“Ang Tagsatagsa Magadala sang Iya Kaugalingon nga Lulan”

“Ang tagsatagsa sa aton magahatag sing husay para sa iya kaugalingon sa Dios.”—ROMA 14:12.

1. Ano nga salabton ang matutom nga gin-abaga sang tatlo ka Hebreo?

 TATLO ka pamatan-on nga Hebreo nga nagapuyo sa Babilonia ang kinahanglan maghimo sing isa ka importante katama nga desisyon nga mahimo magresulta sa ila kamatayon. Magayaub bala sila sa isa ka daku nga imahen, subong sang ginapatuman sang kasuguan sadtong pungsod? Ukon pangindian nila ang pagsimba sa sini kag magpadap-ong sa nagadabdab nga hurno? Wala na sing tion sanday Sadrac, Mesac, kag Abednego nga mamangkot pa kay bisan sin-o; kag indi na nila ini kinahanglan himuon. Wala sing pangalag-ag nga nagsiling sila: “Hibalua, O hari, nga ang imo mga dios indi ang ginaalagad namon, kag indi kami magsimba sa larawan nga bulawan nga imo ginpatindog.” (Daniel 3:1-18) Gin-abaga sang tatlo ka Hebreo ang ila kaugalingon nga salabton.

2. Sin-o ang masiling naton nga nagdesisyon para kay Pilato may kaangtanan kay Jesucristo, kag nahilway bala sa salabton ang Romanong Gobernador?

² Pagligad sang mga anom ka siglo, nabatian sang gobernador ang mga akusasyon batok sa tawo. Sang gin-usisa niya ang kaso, nakumbinsi sia nga inosente ang akusado. Apang, nagpamilit ang kadam-an nga ipapatay ang tawo. Bisan pa namatok, ginpakita sang gobernador nga indi niya luyag magpas-an sang iya salabton amo nga nagpadala sia sa pagpamilit. Ginhugasan niya ang iya kamot kag nagsiling: “Wala ako sing sala sa dugo sini nga tawo.” Nian ginpahanugutan niya nga ilansang ining tawo. Huo, sa baylo nga abagahon ang iya salabton sa pagdesisyon may kaangtanan kay Jesucristo, iban ang ginpadesisyon ni Poncio Pilato para sa iya. Bisan ano pa kadamo sang tubig, indi ini makahilway sang iya salabton sa pagpadapat sadtong di-makatarunganon nga sentensia kay Jesus.—Mateo 27:11-26; Lucas 23:13-25.

3. Ngaa indi naton pagpadesisyunon ang iban para sa aton?

³ Kamusta naman ikaw? Kon kinahanglan ka maghimo sing mga desisyon, kaangay ka bala sang tatlo ka Hebreo, ukon iban ang ginapadesisyon mo para sa imo? Ang paghimo sing desisyon indi mahapos. Kinahanglan ang pagkahamtong  agod makahimo sing husto nga mga desisyon. Halimbawa, kinahanglan sang mga ginikanan nga maghimo sing maayo nga mga desisyon para sa ila menor-de-edad nga mga kabataan. Sa pagkamatuod, ang pagdesisyon mabudlay katama kon ang sitwasyon komplikado kag madamo sing mga butang nga kinahanglan timbangtimbangon. Apang, ang salabton sa pagdesisyon indi amo sina kabug-at nga idugang pa naton ini sa “mga lulan” nga ipapas-an naton sa may “espirituwal nga mga kalipikasyon.” (Galacia 6:1, 2) Sa baylo, amo ini ang lulan nga “ang tagsatagsa sa aton magahatag sing husay para sa iya kaugalingon sa Dios.” (Roma 14:12) “Ang tagsatagsa magadala sang iya kaugalingon nga lulan,” siling sang Biblia. (Galacia 6:5) Paano kita, nian, makahimo sing maalamon nga mga desisyon sa kabuhi? Una, dapat naton kilalahon ang aton tawhanon nga mga limitasyon kag hibaluon kon paano naton ini malandas.

Isa ka Importante nga Kinahanglanon

4. Anong importante nga leksion tuhoy sa paghimo sing desisyon ang matun-an naton tuhoy sa paglalis sang una nga mag-asawa?

