Mapuslanon nga Kalingawan nga Makapaumpaw

“Bisan nagakaon kamo ukon nagainom ukon bisan ano ang inyo ginahimo, himua ang tanan nga butang sa kahimayaan sang Dios.”​—⁠1 CORINTO 10:31.

1, 2. Ngaa mahimo tamdon ang makalilipay nga mga aktibidades subong ‘dulot sang Dios,’ apang anong prangka nga paandam ang ginahatag sang Biblia?

NATURAL lamang nga luyag naton himuon ang mga aktibidades nga nagapahalipay sa aton. Luyag sang aton malipayon nga Dios nga si Jehova nga magkalipay kita sa kabuhi, kag nag-aman sia sing madamo nga mga paagi agod mahimo ini. (1 Timoteo 1:11; 6:17) Ang maalam nga si Hari Solomon nagsulat: “Nahibaluan ko nga wala na sing maayo pa . . . sangsa magkalipay . . . kag nga ang tagsa ka tawo man magkaon kag mag-inom kag makakita sing kaayuhan sa bug-os niya nga kinabudlayan. Dulot ini sang Dios.”​—⁠Manugwali 3:​12, 13.

² Ang pagkalipay subong sang pagpahuway agod pamalandungan ang maayong binuhatan nga nahimo makaparepresko gid, ilabi na sa makalilipay nga pag-inupdanay sang pamilya kag mga abyan. Ini mahimo tamdon sing nagakaigo subong isa ka ‘dulot sang Dios.’ Matuod nga ining bugana gid nga aman sang Manunuga wala nagapahanugot sa aton nga magpakigbahin sa mapatuyangon nga paglipaylipay. Ginapakamalaut sang Biblia ang pagpahubog, pagkahakugan, kag imoralidad, nga nagapaandam nga ang mga nagabuhat sining mga butang “indi makapanubli sang ginharian sang Dios.”​—⁠1 Corinto 6:​9, 10; Hulubaton 23:​20, 21; 1 Pedro 4:1-4.

3. Ano ang makabulig sa aton nga magpabilin nga nagamata sa espirituwal kag ginadumdom ang dakung adlaw ni Jehova?

³ Sa sining makahalanguyos nga katapusan nga mga adlaw, subong sang wala pa gid matabo, hangkat gid para sa mga Cristiano nga magkabuhi sing maalamon kag maglikaw sa mga buhat sining malaut nga kalibutan. (Juan 17:​15, 16) Subong sang gintagna, ang mga tawo sang karon nga kaliwatan nangin “mahigugmaon sa kinasadya sa baylo nga mahigugmaon sa Dios” tubtob sa punto nga wala sila ‘nagasapak’ sa pamatuod nga ang “dakung kapipit-an” malapit na lang. (2 Timoteo 3:​4, 5; Mateo 24:​21, 37-39) Ginpaandaman ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Mag-andam kamo nga ang inyo tagipusuon indi gid mabug-atan sang sobra nga pagkaon kag sobra nga pag-inom kag mga kabalaka sa kabuhi, kag ina nga adlaw magaabot sa inyo sing hinali subong sang siod.” (Lucas 21:​34, 35) Subong mga alagad sang Dios, determinado gid kita nga pamatian ang paandam ni Jesus. Indi kaangay sang mga yara sa di-diosnon nga kalibutan sa palibot naton,  ginatinguhaan naton nga magpabilin nga nagamata sa espirituwal kag ginadumdom ang dakung adlaw ni Jehova.​—⁠Sofonias 3:⁠8; Lucas 21:36.

4. (a) Ngaa mabudlay makakita sing nagakaigo nga kalingawan? (b) Ano nga laygay sa Efeso 5:​15, 16 ang luyag naton iaplikar?

⁴ Indi mahapos ang paglikaw sa malaut nga mga buhat sang kalibutan, sanglit ginhimo sang Yawa nga mangin makagalanyat ini kag mahapos lang matigayon. Mabudlay ini ilabi na kon nagapili kita sing kalingawan. Kalabanan sang ginatanyag sang kalibutan gindesinyo agod mangin makagalanyat sa “undanon nga mga kailigbon.” (1 Pedro 2:11) Ang makahalalit nga kalingawan matigayon sa publiko nga mga duog, apang sarang man ini makasulod sa aton mismo puluy-an paagi sa balasahon, TV, Internet, kag mga video. Busa, ang Pulong sang Dios maalamon nga nagalaygay sa mga Cristiano: “Magpadayon kamo sa pagbantay sing maayo nga ang inyo paglakat indi subong sang di-maalam kundi subong sang mga tawo nga maalamon, nga ginabakal ang nagakaigo nga tion para sa inyo kaugalingon, bangod nga ang mga adlaw malaut.” (Efeso 5:​15, 16) Mapat-od lamang naton nga ang makahalalit nga kalingawan indi magganyat sa aton, mag-ubos sang aton tion, kag magguba pa gani sang aton kaangtanan kay Jehova nga magaresulta sang aton pagkalaglag kon sundon naton sing maayo ini nga laygay!​—⁠Santiago 1:​14, 15.

