Krismas—Ano Gid ang Ginapabaloran sa Sini nga Tion?

PARA sa minilyon ang Krismas kag Bag-ong Tuig nga selebrasyon isa ka tion agod makaupod ang pamilya kag mga abyan, isa ka tion agod mapabakod liwat ang pagpalanggaanay. Ginakabig man ini sang madamo subong isa ka tion sa pagbinagbinag sang pagkatawo ni Jesucristo kag sang iya papel sa pagluwas sa katawhan. Indi kaangay sa madamo nga pungsod, ang mga tawo sa Rusya gindumilian anay sa pagsaulog sing Krismas. Bisan pa sa sulod sang mga siglo ang mga katapo sang Ortodokso nga Simbahan sa Rusya dayag nga nagsaulog sing Krismas, wala sila gintugutan sa paghimo sini sa daku nga bahin sang ika-20 nga siglo. Ano ang kabangdanan sini nga pagbag-o?

Pagkatapos sang Bolshevik Communist nga rebolusyon sang 1917, pakusog nga ginpatuman sang awtoridad sang Sobyet ang ateismo sa bug-os nga estado. Gindumili ang pagsaulog sing Krismas lakip ang relihioso nga mga kahulugan sini. Ginsugdan sang Estado ang kampanya batok sa Krismas kag sa Bag-ong Tuig nga selebrasyon. Ginkondenar pa gani sing dayag ang lokal nga mga simbulo sang selebrasyon—ang Christmas tree kag Ded Moroz, ukon ang Grandfather Frost, ang katumbas sa Rusya ni Santa Claus.

Sang 1935, isa ka pagbag-o ang natabo nga nag-apektar sa Krismas kag Bag-ong Tuig nga selebrasyon sang mga Ruso. Ginpasag-uli sang Sobyet ang Grandfather Frost, ang Christmas tree, kag ang Bag-ong Tuig nga selebrasyon—apang may daku nga pagbag-o. Si Grandfather Frost, magadala kuno sing mga regalo, indi sa Krismas, kundi sa Adlaw sang Bag-ong Tuig. Subong man, dulaon na ang Christmas tree. Islan ini sing New Year’s tree! Gani, tuhay na ang ginapabaloran sa Unyon Sobyet. Ang selebrasyon nga Krismas ginbuslan sang Bag-ong Tuig.

Ang Krismas nangin isa na lamang ka makakulunyag nga selebrasyon, nga wala gid sing relihioso nga kahulugan. Ang New Year’s tree ginadekorasyunan, indi sing relihioso nga mga puni, kundi sing kalibutanon nga mga puni nga nagalaragway sang pagtin-ad sang Unyon Sobyet. Ang Ruso nga balasahon nga Vokrug Sveta (Sa Bug-os nga Kalibutan) nagpaathag: “Posible nga masumay ang kasaysayan sang isa ka Komunista nga katilingban paagi sa mga dekorasyon sa New Year’s tree nga nagapakita sang nanuhaytuhay nga mga tuig sa dag-on sang Sobyet. Upod sa kinaandan nga hampanganan nga mga koneho, mga puni nga kaanggid sa mga tulo sang yelo, kag tipulon nga mga tinapay, may ginabaligya man nga mga dekorasyon nga korte garab, martilyo, kag mga traktura. Sang ulihi ginbuslan ini sang pigurin sang mga minero kag mga cosmonaut, kasangkapan sa pagkutkot sing langis, mga raket, kag de-baterya nga mga taraktarak kaanggid sa gingamit sa bulan.”

Kamusta naman ang adlaw mismo sang Krismas? Wala na ini ginkilala. Sa baylo, ginhimo ini sang awtoridad sang Sobyet nga isa na lamang ka ordinaryo nga adlaw sang pagtrabaho. Ang sin-o man nga luyag magsaulog sing relihioso nga Krismas makahimo sini apang dapat gid sia maghalong kay basi maakig sa iya ang Estado kag hingabuton sia. Huo, sa ika-20 nga siglo nga Rusya, nagbag-o ang pagpabalor sa mga selebrasyon, halin sa relihioso nga pagsaulog padulong sa kalibutanon nga selebrasyon.

