Kon Ano ang Buot Silingon sang Paghigugma sang Aton Isigkatawo
Kon Ano ang Buot Silingon sang Paghigugma sang Aton Isigkatawo
“Higugmaa ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.”—MATEO 22:39.
1. Paano naton mapakita nga ginahigugma naton ang Dios?
ANO ang ginapatuman ni Jehova sa iya mga sumilimba? Sa pila ka simple apang talalupangdon nga mga tinaga, ginsumaryo ni Jesus ang sabat. Ang labing daku nga sugo, siling niya, amo nga higugmaon si Jehova sa aton bug-os nga tagipusuon, kalag, hunahuna, kag kusog. (Mateo 22:37; Marcos 12:30) Subong sang nakita naton sa nauna nga artikulo, ang paghigugma sa Dios nagadalahig sing pagtuman sa iya kag pagsunod sa iya mga sugo bilang balos sa gugma nga ginpakita niya sa aton. Para sa mga nagahigugma sa Dios, ang paghimo sang iya kabubut-on indi mabug-at; nagahatag ini sa ila sing kalipay.—Salmo 40:8; 1 Juan 5:2, 3.
2, 3. Ngaa dapat naton hatagan sing igtalupangod ang sugo nga higugmaon ang aton isigkatawo, kag ano nga mga pamangkot ang nagautwas?
2 Ang ikaduha nga labing daku nga sugo, siling ni Jesus, naangot sa nahauna nga sugo: “Higugmaa ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” (Mateo 22:39) Amo ini nga sugo ang hatagan naton karon sing igtalupangod, kag nagakaigo gid ini. Ang aton panahon karon nakilal-an sa pagpabutyag sing makagod kag ginpatiko nga ekspresyon sang gugma. Sa iya inspirado nga paglaragway sang “katapusan nga mga adlaw,” nagsulat si apostol Pablo nga ang mga tawo magahigugma, indi sa isa kag isa, kundi sa ila kaugalingon, sa kuarta, kag sa mga kinasadya. Madamo ang “wala sing kinaugali nga gugma,” ukon suno sa isa ka badbad sang Biblia, “kulang sing kinaugali nga balatyagon para sa ila pamilya.” (2 Timoteo 3:1-4) Nagtagna si Jesucristo: “Madamo ang . . . magaluibay . . kag magadinumtanay. . . . Ang gugma sang kalabanan magaugdaw.”—Mateo 24:10, 12.
3 Apang, talupangda nga wala nagsiling si Jesus nga magaugdaw ang gugma sang tanan. May yara gid pirme mga tawo nga nagpakita kag padayon nga magapakita sang gugma nga ginapatuman ni Jehova kag takus para sa iya. Ang matuod nga nagahigugma kay Jehova magapanikasog gid nga tamdon ang iban subong sang pagtamod niya. Apang, sin-o nga isigkatawo naton ang dapat naton higugmaon? Paano naton dapat ipakita ang gugma sa aton isigkatawo? Ang Kasulatan makabulig sa aton nga masabat ining importante nga mga pamangkot.
Sin-o ang Akon Isigkatawo?
4. Suno sa Levitico kapitulo 19, sin-o ang dapat pakitaan sing gugma sang mga Judiyo?
4 Sang ginsilingan ni Jesus ang Fariseo nga ang ikaduha nga labing daku nga sugo amo ang paghigugma sang isigkatawo subong sang kaugalingon, ginpatuhuyan ni Jesus ang isa ka espesipiko nga kasuguan nga ginhatag sa Israel. Narekord ini sa Levitico 19:18. Sa amo man nga kapitulo, ginsugo ang mga Judiyo nga dapat nila tamdon ang iban magluwas sa ila mga masigka-Israelinhon nga ila mga isigkatawo. Ang bersikulo 34 nagasiling: “Ang dumuluong nga nagapuyo subong isa ka dumuluong upod sa inyo dapat mangin subong sang tumandok sa tunga ninyo; kag higugmaon mo sia subong sang imo kaugalingon, kay nangin mga dumuluong kamo sa duta sang Egipto.” Busa, bisan ang mga di-Judiyo, ilabi na ang mga proselita, dapat pakig-angutan sing mahigugmaon.
5. Ano ang paghangop sang mga Judiyo tuhoy sa paghigugma sa isigkatawo?
5 Apang, tuhay ang opinyon sang Judiyong mga lider sang panahon ni Jesus. Ang pila nagtudlo nga ang termino nga “abyan” kag “isigkatawo” naaplikar lamang sa mga Judiyo. Ang mga di-Judiyo dapat dumtan. Nangatarungan ini nga mga manunudlo nga dapat tamayon sang mga diosnon ang mga di-diosnon. “Sa amo nga palibot,” siling sang isa ka reperensia, “imposible nga madula ang dumot. Nagalambo ini sa sini nga palibot.”
