Ang Tagna ni Oseas Nagabulig sa Aton nga Maglakat Upod sa Dios

“Magalakat sila nga nagasunod kay Jehova.”​—OSEAS 11:10.

1. Anong simbuliko nga drama ang masapwan sa tulun-an sang Oseas?

MALUYAGON ka bala sa mga drama nga may interesante nga mga karakter kag istorya? Ang tulun-an sa Biblia nga Oseas nagaunod sing simbuliko nga drama. * Ginalaragway sining drama ang kahimtangan sang pamilya ni manalagna Oseas kag naangot ini sa malaragwayon nga pag-asawahay ni Jehova kag sang dumaan nga Israel paagi sa Mosaikong Kasuguan nga katipan.

2. Ano ang impormasyon tuhoy kay Oseas?

² Ang danyag sining drama masapwan sa Oseas kapitulo 1. Ginapakita nga si Oseas nagkabuhi sa teritoryo sang napulo ka tribo nga ginharian sang Israel (nga gintawag man nga Efraim, ang nagapanguna nga tribo sini). Nagpanagna sia sa tion sang paggahom sang katapusan nga pito ka gumalahom sang Israel kag nanday Hari Uzias, Jotam, Ahaz, kag Ezequias sang Juda. (Oseas 1:1) Busa, si Oseas nagpanagna sa sulod sang di-magkubos 59 ka tuig. Bisan pa ang tulun-an sang Oseas nahuman na wala madugay pagkatapos sang 745 B.C.E., naaplikar gihapon ini karon, bangod minilyon ang nagasunod sa dalanon kaangay sang gintagna sining mga pulong: “Magalakat sila nga nagasunod kay Jehova.”​—Oseas 11:10.

Kon Ano ang Ginapahayag sang Sumaryo

3, 4. Ipaathag sing malip-ot kon ano ang ginkobrehan sa Oseas kapitulo 1 tubtob 5.

³ Ang malip-ot nga sumaryo sang Oseas kapitulo 1 tubtob 5 magapabaskog sang aton determinasyon nga maglakat upod sa Dios paagi sa pagpakita sing pagtuo kag sa pagsunod sa dalanon nga nahisanto sa iya kabubut-on. Bisan pa ang mga pumuluyo sang ginharian sang Israel nakasala sing espirituwal nga panghilahi, kaluuyan gihapon sila sang Dios kon maghinulsol sila. Gin-ilustrar ini sa paagi sang pagpakig-angot ni Oseas sa iya asawa nga si Gomer. Pagkatapos sia magbun-ag sing isa ka bata kay Oseas, nagbun-ag sia sing duha pa ka bata sa iban nga lalaki. Apang, ginbaton sia liwat ni Oseas, subong nga handa man si Jehova magpakita sing kaluoy sa mahinulsulon nga mga Israelinhon.​—Oseas 1:1–​3:5.

⁴ Si Jehova may legal nga kaso batok sa Israel bangod wala sing kamatuoran, mahigugmaon nga kaayo, ukon ihibalo sang Dios sa pungsod. Manabat sa iya ang idolatroso nga Israel kag ang batinggilan nga ginharian sang Juda. Apang, sang ang katawhan sang Dios yara sa “kapiutan,” ginpangita nila si Jehova.​—Oseas 4:1–​5:​15.

Nagsugod ang Drama

5, 6. (a) Daw ano ka lapnag ang pagpakighilawas sa napulo ka tribo nga ginharian sang Israel? (b) Ngaa importante para sa aton ang paandam nga ginhatag sa dumaan nga Israel?

