“Ang Imo mga Plano Magalig-on”

SA ISA ka kanta nga ginkomposo niya, si salmista David nangamuyo: “Tugaha sa akon ang isa ka putli nga tagipusuon, O Dios, kag ibutang sa sulod ko ang isa ka bag-o nga espiritu, ang isa nga mabakod. Iuli sa akon ang kalipay sang imo pagluwas, kag kabay nga alay-ayan mo ako nga may kinabubut-on nga espiritu.” (Salmo 51:10, 12) Pagkatapos makasala upod kay Batseba, ang mahinulsulon nga si David nakitluoy diri kay Jehova nga Dios nga putlion ang iya tagipusuon kag ibutang sa sulod niya ang espiritu, ukon panghunahuna, sa paghimo kon ano ang husto.

Nagatuga gid bala si Jehova sa aton sing isa ka bag-o nga tagipusuon, nagabutang pa gani sa sulod naton sing isa ka bag-o kag kinabubut-on nga espiritu? Ukon ang putli bala nga tagipusuon isa ka butang nga dapat naton tinguhaan nga tigayunon kag amligan? “Si Jehova amo ang manug-usisa sang mga tagipusuon,” apang tubtob diin sia nagapasilabot sa kon ano ang yara sa aton tagipusuon? (Hulubaton 17:3; Jeremias 17:10) Ano ka daku ang impluwensia niya sa aton kabuhi, mga motibo, kag mga buhat?

Nagagamit sang ngalan sang Dios sing walo ka beses, ginapakita sa aton sang nahauna nga siam ka bersikulo sang Hulubaton kapitulo 16 kon paano naton ipasakop ang aton kabuhi sa Dios agod ‘ang aton mga plano magalig-on.’ (Hulubaton 16:3) Ginapatalupangod sang bersikulo 10 tubtob 15 ang responsibilidad sang isa ka hari ukon isa ka manuggahom.

“Ang Paghanda sang Tagipusuon”—Kay Sin-o?

“Ang paghanda sang tagipusuon iya sang tawo,” siling sang Hulubaton 16:1a. Maathag gid nga responsibilidad naton ang “paghanda sang tagipusuon.” Wala ginahanda ni Jehova sing milagruso ang aton tagipusuon ukon ginahatagan niya kita sing kinabubut-on nga espiritu. Dapat naton panikasugan nga matigayon ang sibu nga ihibalo tuhoy sa iya Pulong, ang Biblia, pamalandungan ang aton natun-an, kag ipahisanto ang aton panghunahuna sa iya panghunahuna.—Hulubaton 2:10, 11.

Apang, ang pagpangabay ni David sing “putli nga tagipusuon” kag “bag-o nga espiritu” nagapakita nga ginakilala niya ang iya huyog sa pagpakasala kag ang pagkinahanglan niya sing kaluoy sang Dios agod maputli ang iya tagipusuon. Bangod di-himpit, mahimo kita masulay sa paghimo sang “mga buhat sang unod.” (Galacia 5:19-21) Agod ‘mapatay naton ang mga bahin sang aton lawas nga yara sa duta may kaangtanan sa pagpakighilawas, kahigkuan, kailigbon sa sekso, makahalalit nga handum, kag pagkamahamkunon,’ kinahanglan naton ang bulig ni Jehova. (Colosas 3:5) Importante gid nga magpangayo kita sing bulig sa iya paagi sa pangamuyo agod indi kita masulay kag agod madula sa aton tagipusuon ang huyog sa pagpakasala!

Mabuligan bala naton ang iban sa “paghanda” sang ila tagipusuon? “May isa nga nagahambal sing di-mapatugsilingon kaangay sang mga buno sang espada,” siling sang Biblia, “apang ang dila sang mga maalam nagabulong.” (Hulubaton 12:18) San-o nagabulong ang aton dila? Kon “ang sabat sang dila nagagikan kay Jehova,” buot silingon, kon nagahambal kita sing espirituwal kag husto nga mga pulong sang kamatuoran.—Hulubaton 16:1b.