6. Ano ang duha ka punto nga ginhatag ni Jesus sang naghambal sia tuhoy sa paghigugma sa isigkatawo?
6 Sa iya Sermon sa Bukid, gintalupangod ni Jesus ining hulusayon, kag ginpaathag niya kon sin-o ang dapat pakig-angutan sing mahigugmaon. Nagsiling sia: “Nabatian ninyo nga ginsiling, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo kag dumti ang imo kaaway.’ Apang, nagasiling ako sa inyo: Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag ipangamuyo ang mga nagahingabot sa inyo; agod mapamatud-an ninyo nga mga anak kamo sang inyo Amay nga yara sa langit, kay ginapabutlak niya ang iya adlaw sa mga tawo nga malaut kag sa mga maayo kag nagapaulan sa mga tawo nga matarong kag di-matarong.” (Mateo 5:43-45) Duha ka punto ang ginhatag diri ni Jesus. Una, si Jehova maalwan kag mainayuhon lunsay sa mga maayo kag sa mga malaut. Ikaduha, dapat naton ilugon ang iya halimbawa.
7. Ano nga leksion ang matun-an naton gikan sa parabola tuhoy sa isa ka mabinuligon nga Samaritano?
7 Sa isa pa ka okasyon, isa ka Judiyo nga batid sa Kasuguan ang namangkot kay Jesus: “Sin-o gid ang akon isigkatawo?” Nagsabat si Jesus paagi sa pagsaysay sang isa ka parabola tuhoy sa isa ka Samaritano nga may naagyan nga isa ka tawo, isa ka Judiyo, nga ginbakol sang mga kawatan kag ginpanguha ang iya mga pagkabutang. Bisan pa ginatamay sang mga Judiyo ang mga Samaritano, ginbugkusan sang Samaritano ang mga pilas sang tawo kag gindala sia sa isa ka dalayunan agod magpaayo. Ano ang leksion? Ang mga tawo nga tuhay sing rasa, pungsod, ukon relihion nalakip sa mga isigkatawo nga dapat naton higugmaon.—Lucas 10:25, 29, 30, 33-37.
Kon Ano ang Buot Silingon sang Paghigugma sang Aton Isigkatawo
8. Ano ang ginasiling sang Levitico kapitulo 19 tuhoy sa kon paano dapat ipakita ang gugma?
8 Kaangay sang paghigugma sa Dios, ang paghigugma sa isigkatawo indi lamang isa ka balatyagon; dapat ini updan sang buhat. Makabulig kon binagbinagon naton sing dugang pa ang konteksto sang sugo nga narekord sa Levitico 19 nga nagalaygay sa katawhan sang Dios nga higugmaon ang ila isigkatawo subong sang ila kaugalingon. Mabasa naton diri nga dapat tugutan sang mga Israelinhon ang mga nasit-an kag dumuluong nga mga pumuluyo nga mag-ambit sa ani. Wala sing duog ang pagpangawat, paglimbong, ukon pagbutig. Ang mga Israelinhon indi dapat magpakita sing pagkamaynadampigan kon tuhoy sa hudisyal nga mga butang. Bisan pa dapat sila magsabdong kon kinahanglanon, espesipiko sila nga ginsilingan: “Dili mo pagdumtan ang imo utod sa imo tagipusuon.” Ini kag ang iban pa nga sugo ginsumaryo sa sining mga pinamulong: “Higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.”—Levitico 19:9-11, 15, 17, 18.
9. Ngaa ginsugo ni Jehova ang mga Israelinhon nga magpabilin nga napain sa iban nga mga pungsod?
9 Bisan pa ang mga Israelinhon dapat magpakita sing gugma sa iban, dapat man sila magpabilin nga napain sa mga nagasimba sa butig nga mga dios. Ginpaandaman sila ni Jehova tuhoy sa mga katalagman kag mga resulta sang malain nga mga kaupdanan. Halimbawa, tuhoy sa mga pungsod nga dapat tabugon sang mga Israelinhon, si Jehova nagsugo: “Dili ka makig-alyansa sa pagminyo sa ila. Dili mo ihatag ang imo anak nga babayi sa iya anak nga lalaki, kag dili mo kuhaon ang iya anak nga babayi para sa imo anak nga lalaki. Kay patalikdon niya ang imo anak nga lalaki sa pagsunod sa akon, kag pat-od nga alagdon nila ang iban nga mga dios; kag ang kaakig ni Jehova magadabdab gid batok sa imo.”—Deuteronomio 7:3, 4.