⁵ “Lakat,” sugo sang Dios kay Oseas, “magkuha ka sing asawa nga makihilawason kag sing mga anak gikan sa pagpakighilawas, bangod paagi sa pagpakighilawas ang duta nagbiya sa pagsunod kay Jehova.” (Oseas 1:2) Daw ano bala ka lapnag ang pakighilawas sa Israel? Ginasugiran kita: “Ang espiritu sang pagkamakihilawason nagpatalang sa  [katawhan sang napulo ka tribo nga ginharian], kag paagi sa pagkamakihilawason nagbiya sila sa ila Dios. . . . Ang inyo mga anak nga babayi nangin makihilawason kag ang inyo mga umagad nga babayi nangin makihilahion. . . . Kon tuhoy sa mga lalaki, nagapakig-upod sila sa mga pampam, kag nagahalad sila upod sa pampam nga mga babayi sa templo.”​—Oseas 4:​12-​14.

⁶ Ang pagpakighilawas lapnag sadto sa Israel lunsay sa pisikal kag sa espirituwal nga kahulugan. Busa “manabat” ang mga Israelinhon kay Jehova. (Oseas 1:4; 4:9) Ining paandam importante para sa aton bangod manabat kay Jehova ang mga nagahimo sing imoralidad kag di-matinlo nga pagsimba karon. Apang ginatuman sang mga nagalakat upod sa Dios ang iya talaksan para sa matinlo nga pagsimba kag nakahibalo sila nga “walay makihilawason . . . ang may panublion sa ginharian ni Cristo kag sang Dios.”—Efeso 5:5; Santiago 1:27.

7. Ano ang ginsimbuluhan sang pag-asawahay ni Oseas kag ni Gomer?

⁷ Sang ginpakaslan ni Oseas si Gomer, maathag nga ulay sia, kag matutom sia nga asawa sang “nagbusong [sia] kag nag-anak sa iya sing lalaki.” (Oseas 1:3) Subong sang ginlaragway sa simbuliko nga drama, wala magdugay pagkatapos mahilway ang mga Israelinhon gikan sa pagkaulipon sa Egipto sang 1513 B.C.E., nakigkatipan man ang Dios sa ila kaangay sang kontrata para sa isa ka matinlo nga pag-asawahay. Paagi sa pagpasugot sa katipan, ang Israel nangako nga mangin matutom sa iya “bana nga tag-iya,” si Jehova. (Isaias 54:5) Huo, ining malaragwayon nga pag-asawahay sang Israel kag sang Dios ginsimbuluhan sang matinlo nga pag-asawahay ni Oseas kag ni Gomer. Apang nagbag-o gid ang kahimtangan!

8. Paano nagluntad ang napulo ka tribo nga ginharian sang Israel kag ano ang masiling mo tuhoy sa pagsimba sini?

⁸ Ang asawa ni Oseas “nagbusong liwat kag nanganak sing babayi.” Ining bata kag ang masunod pa nga bata mahimo nga ginpanamkon ni Gomer paagi sa pagpanghilahi. (Oseas 1:​6, 8) Sanglit ginarepresentar ni Gomer ang Israel, mahimo ka mamangkot, ‘Paano nagpanghilahi ang Israel?’ Sang 997 B.C.E., nagbulag ang napulo ka tribo sang Israel gikan sa nabagatnan nga tribo sang Juda kag Benjamin. Ang pagsimba sa tinday nga baka ginpatindog sa naaminhan nga napulo ka tribo nga ginharian sang Israel agod ang pumuluyo sini indi na magkadto sa Juda agod magsimba kay Jehova sa iya templo sa Jerusalem. Nanggamot sa Israel ang pagsimba sa butig nga dios nga si Baal, lakip ang mga pagpatuyang sini sa sekso.