5. Gikan diin naton matigayon ang labing daku nga kaumpawan?

⁵ Sanglit masako ang pagkabuhi sang mga Cristiano, halangpunon lamang nga nagabatyag sila nga kinahanglan nila ang paglingawlingaw kon kaisa. Sa katunayan, ang Manugwali 3:4 nagasiling nga may “tion sa pagkadlaw” kag “tion sa paglukso.” Gani, wala ginakabig sang Biblia ang paglingawlingaw subong uyang sa tion. Apang ang paglingawlingaw dapat makapaumpaw sa aton, indi maghalit sa aton espirituwalidad ukon mag-upang sa aton espirituwal nga mga hilikuton. Nahibaluan sang hamtong nga mga Cristiano gikan sa ila eksperiensia nga mas makalilipay ang paghatag. Ginauna nila ang paghimo sang kabubut-on ni Jehova sa ila kabuhi kag nagaeksperiensia sing tunay nga ‘kaumpawan sa ila kaugalingon’ sa pagbaton sa mahapos nga gota ni Jesus.​—⁠Mateo 11:​29, 30; Binuhatan 20:35.

Pagpili Sing Nagakaigo nga Kalingawan

6, 7. Ano ang makabulig sa imo sa pagdesisyon kon ano ang nagakaigo kag di-nagakaigo nga kalingawan?

⁶ Paano naton mapat-od nga ang isa ka sahi sang kalingawan nagakaigo para sa isa ka Cristiano? Ang mga ginikanan nagahatag sing panuytoy sa ila mga kabataan, kag ang mga gulang nagabulig kon kinahanglanon. Apang, sa pagkamatuod, indi na kinahanglan nga hambalon pa kita sang iban kon ano nga libro, pelikula, hampang, saot, ukon ambahanon ang indi nagakaigo. Si Pablo nagsiling nga ang “hamtong nga mga tawo . . . paagi sa paggamit nahanas ang ila mga ikasarang sa paghantop nga makilala ang maayo kag malain.” (Hebreo 5:14; 1 Corinto 14:20) Ang Biblia nagahatag sing nagatuytoy nga mga prinsipio. Ang imo konsiensia, nga nahanas paagi sa Pulong sang Dios, magabulig sa imo kon pamatian mo ini.​—⁠1 Timoteo 1:19.

⁷ Si Jesus nagsiling nga “ang kahoy makilala sa bunga sini.” (Mateo 12:33) Kon ang kalingawan nagapatubas sing malain nga bunga sang pagkaganyat sa kasingki, imoralidad, ukon espiritismo, dapat ini isikway. Indi man ini nagakaigo kon ginabutang sini  sa katalagman ang kabuhi ukon kapagros sang isa, kon ginabangdan ini sang kapigaduhon ukon pagluya sang buot, ukon kon masandad ang iban. Si apostol Pablo nagpaandam sa aton nga kon pilasan naton ang konsiensia sang aton utod, nagapakasala kita. Si Pablo nagsulat: “Sa pagpakasala batok sa mga kauturan kag sa pagpilas sang ila maluya nga konsiensia, nagapakasala kamo batok kay Cristo. Busa, kon ang kalan-on nagapasandad sang akon utod, indi na gid ako liwat magkaon sang unod, agod indi ko mapasandad ang akon utod.”​—⁠1 Corinto 8:​12, 13.

