Rituwal nga Pagpaligo sang mga Judiyo​—Amo Bala ang Ginbasihan sang Bawtismo?

SI JUAN BAUTISTA nagbantala sang “bawtismo subong simbulo sang paghinulsol.” Ginsugo man ni Jesus ang iya mga sumulunod nga maghimo sing mga disipulo kag bawtismuhan sila.—Marcos 1:4; Mateo 28:19.

Ginapakita sang Biblia nga ginapatuman sa Cristianong bawtismo ang bug-os nga pagtum-oy sa tubig. “Ang kaanggid nga mga rito,” siling sang libro nga Jesus and His World, “makita sa madamong relihion, sadto kag karon, sa madamo nga pungsod kag nanuhaytuhay nga mga kultura.” Ang libro nagsiling nga “ang ginhalinan sang Cristianong bawtismo . . . masapwan sa Judaismo.” Daw ano ka matuod ini nga pangangkon?

Ang Rituwal nga mga Palaliguan sang mga Judiyo

Nadiskobrehan sa pagkutkot sang mga arkeologo malapit sa Bukid sang Templo sa Jerusalem ang halos 100 ka banyo para sa rituwal, ukon mga palaliguan, nga napetsahan sang unang siglo B.C.E. kag unang siglo C.E. Ang inskripsion sa sinagoga sang ikaduha ukon ikatlo nga siglo C.E. nagsugid nga ini nga mga banyo ginhanda para sa “mga bisita nga luyag maligo.” Ang iban nga palaliguan nasapwan sa bahin sang Jerusalem nga ginapuy-an sang mga manggaranon kag sang mga pamilya sang mga saserdote; halos tanan nga balay may kaugalingon nga pribado nga banyo para sa rituwal.

Ini nga palaliguan rektanggulo nga mga tangke nga gintigib sa igang ukon ginkutkot sa duta kag gin-asintaduhan sang tisa ukon bato. Ginpalitadahan ini agod indi magtahos. Ang kalabanan nga takus sini mga 1.8 metros ang lapad kag 2.7 metros ang laba. Gintarugan ini agod nga makasulod ang ulan sa mga tangke. Ang kadalumon sang tubig mga 1.2 metros agod malapawan ang tawo kon magkatinkatin. Ang hagdan panaug sa tubig ginabutangan kon kaisa sang manubo nga ulot. Ginapatihan nga ang isa ka bahin sang hagdan amo ang ginaagyan kon maglusong sa palaliguan sa pagputli, kon di-matinlo pa ang nagapaligo, kag ang pihak nga bahin naman kon magtakas, agod malikawan nga mahigkuan liwat.

Ang palaliguan gingamit may kaangtanan sa rituwal sang mga Judiyo sa pagputli. Ano ang nadalahig sa sini?

 Ang Kasuguan kag ang Tradisyon sa Pagpaligo

Ginpadaku sang Mosaikong Kasuguan nga dapat mangin matinlo ang katawhan sang Dios, sa espirituwal kag sa pisikal. Madamo sing kabangdanan nga mangin di-matinlo ang mga Israelinhon amo nga dapat nila putlion ang ila kaugalingon paagi sa pagpaligo kag paglaba sang ila mga panapton.—Levitico 11:28; 14:1-9; 15:1-31; Deuteronomio 23:10, 11.

Putli kag balaan gid si Jehova nga Dios. Busa ginapatuman sa mga saserdote kag mga Levinhon nga manghinaw sang ila mga kamot kag mga tiil antes sila magpalapit sa halaran, kay kon indi mapatay sila.—Exodo 30:17-21.

Nagapati ang mga iskolar nga sang unang siglo C.E., ang relihiosong kahimusan sang mga Judiyo tuhoy sa pagtinlo para sa mga saserdote ginpatuman man sa mga di-Levinhon. Ang mga Essene kag mga Fariseo nagahiwat pirme sang rituwal nga pagpanghinaw. Ang isa ka tiliman-an nagsiling tuhoy sa tion ni Jesus: “Ang rituwal nga pagputli ginapatuman sa isa ka Judiyo antes sia magsulod sa Bukid sang Templo, antes maghalad, antes makatigayon sang halad para sa saserdote kag sa iban pa kaanggid nga mga katuyuan.” Suno sa Talmud dapat malapawan gid sang tubig ang lawas sang nagapaligo.