Isa Pa ka Pagbag-o Sining Karon Lang

Sang 1991 napukan ang Unyon Sobyet kag mas daku nga kahilwayan ang natigayon. Wala na ginpatuman sang Estado  ang ateismo. Sa bag-o maporma nga mga estado, bug-os nga nahamulag ang Iglesia kag ang Estado. Naglaum ang madamong relihioso nga mga tawo nga mahimo na nila karon ang ila relihioso nga mga pagtuluuhan. Nangatarungan sila nga ang isa ka paagi sa paghimo sini amo ang pagsaulog sa relihioso nga Krismas. Apang, madamo sa ila ang nalugaw-an wala magdugay. Ngaa?

Sa tagsa ka tuig nga nagaligad, kapin kag kapin nga nangin negosyo ang Krismas. Huo, subong sang nagakatabo sa Katundan, ang Krismas nangin isa sa maayo gid nga okasyon nga makuartahan sang mga manugprodukto, mga wholesaler, kag mga negosyante. Ang pang-Krismas nga mga dekorasyon ginadispley sa mga balaligyaan. Ang estilo-Nakatundan nga pang-Krismas nga mga musika kag mga lanton, nga sang una indi kilala sa Rusya, ginapatokar sa mga balaligyaan. Ang mga manuglibod nga nagabitbit sing dalagku nga mga bag nga nagaunod sing pang-Krismas nga mga dekorasyon nagalibod sa mga tren kag sa iban pa nga pangpubliko nga transportasyon. Amo sina ang makita mo karon.

Bisan gani ang mga tawo nga wala nagapakalain sining dayag nga komersialismo mahimo mabalaka sa isa pa ka makatulublag nga bahin sang selebrasyon—ang pagpatuyang sa makahulubog nga mga ilimnon lakip ang tanan nga malain nga mga epekto sini. Ang isa ka doktor sa pang-emerhensia nga hulot sa isa ka ospital sa Moscow nagpaathag: “Ginabaton na sang mga doktor nga ang Bag-ong Tuig nga selebrasyon magakahulugan sing madamo nga mga kasamaran halin sa mga bukol kag mga lagob lamang tubtob sa mga samad nga tuga sang sundang kag bala, ang kalabanan tuga sang kasingki sa sulod sang pamilya, pag-ilinaway sang mga hubog, kag pagkaaksidente sang mga salakyan.” Ang isa ka senyor nga sientipiko sang talapuanan sang isa ka sanga sang Russian Academy of Sciences nagsiling: “Nagdamo ang kadamuon sang mga nagakapatay bangod sa makahulubog nga ilimnon. Mataas ini ilabi na sang tuig 2000. Nagdamo man ang kadamuon sang paghikog kag pagpatay.”

Makapasubo nga ang bisan diin sini nga paggawi sa tion sang selebrasyon sa Rusya ginapagrabe sang isa pa ka butang. Sa idalom sang ulong-dinalan nga “Ang mga Ruso Makaduha Nagaselebrar Sing Krismas,” ang pamantalaan nga Izvestiya nagreport: “Halos 1 sa 10 ka Ruso ang makaduha magselebrar sing Krismas. Subong sang ginapamatud-an sang surbe sang ROMIR nga monitoring center, 8 porsiento sang mga ginpamangkot ang nagbaton nga ginaselebrar nila ang Krismas kon Disiembre 25, suno sa Krismas sang Katoliko nga kalendaryo, kag kon Enero 7, suno sa Ortodoksiya . . . Para sa iban, maathag nga indi ang relihioso nga kahulugan sang Krismas ang importante kundi ang kahigayunan nga maselebrar ini.” *

 Nagapadungog Gid Bala kay Cristo ang Pagselebrar sing Krismas Karon?

Maathag nga madamo nga di-diosnon nga mga paggawi ang nagakatabo man sa tion sang mga selebrasyon. Bisan pa makatulublag ini, mahimo batyagon sang iban nga dapat nila saulugon ang Krismas bilang respeto sa Dios kag kay Cristo. Dalayawon ang handum nga pahamut-an ang Dios. Apang nahamuot gid bala ang Dios kag si Cristo sa Krismas? Binagbinaga kon diin ini naghalin.

Halimbawa, bisan ano pa ang pagtamod sang isa sa panimuot sang Sobyet sa Krismas, mabudlay suayon ang masunod nga mga kamatuoran sang kasaysayan nga ginasambit sa Great Soviet Encyclopedia: “Ang Krismas . . . ginhulam gikan sa pagsimba nga ginahimo anay antes sang panahon sang mga Cristiano sa mga dios nga ‘nagakapatay kag nagakabanhaw gikan sa minatay,’ nga kinaandan ilabi na sa tunga sang mga mangunguma nga, sa masami sa tion sang winter solstice halin sa Disiembre 21-25, nagaselebrar kada tuig sang ‘pagkabun-ag’ sang Dios nga Manluluwas, nga nagapukaw sa kinaugali nga mabuhi liwat.”