8. Ano ang mga katalagman sa paggamit sing elektroniko nga mga hampang kag mga video?

⁸ Tuman kadamo sa mga balaligyaan ang mga elektroniko nga mga hampang kag mga video. Ang iban mahimo nga indi makahalalit apang ini nga kalingawan masami nagapakita sing mga butang nga ginapakamalaut sang Biblia. Pat-od gid nga indi lamang ini isa ka inosente nga paglipaylipay kon ang isa ka hampang nagakinahanglan nga ang mga nagahampang mangbalda kag magpatay ukon maggawi sing tuman ka imoral! Ginadumtan ni Jehova ang mga “nagahigugma sang kasingki.” (Salmo 11:⁠5; Hulubaton 3:31; Colosas 3:​5, 6) Kag kon ang paghampang nagapasanyog sing kakagod kag kapintas, nagapaluya sang imo emosyon, ukon nagauyang sing hamili nga tion, nian hibalua ang espirituwal nga halit nga matuga sini kag gilayon nga maghimo sing mga pagbag-o.​—⁠Mateo 18:​8, 9.

Pagpaayaw sa Kinahanglanon nga Maglingawlingaw sa Mapuslanon nga mga Paagi

9, 10. Ano ang sarang mahimo sang mga mahinantupon agod mapaayawan ang ila kinahanglanon nga maglingawlingaw?

⁹ Kon kaisa, ang mga Cristiano mamangkot: “Ano ang nagakaigo nga kalingawan? Kay ang kalabanan nga ginatanyag sang kalibutan wala nagahisanto sa mga talaksan sang Biblia.” Saligi nga sarang masapwan ang makaalayaw nga kalingawan, apang nagakinahanglan ini sing panikasog. Nagakinahanglan ini sing abanse nga paghanda, ilabi na sa bahin sang mga ginikanan. Madamo ang nakasapo sing makapaladya nga kalingawan sa sulod sang pamilya kag sa kongregasyon. Ang matawhay kag wala nagadali nga pagkaon diin ginahambalan ang natabo sina nga adlaw ukon ang isa ka topiko sa Biblia tuman ka makapalig-on kag makalilipay. Sarang maplano ang mga piknik, nagakaigo nga mga hampang, kag pagpamasyar ukon paglakbay sa makawiwili nga mga duog. Makalilipay gid kag makapapagsik ining mapuslanon nga mga kalingawan.

¹⁰ Ang isa ka gulang kag ang iya asawa nga nagpadaku sing tatlo ka kabataan nagsiling: “Sugod sang bata pa sila, ginapatugda namon ang amon mga kabataan kon diin kami mabakasyon. Kon kaisa, ginatugutan namon sila nga agdahon ang ila mabuot nga abyan, nga nagapasadya pa gid sa bakasyon. Ginahatagan gid namon sing igtalupangod ang pila ka importante nga mga hitabo sa kabuhi sang amon mga kabataan. Ginaagda namon kon kaisa sa balay ang pamilya kag mga abyan sa kongregasyon. Nagaluto kami kag ginakaon ini sa gua sang balay kag nagahampang. Nagakadto kami kag nagalakat sa mga kabukiran, nga ginagamit ining mga higayon agod makatuon tuhoy sa mga tinuga ni Jehova.”

11, 12. (a) Ano ang sarang mo mahimo agod malakip ang iban sa imo mga plano nga maglingawlingaw kon kaisa? (b) Ano nga sahi sang pagtinipon ang napamatud-an nga indi gid malipatan sang madamo?

¹¹ Subong indibiduwal ukon isa ka pamilya  makapasangkad bala kamo agod malakip ninyo ang iban kon nagaplano nga maglingawlingaw kon kaisa? Ang iban mahimo nagakinahanglan sing pagpalig-on subong sang isa ka balo, isa ka di-minyo, ukon isa ka nagasolo nga ginikanan. (Lucas 14:12-14) Sarang mo man malakip ang pila nga bag-o lang nagapakig-upod, apang siempre maghalong nga indi madayag ang iban sa malain nga kaupdanan. (2 Timoteo 2:​20, 21) Kon nabudlayan ang mga maluya na sa pag-upod, ayhan mahimo ang kahimusan nga dal-an sila sing pagkaon kag didto ini kaunon sa ila balay upod sa ila.​—⁠Hebreo 13:​1, 2.

¹² Ang mga pagtinipon diin ang mga bisita nagakalipay sa simple nga pagkaon, nagapamati sa mga eksperiensia kon paano ang iban sa grupo nangin Cristiano, kag nagahibalo kon ano ang nagbulig sa ila agod magpabilin nga matutom sa Dios indi gid malipatan sang madamo. Ang mga topiko sa Biblia sarang mahambalan sang grupo nga mahimo pakigbahinan sang tanan, lakip sang mga kabataan. Ini nga mga paghinun-anon mapuslanon gid sa pagpalig-unanay nga wala ginapakahuy-an ukon ginapakanubo ang bisan sin-o.