⁴ Sa panugod sang maragtas sang tawo, ang una nga mag-asawa naghimo sing desisyon nga nagdala sing malaglagon nga mga resulta. Namat-od sila nga kaunon ang bunga sang kahoy sang ihibalo sang maayo kag malain. (Genesis 2:16, 17) Sa ano napasad ang ila desisyon? “Nakita sang babayi nga ang kahoy maayo nga kalan-on kag makagalanyat ini sa mga mata, huo, ang kahoy manami tan-awon,” siling sang Biblia. “Gani nagkuha sia sang bunga sini kag ginkaon ini. Pagkatapos ginhatagan man niya ang iya bana sang kaupod na niya sia kag ginkaon niya ini.” (Genesis 3:6) Ang desisyon ni Eva napasad sa makagod nga handum. Ang iya buhat nag-impluwensia kay Adan nga magkaon man. Subong resulta, ang sala kag kamatayon “naglapnag sa tanan nga tawo.” (Roma 5:12) Ang paglalis nanday Adan kag Eva dapat magtudlo sa aton sing isa ka importante nga leksion may kaangtanan sa limitasyon sang tawo: Luwas lang kon magsunod sia sa panuytoy sang Dios, ang tawo nahuyog sa paghimo sing sayop nga mga desisyon.

5. Ano nga panuytoy ang gin-aman ni Jehova para sa aton, kag ano ang dapat naton himuon agod makabenepisyo sa sini?

⁵ Mapinasalamaton gid kita nga si Jehova nga Dios nag-aman sing panuytoy! Ang Kasulatan nagasugid sa aton: “Ang imo mga dulunggan makabati sing pulong sa likod nimo, nga nagasiling: ‘Amo ini ang dalan. Lakat sa sini, kamo nga katawhan,’ pananglit kamo nga katawhan magliso sa tuo ukon magliso kamo sa wala.” (Isaias 30:21) Si Jehova nagapakigsugilanon sa aton paagi sa iya gin-inspirar nga Pulong, ang Biblia. Dapat naton tun-an ang Kasulatan kag magkuha sing sibu nga ihibalo sa sini. Agod makahimo kita sing husto nga mga desisyon, dapat magkaon kita sing “pagkaon nga matig-a [nga] para sa hamtong nga mga tawo.” ‘Paagi sa paggamit, mahanas man naton ang aton ikasarang sa paghantop sa pagkilala sang maayo kag malain.’ (Hebreo 5:14) Mahanas naton ang aton ikasarang sa paghantop paagi sa pag-aplikar sang aton natun-an gikan sa Pulong sang Dios.

6. Ano ang kinahanglan agod makapanghikot sing husto ang aton konsiensia?

⁶ Ang aton napanubli nga konsiensia importante sa paghimo sing desisyon. Ang konsiensia may ikasarang sa paghusgar, kag puede kita sini ‘isumbong ukon apinan.’ (Roma 2:14, 15) Apang, agod makapanghikot sing husto ang aton konsiensia, dapat masanagan ini sang sibu nga ihibalo sang Pulong sang Dios kag mangin sensitibo paagi sa  pag-aplikar sina nga Pulong. Ang konsiensia nga wala mahanas mahapos lang maimpluwensiahan sang lokal nga mga kustombre kag mga kinabatasan. Ang aton palibot kag ang mga opinyon sang iban nga tawo mahimo man magtuytoy sa aton sa sayop nga direksion. Ano ang matabo sa aton konsiensia kon sulitsulit naton nga ginabaliwala ang dikta sini kag ginalapas ang mga talaksan sang Dios? Sa ulihi daw mahiruhan ini “sang salsalon nga inugmarka,” daw mangin subong sang nagpali nga pilas—indi na makabatyag kag kabalan. (1 Timoteo 4:2) Sa pihak nga bahin, ang konsiensia nga nahanas sang Pulong sang Dios isa ka masaligan nga giya.

7. Ano ang importante nga kinahanglanon sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon?

⁷ Kon amo, ang isa ka importante nga kinahanglanon sa pag-abaga sang salabton sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon amo ang sibu nga ihibalo sa Kasulatan kag ang ikasarang sa pag-aplikar sini. Sa baylo nga magdesisyon sing padasudaso, dapat anay kita maghatag sing tion nga hibaluon ang diosnon nga mga prinsipio kag gamiton ang aton ikasarang sa panghunahuna sa pag-aplikar sini. Bisan pa kinahanglan kita maghimo sing insigida nga mga desisyon—kaangay nanday Sadrac, Mesac, kag Abednego—mangin handa gid kita kon may sibu kita nga ihibalo sang Pulong sang Dios kag nahanas sini ang aton konsiensia. Agod mahangpan kon paano ang paglab-ot sa pagkahamtong makapauswag sang aton ikasarang sa paghimo sing desisyon, binagbinagon naton ang duha ka bahin sang kabuhi.