10. Batok sa ano kita dapat mag-andam?
10 Sing kaanggid, ang mga Cristiano nagaandam man batok sa pagpakigrelasyon sa mga tawo nga mahimo magpaluya sang ila pagtuo. (1 Corinto 15:33) Ginlaygayan kita: “Indi kamo magpagota sing sampihakan upod sa mga di-tumuluo,” sa mga indi bahin sang Cristianong kongregasyon. (2 Corinto 6:14) Isa pa, ang mga Cristiano ginlaygayan nga magminyo “lamang sa Ginuo.” (1 Corinto 7:39) Apang, indi naton dapat pagtamayon ang mga tawo nga wala nagatuo kay Jehova. Si Cristo napatay para sa mga makasasala, kag madamo sa mga nagahimo anay sing malaut nga mga butang ang nagbag-o sang ila dalanon kag nagbalik sa Dios.—Roma 5:8; 1 Corinto 6:9-11.
11. Ano ang pinakamaayo nga paagi sa pagpakita sing gugma sa mga wala nagaalagad kay Jehova, kag ngaa?
11 Sa pagpakita sing gugma sa mga wala nagaalagad sa Dios, ang pinakamaayo nga mahimo naton amo ang pag-ilog kay Jehova mismo. Bisan pa ginadumtan sang Dios ang kalautan, nagapakita sia sing mahigugmaon nga kaayo sa tanan paagi sa paghatag sa ila sing kahigayunan nga magbiya sa ila malaut nga mga dalanon kag magbaton sing kabuhi nga walay katapusan. (Ezequiel 18:23) “Luyag [ni Jehova] nga ang tanan makadangat sa paghinulsol.” (2 Pedro 3:9) Kabubut-on niya nga “ang tanan nga sahi sang mga tawo maluwas kag makadangat sa sibu nga ihibalo tuhoy sa kamatuoran.” (1 Timoteo 2:4) Amo kon ngaa ginsugo ni Jesus ang iya mga sumulunod nga magbantala kag magtudlo kag “maghimo sing mga disipulo sa mga tawo sang tanan nga pungsod.” (Mateo 28:19, 20) Paagi sa pagpakigbahin naton sa sini nga hilikuton, nagapakita kita sing gugma sa Dios kag sa isigkatawo, huo, pati na sa aton mga kaaway!
Paghigugma sa Aton Cristianong mga Kauturan
12. Ano ang ginsulat ni apostol Juan tuhoy sa paghigugma sa aton utod?
12 Si apostol Pablo nagsulat: “Maghimo kita kon ano ang maayo sa tanan, apang labi na gid sa mga may labot sa aton sa pagtuo.” (Galacia 6:10) Subong mga Cristiano, obligasyon naton nga magpakita sing gugma sa mga may labot sa aton sa pagtuo—sa aton espirituwal nga mga kauturan. Daw ano ka importante ini nga gugma? Ginhatag ni apostol Juan ining mapuwersa nga punto sang nagsulat sia: “Ang tagsatagsa nga nagadumot sang iya utod manugpatay-sing-tawo . . . Kon ang bisan sin-o magasiling: ‘Ginahigugma ko ang Dios,’ apang ginadumtan ang iya utod, butigon sia. Kay sia nga wala nagahigugma sang iya utod, nga makita niya, indi makahigugma sa Dios, nga indi niya makita.” (1 Juan 3:15; 4:20) Mapuwersa ini nga mga pulong. Ang mga tinaga nga ‘manugpatay sing tawo’ kag “butigon” ginpatuhoy ni Jesucristo kay Satanas nga Yawa. (Juan 8:44) Pat-od nga indi gid naton luyag nga ipatuhoy sa aton ina nga mga termino!
13. Sa anong mga paagi naton mapakita ang gugma sa masigkatumuluo?
13 Ang matuod nga mga Cristiano “gintudluan sang Dios nga maghigugmaanay.” (1 Tesalonica 4:9) Dapat kita maghigugmaanay “indi sa pulong ukon sa dila man, kundi sa buhat kag kamatuoran.” (1 Juan 3:18) Ang aton gugma “indi [dapat] salimpapaw.” (Roma 12:9) Ginapahulag kita sang gugma nga mangin mainayuhon, mainawaon, mapinatawaron, mainantuson, kag indi mahisaon, hambog, arogante, ukon maiyaiyahon. (1 Corinto 13:4, 5; Efeso 4:32) Ginapahulag kita sini nga ‘magpaulipon sa isa kag isa.’ (Galacia 5:13) Ginsilingan ni Jesus ang iya mga disipulo nga maghigugmaanay subong nga ginhigugma niya sila. (Juan 13:34) Busa, dapat handa ang isa ka Cristiano nga mapatay para sa iya masigkatumuluo kon kinahanglanon.
