Ang Aman sang Dios nga Katumbasan

ANG Ingles nga tinaga nga “atonement” ukon “katumbasan” sa Hiligaynon ginkuha sa ekspresyon nga “at one” ukon “nagasibu” kag, sa Biblia, nagakahulugan sing isa ka pagtabon sa mga sala. Sa Hebreong Kasulatan madamong beses nga makita ang mga termino nga nagapatuhoy sa katumbasan, ilabi na sa tulun-an sang Levitico kag Numeros. Ang ka·pharʹ amo ang Hebreo nga tinaga para sa paghimo sing katumbasan, kag ayhan ang orihinal sini nga kahulugan amo ang “tabon,” bisan pa nga may kahulugan man ini nga “pagpanas.”

Kinahanglan Sang Tawo ang Katumbasan

Kinahanglan sang tawo ang panabon sa sala, ukon katumbasan, bangod sa napanubli nga sala (1 Hari 8:46; Salmo 51:⁠5; Manugwali 7:20; Roma 3:23), nga kahimuan sang tawo mismo, indi sang Dios. (Deuteronomio 32:​4, 5) Nadula ni Adan ang dayon kag himpit nga kabuhi, kag ginpapanubli niya ang sala kag kamatayon sa iya kaanakan (Roma 5:12), gani ang kaanakan ni Adan ginpakamalaut sing kamatayon. Agod matigayon liwat sang katawhan ang kahigayunan nga magkalipay sa dayon nga kabuhi, nian, nahisuno sa legal nga prinsipio nga ginlakip sang ulihi ni Jehova sa Mosaiko nga Kasuguan, nga amo ang kabuhi sa kabuhi, ginapangayo ang eksakto gid nga katumbasan sa kon ano ang nadula ni Adan.​—⁠Deuteronomio 19:21.

Ang tinaga nga “katumbasan” kon ginagamit sa Biblia, nagakahulugan sing “tabon” ukon “kabaylo,” nga amo ang ginabaylo ukon isa ka “tabon” sa isa pa ka butang nga kaparehas sini. Gani, ang bisan ano nga ginabaylo sa isa ka butang nga nawasi ukon nadula dapat “nagahisanto” sa amo nga butang, bug-os nga nagatabon sini subong eksakto gid nga katumbas sini. Dapat wala ini sing sobra ukon kulang. Wala sing di-himpit nga tawo ang makaaman sini nga panabon ukon katumbas agod mapanumbalik ang himpit nga kabuhi sang isa ukon sang tanan nga katawhan. (Salmo 49:​7, 8) Agod maaman ang eksakto nga katumbas sa kon ano ang nadula ni Adan, ang halad tungod sa sala nga may eksakto nga balor sang isa ka himpit nga kabuhi sang tawo dapat ihatag.

Ginpatok ni Jehova sa mga Israelinhon ang isa ka kahimusan para sa katumbasan nga nagalaragway sa mas daku nga aman para sa katumbasan. Si Jehova kag indi ang tawo ang dapat padunggan bangod sa iya paghimo kag pagpahayag sang paagi sang katumbasan para matabunan ang napanubli nga sala kag sa pag-aman sing kahilwayan sa resulta sini nga kamatayon.

Mga Halad Para sa Katumbasan

Suno sa ginsugo sang Dios, ang mga Israelinhon dapat magdulot sing mga halad subong halad tungod sa sala agod makahatag sing katumbasan. (Exodo 29:36; Levitico 4:20) Importante gid ang tuigan nga Adlaw sang Katumbasan, nga sa sina nga tion ang pinakamataas nga saserdote sang Israel magahalad sang mga sapat kag magahimo sing katumbasan para sa iya kaugalingon, para sa iban pa nga mga Levinhon, kag para sa di-saserdotenhon nga mga tribo sang Israel. (Levitico 16) Ang ihalad nga mga sapat dapat walay depekto, agod ipakita nga himpit ang ginalaragway sini nga mga sapat. Makita man nga ang katumbasan may daku gid nga balor paagi sa paghatag sang kabuhi sang ginahalad, ang dugo sini ginapaagay agod maghatag sang katumbasan. (Levitico 17:11) Ang mga halad tungod sa sala nga ginhimo sang mga Israelinhon kag ang nanuhaytuhay pa nga mga bahin sang tuigan nga Adlaw sang Katumbasan walay duhaduha nga nagpatudok sa ila mga hunahuna sang pagkaserioso sang ila makasasala nga kahimtangan kag sang ila daku nga pagkinahanglan sang isa ka bug-os nga katumbasan. Apang, indi bug-os nga matumbasan sang halad nga sapat ang sala sang tawo kay ang mga sapat kubos sa tawo nga amo ang nagagahom sa mga sapat.​—⁠Genesis 1:28; Salmo 8:4-⁠8; Hebreo10:1-4.

