May Makapabag-o Gid Ayhan sa Kalibutan?
May Makapabag-o Gid Ayhan sa Kalibutan?
“Ang mga imol nagasiling sa aton nga, una sa tanan, luyag nila sing paghidait kag kalig-unan—kag masunod, luyag nila sing mga kahigayunan agod mag-uswag ang ila kabuhi. Luyag nila sing makatarunganon nga nasyonal kag internasyonal nga mga sistema agod ang ila mga panikasog indi maupangan sang impluwensia sang manggaranon nga mga pungsod kag sang manggaranon nga mga kompanya.”
AMO ina kon paano ginlaragway sang direktor sang isa ka internasyonal nga ahensia nga nagahatag sing ayuda ang mga paglaum kag mga handum sang mga imol. Sa katunayan, ang iya pinamulong nagakaigo nga nagalaragway sang handum sang tanan nga biktima sang mga trahedya kag mga inhustisya sa kalibutan. Sila tanan nagahandum sing isa ka kalibutan nga may matuod nga paghidait kag kalig-unan. Magaluntad pa ayhan ang amo sina nga kalibutan? May isa bala nga may gahom kag ikasarang
nga makapabag-o sa di-makatarunganon nga kalibutan?Mga Panikasog sa Paghimo sing mga Pagbag-o
Madamo nga tawo ang nagpanikasog. Halimbawa, ginhinguyang ni Florence Nightingale, isa ka Ingles nga babayi sang ika-19 nga siglo, ang iya kabuhi sa kausa nga hatagan sing matinlo kag mainawaon nga pag-atipan ang mga nagamasakit. Sang panahon niya—sang wala pa sing mga antiseptic kag mga antibiotic—ang pag-atipan sa ospital indi kaangay sang makita naton karon. “Ang mga nars,” siling sang isa ka libro, “wala tinun-an, di-matinlo, kag kilala nga palahubog kag imoral.” Nagmadinalag-on bala si Florence Nightingale sa iya mga panikasog nga bag-uhon ang patag sang pag-atipan sa mga nagamasakit? Huo. Madamo man nga mainulikdon kag di-makagod nga mga tawo ang madinalag-on nga nakabulig sa iban sa madamo pa nga patag sang kabuhi—pagtudlo sa pagbasa kag pagsulat, edukasyon, medisina, pagpabalay, mga programa sa pagpakaon, sa paghatag sa pila lamang ka halimbawa. Subong resulta, nag-uswag sing daku ang kalidad sang kabuhi sang minilyon ka imol.
Walay sapayan sini, indi naton mapasapayanan ining mapintas nga kamatuoran: Ginatos ka milyon ang nagaantos gihapon bangod sang inaway, krimen, balatian, gutom, kag iban pa nga mga kalamidad. “Ang kaimulon,” siling sang Concern, isa ka Irish nga ahensia nga nagahatag sing ayuda, “nagapatay sing 30,000 ka tawo kada adlaw.” Bisan ang pag-ulipon, nga ginhimulatan nga dulaon sang tuman kadamo nga repormador sang nagligad nga siglo, yara gihapon sa aton. “Mas madamo nga ulipon ang nagakabuhi karon sangsa tanan nga ginpilit nga kuhaon sa Aprika sang panahon nga ginanegosyo ang mga ulipon kag ginatabok sa dagat Atlantiko,” siling sang Disposable People—New Slavery in the Global Economy.
Ngaa napaslawan ang mga panikasog sang mga tawo sa pagpaluntad sing bug-os kag dayon nga pagbag-o? Bangod lamang bala sa impluwensia sang mga manggaranon kag mga gamhanan, ukon may kapin pa bala nga nadalahig?
Mga Balagbag sa Pagbag-o
Suno sa Pulong sang Dios, ang daku gid nga balagbag sa mga panikasog sang tawo sa pagpaluntad sing isa ka makatarunganon gid nga kalibutan amo si Satanas nga Yawa. Si apostol Juan nagasugid sa aton nga ang “bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.” (1 Juan 5:19) Ang matuod, si Satanas karon mismo “nagapatalang sa bug-os napuy-an nga duta.” (Bugna 12:9) Mientras indi madula ang iya malaut nga impluwensia, may mga mabiktima gihapon sang kalautan kag inhustisya. Ngaa nagluntad ining makapasubo nga kahimtangan?