9. Subong sang gintagna sa Oseas 1:6, ano ang natabo sa Israel?

⁹ Pagkabun-ag sang ikaduha nga bata ni Gomer nga mahimo nga paagi sa iban nga lalaki, ginsilingan sang Dios si Oseas: “Hingalani sia nga Lo-ruhama [buot silingon “Wala Sia Ginpakitaan Sing Kaluoy”], kay indi na gid ako magkaluoy sa panimalay sang Israel, bangod pahalinon ko gid sila.” (Oseas 1:6) ‘Ginpahalin sila’ ni Jehova sang ginbihag sang mga Asirianhon ang mga Israelinhon sang 740 B.C.E. Apang, ginpakitaan sang Dios sing kaluoy ang duha ka tribo nga ginharian sang Juda kag ginluwas sia apang indi paagi sa pana, espada, inaway, kabayo, ukon mga manugkabayo. (Oseas 1:7) Sang 732 B.C.E, sa sulod sang isa ka gab-i, ginpatay sang isa lamang ka anghel ang 185,000 ka soldado nga Asirianhon nga luyag magsakop sa Jerusalem, ang kapital nga siudad sang Juda.​—2 Hari 19:35.

Ang Legal nga Kaso ni Jehova Batok sa Israel

10. Ano ang ginailustrar sang makihilahion nga paggawi ni Gomer?

¹⁰ Ginbiyaan ni Gomer si Oseas kag nangin “asawa sang pagpakighilawas,” imoral nga nagpuyo upod sa iban nga lalaki. Gin-ilustrar sini kon paano  nakig-alyansa sa politika ang ginharian sang Israel upod sa idolatroso nga mga pungsod kag nagsugod sa pagsandig sa ila. Sa baylo nga ipatungod kay Jehova ang iya materyal nga kabuganaan, ginpatungod ini sang Israel sa mga diosdios sining mga pungsod kag ginlapas ang iya ginkasugtan nga katipan sa pag-asawahay upod sa Dios paagi sa paghimo sing butig nga pagsimba. Walay duhaduha nga may legal nga kaso si Jehova batok sa pungsod nga makihilahion sa espirituwal!​—Oseas 1:2; 2:​2, 12, 13.

11. Ano ang natabo sa Kasuguan nga katipan sang ginpahanugutan ni Jehova nga itapok ang Israel kag Juda?

¹¹ Ano nga silot ang ginbayaran sang Israel bangod sang iya pagbiya sa iya Bana nga Tag-iya? Ginpahanabo sang Dios nga “dalhon sia sa kahanayakan” sang Babilonia, ang pungsod nga nagsakop sa Asiria, diin gintapok ang mga Israelinhon sang 740 B.C.E. (Oseas 2:​14) Busa, sang ginpahanabo ni Jehova nga madula ang 10 ka tribo nga ginharian, wala niya ginkanselar ang iya katipan sa pag-asawahay upod sa orihinal nga 12 ka tribo nga pungsod sang Israel. Sa katunayan, sang ginpahanugutan sang Dios nga laglagon sang mga Babilonianhon ang Jerusalem sang 607 B.C.E. kag gintugutan ang katawhan sang Juda nga mabihag, wala niya gindula ang Mosaikong Kasuguan nga katipan nga ginkasugtan sang iya malaragwayon nga pag-asawahay upod sa 12 ka tribo nga Israel. Ining kaangtanan nadula lamang sang ginsikway sang Judiyong mga lider si Jesucristo kag ginpapatay sia sang 33 C.E.​—Colosas 2:​14.

Ginlaygayan ni Jehova ang Israel

12, 13. Ano ang ginapahangop sang Oseas 2:6-8, kag paano ining mga pulong naaplikar sa Israel?

¹² Ginlaygayan sang Dios ang Israel nga “isikway ang iya pagkamakihilawason,” apang luyag niya magsunod sa mainit nga mga nagahigugma sa iya. (Oseas 2:​2, 5) “Busa,” siling ni Jehova, “kudalan ko ang imo dalan sing mga tunok; kag mapatindog ako sing bato nga pader batok sa iya, agod nga indi niya matultulan ang iya mga banas. Kag magasunod sia sa iya mainit nga mga kahagugma, apang indi niya sila malambot; kag pangitaon niya sila, apang indi niya sila makita. Nian magasiling sia, ‘Luyag ko maglakat kag magbalik sa akon nahauna nga bana, kay mas maayo pa ang kahimtangan ko sang una sang sa karon.’ Apang wala sia makahibalo nga ako ang naghatag sa iya sang uyas kag sang matam-is nga alak kag sang lana, kag nagpabuad sa iya sing pilak, kag bulawan, nga gingamit nila para kay Baal [ukon, nga “ginhimo nila nga imahen ni Baal,” footnote sang Reference Bible].”—Oseas 2:​6-8.

