Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an Tres kag Kuatro sang mga Salmo
Ang Pulong ni Jehova Buhi
Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an Tres kag Kuatro sang mga Salmo
SA PANGAMUYO sa Dios, ang salmista namangkot: “Ipahayag bala sa lulubngan ang imo mahigugmaon nga kaayo, ang imo katutom sa duog sang kalaglagan?” (Salmo 88:11) Indi, siempre pa, ang sabat. Kon wala kita sing kabuhi, indi naton madayaw si Jehova. Ang pagdayaw kay Jehova isa ka nagakaigo nga rason para sa aton nga magpabilin nga buhi, kag kon kita buhi, isa ini ka nagakaigo nga rason agod dayawon sia.
Ang Tulun-an Tres kag Kuatro sang mga Salmo, nga nagalakip sang Salmo 73 tubtob 106, nagahatag sa aton sing madamong rason para dayawon ang Manunuga kag himayaon ang iya ngalan. Ang pagbinagbinag sa sining mga salmo labi pa gid nga magapatudok sang aton apresasyon sa “pulong sang Dios” kag magapahulag sa aton nga pasangkaron kag pauswagon ang aton pagpahayag sing pagdayaw sa iya. (Hebreo 4:12) Bangod interesado gid kita sa sini, binagbinagon anay naton ang Tulun-an Tres sang mga Salmo.
“ANG PAGPALAPIT SA DIOS MAAYO PARA SA AKON”
Ang nahaunang 11 ka salmo sang ikatlo nga koleksion mga komposisyon ni Asaf ukon sang mga katapo sang panimalay ni Asaf. Ginapaathag sang nagabukas nga ambahanon kon ano ang nagluwas kay Asaf agod indi mapatalang sang sayop nga panghunahuna. Husto ang iya konklusion. “Kon sa akon,” amba niya, “ang pagpalapit sa Dios maayo para sa akon.” (Salmo 73:28) Masunod amo ang panganduhoy bangod sang paglaglag sa Jerusalem sa Salmo 74. Ginalarawan sang Salmo 75, 76, kag 77 si Jehova subong matarong nga Hukom, Manluluwas sang mga mahagop, kag Manugpamati sang pangamuyo. Ginarepaso sang Salmo 78 ang maragtas sang Israel kutob sang panahon ni Moises tubtob sang panahon ni David. Nanganduhoy ang ika-79 nga Salmo sa paglaglag sa templo. Masunod amo ang pangamuyo para sa pagpasag-uli sa katawhan sang Dios. Ang Salmo 81 isa ka laygay nga tumanon si Jehova. Ang Salmo 82 kag 83 mga pangamuyo para ipatuman ang paghukom sang Dios sa malauton nga mga hukom kag mga kaaway sang Dios.
“Ang akon kalag ginahidlaw kag ginapunaw man tungod sa mga luwang ni Jehova,” amba sang mga anak ni Kora. (Salmo 84:2) Ang Salmo 85 isa ka pangabay para sa pagpakamaayo sang Dios sa mga nagpalauli gikan sa pagkatapok. Ginapadaku sini nga salmo nga ang espirituwal nga mga pagpakamaayo mas malahalon sangsa pisikal nga mga pagpakamaayo. Sa Salmo 86, nangabay si David nga amligan kag tudluan sia sang Dios. Sa Salmo 87, ang ambahanon tuhoy sa Sion kag sa mga natawo didto ginsundan sang isa ka pangamuyo kay Jehova sa Salmo 88. Ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova suno sa ginasiling sa katipan kay David ginapadaku sa Salmo 89, nga ginkomposo ni Etan, ayhan isa sa apat ka maalam nga mga tawo sang panahon ni Solomon.—1 Hari 4:31.
Mga Sabat sa mga Pamangkot sa Kasulatan:
73:9—Sa anong paagi ang mga malauton ‘nagapahamtang sang ila baba sa mga langit, kag ang ila dila nagadayandayan sa duta’? Sanglit ang mga malauton wala sing ginatahod sa langit ukon sa duta, maabtik sila sa pagpasipala sa Dios paagi sa ila baba. Ginalibak man nila ang mga tawo paagi sa ila baba.
74:13, 14—San-o “ginbuong [ni Jehova] ang mga ulo sang mga gadya sa dagat kag gindugmok ang mga ulo sang Leviatan”? Si “Paraon, nga hari sang Egipto,” ginatawag nga “daku nga gadya nga nagatubog sa tunga sang iya mga suba sa Nilo.” (Ezequiel 29:3) Ang Leviatan mahimo nagarepresentar sa “mga makusog ni Paraon.” (Salmo 74:14, footnote sa New World Translation Reference Bible) Ang pagdugmok sa ila mga ulo mahimo nagapatuhoy sa daku nga pagkapierde ni Paraon kag sang iya hangaway sang ginluwas ni Jehova ang mga Israelinhon gikan sa pagkaulipon sa Egipto.
