Ngaa Dapat Maghambal sing Matuod?

SA EDAD nga 18 anyos, si Manfred isa ka trainee sa opisina. * Ang kompanya nga ginaobrahan niya naghimo sing kahimusan nga paeskwelahon sia kag ang iban pa nga mga trainee sa isa ka bokasyonal nga kolehiyo sing duha ka adlaw kada semana. Isa ka adlaw ginbuhian sila sing temprano sa klase. Suno sa pagsulundan sang kompanya, ang mga trainee dapat magbalik sa trabaho sa nabilin pa nga oras sang isa ka adlaw. Apang, magluwas kay Manfred, nga nagbalik sa trabaho, ang tanan nga mga trainee nagligoy. Natabuan man nga nagduaw ang ehekutibo sang kompanya nga nagadumala sa mga trainee. Sang makita niya si Manfred, namangkot sia: “Ngaa wala ka magsulod sa klase karon nga adlaw? Kag diin na ang iban nga mga trainee?” Paano ini sabton ni Manfred?

Ang sitwasyon ni Manfred kinaandan na. Dapat bala sia maghambal sing matuod, ukon dapat bala niya takpan ang iya mga kabutho? Kon maghambal sia sing matuod, magahatag ini sing problema sa iya mga kabutho kag mahimo nga maakig sila sa iya. Husto bala nga magbinutig sa sini nga mga kahimtangan? Ano kuntani ang ginhimo mo? Balikan naton dugaydugay si Manfred, apang binagbinagon anay naton kon ano ang nadalahig kon dapat kita magdesisyon kon bala maghambal kita sing matuod ukon indi.

Matuod kag Di-Matuod—Magkasumpong Gid

Sa pamuno sang maragtas sang tawo, ang tanan napasad sa kamatuoran. Ang kamatuoran wala ginpatiko, ginbayluhan, ukon ginbag-o. Si Jehova, ang Manunuga, amo “ang Dios sang kamatuoran.” Ang iya pulong kamatuoran; indi sia makabutig, kag ginapakamalaut niya ang mga pagbinutig kag ang mga butigon.—Salmo 31:5; Juan 17:17; Tito 1:2.

Kon amo, paano nagsugod ang pagbutig? Si Jesucristo naghatag sing matuod nga sabat sang nagsiling sia sa iya relihioso nga mga manugpamatok, nga nagtinguha sa pagpatay sa iya: “Gikan kamo sa inyo amay nga Yawa, kag luyag ninyo himuon ang mga kailigbon sang inyo amay. Manugpatay sia sing tawo sang nagsugod sia sa iya kalautan, kag wala sia magpabilin nga malig-on sa kamatuoran, bangod ang kamatuoran wala sa iya. Kon magpamulong sia sing kabutigan, nagapamulong sia suno sa iya kinaugali, bangod butigon sia kag amay sang kabutigan.” (Juan 8:44) Siempre pa, ginpatuhuyan ni Jesus ang natabo sa hardin sang Eden sang ginsulay ni Satanas ang unang tawhanon nga mag-asawa nga maglalis sa Dios kag sa amo nagpakasala  sila kag ginsilutan sing kamatayon.—Genesis 3:1-5; Roma 5:12.

Maathag nga ginpakilala ni Jesus si Satanas subong “amay sang kabutigan,” ang ginhalinan sang pagbinutig kag sang kabutigan. Si Satanas amo gihapon ang panguna nga sumalakdag sang kabutigan kag, sa katunayan, ‘ginapatalang niya ang bug-os napuy-an nga duta.’ Sia gid ang may salabton sa halit sa mga tawo nga tuga sang lapnag nga pagbinutig karon.—Bugna 12:9.

Ang pagsumpunganay sa ulot sang matuod kag di-matuod, nga ginsugdan ni Satanas nga Yawa, indi gihapon makontrol karon. Lapnag ini sa tanan nga estado sang katilingban sang tawo kag naapektuhan sini ang tanan nga indibiduwal. Ang pagsinalayo sang isa ka tawo nagapakita kon bala dampig sia sa matuod ukon indi. Ang mga tawo nga dampig sa Dios nagapasad sang ila kabuhi sa kamatuoran sang Pulong sang Dios, ang Biblia. Ang bisan sin-o nga wala nagalakat sa dalanon sang kamatuoran, nahibaluan man nila ukon wala, nagadampig kay Satanas bangod “ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.”—1 Juan 5:19; Mateo 7:13, 14.

Ngaa May Huyog nga Magbinutig?

Ang kamatuoran nga “ang bug-os nga kalibutan” yara sa gahom ni Satanas nagasugid sa aton kon ngaa madamo nga tawo ang nagabinutig. Apang mahimo kita mamangkot, ‘Ngaa ginahimo ini ni Satanas, “ang amay sang kabutigan”?’ Nahibaluan ni Satanas nga si Jehova amo ang nagakadapat nga Soberano sang tanan Niya nga tinuga, lakip na ang unang tawhanon nga mag-asawa. Apang, luyag ni Satanas nga maangkon ining mataas kag pinasahi nga posisyon, ang butang nga indi dapat sa iya. Bangod sang makagod kag maiyaiyahon nga ambisyon, nagpadugi sia nga agawon ini kay Jehova. Agod mahimo ini, naggamit sia sing kabutigan kag limbong.—1 Timoteo 3:6.