Ang aton una nga mga ginikanan, nga sanday Adan kag Eva, ginregaluhan sing duta nga gindesinyo nga mangin isa ka himpit nga paraiso nga puluy-an para sa bug-os nga pamilya sang mga tawo—isa ka kalibutan nga “tama gid kaayo.” (Genesis 1:31) Ngaa nagbag-o ang kahimtangan? Bangod kay Satanas. Ginhangkat niya ang kinamatarong sang Dios sa paghimo sing mga pagsulundan para sa mga tawo. Suno sa iya, ang paagi sang Dios sa paggahom indi makatarunganon. Ginsulay niya sanday Adan kag Eva nga pilion ang dalanon sang pagkaindependiente agod makadesisyon sila para sa ila kaugalingon sa kon ano ang maayo kag kon ano ang malain. (Genesis 3:1-6) Nagresulta ini sa ikaduha nga balagbag sa mga panikasog sang tawo sa pagpaluntad sing isa ka makatarunganon nga kalibutan—ang sala kag pagkadihimpit.—Roma 5:12.
Ngaa Gintugutan Ini?
‘Apang ngaa gintugutan sang Dios ang sala kag pagkadihimpit?’ mahimo ipamangkot sang iban. ‘Ngaa wala niya gingamit ang iya walay latid nga gahom agod laglagon ang mga rebelde kag mag-umpisa liwat?’ Daw isa ini ka mahapos lang nga solusyon. Apang, ang paggamit sing gahom nagapautwas sing serioso nga mga pamangkot. Indi bala nga ang isa sa panguna nga reklamo sang mga imol kag sang mga ginapigos sa kalibutan amo ang pag-abuso sa gahom? Indi bala ini magapautwas sing mga duhaduha sa hunahuna sang mga matarong sing tagipusuon kon gamiton sang isa ka diktador ang gahom agod patyon ang bisan sin-o nga wala nagaugyon sa iya mga pagsulundan?
Agod pasaligon ang mga bunayag sing tagipusuon nga indi Sia isa ka mapiguson nga abusador sang gahom, gintugutan sang Dios si Satanas kag ang tawhanon nga mga rebelde sa pagpanghikot nga wala sa idalom sang mga kasuguan kag mga prinsipio sang Dios—sa limitado lamang nga tion. Pamatud-an sang tion nga ang paagi sang Dios sa paggahom amo lamang ang matarong nga paagi. Ipakita sina nga ang iya mga pagdumili para sa aton kaayuhan. Sa katunayan, ginpamatud-an na ini sang makapasubo nga mga resulta sang pagrebelde batok sa paggahom sang Dios. Kag ginpamatud-an sini nga may makatarunganon gid nga rason ang Dios nga gamiton ang iya daku nga gahom agod dulaon ang tanan nga kalautan sa tion nga mamat-od sia nga himuon ini. Himuon niya ini sa dili madugay.—Genesis 18:23-32; Deuteronomio 32:4; Salmo 37:9, 10, 38.
Mientras indi maghulag ang Dios, nakibon kita sa isa ka di-makatarunganon nga sistema, nga ‘nagaugayong kag ginasakitan.’ (Roma 8:22) Bisan ano pa ang aton himuon agod bag-uhon ang kahimtangan, indi naton malaglag si Satanas kag indi naton bug-os nga madula ang pagkadihimpit nga amo ang kabangdanan sang tanan naton nga pag-antos. Indi gid naton masarangan nga dulaon ang epekto sang sala nga napanubli kay Adan.—Salmo 49:7-9.
Si Jesucristo Magahimo sing Dayon nga Pagbag-o
Nagakahulugan bala ini nga wala na gid sing solusyon ang kahimtangan? Indi naman. May isa nga mas gamhanan sangsa mamalatyon lamang nga tawo ang ginhatagan sing responsibilidad nga maghimo sing permanente nga pagbag-o. Sin-o sia? Sia amo si Jesucristo. Ginalaragway sia sa Biblia subong ang Pangulo nga Ahente sang Dios sa pagluwas sa tawhanon nga pamilya.—Binuhatan 5:31.
Nagahulat sia karon sa paghulag sa “gintalana nga tion” sang Dios. (Bugna 11:18) Ano gid bala ang himuon niya? ‘Ipasag-uli niya ang tanan nga butang nga ginpamulong sang Dios paagi sa baba sang iya balaan nga mga manalagna sang dumaan nga tion.’ (Binuhatan 3:21) Halimbawa, “luwason [ni Jesus] ang imol nga nagapangayo sing bulig, subong man ang nasit-an kag ang bisan sin-o nga wala sing manugtabang. . . . Tubson niya ang ila kalag gikan sa pagpigos kag kasingki.” (Salmo 72:12-16) Paagi kay Jesucristo, ang Dios nagsaad nga ‘patunungon ang mga inaway tubtob sa ukbong sang duta.’ (Salmo 46:9) “Wala sing pumuluyo [sa iya natinluan nga duta] nga magasiling: ‘Nagamasakit ako,’” saad niya. Ang mga bulag, mga bungol, mga piang—ang tanan nga nagamasakit kag nagabalatian—ipasag-uli sa himpit nga kapagros. (Isaias 33:24; 35:5, 6; Bugna 21:3, 4) Bisan ang mga napatay sang nagligad nga mga siglo magabenepisyo. Nagsaad sia nga banhawon niya ang mga biktima sang inhustisya kag pagpigos.—Juan 5:28, 29.