14. Paano naton mapakita ang gugma sa sulod sang pamilya?
14 Ilabi na nga dapat makita ang gugma sa sulod sang Cristianong pamilya kag partikular na sa ulot sang bana kag asawa. Tuman gid kasuod ang kaangtanan sang magtiayon amo nga nagsiling si Pablo: “Ang mga bana dapat maghigugma sang ila asawa subong sang ila kaugalingon nga lawas.” Nagsiling pa sia: “Sia nga nagahigugma sang iya asawa nagahigugma sang iya kaugalingon.” (Efeso 5:28) Ginsulit ni Pablo ining laygay sa Efeso 5:33. Indi pag-ilugon sang bana nga nagahigugma sa iya asawa ang mga Israelinhon sang panahon ni Malaquias nga nagluib sa ila mga tiayon. (Malaquias 2:14) Palanggaon niya ang iya asawa. Higugmaon niya ang iya asawa subong sang paghigugma ni Cristo sa kongregasyon. Ang gugma magapahulag man sa asawa nga tahuron ang iya bana.—Efeso 5:25, 29-33.
15. Ano ang ginsiling kag ginhimo sang iban sang nasaksihan nila kon paano ginpakita ang utudnon nga gugma?
15 Maathag nga ini nga sahi sang gugma amo ang nagapakilala nga tanda sang matuod nga mga Cristiano. Si Jesus nagsiling: “Sa sini ang tanan makahibalo nga kamo mga disipulo ko, kon nagahigugmaanay kamo.” (Juan 13:35) Ang aton paghigugmaanay nagabuyok sa mga tawo sa Dios nga aton ginahigugma kag ginatiglawas. Halimbawa, may nabaton nga report gikan sa Mozambique tuhoy sa isa ka pamilya nga Saksi. “Karon pa lang kami nakakita sing subong sini. Sa hapon, mabaskog ang hangin, kag ginsundan ini sang mabunok nga ulan kag graniso. Naguba ang amon balay nga human sa tabun-ak bangod sang mamadlos nga hangin, kag naglinupad ang mga sin nga atop. Sang nag-abot ang amon mga kauturan gikan sa kaiping nga mga kongregasyon agod magbulig sa pagtukod liwat sang amon balay, nagsiling ang amon nakibot nga mga kaingod: ‘Maayo gid ang inyo relihion. Wala pa gid kami makabaton sing kaangay sini nga bulig gikan sa amon simbahan.’ Ginbuksan namon ang amon Biblia kag ginpakita sa ila ang Juan 13:34, 35. Madamo sa amon mga kaingod ang nagatuon na karon sa Biblia.”
Paghigugma sa mga Indibiduwal
16. Ano ang kinatuhayan sang paghigugma sa isa ka grupo kag sa paghigugma sa mga indibiduwal?
16 Indi mabudlay higugmaon ang aton isigkatawo subong isa ka grupo. Apang, daw mabudlay nga higugmaon ang mga indibiduwal. Halimbawa, para sa pila, ang paghigugma sa isigkatawo amo lamang ang pagdonar sa mga organisasyon nga nagabulig sa mga kubos. Sa pagkamatuod, mas mahapos hambalon nga ginahigugma naton ang aton isigkatawo sangsa higugmaon ang isa ka katrabaho nga daw wala nagasapak sa aton, ang isa ka makaulugot nga tupad-balay, ukon ang isa ka abyan nga nagasaklaw sa aton.
17, 18. Paano ginpakita ni Jesus ang gugma sa mga indibiduwal, kag ano ang iya motibo?
17 Kon tuhoy sa paghigugma sa mga indibiduwal, makatuon kita kay Jesus, nga himpit nga nagpabanaag sang mga kinaiya sang Dios. Bisan pa nagkari sia sa duta sa pagkuha sa sala sang kalibutan, nagpakita sia sing gugma sa mga indibiduwal—sa isa ka masakiton nga babayi, sa isa ka aruon, sa isa ka bata. (Mateo 9:20-22; Marcos 1:40-42; 7:26, 29, 30; Juan 1:29) Sing kaanggid, nagapakita man kita sing gugma sa aton isigkatawo paagi sa aton pagpakig-angot sa mga indibiduwal nga masumalang naton adlaw-adlaw.
