ginakalipay ko nga atipanon sia.” Maayo naman nga si Sonia wala magmasakit bangod sang iya mahigugmaon nga mga panikasog sa pag-atipan kay Heidi.

19. Bangod ang kasuguan sang Dios yara sa aton tagipusuon, ano ang dapat naton himuslan?

¹⁹ Madamo nga halimbawa sang masinakripisyuhon nga gugma ang masapwan sa tunga sang mga alagad ni Jehova. Wala sing nasulat nga kasuguan ang nagapakilala sa katawhan sang Dios karon. Sa baylo, makita naton ang katumanan sang nasulat sa Hebreo 8:10: “‘Amo ini ang katipan nga ipakigkatipan ko sa panimalay sang Israel sa tapos sadto nga mga adlaw,’ siling ni Jehova. ‘Ibutang ko ang akon kasuguan sa ila hunahuna, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon. Kag ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan.’” Kabay nga pakabahandion naton pirme ang kasuguan sang gugma nga ginsulat ni Jehova sa aton tagipusuon, nga ginahimuslan ang tanan nga kahigayunan sa pagpakita sing gugma.

20. Ngaa ang kasuguan ni Cristo isa ka bilidhon gid nga pagkabutang?

²⁰ Makalilipay gid ang pag-alagad sa Dios upod sa bug-os kalibutan nga paghiliutod nga nagapakita sini nga gugma! Ang mga tawo nga may kasuguan ni Cristo sa ila tagipusuon nagapanag-iya sing isa ka bilidhon gid nga pagkabutang sa sining walay gugma nga kalibutan. Indi lamang nga ginahigugma sila ni Jehova kundi nagakalipay man sila sa isa ka paghiliutod nga ginahugpong sang mabakod nga gugma. “Yari karon! Daw ano kaayo kag daw ano katahom nga ang mag-ulutod magpuyo sing tingob sa paghiliusa!” Bisan pa ang mga Saksi ni Jehova nagapuyo sa madamo nga pungsod, nagahambal sing madamo nga lenguahe, kag naghalin sa madamo nga kultura, may yara sila relihioso nga paghiusa nga wala sing katulad. Ginakahamut-an ni Jehova ini nga paghiusa. Nagsulat ang salmista: “Didto [sa tunga sang katawhan nga nahiusa sa gugma] si Jehova nagsugo sing pagpakamaayo, sing kabuhi pa gani tubtob sa tion nga walay latid.”​—⁠Salmo 133:1-3.

Masabat Mo Bala?

• Daw ano ka importante ang Napulo ka Sugo?

• Ano ang kasuguan nga nasulat sa tagipusuon?

• Ano ang papel sang gugma sa “kasuguan ni Cristo”?

• Sa anong mga paagi makapakita kita sing gugma sa Dios kag isigkatawo?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 25]

Ang kasuguan sang mga Israelinhon nasulat sa mga tapitapi nga bato

[Mga retrato sa pahina 26]

Ang kasuguan sang Dios nasulat sa tagipusuon sang mga Cristiano

[Retrato sa pahina 28]

Si Sonia upod sa taga-Senegal nga bata nga babayi sa 2004 nga distrito nga kombension