Ayhan kabigon mo nga importante nga mahibaluan ang sibu nga ginapakita sina nga insiklopedia: “Ang Cristianismo sang nahauna nga mga siglo wala magselebrar sing Krismas. . . . Kutob sang tungatunga sang ikap-at nga siglo, gin-ilog sang Cristianismo ang winter solstice nga selebrasyon gikan sa pagsimba kay Mithra, kag ginhimo ini nga Krismas nga selebrasyon. Ang una nga nagselebrar sing Krismas amo ang relihioso nga mga komunidad sang Roma. Sang ikanapulo nga siglo, ang Krismas, upod sa Cristianismo, naglapnag sa Rusya, diin gintingob ini sa selebrasyon kon tigtulugnaw sang dumaan nga mga Slavs, bilang pagpadungog sa espiritu sang mga katigulangan.”

‘Ano ang ginasiling sang Pulong sang Dios, ang Biblia, tuhoy sa pagkatawo ni Jesus sa Disiembre 25?’ mahimo ipamangkot mo. Ang matuod, wala ginasugid sang Biblia ang espesipiko nga petsa sang pagkatawo ni Jesus, kag wala sing rekord nga si Jesus mismo nagsambit sini, kag ilabi na nga wala sia magsiling nga dapat ini saulugon. Apang, ginabuligan kita sang Biblia sa paghibalo kon sa ano nga tion sang tuig natawo si Jesus.

Suno sa Ebanghelyo ni Mateo, sa kapitulo 26 kag 27, ginpatay si Jesus sang Nisan 14, sang nagahingapos na ang adlaw sang Judiyong Paskwa nga nagsugod sang Marso 31, 33 C.E. Matun-an naton gikan sa Ebanghelyo ni Lucas nga mga 30 anyos si Jesus sang ginbawtismuhan sia kag ginsugdan ang iya ministeryo. (Lucas 3:21-23) Yadto nga ministeryo naglawig sing tatlo ka tuig kag tunga. Busa, mga 33 1/2 anyos si Jesus sang mapatay sia. Treintay-kuatro anyos sia kuntani sang Oktubre 1, 33 C.E. Nagreport si Lucas nga sang matawo si Jesus, ang mga manugbantay ‘nagatener sa gua kag padayon nga nagabantay sa gab-i sa ila mga panong.’ (Lucas 2:8) Ang mga manugbantay wala kuntani sa gua upod sa ila mga panong kon tion yadto sang matugnaw nga Disiembre, kay mahimo nga nagayelo pa gani sa palibot sang Betlehem sa sina nga tion. Apang didto sila sa gua upod sa ila mga panong sang mga Oktubre 1, nga suno sa ebidensia amo ang tion nga natawo si Jesus.

Kamusta naman ang Bag-ong Tuig nga selebrasyon? Subong sang nabinagbinag na, malain nga mga paggawi ang nagakatabo sa tion sini. Walay sapayan sang mga paninguha nga himuon ini  nga isa ka kalibutanon nga selebrasyon, kwestionable man ang ginhalinan sini.

Maathag nga bangod sang mga kamatuoran nga nagapamatuod sa ginhalinan sang Krismas, ang mga eslogan subong sang, si Jesus ang rason sang selebrasyon wala sing kahulugan. Kon naugot ka sa komersialismo kag sa makatulublag nga mga paggawi nga nagakatabo kon Krismas, subong man sa pagano gali nga ginhalinan sini, indi maluyahan sing buot. May yara nagakaigo nga paagi nga makapakita kita sing nagakadapat nga pagkamainampuon sa Dios kag padunggan si Cristo, kag subong man ginapabakod ang relasyon sang aton pamilya.