13. Paano si Jesus kag si Pablo nagpahamtang sing halimbawa sa pagpakita kag pagbaton sing pagkamaabiabihon?

¹³ Si Jesus nagpahamtang sing nagakaigo nga halimbawa sa pagpakita kag pagbaton sing pagkamaabiabihon. Pirme niya gingamit ini nga mga higayon agod ipaambit ang espirituwal nga mga pagpakamaayo. (Lucas 5:27-39; 10:42; 19:1-10; 24:28-32) Gin-ilog sang iya mga disipulo sang una ang iya halimbawa. (Binuhatan 2:​46, 47) Si apostol Pablo nagsulat: “Nagahandum ako sa pagpakigkita sa inyo, agod nga mapaambit ko sa inyo ang pila ka espirituwal nga hiyas agod mapalig-on kamo; ukon, sa baylo, agod may pagbayluhanay sing pagpalig-on sa tunga ninyo, ang kada isa paagi sa pagtuo sang iban, ang inyo kag ang akon.” (Roma 1:​11, 12) Sing kaanggid, ang aton mga pagtinipon dapat magtuga sing atmospera para sa pagpalig-unay.​—⁠Roma 12:13; 15:​1, 2.

Mga Pahanumdom kag Paandam

14. Ngaa wala ginapanugda ang dalagku nga sosyal nga mga pagtilipon?

¹⁴ Wala ginapanugda ang dalagku nga sosyal nga mga pagtilipon, bangod sa masami mabudlay ini dumalahan. Sa tion nga wala nagaupang sa espirituwal nga mga hilikuton, ang pila ka pamilya mahimo magpiknik ukon maghampang nga indi sobra ka mapaindis-indison. Kon may pila ka mga gulang, ministeryal nga mga alagad, ukon iban pa nga mga hamtong sa isa ka sosyal nga pagtilipon, maayo sila nga impluwensia kag ang okasyon labi nga makapaumpaw.

15. Ngaa ang isa ka pagtinipon nagakinahanglan sing nagakaigo nga pagtatap sang tagbalay?

¹⁵ Sa sosyal nga mga pagtilipon, indi dapat pagpatumbayaan sang mga tagbalay ang nagakaigo nga pagtatap. Bisan pa nga luyag mo nga magmaabiabihon, indi ka bala maghinulsol kon mahibaluan mo nga bangod sang pila ka pagpabaya sa imo bahin, nasandad ang isa ka bisita sa natabo sa imo puluy-an? Talupangda ang prinsipio nga ginbinagbinag sa Deuteronomio 22:8. Ang Israelinhon nga nagpatindog sing isa ka bag-o nga balay kinahanglan maghimo sing alubaybay sa palibot sang matapan nga atop, nga masami dira ginaabiabi ang mga bisita. Ngaa? “Agod nga indi ka magdala sing kasal-anan sa dugo sa imo balay bangod basi may tawo nga mahulog gikan didto.” Sa kaanggid nga paagi, ang imo ginahimo​—⁠wala ginapilit ang di-makatarunganon nga mga pagdumili​—⁠agod amligan ang imo mga bisita sa isa ka sosyal nga pagtinipon dapat magpakita sing konsiderasyon sa ila pisikal kag espirituwal nga kaayuhan.

16. Anong paghalong ang dapat himuon kon iserbe ang alkoholiko nga ilimnon sa sosyal nga pagtinipon?

 ¹⁶ Kon may alkoholiko nga ilimnon nga ginaserbe sa sosyal nga pagtinipon, dapat ini himuon upod ang daku nga paghalong. Madamong Cristianong mga tagbalay ang nagaserbe lamang sing ilimnon kon mabantayan kag makontrol nila ang ginainom sang mga bisita. Wala sing dapat iserbe nga ilimnon kon ang iban masandad ukon masulay nga magpatuyang. (Efeso 5:​18, 19) Bangod sa lainlain nga mga rason, mahimo magdesisyon ang pila ka bisita nga likawan ang ilimnon. Sa madamo nga mga duog, may kasuguan sila kon pila ang edad sang magainom kag ang mga Cristiano dapat magtuman sa kasuguan ni Cesar bisan pa daw sobra ka estrikto ining mga regulasyon.​—⁠Roma 13:5.

17. (a) Kon patukaron ang musika sa pagtinipon, ngaa importante nga ang tagbalay dapat gid mangin mapilion? (b) Kon may saot sa pagtinipon, paano mapakita ang pagkaugdang?