Ang pagbag-o nga himuon ni Jesus indi lamang limitado kag temporaryo. Dulaon niya sing bug-os ang tanan nga balagbag sa pagpaluntad sing isa ka makatarunganon gid nga kalibutan. Dulaon niya ang sala kag pagkadihimpit kag laglagon niya si Satanas nga Yawa kag ang tanan nga nagasunod sa iya rebelyuso nga dalanon. (Bugna 19:19, 20; 20:1-3, 10) Ang kasisit-an kag pag-antos nga temporaryo nga gintugutan sang Dios “indi magatindog sa ikaduha nga higayon.” (Nahum 1:9) Amo ini ang ginahunahuna ni Jesus sang gintudluan niya kita nga mangamuyo nga magkari ang Ginharian sang Dios kag himuon ang kabubut-on sang Dios “sa duta, subong sang sa langit.”—Mateo 6:10.
‘Apang,’ mahimo mamatok ka, ‘indi bala nga si Jesus mismo ang nagsiling nga “ang mga imol kaupod naton pirme”? Wala bala ina nagakahulugan nga ang inhustisya kag kaimulon indi gid madula?’ (Mateo 26:11) Matuod nga si Jesus nagsiling nga ang mga imol indi gid madula. Apang, ginapakita sang konteksto sang iya pinamulong kag sang mga saad sang Pulong sang Dios nga ang buot niya silingon amo nga mientras nagaluntad ining sistema sang mga butang, ang mga imol indi gid madula. Nahibaluan niya nga wala gid sing tawo nga makadula sang kaimulon kag inhustisya sa kalibutan. Nahibaluan man niya nga bag-uhon niya ini tanan. Sa dili madugay, paluntaron niya ang isa ka bag-o gid nga sistema sang mga butang—ang “bag-ong mga langit kag bag-ong duta” diin wala na sing kasakit, balatian, kaimulon, kag kamatayon.—2 Pedro 3:13; Bugna 21:1.
“Dili Malimot sa Paghimo sing Maayo”
Nagakahulugan bala ini nga walay pulos nga himuon naton ang aton masarangan agod buligan ang iban? Indi. Ang Biblia nagapalig-on sa aton nga buligan ang iban kon nagaatubang sila sing mga pagtilaw kag makapasubo nga mga kahimtangan. “Indi pagpunggi ang maayo gikan sa ila nga nagakadapat sa sini, kon ini yara sa gahom sang imo kamot nga himuon ini,” sulat ni Hari Solomon sang una. (Hulubaton 3:27) “Dili malimot sa paghimo sing maayo kag sa pagpaambit sang mga butang sa iban,” laygay ni apostol Pablo.—Hebreo 13:16.
Si Jesucristo mismo nagpalig-on sa aton nga himuon ang aton bug-os nga masarangan agod buligan ang iban. Nagsugid sia sing ilustrasyon tuhoy sa isa ka Samaritano nga nakakita sing lalaki nga ginbakol kag ginkawatan. Ang Samaritano, siling ni Jesus, “naluoy” kag gingamit niya ang iya ikasarang agod mabugkusan ang pilas sang ginbakol nga tawo kag buligan sia nga mag-ayo. (Lucas 10:29-37) Wala mabag-o sadtong mainawaon nga Samaritano ang kalibutan, apang daku gid ang iya nahimo para sa sini nga tawo. Mahimo man naton ini.
Apang, indi lamang pagbulig sa mga indibiduwal ang mahimo ni Jesucristo. Makahimo sia sing pagbag-o, kag himuon niya ini sa dili madugay. Sa tion nga himuon niya ini, ang kabuhi sang mga biktima karon sang di-makatarunganon nga mga kahimtangan magauswag kag magaagom sila sing matuod nga paghidait kag kalig-unan.—Salmo 4:8; 37:10, 11.
Samtang nagahulat kita nga mahanabo ini, indi gid kita magpangalag-ag sa paghimo sang tanan nga masarangan naton, sa espirituwal kag sa materyal, sa ‘pagbuhat sing maayo’ sa tanan nga nangin biktima sang isa ka di-makatarunganon nga kalibutan.—Galacia 6:10.
[Mga retrato sa pahina 5]
Si Florence Nightingale nakahimo sing daku nga mga pagbag-o sa patag sang pag-atipan sa mga nagamasakit
[Credit Line]
Courtesy National Library of Medicine
[Mga retrato sa pahina 7]
Ang mga sumulunod ni Cristo nagahimo sing maayo sa iban
[Credit Line sang retrato sa pahina 4]
The Star, Johannesburg, S.A.