Katumanan kay Cristo Jesus

Maathag nga ginaangot sang Cristianong Griegong Kasulatan ang bug-os nga katumbasan sang mga sala sang tawo kay Jesucristo. Sa iya natuman ang mga bahin kag mga landong sang Mosaikong Kasuguan, kay sia amo gid ang Isa nga ginalaragway sang nanuhaytuhay nga mga halad nga sapat. Subong isa ka himpit, walay sala nga tawo, si Jesus amo ang halad tungod sa sala para sa tanan nga mga kaanakan ni Adan nga sa dili madugay pagaluwason gikan sa napanubli nga sala kag kamatayon. (2 Corinto 5:21) Si Cristo “nagdulot sing isa ka halad para sa mga sala sing walay katapusan” (Hebreo 10:12), kag sia maathag nga amo “ang Kordero sang Dios nga nagakuha sing sala sang kalibutan.” (Juan 1:​29, 36; 1 Corinto 5:⁠7; Bugna 5:12; 13:⁠8; ipaanggid ang Isaias 53:7). Ang kapatawaran nasandig sa pagpaagay sang dugo  (Hebreo 9:22), kag ang mga Cristiano nga nagalakat sa kapawa ginapasalig nga “ang dugo ni Jesus nga Anak [sang Dios] nagatinlo sa aton gikan sa tanan nga sala.”​—⁠1 Juan 1:⁠7; Hebreo 9:​13, 14; Bugna 1:5.

Ang himpit nga tawhanon nga kabuhi ni Jesus nga gindulot subong halad amo ang antitipiko nga halad tungod sa sala. Amo ini ang hamili nga butang nga nagbakal sa katawhan, kag naggawad sa ila gikan sa napanubli nga sala kag kamatayon. (Tito 2:​13, 14; Hebreo 2:9) Si Cristo mismo nagpahayag: “Ang Anak sang tawo nagkari, indi agod alagdon, kundi agod mag-alagad kag ihatag ang iya kalag subong gawad [Griego, lyʹtron] nga kabaylo sang madamo.” (Marcos 10:45) Ang iya halad eksakto gid nga katumbasan sa kon ano ang nadula sang makasasala nga si Adan, kay si Jesus himpit kag busa amo ang kaparehas ni Adan antes nagpakasala ang tawo.​—⁠1 Timoteo 2:​5, 6; Efeso 1:7.

Nangin Posible ang Pagpasag-uli

Bangod sa sala nahamulag ang tawo sa Dios, kay si Jehova wala nahamuot sa sala. Ang kal-ang sa tunga sang tawo kag sang iya Manunuga makay-o lamang paagi sa paghatag sang ginakinahanglan nga matuod nga “panabon,” ukon katumbas, para sa amo nga sala. (Isaias 59:⁠2; Habacuc 1:13; Efeso 2:3) Apang, ginpaposible ni Jehova nga Dios nga makapasag-uli sa iya ang makasasala nga katawhan paagi sa himpit nga tawo nga si Jesucristo. Busa, si apostol Pablo nagsulat: “Kita man nagahimaya sa Dios paagi sa aton Ginuong Jesucristo, nga paagi sa iya nabaton ta karon ang pagpasag-uli.” (Roma 5:11) Agod matigayon ang kahamuot ni Jehova, kinahanglanon nga batunon ang aman sang Dios para sa pagpasag-uli paagi kay Jesucristo. Sa sini lamang nga paagi mangin posible nga matigayon ang kahimtangan nga kaangay sang kay Adan antes sia magpakasala. Ginpakita sang Dios ang iya gugma sang ginpaposible niya ini nga pagpasag-uli.​—⁠Roma 5:6-10.