Kamusta naman karon? Wala ka bala nagaugyon nga ang makagod kag maiyaiyahon nga ambisyon amo gihapon ang mga rason kon ngaa nagabinutig ang madamo nga tawo? Ang makagod nga negosyo, garok nga politika, kag butig nga relihion puno sing limbong, kabutigan, kag daya. Ngaa? Indi bala nga bangod ini sa masami sa kakagod kag ambisyon sang mga tawo nga magmadinalag-on ukon maangkon ang manggad, gahom, ukon posisyon nga indi dapat sa ila? Ang maalamon nga manuggahom, nga si Hari Solomon sang dumaan nga Israel, nagpaandam: “Sia nga nagadali nga magmanggaranon indi magapabilin nga walay sala.” (Hulubaton 28:20) Kag si apostol Pablo nagsulat: “Ang gugma sa kuarta amo ang gamot sang tanan nga sahi sang makahalalit nga mga butang.” (1 Timoteo 6:10) Masiling man ini sa di-makatarunganon nga paghandum sing gahom ukon posisyon.

Ang isa pa ka rason sang pagbinutig amo ang kahadlok—ang kahadlok sa malain nga mga resulta ukon sa kon ano ang hunahunaon sang iban kon ginasugid ang matuod. Natural lamang nga handumon sang mga tawo nga maluyagan ukon magustuhan sila sang iban. Apang, ini nga handum mahimo magpahulag sa ila nga patikuon ang kamatuoran, bisan sing diutay lang, agod takpan ang mga sala, agod taguon ang malaw-ay nga mga detalye, ukon agod lamang makahatag sing maayo nga impresyon. Si Solomon nagakaigo nga nagsulat: “Ang pagkurog sa mga tawo nagadala sing siod, apang sia nga nagasalig kay Jehova pagaamligan.”—Hulubaton 29:25.

Pagkamainunungon sa Dios sang Kamatuoran

Ano ang ginsabat ni Manfred sang ginpamangkot sia sang ehekutibo sang kompanya? Ginsugid ni Manfred ang matuod. Nagsiling sia: “Ginbuhian kami sing temprano sang amon maestro, gani nagbalik ako sa trabaho. Tuhoy naman sa iban, indi ako makasabat para sa ila. Ayhan sila na lang ang pamangkuton mo.”

Mahimo kuntani nga nagbinutig na lang si Manfred, sa amo indi pa maakig sa iya ang iban nga mga trainee. Apang may rason gid sia sa pagpabilin nga mainunungon sa kamatuoran. Si Manfred isa sang mga Saksi ni Jehova. Nahuptan niya ang iya matinlo nga konsiensia bangod sang indi niya pagbutig. Naangkon man niya ang pagsalig sang iya  ginaobrahan. Subong bahin sang paghanas sa iya, ginbutang si Manfred sa departamento sang mga alahas, diin kinaandan na nga wala ginahatag sa mga trainee. Pagligad sang mga 15 ka tuig, sang ginhatagan sia sing posisyon sa kompanya, ini man nga ehekutibo nagtelepono sa iya agod manginbulahan sa iya kag agod isaysay liwat sa iya ang hitabo tuhoy sa paghambal niya sing matuod.

Sanglit si Jehova amo ang Dios sang kamatuoran, ang bisan sin-o nga luyag makatigayon sing suod nga kaangtanan sa iya dapat ‘magsikway sang kabutigan kag maghambal sing kamatuoran.’ Dapat higugmaon sang isa ka alagad sang Dios ang kamatuoran. “Ang matutom nga saksi indi magbutig,” sulat sang maalamon nga tawo. Apang, ano ang pagbutig?—Efeso 4:25; Hulubaton 14:5.

Ano ang Pagbutig?

Ang tanan nga pagbutig paghambal sing di-matuod, apang indi tanan nga paghambal sing di-matuod pagbutig. Ngaa? Suno sa isa ka diksionaryo, ang pagbutig amo ang “paghambal sing butang nga nahibaluan ukon ginapatihan sang nagahambal nga di-matuod upod ang tinutuyo nga manglimbong.” Huo, ang pagbinutig nagalakip sang tinutuyo nga limbungan ang iban. Gani, ang di-hungod nga paghambal sing di-matuod—subong sang sala nga paghatag sang indi husto nga mga impormasyon ukon numero sa iban—indi pareho sang pagbutig.

Dugang pa, dapat naton binagbinagon kon bala ang tawo nga nagapangayo sing impormasyon nagakadapat nga hatagan sing detalyado nga sabat. Halimbawa, ibutang naton nga ginpamangkot si Manfred sing amo man nga pamangkot sang isa ka ehekutibo sang iban nga kompanya. Obligado bala si Manfred nga sugiran sia sang tanan nga butang? Indi. Sanglit ina nga ehekutibo indi nagakadapat nga makahibalo sang amo nga impormasyon, indi obligado si Manfred nga ihatag ini sa iya. Sa pagkamatuod, bisan sa sini nga halimbawa, indi husto nga magbinutig sia.