¹³ Bisan pa ang Israel nangayo sing bulig sa mga pungsod nga iya nangin “mainit nga mga kahagugma,” wala sing isa sa ila ang nakabulig sa iya. Daw ginkudalan sia sing indi maagihan nga puongpuong, amo nga indi sila makabulig sa iya. Pagkatapos sing tatlo ka tuig nga paglikop sang Asiria, napukan ang iya kapital nga siudad nga Samaria sang 740 B.C.E., kag wala na makabangon liwat ang napulo ka tribo nga ginharian. Mga pila lamang ka nabihag nga mga Israelinhon ang nakarealisar kon daw ano anay kaayo ang ila kahimtangan sang nag-alagad ang ila mga katigulangan kay Jehova. Ginsikway sining nagkalabilin ang pagsimba kay Baal kag gintinguhaan nga ipasag-uli ang katipan nga kaangtanan kay Jehova.

Isa ka Tuhay nga Pagtamod sa Drama

14. Paano ginbaton liwat ni Oseas si Gomer subong asawa?

¹⁴ Agod mahangpan sing maayo ang kaangtanan sa ulot sang pag-asawahay ni Oseas kag sang kaangtanan sang Israel kay Jehova, binagbinaga  ining mga pulong: “Si Jehova nagsiling sa akon: ‘Lakat liwat, higugmaa ang isa ka babayi nga ginhigugma sang isa ka kaupod kag nakighilahi.’” (Oseas 3:1) Gintuman ni Oseas ini nga sugo paagi sa pagbakal liwat kay Gomer halin sa lalaki nga nagapuyopuyo sa iya. Pagkatapos sini, ginlaygayan ni Oseas ang iya asawa: “Mangin akon ka sa madamo nga adlaw. Dili ka magmakihilawason, kag dili ka magmangin asawa sang iban nga tawo.” (Oseas 3:​2, 3) Ginbaton ni Gomer ini nga disiplina, nian ginbaton sia liwat ni Oseas subong asawa. Paano ini naaplikar sa pagpakig-angot sang Dios sa katawhan sang Israel kag Juda?

15, 16. (a) Sa ano nga mga kahimtangan makabaton sang kaluoy sang Dios ang iya gindisiplina nga pungsod? (b) Paano natuman ang Oseas 2:18?

¹⁵ Samtang nabihag sa Babilonia ang mga tinapok gikan sa Israel kag Juda, gingamit sang Dios ang iya mga manalagna agod ‘magapamulong sa ila tagipusuon.’ Kon luyag nila makabaton sing kaluoy sang Dios, ang iya katawhan dapat magpakita sing paghinulsol kag magbalik sa ila Bana nga Tag-iya, subong nga si Gomer nagbalik sa iya bana. Nian kuhaon ni Jehova ang iya gindisiplina nga kaangay-asawa nga pungsod gikan sa “kahanayakan” sang Babilonia kag ibalik sia sa Juda kag Jerusalem. (Oseas 2:​14, 15) Gintuman niya ining saad sang 537 B.C.E.