“Ang tagipusuon malimbungon labaw sa tanan nga butang kag makatalagam,” siling sang Biblia. (Jeremias 17:9) Ang aton malaragwayon nga tagipusuon nahuyog sa pagpakamatarong kag sa  pagdaya sa kaugalingon. Nagapaandam sini nga katalagman, si Hari Solomon sang dumaan nga Israel nagsiling: “Ang tanan nga dalanon sang tawo putli sa iya kaugalingon nga mga mata, apang si Jehova nagatimbang sang mga espiritu.”—Hulubaton 16:2.

Bangod sang aton gugma sa kaugalingon, mahimo naton pakamatarunganon ang aton mga kasaypanan, taguon ang malain nga mga kinaiya, kag piyungon ang aton mga mata sa aton kalainan. Apang, si Jehova indi malimbungan. Nagatimbang sia sang mga espiritu. Ang espiritu sang isa ka tawo amo ang iya nagapangibabaw nga panghunahuna kag naangot ini sa tagipusuon. Ang paglambo sini nasandig gid sa pagpanghikot sang malaragwayon nga tagipusuon, kag nagadalahig ini sang aton panghunahuna, emosyon, kag motibo. Ang espiritu amo ang ginatimbang sang “manug-usisa sang tagipusuon,” kag ang iya mga paghukom wala sing ginapaboran ukon ginapasulabi. Maalamon nga bantayan naton ang aton espiritu.

“Itugyan kay Jehova ang Imo mga Buluhaton”

Ang paghimo sing mga plano nagadalahig sang pagpamensar—ang pagpanghikot sang aton tagipusuon. Ang mga plano masami nga ginasundan sang mga buhat. Magamadinalag-on bala kita sa aton mga plano? Si Solomon nagsiling: “Itugyan kay Jehova ang imo mga buluhaton kag ang imo mga plano magalig-on.” (Hulubaton 16:3) Ang buot silingon sang pagtugyan sang aton buluhaton kay Jehova amo nga nagasalig kag nagasandig kita sa iya, nagapasakop kita sa iya awtoridad—kon sa aton pa, ginatugyan naton sa iya ang aton mga palas-anon. Ang salmista nag-amba: “Itugyan kay Jehova ang imo dalanon, kag magsalig sa iya, kag sia mismo magapanghikot.”—Salmo 37:5.

Apang, agod maglig-on ang aton mga plano, dapat nahisanto ini sa Pulong sang Dios kag maayo sing mga motibo. Dugang pa, dapat kita mangayo sing bulig kag suportar kay Jehova paagi sa pangamuyo kag himuon ang aton bug-os nga masarangan nga sundon ang laygay sang Biblia. Importante gid nga ‘ihaboy ang aton lulan kay Jehova’ kon nagaatubang kita sing mga pagtilaw ukon mga kabudlayan, kay ‘alay-ayan niya kita.’ Huo, “indi gid sia magtugot nga malingkang ang matarong.”—Salmo 55:22.

“Ang Tanan nga Butang Ginhimo ni Jehova Para sa Iya Katuyuan”

Ano pa ang resulta kon itugyan naton ang aton mga buluhaton kay Jehova? “Ang tanan nga butang ginhimo ni Jehova para sa iya katuyuan,” siling sang maalam nga hari. (Hulubaton 16:4a) Ang Manunuga sang uniberso isa ka Dios sang katuyuan. Kon itugyan naton ang aton mga buluhaton sa iya, ang aton kabuhi mangin puno sing mapuslanon nga buluhaton. Kag ang katuyuan ni Jehova para sa duta kag sa tawo mapinadayunon. (Efeso 3:11) Ginhimo niya ang duta “agod puy-an.” (Isaias 45:18) Dugang pa, ang orihinal nga katuyuan niya para sa mga tawo sa duta pat-od gid nga matuman. (Genesis 1:28) Ang kabuhi nga nahugod sa matuod nga Dios mangin walay katapusan kag may katuyuan sa walay katubtuban.