Sin-o ang Pilion Naton nga Mangin Kaupod?

8, 9. (a) Ano nga mga prinsipio ang nagapakita nga kinahanglan naton likawan ang malain nga mga kaupdanan? (b) Ang malain nga kaupdanan nagapatuhoy lamang bala sa direkta nga pagpakig-upod sa walay prinsipio nga mga tawo? Ipaathag.

⁸ “Indi kamo magtalang,” sulat ni apostol Pablo. “Ang malain nga kaupdanan nagadunot sang mapuslanon nga mga batasan.” (1 Corinto 15:33) Ginsilingan ni Jesucristo ang iya mga disipulo: “Kamo indi bahin sang kalibutan.” (Juan 15:19) Pagkatapos naton matun-an ining mga prinsipio, nahangpan naton gilayon nga kinahanglan naton likawan ang pagpakig-upod sa mga makihilawason, makihilahion, kawatan, palahubog, kag mga tawo nga kaangay sini. (1 Corinto 6:9, 10) Apang, samtang nagauswag ang aton ihibalo sa kamatuoran sang Biblia, nakita naton nga makatalagam man ang paghinguyang sing tion upod sining mga tawo paagi sa paglantaw sa ila sa mga pelikula, telebisyon, ukon kompyuter ukon paagi sa pagbasa tuhoy sa ila sa mga libro. Amo man ang pagpakig-upod “sa mga nagapakunokuno” sa mga chat room sa Internet.—Salmo 26:4.

⁹ Kamusta naman ang suod nga pagpakig-upod sa mga tawo nga matinlo sa moral apang wala sing pagtuo sa matuod nga Dios? Ang Kasulatan nagasiling sa aton: “Ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.” (1 Juan 5:19) Nahantop naton nga ang malain nga kaupdanan indi lamang yadtong mga kunsintidor ukon imoral nga mga tawo. Busa, maalamon nga makigsuod lamang kita sa mga nagahigugma kay Jehova.

10. Ano ang makabulig sa aton sa paghimo sing hamtong nga mga desisyon may kaangtanan sa aton pagpakig-angot sa kalibutan?

¹⁰ Ang bug-os nga paglikaw sa kalibutan indi posible kag wala ginasugo sa aton. (Juan 17:15) Kinahanglan kita makig-angot sa ila sa aton Cristianong ministeryo, sa eskwelahan, kag sa trabaho. Ang isa ka Cristiano nga may di-tumuluo nga tiayon mahimo mas masunson makig-angot sa kalibutan sangsa iban. Apang, paagi sa paghanas sang aton ikasarang sa paghantop, mahangpan naton nga ang paglimite sang aton pagpakig-angot sa kalibutan isa ka butang kag lain naman nga butang ang pagpalambo sing suod nga kaangtanan sa sini. (Santiago 4:4) Sa amo, makahimo kita sing hamtong nga mga desisyon sa kon bala magapakigbahin kita sa extracurricular activities sa eskwelahan, subong sang mga isport kag mga saot, kag magtambong sa mga party kag kinaon nga ginhimos sang aton mga kaupdanan sa trabaho.

Pagpili sing Palamugnan

11. Ano ang una naton nga binagbinagon kon nagahimo sing desisyon may kaangtanan sa palamugnan?

¹¹ Ang pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia sa hamtong nga paagi nagabulig sa aton sa paghimo sing mga desisyon sa kon paano naton ginatuman ang aton obligasyon nga ‘mag-aman para sa mga katapo sang aton panimalay.’ (1 Timoteo 5:8) Ang una naton nga binagbinagon amo ang sahi  sang trabaho mismo—kon ano ang ginapaobra sa aton. Ang pagpili sing palamugnan nga nagasakdag sang mga buhat nga direkta nga ginapakamalaut sa Biblia sayop gid. Gani wala ginabaton sang matuod nga mga Cristiano ang mga trabaho nga nagadalahig sing idolatriya, pagpangawat, sayop nga paggamit sang dugo, ukon iban pa di-Makasulatanhon nga mga buhat. Wala man kita nagabinutig ukon nagadinaya, bisan pa nga piliton kita sang aton amo.—Binuhatan 15:29; Bugna 21:8.

12, 13. Ano pa nga mga butang magluwas sa trabaho mismo ang dapat binagbinagon sa paghimo sing mga desisyon may kaangtanan sa palamugnan?