75:4, 5, 10—Ano ang kahulugan sang tinaga nga “sungay”? Ang mga sungay sang sapat isa ka mabaskog nga hinganiban. Gani, ang tinaga nga “sungay” malaragwayon nga nagakahulugan sing gahom, ukon kusog. Ginabayaw ni Jehova ang mga sungay sang iya katawhan, ginapakataas sila, samtang ‘ginautod niya ang mga sungay sang mga malauton.’ Ginapaandaman kita batok sa ‘pagpakataas sang aton sungay’ bangod indi kita dapat magpakataas ukon magpabugal. Sanglit si Jehova ang nagapataas, ang mga katungdanan sa kongregasyon dapat tamdon subong nga naghalin sa iya.—Salmo 75:7.
76:10—Paano ang “kaakig sang tawo” nagadayaw kay Jehova? Kon tugutan sang Dios nga ipaupok sang mga tawo ang ila kaakig sa aton bangod mga alagad niya kita, mahimo mangin paborable ang resulta. Ang bisan ano man nga kabudlayan nga maagihan naton magahanas sa aton sa pila ka paagi. Ginatugutan ni Jehova ang pag-antos tubtob lamang sa punto nga magahanas ini sa aton. (1 Pedro 5:10) ‘Ang nabilin sang kaakig sang tawo, igawagkus sang Dios.’ Ano naman kon mag-antos kita tubtob sa kamatayon? Ini man magadayaw kay Jehova bangod yadtong makakita sa aton nga nagabatas sing matutom mahimo man nga magahimaya sa Dios.
78:24, 25; footnote sa New World Translation Reference Bible—Ngaa gintawag ang manna nga “uyas gikan sa langit” kag “tinapay sang mga anghel”? Ang duha ka ekspresyon wala nagakahulugan nga ang manna pagkaon sang mga anghel. “Uyas [ini] gikan sa langit” bangod naghalin ini sa langit. (Salmo 105:40) Sanglit ang mga anghel, ukon ang “mga gamhanan,” nagapuyo sa langit, ang mga tinaga nga “tinapay sang mga anghel” mahimo lamang nagakahulugan nga gin-aman ini sang Dios, nga nagapuyo sa langit. (Salmo 11:4) Mahimo gingamit man ni Jehova ang mga anghel sa pag-aman sing manna sa mga Israelinhon.
82:1, 6—Sin-o ang gintawag nga “mga dios” kag “mga anak sang Labing Mataas”? Ang duha ka ekspresyon nagapatuhoy sa tawhanon nga mga hukom sa Israel. Nagakaigo ini, bangod nag-alagad sila subong mga humalambal kag mga tiglawas sang Dios.—Juan 10:33-36.
83:2—Ano ang kahulugan sang ‘pagtanga’? Nagakahulugan ini sing kahanda sa pagpakita sing gahom ukon sa pagpanghikot, sing masami sa pagsumpong, pag-away, ukon pagpigos.
Mga Leksion Para sa Aton:
73:2-5, 18-20, 25, 28. Indi kita dapat mahisa sa kahamungaya sang mga malauton kag indi naton dapat ilugon ang ila di-diosnon nga mga paagi. Ang mga malauton yara sa madanlog nga duog. Pat-od gid nga “malaglag” sila. Dugang pa, sanglit ang kalautan indi madula sa di-himpit nga tawhanon nga paggahom, ang aton panikasog nga dulaon ini mangin walay pulos. Kaangay ni Asaf, maalamon kita kon madaug naton ang kalautan paagi sa ‘pagpalapit sa Dios’ kag sa pagtigayon sing suod nga kaangtanan sa Iya.
73:3, 6, 8, 27. Dapat kita mag-andam batok sa pagpahambog, pagpakataas, pagyubit, kag pagdaya. Himuon naton ini bisan pa daw may bentaha ini nga mga kinaiya.
73:15-17. Kon magamo ang aton hunahuna, indi naton dapat ini ipabutyag. Ang pagsugid sing “subong nga sugilanon” indi magapalig-on sa iban. Dapat naton pamalandungan sing mahidaiton ang aton mga kabalaka kag lubaron ini paagi sa pagpakig-upod sa mga masigkatumuluo.—Hulubaton 18:1.
73:21-24. Ang ‘pagpangalisod’ bangod sang daw pag-uswag sang mga malauton ginapaanggid sa reaksion sang wala sing pensar nga mga sapat. Ini nga reaksion padasudaso, nga nasandig lamang sa emosyon. Sa baylo, dapat kita tuytuyan sang laygay ni Jehova, nga nagasalig sing bug-os nga ‘kaptan niya ang aton tuo nga kamot’ kag alay-ayan kita. Dugang pa, si Jehova ‘magadala sa aton sa himaya,’ kon sayuron, sa suod nga kaangtanan sa iya.