¹⁷ Dapat pat-uron sang tagbalay nga ang bisan ano nga musika, saot, ukon iban pa nga kalingawan nahisanto sa Cristianong mga prinsipio. Lainlain ang aton naluyagan nga musika kag matigayon ang nanuhaytuhay nga sahi sini. Apang, kalabanan sang mga musika karon nagapasanyog sing espiritu sang pagrebelde, imoralidad, kag kasingki. Kinahanglan nga mangin mapilion. Ang kalahamut-an nga musika indi gid man dapat nga malulot, apang dapat nga indi man ini makasululay ukon imoral, nga ginapatokar sing tuman kagalong kag mabaskog ang ritmo. Maghalong nga indi pagtugutan nga magpili sing musika ang isa nga wala pa gid makahangop sing bug-os sa kinahanglanon nga huptan ang hustuhan nga kabaskugon. Ang saot nga nagalakip sing di-nagakaigo nga pagginawi, nga nagapadaku sing erotiko nga paghulaghulag sang balikawang kag dughan, maathag nga indi gid nagakaigo para sa isa ka Cristiano.​—⁠1 Timoteo 2:8-10.

18. Paano maamligan sang mga ginikanan ang ila mga kabataan paagi sa pagbantay sang ila sosyal nga aktibidades?

¹⁸ Dapat hibaluon sang mga ginikanan kon ano ang plano sa tagsa ka sosyal nga pagtinipon diin gin-agda ang ila mga kabataan, kag maalamon nga updan sila pirme. Makapasubo nga gintugutan sang pila ka ginikanan ang ila mga kabataan nga magkadto sa mga party nga wala sing nagabantay diin kalabanan sang mga nagakadto nasulay sa imoralidad kag iban pa di-nagakaigo nga paggawi. (Efeso 6:1-4) Bisan pa kon ang mga pamatan-on hamtong na kag nagagawi sing responsable, kinahanglan gihapon nga buligan sila nga ‘malagyo sa mga kailigbon nga pinamatan-on.’​—⁠2 Timoteo 2:22.

19. Anong katunayan ang makabulig sa aton nga magkonsentrar sa kon ano ang dapat naton ‘pangitaon anay’?

¹⁹ Nagadugang sa kalipay sang kabuhi ang mapuslanon kag makapaumpaw nga kalingawan kon kaisa. Wala kita ginadingutan ni Jehova sa sini nga kalingawan, apang nahibaluan gid naton nga ining mga aktibidades lang wala nagabulig sa aton nga makatipon sing espirituwal nga mga bahandi sa langit. (Mateo 6:19-21) Ginbuligan ni Jesus ang iya mga disipulo nga mahangpan nga ang ‘pagpangita anay sang ginharian kag sang pagkamatarong [sang Dios]’ amo ang importante nga butang sa kabuhi, indi ang kon ano ang aton makaon ukon mainom ukon masuksok, “mga butang nga ginatinguhaan gid nga maagom sang mga pungsod.”​—⁠Mateo 6:31-34.

20. Anong maayong mga butang ang mapaabot sang matutom nga mga alagad ni Jehova gikan sa Dakung Manug-aman?

²⁰ Huo, ‘nagakaon man kita ukon nagainom ukon bisan ano ang ginahimo,’ sarang naton mahimo “ang tanan nga butang sa kahimayaan sang Dios,” nga nagapasalamat sa Dakung Manug-aman para sa maayong mga butang nga nagapahalipay sa aton. (1 Corinto 10:31) Sa iya Paraiso nga duta nga yara lang sa unahan, tuman kadamo ang kahigayunan nga magkalipay sing bug-os sa kaalwan ni Jehova, upod ang maayo nga pagpakig-upod sa tanan nga nakalab-ot sa iya matarong nga mga ginapatuman.​—⁠Salmo 145:16; Isaias 25:⁠6; 2 Corinto 7:1.

Madumduman Mo Bala?

• Ngaa mabudlay para sa mga Cristiano karon nga mangita sing mapuslanon nga kalingawan?

• Ano ang pila ka sahi sang kalingawan nga napamatud-an nga makaalayaw para sa Cristianong mga pamilya?

• Kon nagahimo sing mapuslanon nga kalingawan, ano nga mga pahanumdom kag mga paandam ang dapat tandaan sang isa?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 18]

Pilia ang kalingawan nga nagapatubas sing maayo nga bunga

[Mga retrato sa pahina 19]

Ano nga mga sahi sang kalingawan ang ginasikway sang mga Cristiano?