¹⁶ Gintuman man sang Dios ining saad: “Sa sadto nga adlaw magapakigkatipan ako sa ila may kaangtanan sa mabangis nga mga sapat sang latagon kag sa mga kapispisan sang mga langit kag sa mga butang nga nagakamang sa duta, kag balion ko ang pana kag ang espada kag untaton ang inaway sa duta, kag pahigdaon ko sila sing malig-on.” (Oseas 2:​18) Ang nagkalabilin nga mga Judiyo nga nagbalik sa ila dutang natawhan nagpuyo nga may kalig-unan, nga wala sing dapat kahadlukan nga mga sapat. Ining saad natuman man sang 1919 C.E., sang ang nagkalabilin sang espirituwal nga Israel ginhilway gikan sa “Babilonia nga Daku,” ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. Nagapuyo na sila karon nga may kalig-unan kag yara na sila karon sa espirituwal nga paraiso upod sa ila mga kaupdanan, nga nagalaum nga magkabuhi sing dayon sa duta. Wala sing nagaluntad nga sapatsapaton nga mga kinaiya sa tunga sining matuod nga mga Cristiano.​—Bugna 14:8; Isaias 11:​6-9; Galacia 6:​16.

Ipatudok ang Leksion sa Tagipusuon

17-19. (a) Ano nga mga kinaiya sang Dios ang ginlaygay sa aton nga dapat ilugon? (b) Paano kita dapat maapektuhan sang kaluoy kag kaawa ni Jehova?

¹⁷ Ang Dios maluluy-on kag maawaon, kag dapat amo man kita. Amo ini ang isa ka leksion nga gintudlo sang una nga mga kapitulo sang Oseas. (Oseas 1:​6, 7; 2:​23) Ang kahanda sang Dios sa pagpakita sing kaluoy sa mahinulsulon nga mga Israelinhon nahisanto sa gin-inspirar nga hulubaton: “Sia nga nagatabon sang iya mga kalapasan indi magmadinalag-on, apang sia nga nagatu-ad kag nagabiya sini pakitaan sing kaluoy.” (Hulubaton 28:13) Makalulugpay man sa mahinulsulon nga mga makasasala ang mga tinaga sang salmista: “Ang mga halad sa Dios amo ang espiritu nga buong; ang buong kag nadugmok nga tagipusuon,  O Dios, indi mo pagtamayon.”—Salmo 51:17.

¹⁸ Ginpadaku sang tagna ni Oseas ang kaawa kag kaluoy sang Dios nga aton ginasimba. Bisan pa ang iban naglisa gikan sa iya matarong nga mga dalanon, sarang sila maghinulsol kag magliso. Kon himuon nila ini, batunon sila ni Jehova. Nagpakita sia sing kaluoy sa mahinulsulon nga mga katapo sang pungsod sang Israel, nga iya ginpakaslan sa malaragwayon nga paagi. Bisan pa wala nila gintuman si Jehova kag ‘ginsakit ang Balaan sang Israel, maluluy-on sia kag ginadumdom nga sila mga unod.’ (Salmo 78:38-​41) Ining kaluoy dapat magpahulag sa aton nga padayon nga maglakat upod sa aton mainawaon nga Dios nga si Jehova.

¹⁹ Bisan pa ang mga sala subong sang pagpatay, pagpangawat, kag pagpanghilahi lapnag sa Israel, si Jehova ‘nagpamulong sa ila tagipusuon.’ (Oseas 2:​14; 4:2) Dapat mapahulag man ang aton tagipusuon kag mapalig-on ang aton personal nga kaangtanan kay Jehova samtang ginapamalandungan naton ang iya kaluoy kag kaawa. Busa dapat naton pamangkuton ang aton kaugalingon: ‘Paano ko mailog sing maayo ang kaluoy kag kaawa ni Jehova sa akon pagpakig-angot sa iban? Kon ang isa ka masigka-Cristiano nakasala sa akon kag nangayo sing kapatawaran, handa bala ako magpatawad kaangay sang Dios?’​—Salmo 86:5.