Ano nga halimbawa ang ginhatag ni Jesucristo may kaangtanan sini? Isa ka bes, kahambal ni Jesus ang pila ka di-tumuluo nga nagpakita sing interes sa iya mga kaladtuan. “Magbiya ka diri kag magkadto sa Judea,” laygay nila sa iya. Ano ang ginsabat ni Jesus? “Magkadto kamo sa kapiestahan [sa Jerusalem]; indi pa ako magkadto sa sini nga kapiestahan, bangod ang gintalana nga tion sa akon wala pa mag-abot.” Wala madugay pagkatapos sadto, naglakbay si Jesus sa Jerusalem para sa kapiestahan. Ngaa amo sadto ang sabat niya? Indi sila nagakadapat nga makahibalo sang eksakto nga mga detalye tuhoy sa iya mga kaladtuan. Gani bisan pa nga si Jesus wala magpamulong sing di-matuod, ginhatagan niya sila sing di-kompleto nga sabat agod matapna ang posible nga halit nga himuon nila sa iya ukon sa iya mga sumulunod. Indi ini pagbutig, kay nagsulat si apostol Pedro tuhoy kay Cristo: “Wala sia sing nahimo nga sala, kag wala man sing masapwan nga pagdaya sa iya baba.”—Juan 7:1-13; 1 Pedro 2:22.

Kamusta naman si Pedro? Sang gab-i nga gindakop si Jesus, indi bala nga nagbinutig si Pedro sing makatlo kag ginpanghiwala nga kilala niya si Jesus? Huo, nahadlok si Pedro sa tawo kag nagbinutig sia. Apang sa gilayon ‘naghibi sia sing mapait’ kag naghinulsol,  kag ang iya sala ginpatawad. Dugang pa, nakatuon sia gikan sa iya kasaypanan. Pila ka adlaw sang ulihi, nagpamulong sia sa atubangan sang madamo nga tawo tuhoy kay Jesus kag wala mag-untat sang ginpahog sia sang Judiyo nga mga awtoridad sa Jerusalem. Pat-od gid nga ang umalagi nga paghimo ni Pedro sing sayop kag ang maabtik nga pagkamarasmas niya isa gid ka pagpalig-on para sa aton tanan, nga madali madaug sang kaluyahon kag masandad sa pulong ukon buhat.—Mateo 26:69-75; Binuhatan 4:18-20; 5:27-32; Santiago 3:2.

Ang Kamatuoran Lig-unon sa Walay Katubtuban

“Ang bibig sang kamatuoran palig-unon sa walay katubtuban, apang ang dila sang kabutigan magadugay sa isa lamang ka tion,” paathag sang Hulubaton 12:19. Huo, ang matuod nga hambal wala nagabalhin kag wala nagabag-o. Kag ang tawhanon nga mga relasyon mas malig-on kag makaalayaw kon ang mga tawo nagahambal sing matuod kag nagapanghikot nahisanto sini. Sa pagkamatuod, ang paghambal sing matuod nagaresulta sa gilayon nga mga padya. Lakip sa sini amo ang matinlo nga konsiensia, maayo nga reputasyon, kag mabakod nga relasyon sa pag-asawahay, sa pamilya, sa mga mag-abyan, kag bisan sa negosyo.

Sa pihak nga bahin, ang kabutigan mabuyagyag sa ulihi. Ang dila nga nagabungat sing kabutigan mahimo manglimbong sa makadali, apang mabuyagyag ini sa dili madugay. Dugang pa, si Jehova, ang Dios sang kamatuoran, may ginpat-od nga tion sa pagdula sang kabutigan kag sang mga nagasakdag sini. Nagasaad ang Biblia nga dulaon ni Jehova ang impluwensia ni Satanas nga Yawa, ang amay sang kabutigan, nga nagadaya sang bug-os napuy-an nga duta. Laglagon ni Jehova sa dili madugay ang tanan nga kabutigan kag mga butigon.—Bugna 21:8.

Daw ano gid nga paumpaw kon ang “bibig sang kamatuoran” lig-unon sa ulihi sa walay katubtuban!

[Footnote]

[Blurb sa pahina 5]

Ang makagod kag maiyaiyahon nga ambisyon amo ang mga rason kon ngaa nagabinutig ang madamo nga tawo

[Blurb sa pahina 6]

Ang tanan nga pagbutig paghambal sing di-matuod, apang indi tanan nga paghambal sing di-matuod pagbutig

[Piktyur sa pahina 6]

Ano ang matun-an naton gikan sa pagpanghiwala ni Pedro kay Cristo?

[Piktyur sa pahina 7]

Ang paghambal sing matuod nagaresulta sa malig-on kag makaalayaw nga mga kaangtanan