77:6. Ang pagpakita sing tinagipusuon nga interes sa espirituwal nga mga kamatuoran kag ang pag-usisa sing maayo sa sini nagakinahanglan sing tion para sa pagtuon kag pagpamalandong. Daw ano gid ka importante nga magpain kita sing tion para mag-isahanon!
79:9. Si Jehova nagapamati sa aton mga pangamuyo, ilabi na kon may kaangtanan ini sa pagpakabalaan sa iya ngalan.
81:13, 16. Ang pagpamati sa tingog ni Jehova kag paglakat sa iya dalanon nagadul-ong sa bugana nga mga pagpakamaayo.—Hulubaton 10:22.
82:2, 5. Ang mga inhustisya nagauyog sang “sadsaran sang duta.” Ang di-makatarunganon nga mga buhat nagatublag sang kalig-unan sang katilingban sang tawo.
84:1-4, 10-12. Ang apresasyon sang salmista sa duog sang pagsimba kay Jehova kag ang ila pagbatyag sing pagkakontento sa ila mga pribilehiyo sa pag-alagad mga halimbawa para sa aton.
86:5. Nagapasalamat gid kita nga si Jehova “handa magpatawad”! Nagapangita sia sing ebidensia nga mangin basihan para sa iya sa pagpakita sing kaluoy sa isa ka mahinulsulon nga makasasala.
87:5, 6. Mahibaluan gid bala sang mga magabaton sing kabuhi sa Paraiso sa duta ang mga ngalan sang mga banhawon padulong sa kabuhi sa langit? Ginapakita sini nga mga bersikulo nga posible ini.
88:13, 14. Ang indi dayon pagsabat sa aton mga pangamuyo tuhoy sa pila ka problema ayhan nagakahulugan nga luyag ni Jehova nga ipakita naton kon daw ano ka matuod ang aton debosyon sa iya.
“MAGPASALAMAT SA IYA, PAKAMAAYUHA ANG IYA NGALAN”
Binagbinaga ang nanuhaytuhay nga mga rason para dayawon si Jehova nga ginasambit sa ikap-at nga koleksion sang mga salmo. Sa Salmo 90, ginapaanggid ni Moises ang pagluntad sang “Hari nga walay katapusan” sa umalagi nga kabuhi sang tawo. (1 Timoteo 1:17) Suno sa Salmo 91:2, ginapatuhuyan ni Moises si Jehova subong ‘ang iya dalangpan kag ang iya kuta’—ang iya Tuburan sang kalig-unan. Ang masunod nga pila ka salmo nagabinagbinag sa matahom nga mga kinaiya, mas mataas nga panghunahuna, kag makatilingala nga mga binuhatan sang Dios. Tatlo ka ambahanon ang nagaumpisa sa ekspresyon nga “si Jehova mismo nangin hari.” (Salmo 93:1; 97:1; 99:1) Nagapatuhoy kay Jehova subong ang aton Magbubuhat, ang salmista nagaagda sa aton nga ‘magpasalamat sa iya, magpakamaayo sang iya ngalan.’—Salmo 100:4.
Paano dapat maggahom ang isa ka manuggahom nga nagakahadlok kay Jehova? Ang Salmo 101, nga ginkomposo ni Hari David, nagahatag sing sabat. Ang masunod nga salmo nagasugid sa aton nga “nagtalupangod [si Jehova] sang pangamuyo sang mga makaluluoy, kag wala magtamay sang ila pangamuyo.” (Salmo 102:17) Ginapatalupangod sang ika-103 nga Salmo ang mahigugmaon nga kaayo kag kaluoy ni Jehova. Tuhoy sa madamo nga tinuga sang Dios sa duta, ang salmista nagtu-aw: “Kadamo sang imo mga binuhatan, O Jehova! Sa kaalam ginhimo mo ini tanan.” (Salmo 104:24) Ang ulihi nga duha ka ambahanon sang Tulun-an Kuatro nagadayaw kay Jehova bangod sang iya makatilingala nga mga binuhatan.—Salmo 105:2, 5; 106:7, 22.
Mga Sabat sa mga Pamangkot sa Kasulatan:
91:1, 2—Ano ang “tago nga duog sang Labing Gamhanan,” kag paano kita ‘makapuyo’ didto? Isa ini ka malaragwayon nga duog nga may espirituwal nga pangamlig kag kalig-unan—isa ka kahimtangan nga may proteksion agod indi mahalitan sa espirituwal. Tago ini nga duog bangod indi ini matultulan sang mga wala nagasalig sa Dios. Ginahimo naton si Jehova nga aton puluy-an paagi sa pagtamod sa iya subong ang aton dalangpan kag kuta, paagi sa pagdayaw sa iya subong ang Soberano nga Manuggahom sang uniberso, kag paagi sa pagbantala sing maayong balita sang Ginharian. Nagabatyag kita nga may espirituwal nga kalig-unan bangod nahibaluan naton nga si Jehova handa pirme sa pagbulig sa aton.—Salmo 90:1.