¹² Ano abi kon ang trabaho mismo wala espesipiko nga nagalapas sa bisan ano nga ginapatuman sang Dios? Samtang nagatubo ang aton ihibalo sa kamatuoran kag nagauswag ang aton ikasarang sa paghantop, makita naton ang iban pa nga mga butang nga dapat binagbinagon. Ano abi kon ang aton trabaho magadalahig sa aton sa isa ka di-Makasulatanhon nga buhat, subong sang pagsabat sa telepono sa isa ka sugalan? Dapat man binagbinagon kon diin magahalin ang sueldo kag ang lokasyon sang trabaho. Halimbawa, magaayo gid bala ang isa ka Cristiano nga kontratista, nga makakuha sing kontrata sa pagpintura sing isa sa mga simbahan sang Cristiandad kag sa amo nagasakdag sa butig nga pagsimba?—2 Corinto 6:14-16.

¹³ Ano abi kon sa isa ka tion batunon sang aton amo ang kontrata sa pagpatahom sang isa ka simbahan? Sa sini nga kaso, dapat naton binagbinagon ang mga butang subong sang kasangkaron sang aton awtoridad sa pagahimuon nga trabaho kag ang aton pagkanadalahig. Kag kamusta naman ang mga serbisyo nga indi supak sa mga talaksan sang Biblia, subong sang pagdul-ong sang mga sulat sa bisan diin nga bahin sang komunidad, lakip sa mga duog nga nagapasanyog sang sayop nga mga buhat? Indi bala nadalahig ang prinsipio sa Mateo 5:45 sa aton paghimo sang desisyon? Indi naton pasapayanan kon ano ang mangin epekto sining trabaho sa aton konsiensia samtang ginahimo naton ini sing dalayon. (Hebreo 13:18) Sa pagkamatuod, ang pagdala sang aton lulan sa paghimo sing hamtong nga mga desisyon may kaangtanan sa palamugnan nagakinahanglan sing pagpauswag naton sang aton ikasarang sa paghantop kag paghanas sang aton hatag-Dios nga konsiensia.

“Sa Tanan Mo nga Dalanon Talupangda Sia”

14. Sa paghimo sing mga desisyon, ano ang dapat naton binagbinagon?

¹⁴ Kamusta naman ang mga desisyon tuhoy sa iban pa nga mga butang, subong sang pagkuha sing sekular nga edukasyon kag pagbaton ukon pagsikway sang isa ka sahi sang pagpabulong? Kon kinahanglan kita maghimo sing bisan ano nga desisyon, dapat naton hibaluon ang mga prinsipio sa Biblia nga nadalahig kag nian gamiton ang aton ikasarang sa pagpangatarungan sa pag-aplikar sini. “Magsalig kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon kag indi magsandig sa imo kaugalingon nga paghangop,” siling sang maalam nga si Hari Solomon sang dumaan nga Israel. “Sa tanan mo nga dalanon talupangda sia, kag tadlungon niya ang imo mga banas.”—Hulubaton 3:5, 6.

15. Ano ang matun-an naton sa mga Cristiano sang unang siglo tuhoy sa paghimo sing mga desisyon?

¹⁵ Sa masami, ang aton mga desisyon nagaapektar sa iban, kag dapat naton ini hunahunaon sing maayo. Halimbawa, ang mga Cristiano sang unang siglo wala na napaidalom sa madamo nga mga pagdumili sang Mosaikong Kasuguan tuhoy sa pagkaon. Puede sila magdesisyon nga magkaon sing mga pagkaon nga ginkabig anay nga di-matinlo sa idalom sang Kasuguan kag nga indi  man malain sa iban nga paagi. Apang, nagsulat si apostol Pablo tuhoy sa mga karne sang sapat nga mahimo naangot sa isa ka idolo sa templo: “Kon ang kalan-on nagapasandad sang akon utod, indi na gid ako liwat magkaon sang unod, agod indi ko mapasandad ang akon utod.” (1 Corinto 8:11-13) Ang mga Cristiano sang una ginpalig-on nga magpakita sing pasunaid sa konsiensia sang iban agod nga indi sila masandad. Dapat ang aton mga desisyon indi “mangin kabangdanan sang kasandaran.”—1 Corinto 10:29, 32.