20. Maghatag sing halimbawa nga nagapakita nga dapat kita magsalig sa hatag-Dios nga paglaum.

²⁰ Ang Dios nagahatag sing matuod nga paglaum. Halimbawa, nagsaad sia: “Ihatag ko sa iya . . . ang nalupyakan sang Acor subong ganhaan sang paglaum.” (Oseas 2:​15) Ang dumaan nga kaangay-asawa nga organisasyon ni Jehova may sigurado nga paglaum nga mapasag-uli sa iya dutang natawhan, diin nahamtang “ang nalupyakan sang Acor.” Ang katumanan sina nga saad, sang 537 B.C.E., nagahatag sa aton sing nagakaigo nga rason nga magkalipay sa sigurado nga paglaum nga ginpahamtang ni Jehova sa atubangan naton.

21. Ano ang papel sang ihibalo sa aton paglakat upod sa Dios?

²¹ Agod makapadayon sa paglakat upod sa Dios, dapat padayon kita nga magkuha sing ihibalo tuhoy sa iya kag iaplikar ini sa aton kabuhi. Halos wala gid sing ihibalo tuhoy kay Jehova sa Israel. (Oseas 4:​1, 6) Apang, ginpabaloran gid sang pila ang mga panudlo sang Dios, kag nagpanghikot nahisanto sa sini, sa amo ginpakamaayo sila sing bugana. Isa sa ila si Oseas. Subong man ang 7,000 sang panahon ni Elias nga wala nagluhod kay Baal. (1 Hari 19:18; Roma 11:​1-4) Ang aton apresasyon sa mga panudlo sang Dios magabulig sa aton sa pagpadayon sa paglakat upod sa Dios.​—Salmo 119:66; Isaias 30:20, 21.

22. Paano naton dapat tamdon ang apostasya?

²² Ginapaabot ni Jehova nga isikway sang mga lalaki nga nagapanguna sa iya katawhan ang apostasya. Apang, ang Oseas 5:1 nagasiling: “Pamatii ini, O kamo nga mga saserdote, kag magtalupangod, O panimalay sang Israel, kag kamo, O panimalay sang hari, magdungog, kay sa inyo natungod ang paghukom; bangod nangin siod kamo sa Mispa kag subong mga pukot nga nakahumlad sa ibabaw sang Tabor.” Ang apostata nga mga lider isa anay ka siod kag pukot para sa mga Israelinhon, nga nagasulay sa ila sa pagbuhat sing idolatriya. Mahimo nga ang Bukid Tabor kag ang lugar nga Mispa amo anay ang mga sentro sining butig nga pagsimba.

23. Paano ka nakabenepisyo gikan sa pagtuon sang Oseas kapitulo 1 tubtob 5?

²³ Sa karon, ginapakita sa aton sang tagna ni Oseas nga si Jehova maluluy-on nga Dios nga nagahatag sing paglaum kag nagapakamaayo sa mga nagaaplikar sang iya mga panudlo kag nagasikway sang apostasya. Busa, kaangay sang mahinulsulon nga mga Israelinhon sang una, dapat naton pangitaon si Jehova kag manikasog pirme nga pahamut-an sia. (Oseas 5:​15) Sa paghimo sini, anihon naton kon ano ang maayo kag matigayon naton ang wala tupong nga kalipay kag ang paghidait nga ginaagom sang tanan nga matutom nga nagalakat upod sa Dios.​—Salmo 100:2; Filipos 4:​6, 7.

[Nota]

Paano Mo Sabton?

• Ano ang ginasimbulo sang pag-asawahay ni Oseas kag ni Gomer?

• Ngaa may legal nga kaso si Jehova batok sa Israel?

• Ano nga leksion sa Oseas kapitulo 1 tubtob 5 ang nagpahulag sa imo?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 18]

Nakahibalo ka bala kon sin-o ang ginarepresentar sang asawa ni Oseas?

[Retrato sa pahina 19]

Ang mga pumuluyo sang Samaria ginsakop sang mga Asirianhon sang 740 B.C.E.

[Retrato sa pahina 20]

Ang malipayon nga katawhan nga nagbalik sa ila dutang natawhan