92:12—Sa anong paagi ang mga matarong “magalambo kaangay sang kahoy nga palma”? Ang kahoy nga palma kilala tungod sa pagkamabungahon sini. Ang tawo nga matarong kaangay sang kahoy nga palma bangod matadlong sia sa mata ni Jehova kag padayon nga may “maayo nga bunga,” nga nagalakip sang maayo nga mga buhat.—Mateo 7:17-20.
Mga Leksion Para sa Aton:
90:7, 8, 13, 14. Ang aton kasal-anan pirme nagahalit sang aton kaangtanan sa matuod nga Dios. Kag ang likom nga mga sala indi malikom sa iya. Apang, kon maghinulsol kita kag talikdan ang aton sayop nga dalanon, si Jehova mahamuot liwat sa aton, ‘nagabusog sa aton sang iya mahigugmaon nga kaayo.’
90:10, 12. Sanglit ang kabuhi malip-ot lamang, dapat naton ‘isipon ang aton adlaw.’ Paano? Paagi sa pag-agom sing “tagipusuon nga may kaalam,” ukon paagi sa paggamit sing kaalam agod ang aton nabilin nga mga inadlaw indi mauyang kundi mahinguyang sa paagi nga kalahamut-an kay Jehova. Nagakinahanglan ini sang pagpahamtang naton sing espirituwal nga mga prioridad kag paggamit sang aton tion sing maalamon.—Efeso 5:15, 16; Filipos 1:10.
90:17. Nagakaigo nga mangamuyo nga ‘lig-unon ni Jehova ang buhat sang aton mga kamot’ kag pakamaayuhon ang aton mga panikasog sa ministeryo.
92:14, 15. Paagi sa maukod nga pagtuon sa Pulong sang Dios kag paagi sa tayuyon nga pagpakig-upod sa katawhan ni Jehova, ang mga tigulang magapabilin nga “matambok kag lab-as”—mabaskog sa espirituwal—kag mangin mapuslanon nga mga katapo sang kongregasyon.
94:19. Bisan ano pa ang rason sang aton “nagakabalaka nga mga panghunahuna,” ang pagbasa kag pagpamalandong sa mga “paglipay” sang Biblia magalugpay sa aton.
95:7, 8. Ang pagpamati sa laygay sang Kasulatan, paghatag sing igtalupangod sa sini, kag kahanda sa pagtuman sa sini magapugong sa aton nga mangin matig-a sing tagipusuon.—Hebreo 3:7, 8.
106:36, 37. Ginaangot sini nga mga bersikulo ang pagsimba sa mga diosdios sa paghalad sa mga demonyo. Ini nagapakita nga ang isa ka tawo nga nagagamit sing mga diosdios mahimo nga mapaidalom sa impluwensia sang demonyo. Ang Biblia nagalaygay sa aton: “Magbantay kamo sa mga diosdios.”—1 Juan 5:21.
“Dayawa Ninyo si Jah!”
Ang katapusan nga tatlo ka ambahanon sang Tulun-an Kuatro sang mga Salmo nagahinakop sa laygay: “Dayawa ninyo si Jah!” Ang katapusan nga salmo nagaumpisa man sa sini. (Salmo 104:35; 105:45; 106:1, 48) Sa katunayan, ang ekspresyon nga “Dayawa ninyo si Jah!” masami nga mabasa sa Tulun-an Kuatro sang mga salmo.
May rason gid kita agod dayawon si Jehova. Ang Salmo 73 tubtob 106 nagahatag sa aton sing madamo nga butang nga dapat pamalandungan, nga nagapuno sang aton tagipusuon sing pagpasalamat sa aton langitnon nga Amay. Kon pamensaron naton ang tanan nga ginhimo na niya kag ang pagahimuon pa niya para sa aton sa palaabuton, wala bala kita napahulag nga ‘dayawon si Jah’ upod ang aton bug-os nga kusog?
[Retrato sa pahina 10]
Kaangay ni Asaf, maatubang naton ang kalautan paagi sa “pagpalapit sa Dios”
[Retrato sa pahina 11]
Si Paraon napierde sa Dagat nga Mapula
[Retrato sa pahina 11]
Nahibaluan mo bala kon ngaa gintawag ang manna nga “tinapay sang mga gamhanan”?
[Retrato sa pahina 13]
Ano ang nagabulig agod madula ang aton “nagakabalaka nga mga panghunahuna”?