Ginhimo ni Jehova “bisan ang malaut para sa malain nga adlaw.” (Hulubaton 16:4) Wala niya gintuga ang malaut, kay “himpit ang iya binuhatan.” (Deuteronomio 32:4) Apang, gintugutan  niya sila nga magluntad kag padayon nga magkabuhi tubtob sa tion nga ipadapat niya ang iya paghukom. Halimbawa, nagsiling si Jehova kay Paraon sang Egipto: “Bangod sini gintipigan ko ikaw nga buhi, agod ipakita sa imo ang akon gahom kag agod mapahayag ang akon ngalan sa bug-os nga duta.” (Exodo 9:16) Ang Napulo ka Kalalat-an kag ang paglaglag kay Paraon kag sa iya mga hangaway sa Dagat nga Mapula indi gid malimtan nga mga pagpakita sang di-matupungan nga gahom sang Dios.

Mapahanabo man ni Jehova nga himuon sing walay hinalung-ong sang mga malaut ang iya katuyuan. Ang salmista nagsiling: “Ang kaakig sang tawo magadayaw sa imo; ang nabilin sang kaakig igawagkus mo [si Jehova].” (Salmo 76:10) Mahimo pahanugutan ni Jehova nga maakig ang iya mga kaaway sa iya mga alagad—apang tubtob lamang sa punto nga madisiplina niya ang iya katawhan kag sa amo mahanas sila. Ang maglabaw pa sa sini, kabigon sang Dios nga sa iya ginhimo.

Kon ginaalay-ayan ni Jehova ang iya mapainubuson nga mga alagad, kamusta naman ang bugalon kag arogante? “Ang tagsatagsa nga bugalon sa tagipusuon kangil-aran kay Jehova,” siling sang hari sang Israel. “Bisan mag-uyatay sa kamot, indi sia makaluwas sa silot.” (Hulubaton 16:5) Ang mga “bugalon sa tagipusuon” mahimo magtingob agod magbuligay, apang indi sila makalikaw sa silot. Gani, maalamon nga palambuon naton ang pagkamapainubuson bisan daw ano pa kadamo ang aton nahibaluan ukon daw ano pa kadaku ang aton ikasarang ukon bisan ano pa ang aton pinasahi nga mga pribilehiyo sa pag-alagad.

“Bangod sa Kahadlok kay Jehova”

Natawo kita nga may huyog sa pagpakasala. (Roma 3:23; 5:12) Ano ang magabulig sa aton agod malikawan ang mga plano nga nagadul-ong sa pagpakasala? Ang Hulubaton 16:6 nagasiling: “Paagi sa mahigugmaon nga kaayo kag pagkamaminatud-on ang sayop ginatumbasan, kag bangod sa kahadlok kay Jehova ang isa nagapalayo sa kalautan.” Bisan pa ginatumbasan ni Jehova ang aton mga sala paagi sa iya mahigugmaon nga kaayo kag pagkamaminatud-on, ang kahadlok kay Jehova amo ang nagapugong sa aton sa pagpakasala. Daw ano gid ka importante nga dugang sa aton gugma sa Dios kag pasalamat sa iya mahigugmaon nga kaayo, ginapalambo naton ang kahadlok nga indi sia pagpahamut-an!

Magakahadlok kita sa Dios kon ginapalambo naton ang pagpadungog kag pagtahod sa makahalawhaw nga gahom sang Dios. Hunahunaa lamang ang iya gahom nga makita sa mga tinuga! Gintadlong ni patriarka Job ang iya panghunahuna sang ginpahanumdom sa iya ang tuhoy sa gahom sang Dios nga makita sa iya pagpanuga. (Job 42:1-6) Indi bala nga amo man ang nagakatabo sa aton samtang ginabasa kag ginapamalandungan naton ang rekord tuhoy sa mga pagpakig-angot ni Jehova sa iya katawhan subong nga narekord sa Biblia? Ang salmista nag-amba: “Kari kamo kag tan-awa ang mga binuhatan sang Dios. Ang iya pagpakig-angot sa mga anak sang mga tawo makahalawhaw.” (Salmo 66:5) Ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova indi dapat pasapayanan. Sang ang mga Israelinhon ‘nagbato kag nasaklaw nila ang balaan nga espiritu sang Dios, si Jehova karon nangin kaaway nila; sia mismo nagpakig-away sa ila.’ (Isaias 63:10) Sa pihak nga bahin, “kon ang mga dalanon sang tawo nagapahamuot kay Jehova ginahimo niya bisan ang iya mga kaaway sa pagpakighidait sa iya.” (Hulubaton 16:7) Ang kahadlok kay Jehova isa gid ka proteksion!

