Ano nga Paraiso ang Ginsaad ni Jesus sa Kriminal?

ANG paraiso isa ka matahom nga parke, ukon daw parke nga hardin. Ang una sini nga sahi sang parke ginhimo sa Eden sang Manunuga sang tawo nga si Jehova nga Dios. (Genesis 2:8, 9, 15) Gintawag ini sa Hebreo nga gan, ukon “hardin,” apang maathag gid nga ang kalaparon kag hitsura sini kaangay sang isa ka parke. Nagakaigo nga gingamit sang Griegong Septuagint ang termino nga pa·raʹdei·sos sang ginpatuhuyan yadto nga hardin. Bangod sang pagpakasala, nadula ni Adan ang kinamatarong nga magpuyo sa sina nga paraiso kag ang kahigayunan nga matigayon ang kinamatarong sa kabuhi nga walay katapusan, kag ini nga kinamatarong ginrepresentar sang bunga sang kahoy nga ginbutang sang Dios sa tunga sang hardin. Mahimo nga may kudal ang hardin sang Eden, kay ang nagabantay nga mga anghel ginbutang lamang sa sidlangan nga bahin agod indi makasulod ang mga tawo.—Genesis 3:22-24.

Ginapakita sang rekord ni Lucas nga ang kriminal nga ginpamatbatan sing kamatayon sa tupad ni Jesucristo, nagpamulong sa pagpangapin kay Jesus kag nangabay nga dumdumon sia ni Jesus kon ‘magsulod na sia sa iya ginharian.’ Si Jesus nagsabat: “Sa pagkamatuod ginasiling ko sa imo karon nga adlaw, Mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso.” (Lucas 23:39-43) Bangod ang orihinal nga Griegong teksto wala naggamit sing pananda (punctuation), ang gingamit nga pananda sa pagbadbad sini nga teksto nagadepende sa paghangop sang manugbadbad sa ginsiling ni Jesus. Ang ginagamit karon nga estilo sang pananda nag-umpisa lamang sang mga ikasiam nga siglo C.E. Bisan pa nagbutang ang madamo nga manugbadbad sing kudlit (comma) antes sang tinaga nga “karon nga adlaw” kag busa daw nagapahangop nga ang kriminal nagsulod sa Paraiso sadto mismo nga adlaw, wala ginsakdag sang Kasulatan ini nga ideya. Si Jesus mismo napatay kag yara sa lulubngan sa sulod sang tatlo ka adlaw kag nian ginbanhaw subong “nahauna nga bunga” sang pagkabanhaw. (Binuhatan 10:40; 1 Corinto 15:20; Colosas 1:18) Nagkayab sia sa langit pagligad sang 40 ka adlaw.—Juan 20:17; Binuhatan 1:1-3, 9.

Gani, ginapakita lamang nga ang paggamit ni Jesus sang tinaga nga “karon nga adlaw” wala nagapatuhoy sa tion sang pagsulod sang kriminal sa Paraiso kundi, sa baylo, nagapatuhoy ini sa tion nga ginhimo niya ang panaad kag sa tion nga nagtuo ang kriminal kay Jesus. Amo yadto ang adlaw nga ginsikway si Jesus kag ginpakamalaut sang pinakamataas sing ranggo nga mga lider sang relihion sang iya mismo katawhan kag dayon ginpamatbatan sing kamatayon sang Romanong awtoridad. Ginyubit sia kag ginyaguta. Gani ang kriminal sa tupad niya nagpakita sing maayo nga kinaiya kag dalayawon nga panimuot bangod wala sia nagbuylog sa kadam-an kundi, sa baylo, nagpamulong sa pagpangapin kay Jesus kag ginpabutyag niya ang iya pagtuo sa nagapakari nga paghari ni Jesus. Bangod nahibaluan  nila nga ang ginahatagan sing bug-at amo ang tion nga ginhimo ang panaad sa baylo nga ang katumanan sini, ang iban nga mga badbad, subong sang badbad ni Rotherham kag ni Lamsa sa Ingles, ni Reinhardt kag ni W. Michaelis sa Aleman, subong man ang Curetonian Syriac sang ikalima nga siglo C.E., nagbadbad sini nga teksto kaangay sang mabasa sa New World Translation, nga ginkutlo diri.