18 Apang, indi naton dapat pagkalimtan nga ang paghigugma sa isigkatawo naangot sa paghigugma sa Dios. Bisan pa ginbuligan ni Jesus ang mga imol, gin-ayo ang mga masakiton, kag ginpakaon ang mga gutom, ang iya motibo sa paghimo sining tanan nga butang subong man sa pagtudlo sa kadam-an amo ang buligan ang mga tawo nga magpasag-uli kay Jehova. (2 Corinto 5:19) Ginhimo ni Jesus ang tanan para sa kahimayaan sang Dios, kag wala gid sia malipat nga ginatiglawas kag ginapabanaag niya ang Dios nga iya ginahigugma. (1 Corinto 10:31) Paagi sa pag-ilog sa halimbawa ni Jesus, makapakita man kita sing tunay nga gugma sa aton isigkatawo kag sa amo man nga tion makapabilin nga indi bahin sang malaut nga kalibutan sang katawhan.
Paano Naton Higugmaon ang Aton Isigkatawo Subong sang Aton Kaugalingon?
19, 20. Ano ang buot silingon sang paghigugma sang aton isigkatawo subong sang aton kaugalingon?
19 Si Jesus nagsiling: “Higugmaa ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” Natural lang nga atipanon naton kag tahuron ang aton kaugalingon. Kay kon indi, wala sing importansia ini nga sugo. Ining nagakaigo nga paghigugma sa kaugalingon indi dapat igumon sa maiyaiyahon nga paghigugma sa kaugalingon nga ginsambit ni apostol Pablo sa 2 Timoteo 3:2. Sa baylo, ini amo ang makatarunganon nga pagpabalor sa kaugalingon. Ginlaragway ini sang isa ka iskolar sa Biblia subong “isa ka balanse nga paghigugma sa kaugalingon nga wala nagapakataas sing tuman sa kaugalingon ukon nagapakanubo sing tuman sa kaugalingon.”
20 Ang buot silingon sang paghigugma sa iban subong sang aton kaugalingon amo nga tamdon naton ang iban subong sang luyag naton tamdon kag pakig-angutan ang iban subong sang luyag naton nga pakig-angutan. Si Jesus nagsiling: “Ang tanan nga butang nga luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, dapat man ninyo himuon sa ila.” (Mateo 7:12) Talupangda nga wala nagsiling si Jesus nga hunahunaon naton pirme kon ano ang ginhimo sang iban sa aton sang una kag balusan naton sila sing amo man. Sa baylo, dapat hunahunaon naton kon paano naton luyag nga pakig-angutan kag nian magpanghikot kita nahisanto sa sini. Talupangda man nga wala magsiling si Jesus nga himuon lamang naton ini sa mga abyan kag mga kauturan. Naggamit sia sing tinaga nga “mga tawo,” ayhan agod ipakita nga dapat kita magpanghikot sing subong sini sa tanan nga tawo, sa tanan nga masumalang naton.
21. Paagi sa pagpakita sing gugma sa iban, ano ang ginapakita naton?
21 Ang paghigugma sa aton isigkatawo magaamlig sa aton gikan sa paghimo sing malaut. Si apostol Pablo nagsulat: “Ang kasuguan, nga ‘Indi ka magpanghilahi, Indi ka magpatay, Indi ka magpangawat, Indi ka maghamkon,’ kag ang bisan ano pa nga sugo, natingob sa sini nga pulong, nga amo, ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.’ Ang gugma wala nagahimo sing malaut sa isigkatawo sang isa.” (Roma 13:9, 10) Ang gugma magapahulag sa aton sa pagpangita sing mga paagi agod maghimo sing maayo para sa iban. Paagi sa paghigugma sa aton isigkatawo, ginapakita naton nga ginahigugma man naton ang isa nga nagtuga sa tawo sa Iya dagway, si Jehova nga Dios.—Genesis 1:26.
Paano Mo Sabton?
• Sin-o ang dapat naton pakitaan sing gugma, kag ngaa?
• Paano kita makapakita sing gugma sa mga wala nagaalagad kay Jehova?
• Paano ginalaragway sang Biblia ang gugma nga dapat naton ipakita sa aton mga kauturan?
• Ano ang buot silingon sang paghigugma sang aton isigkatawo subong sang aton kaugalingon?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 26]
“Sin-o gid ang akon isigkatawo?”
[Retrato sa pahina 29]
Ginahigugma ni Jesus ang mga indibiduwal