Napatuman ang Hustisya Paagi sa Halad sa Pagpakig-uli

Sa gihapon, ang hustisya dapat ipatuman. Bisan pa gintuga nga himpit ang tawo, nadula ini nga kahimpitan bangod sa sala kag busa si Adan kag ang iya mga kaanakan napaidalom sa pagpakamalaut sang Dios. Ginapangayo sang hustisya kag pagkamainunungon sa mga prinsipio sang pagkamatarong nga ipatuman sang Dios ang silot sang iya kasuguan batok sa malalison nga si Adan. Apang, bangod sang gugma napahulag ang Dios nga mag-aman sing isa ka kahimusan sang pagbaylo agod mapatuman ang hustisya, kag wala ginalapas ini nga hustisya, ang mahinulsulon nga mga kaanakan sang makasasala nga si Adan mapatawad kag makatigayon sing paghidait sa Dios. (Colosas 1:19-23) Gani, si Jehova ‘nagpadala sang iya Anak subong halad sa pagpakig-uli para sa aton mga sala.’ (1 Juan 4:10; Hebreo 2:17) Ang ginagamit para sa pagpakig-uli nagahimo sang isa ka butang nga mapuslanon, ukon paborable. Ginkuha sang halad ni Jesus sa pagpakig-uli ang kabangdanan sang pagpakamalaut sang Dios sa isa ka tawo kag nagpaposible sa Dios nga maghatag sing pabor kag kaluoy. Ining halad sa pagpakig-uli nagakuha sang panumbungon sang sala kag sang resulta sini nga kamatayon sa espirituwal nga Israel kag sa tanan iban pa nga magapanginpulos sa sini.​—⁠1 Juan 2:​1, 2; Roma 6:23.

Ang ideya sang pagbaylo maathag sa pila ka teksto sa Biblia nga nagapatuhoy sa katumbasan. Halimbawa, si Pablo nagsiling nga “si Cristo napatay tungod sa aton mga sala suno sa Kasulatan” (1 Corinto 15:3), kag nga “paagi sa pagbakal ginhilway kita ni Cristo gikan sa pagpakamalaut sang Kasuguan paagi sa pagpakamalaut sa iya sa baylo naton [mga Judiyo], kay nasulat na: ‘Ginapakamalaut ang tagsa ka tawo nga ginbitay sa usok.’” (Galacia 3:13; Deuteronomio 21:23) Si Pedro nagsiling: “Sia gid nagdala sang aton mga sala sa iya lawas sa usok, agod nga matapos na kita sa mga sala kag magkabuhi sa pagkamatarong. Kag ‘bangod sang iya mga pilas nag-ayo kamo.’” (1 Pedro 2:24; Isaias 53:5) Si Pedro nagsulat pa gid: “Si Cristo man napatay sing makaisa gid lang tungod sa mga sala, isa ka matarong nga tawo tungod sa mga di-matarong, agod nga madala niya kamo sa Dios.”​—⁠1 Pedro 3:18.

Nagakinahanglan sing Paghulag sang Pagtuo Ining Mahigugmaon nga Aman

Paagi sa pag-aman sing bug-os nga katumbasan para sa napanubli nga mga sala sang tawo, ginpakita sang Dios kag ni Cristo ang gugma. (Juan 3:16; Roma 8:32; 1 Juan 3:16) Apang, agod makabenepisyo sa sini, ang isa ka tawo dapat matuod nga maghinulsol kag magtuo. Wala nahamuot si Jehova sa mga halad sang Juda sang gindulot nila ini upod ang di-nagakaigo nga panimuot. (Isaias 1:10-17) Ginpadala sang Dios si Cristo ‘subong isa ka halad sa pagpakig-uli paagi sa pagtuo sa iya dugo.’ (Roma 3:21-26) Ang mga matinuuhon nga nagabaton sa aman sang Dios nga katumbasan paagi kay Jesucristo maluwas; ang mga nagasikway sini indi maluwas. (Binuhatan 4:12) Kag para sa kay bisan sin-o nga ‘kinabubut-on nga maghimo sing sala sa tapos nga mabaton ang sibu nga ihibalo sang kamatuoran, wala na sing bisan ano man nga halad tungod sa mga sala nga nabilin, kundi may makahaladlok nga paghulat sang paghukom.’​—⁠Hebreo 10:26-31.