Pangitaa ang Diosnon nga Kaalam

16. Paano makabulig sa aton ang pangamuyo sa paghimo sing mga desisyon?

¹⁶ Ang daku gid nga bulig sa paghimo sing desisyon amo ang pangamuyo. “Kon ang bisan sin-o sa inyo nakulangan sing kaalam,” siling ni disipulo Santiago, “padayon sia nga papangayua sa Dios, kay maalwan sia nga nagahatag sa tanan kag wala nagabasol; kag ihatag ini sa iya.” (Santiago 1:5) Makapangamuyo kita kay Jehova nga may pagsalig kag makapangayo sa iya sing kinahanglanon nga kaalam agod makahimo sing husto nga mga desisyon. Samtang nagapakigsugilanon kita sa matuod nga Dios tuhoy sa aton mga kabalaka kag ginapangayo ang iya panuytoy, mabuligan kita sang balaan nga espiritu nga mahangpan pa sing maayo ang mga kasulatan nga ginabinagbinag naton kag mapahanumdom sa aton ang mga teksto nga mahimo nalipatan naton.

17. Paano kita mabuligan sang iban sa paghimo sing desisyon?

¹⁷ Makabulig bala sa aton ang iban sa paghimo sing mga desisyon? Huo, nag-aman si Jehova sing hamtong nga mga indibiduwal sa kongregasyon. (Efeso 4:11, 12) Puede sila konsultahon, ilabi na kon importante katama nga desisyon ang aton pagahimuon. Ang mga indibiduwal nga may madalom nga paghantop sa espirituwal kag eksperiensiado sa kabuhi mahimo makapatalupangod sa aton sang dugang pa nga mga prinsipio sa Biblia nga makaimpluwensia sa aton desisyon kag makabulig sa aton sa ‘pagpat-od sang mas importante nga mga butang.’ (Filipos 1:9, 10) Apang, isa ka butang ang dapat naton andaman: Dapat kita maghalong nga indi ang iban ang padesisyunon naton para sa aton. Kita ang may salabton sa aton desisyon.

Ang Resulta—Maayo Bala Pirme?

18. Ano ang mahimo isiling sa tuhoy sa mangin resulta sang isa ka maayo nga desisyon?

¹⁸ Maayo bala pirme ang resulta sang mga desisyon nga napasad gid sa mga prinsipio sa Biblia kag napamensaran sing maayo? Huo, sa ulihi. Apang, kon kaisa, ang insigida nga resulta mahimo indi maayo. Nahibaluan ni Sadrac, Mesac, kag Abednego, nga mahimo sila mapatay bangod sang ila desisyon nga indi magsimba sa daku nga imahen. (Daniel 3:16-19) Sing kaanggid, pagkatapos ginsilingan sang mga apostoles ang Judiyong Sanhedrin nga dapat nila sundon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang tawo, ginbunal anay sila antes buy-an. (Binuhatan 5:27-29, 40) Dugang pa, ang “wala ginapaabot nga hitabo” mahimo magpalain sa resulta sang bisan ano nga desisyon. (Manugwali 9:11) Kon mag-antos kita walay sapayan nga husto ang aton desisyon, makasalig kita nga buligan kita ni Jehova sa pagbatas kag pakamaayuhon kita sa ulihi.—2 Corinto 4:7.

19. Paano naton abagahon sing maisugon ang aton kaugalingon nga salabton sa paghimo sing mga desisyon?

¹⁹ Busa, kon nagahimo sing mga desisyon, dapat naton pangitaon ang Makasulatanhon nga mga prinsipio kag gamiton ang aton ikasarang sa panghunahuna sa pag-aplikar sini. Mapinasalamaton gid kita sa bulig nga gin-aman ni Jehova paagi sa iya balaan nga espiritu kag paagi sa mga hamtong sa kongregasyon! Paagi sa sining mga panuytoy kag mga aman, maisugon naton nga abagahon ang aton kaugalingon nga salabton sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon.

Ano ang Imo Natun-an?

• Ano ang importante nga kinahanglanon sa paghimo sing maayo nga mga desisyon?

• Paano ang pag-uswag padulong sa pagkahamtong nagaapektar sa aton pagpili sing mga kaupdanan?

• Ano ang pila ka importante nga mga butang nga dapat naton binagbinagon kon nagahimo sing mga desisyon may kaangtanan sa palamugnan?

• Ano nga bulig ang puede matigayon sa paghimo sing mga desisyon?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 22]

Ang paglalis nanday Adan kag Eva nagatudlo sa aton sing isa ka importante nga leksion

[Retrato sa pahina 24]

Antes maghimo sing isa ka importante nga desisyon, pangitaa ang diosnon nga mga prinsipio