 Mas Maayo nga Paagi sa Pagpadungog sa Dios kag kay Cristo

Ginasugiran kita sang Biblia nga nagkari si Jesucristo “agod . . . ihatag ang iya kalag subong gawad nga kabaylo sang madamo.” (Mateo 20:28) Gintugutan niya nga patyon sia, sa amo kinabubut-on nga napatay sia para sa aton mga sala. Mahimo nga luyag sang iban nga padunggan si Cristo, kag nagapati sila nga mahimo nila ini sa tion sang Krismas. Apang subong sang nabinagbinag na, diutay lamang ang kaangtanan sang Krismas kag sang Bag-ong Tuig kay Cristo kag naghalin ini sa pagano nga mga selebrasyon. Subong man, bisan pa makagalanyat para sa iban ang Krismas, sobra gid ang komersialismo sa tion sini. Dugang pa, indi gid manigar nga ang Krismas naangot sa makahuluya nga mga paggawi nga wala nagapahamuot sa Dios kag kay Cristo.

Ano ang dapat himuon sang isa nga nagatinguha sa pagpahamuot sa Dios? Sa baylo nga mangunyapot sa mga tradisyon sang tawo nga mahimo magapabatyag sa isa nga relihioso sia apang supak naman sa Kasulatan, hibaluon sang isa ka sinsero nga tawo ang matuod nga paagi sa pagpadungog sa Dios kag kay Cristo. Ano inang matuod nga paagi, kag ano ang dapat naton himuon?

Si Cristo mismo nagasiling sa aton: “Ini nagakahulugan sing kabuhi nga walay katapusan, ang pagkuha nila sing ihibalo tuhoy sa imo, ang lamang matuod nga Dios, kag tuhoy sa isa nga imo ginpadala, si Jesucristo.” (Juan 17:3) Huo, ang sinsero gid nga tawo nagatinguha sa pagkuha sing sibu nga ihibalo kon paano padunggan ang Dios kag si Cristo. Pagkatapos, ginaaplikar niya ining ihibalo indi lamang sa isa ka partikular nga tion sang tuig kundi sa adlaw-adlaw nga pagsinalayo. Nahamuot gid ang Dios sa sining sinsero nga mga panikasog, nga makadul-ong sa kabuhi nga walay katapusan.

Luyag mo man bala nga ang imo pamilya malakip sa mga nagapadungog gid sa Dios kag kay Cristo nga nahisanto sa Kasulatan? Nabuligan sang mga Saksi ni Jehova ang minilyon ka pamilya sa bug-os nga kalibutan sa pagkuha sing importante nga ihibalo gikan sa Biblia. Mainit nga ginaagda namon kamo nga kontakon ang mga Saksi ni Jehova sa inyo lugar ukon magsulat sa ila sa nagakaigo nga adres nga makita sa pahina 2 sini nga magasin.

[Nota]

[Kahon/Retrato sa pahina 7]

Ang Ginhalinan sang Bag-ong Tuig nga Selebrasyon

Naghambal ang Isa ka Georgian nga Ortodokso nga Monghe

“Ang Bag-ong Tuig nga selebrasyon naghalin sa pila ka pagano nga mga selebrasyon gikan sa dumaan nga Roma. Ang Enero 1 isa ka selebrasyon nga gindedikar sa pagano nga dios nga si Janus, kag ang ngalan sang bulan nga January (Enero sa Hiligaynon) gin-ilog sa iya ngalan. Ang mga imahen ni Janus may duha ka nawong sa magtimbang, nga nagakahulugan nga nakita niya ang nagligad kag ang presente nga nagakatabo. Ginasiling anay nga ang sin-o man nga magsug-alaw sa Enero 1 sing kinasadya, kinadlaw, kag bugana nga pagkaon kag ilimnon makatigayon sing kalipay kag kapagros sa bug-os nga tuig. Madamo sang aton mga kasimanwa ang nagapati gid sa sini nga disparatis kon nagasaulog sing bag-ong tuig . . . Sa tion sang pila ka pagano nga mga selebrasyon, ang mga tawo direkta nga nagadala sing mga halad sa isa ka idolo. Ang iban kilala sa imoral nga mga party, panghilahi, kag pagpakighilawas. Sa iban nga mga okasyon, subong halimbawa sang selebrasyon para kay Janus, nagakatabo ang mga pagpatuyang sa pagkaon kag pag-inom, pagpahubog, kag tanan nga sahi sang pagkadimatinlo. Kon hinumdumon naton kon paano naton mismo ginselebrar anay ang Bag-ong Tuig, dapat naton batunon nga kita tanan nagpakigbahin sa sining pagano nga selebrasyon.”—Georgian nga pamantalaan.

[Retrato sa pahina 7]

Ang mga manugbantay wala kuntani sa gua upod sa ila mga panong kon tion yadto sang matugnaw nga Disiembre