Tuhoy sa Paraiso nga ginhinambitan ni Jesus, maathag nga indi ini ang langitnon nga Ginharian ni Cristo. Sang maaga nga bahin sina nga adlaw ang pagsulod sa sinang langitnon nga Ginharian ginsaad nga matigayon sang matutom nga mga disipulo ni Jesus kon ‘unungan nila sia sa iya mga pagtilaw,’ isa ka butang nga wala gid mahimo sang kriminal, kay ang kamatayon niya sa usok sa tupad ni Jesus resulta sang krimen nga iya ginhimo. (Lucas 22:28-30; 23:40, 41) Maathag nga ang kriminal wala “mabun-ag liwat,” sa tubig kag espiritu, nga suno kay Jesus amo ang kinahanglanon agod makasulod sa Ginharian sang langit. (Juan 3:3-6) Ang kriminal indi man isa sang ‘mga nagapangdaug’ nga ginsiling sang ginhimaya nga si Jesucristo nga mangin kaupod niya sa langitnon nga trono kag may bahin sa “nahauna nga pagkabanhaw.”—Bugna 3:11, 12, 21; 12:10, 11; 14:1-4; 20:4-6.

Ang iban nga mga reperensia nagsiling nga ang ginapatuhuyan ni Jesus amo ang paraiso nga nahamtang sa Hades ukon Sheol, nga isa kuno ka hulot ukon partisyon para sa mga nahamut-an sang Dios. Ang Judiyo nga mga rabbi sadto nagtudlo nga may isa kuno ka paraiso para sa mga napatay nga nagahulat sing pagkabanhaw. Tuhoy sa mga panudlo sang mga rabbi, ang Hastings’ Dictionary of the Bible nagsiling: “Ang Rabiniko nga teolohiya subong sang ginpaalinton sa aton karon nagapakita sing tuman kadamo nga ideya tuhoy sa sining mga panudlo, kag kon tuhoy sa sining madamo nga panudlo, mabudlay pat-uron kon san-o ini nagsugod. . . . Kon basihan ang sinulatan, daw ginapatihan sang pila nga ang Paraiso yari mismo sa duta, sang iban naman subong bahin sang Sheol, kag sang pila pa nga indi sa duta ukon sa idalom-duta, kundi sa langit . . . Apang ang pila sining mga pagpati ginaduhaduhaan. Ining nagkalainlain nga panudlo gingamit man sa ulihi nga Judaismo. Nangin espesipiko pa gid ini kag mas detalyado sa edad-media nga Cabbalistic nga Judaismo . . . Apang indi mapat-od kon diin gid naghalin ining mga panudlo. Ang mas dumaan nga Judiyong teolohiya . . . halos wala nagasakdag sang ideya tuhoy sa Paraiso sa duta. Nagahinambit ini sang Gehinnom para sa mga malauton, kag sang Gan Eden, ukon hardin sang Eden para sa mga matarong. Indi mapat-od kon bala may gindugang pa sila sa sini nga ideya kag nagasakdag sang isa ka Paraiso sa Sheol.”—1905, Tomo III, pahina 669, 670.

Bisan pa ginatudlo nila ini, indi gid rasonable nga patihan nga si Jesus nagtudlo sini nga ideya, kay ginpakamalaut gani niya ang di-Biblikanhon nga relihiosong mga tradisyon sang Judiyong mga lider sang relihion. (Mateo 15:3-9) Pat-od nga ang paraiso nga ginsiling ni Jesus sa Judiyong kriminal amo ang dutan-on nga Paraiso nga ginlaragway sa una nga tulun-an sang Hebreong Kasulatan, ang Paraiso sang Eden. Kon amo, rasonable lamang nga ang saad ni Jesus nagapatuhoy sa pagpasag-uli sang paraiso nga kahimtangan sa duta. Gani, ang iya saad sa kriminal nagahatag sing pat-od nga pagpasalig sang paglaum nga bisan pa indi sia matarong, banhawon sia kag may kahigayunan nga mabuhi sa sinang ginpasag-uli nga Paraiso.—Ipaanggid ang Binuhatan 24:15; Bugna 20:12, 13; 21:1-5; Mateo 6:10.