Ginmulay ni Jesus ang mga Fariseo sa ila pilit nga pagpatuman sang rituwal nga pagpaninlo. Sa pagkamatuod ginhimo nila ang “nanarisari nga pagpabawtismo,” lakip na sa “mga kopa kag mga pitsel kag mga suludlan nga saway.” Nagsiling si Jesus nga ginlapas sang mga Fariseo ang mga kasuguan sang Dios paagi sa pagpatuman sang ila kaugalingon nga mga tradisyon. (Hebreo 9:10; Marcos 7:1-9; Levitico 11:32, 33; Lucas 11:38-42) Wala nagsiling ang Mosaikong Kasuguan nga kinahanglan gid ang bug-os nga pagtum-oy sang lawas.

Naghalin bala sa rituwal nga pagpaligo sang mga Judiyo ang Cristianong bawtismo? Indi!

Ang Rituwal nga Pagpaligo kag ang Cristianong Bawtismo

Ginhiwat sang mga Judiyo ang rituwal sa pagtinlo sa ila kaugalingon. Apang, ang pagbawtismo ni Juan indi isa ka rituwal nga pagpaligo subong sang ginahimo sang mga Judiyo. Ang pagkakilala kay Juan subong Manugbawtismo nagapakita nga tuhay ang pagtum-oy nga iya ginahimo. Bisan gani ang Judiyong relihioso nga mga lider nagpadala sing mga tawo sa pagpamangkot sa iya: “Ngaa nagapangbawtismo ka?”—Juan 1:25.

Ang pagpaninlo nga ginapatuman sang Mosaikong Kasuguan dapat himuon sa kada tion nga mangin di-matinlo ang isa ka sumilimba. Indi subong sini ang bawtismo ni Juan ukon ang ginahimo sang ulihi sang mga Cristiano. Ang kahulugan sang bawtismo ni Juan amo ang paghinulsol kag pagsikway sang daan nga pagkabuhi. Ang Cristianong bawtismo nagasimbulo sang katunayan nga gindedikar na sang isa ka tawo ang iya kaugalingon sa Dios. Ginahimo ini sang isa ka Cristiano sing makaisa lang, indi sing sulitsulit.

Ang rituwal nga pagpaligo nga ginahiwat sa mga balay sang mga Judiyong saserdote kag sa publiko nga palaliguan nga malapit sa Bukid sang Templo wala gid nagapakita sing pagkaanggid sa Cristianong bawtismo. Ang mga kahulugan sining mga pagtum-oy magkatuhay gid. Nagsiling ang The Anchor Bible Dictionary: “May mabakod gid nga pag-ugyunay sa tunga sang mga iskolar nga si Juan [Bautista] wala nagpadayon ukon nagsunod sa bisan anong partikular nga bawtismo sa iya palibot,” nga amo, ang sa Judaismo. Subong man sini ang masiling sa ginahimo nga pagbawtismo sang Cristianong kongregasyon.

Ang Cristianong bawtismo nagapatuhoy sa “pagpangabay sa Dios sing maayo nga konsiensia.” (1 Pedro 3:21) Nagasimbulo ini sa bug-os nga pagdedikar sang isa ka tawo sang iya kaugalingon kay Jehova sa pag-alagad sa Iya subong disipulo sang Iya Anak. Ang pagtum-oy sa tubig isa ka nagakaigo nga simbulo sina nga dedikasyon. Ang pagsalop sang isa nagakahulugan nga sia napatay sa iya daan nga pagkabuhi. Ang pagbutwa nagasimbulo sa pagbuhi sa iya agod himuon ang kabubut-on sang Dios.

Ginahatagan ni Jehova nga Dios sing matinlo nga konsiensia ang mga nagahimo sini nga dedikasyon kag bawtismo. Ang gin-inspirar nga si apostol Pedro nakasiling sa iya masigkatumuluo: “[Ang bawtismo] nagaluwas man karon sa inyo.” Amo ini ang indi gid matigayon sang bisan ano nga rituwal nga pagpaligo nga ginahimo sang mga Judiyo.