“Maayo pa ang diutay nga may pagkamatarong sangsa bugana nga mga kinitaan nga wala sing katarungan,” siling sang maalam nga hari. (Hulubaton 16:8) Ang Hulubaton 15:16 nagasiling: “Maayo pa ang diutay nga may kahadlok kay Jehova sangsa dakung bahandi nga naupdan sing kagamo.” Ang masimbahon nga kahadlok sa Dios kinahanglanon gid sa pagpabilin sa matarong nga dalanon.

“Ang Tagipusuon sang Dutan-on nga Tawo Nagapahito sang Iya Dalan”

Ang tawo gintuga nga may kahilwayan sa pagbuot, nga makapili kon ano ang husto kag kon ano ang sayop. (Deuteronomio 30:19, 20) Mabinagbinag sang aton malaragwayon nga tagipusuon ang alternatibo nga mga pililian kag mapatuhoy ang igtalupangod sa isa ukon kapin sini. Agod ipakita nga katungdanan naton ang pagpili, si Solomon nagsiling: “Ang tagipusuon sang dutan-on nga tawo nagapahito sang iya dalan.” Pagkatapos sini, “si Jehova ang nagatadlong sang iya mga tikang.” (Hulubaton 16:9) Sanglit matuytuyan ni  Jehova ang aton mga tikang, nagapanghikot kita sing maalamon kon pangayuon naton ang iya bulig ‘sa paglig-on sang aton mga plano.’

Subong sang nabinagbinag na naton, ang tagipusuon malimbungon kag sarang makahimo sing sayop nga pangatarungan. Halimbawa, ang isa ka tawo mahimo nga makasala, kag mahimo pakamatarungon sang iya tagipusuon ang iya ginhimo. Sa baylo nga talikdan ang iya makasasala nga dalanon, mahimo sia mangatarungan nga ang Dios mahigugmaon, mainayuhon, maluluy-on, kag mapinatawaron. Nagasiling sia sa iya tagipusuon: “Nalimot ang Dios. Ginapalipdan niya ang iya nawong. Indi gid sia makakita sini.” (Salmo 10:11) Apang, ini nga panghunahuna indi nagakaigo kag makatalagam.

“Ang Matarong nga Timbangan kag mga Talaksan Iya ni Jehova”

Pagkatapos mabinagbinag ang tuhoy sa tagipusuon kag sa mga binuhatan sang dutan-on nga tawo, ang iya naman sang hari ang ginbinagbinag ni Solomon, nga nagasiling: “Ang inspirado nga desisyon dapat yara sa mga bibig sang hari; sa paghukom ang iya baba indi dapat mangin di-matutom.” (Hulubaton 16:10) Amo gid sini ang ginpalingkod sa trono nga si Hari Jesucristo. Ang paggahom niya sa duta suno gid sa kabubut-on sang Dios.

Sa pagpakita sang ginhalinan sang katarungan kag pagkamatarong, ang maalam nga hari nagsiling: “Ang matarong nga timbangan kag mga talaksan iya ni Jehova; ang tanan nga bato nga itilimbang sang puyo iya binuhatan.” (Hulubaton 16:11) Ang matarong nga timbangan kag mga talaksan ginaaman ni Jehova. Indi hari ang magapat-od sini nga talaksan suno sa luyag niya. Sang diri sa duta, si Jesus nagsiling: “Indi ako makahimo sang bisan ano sa akon lamang kaugalingon; nagahukom ako suno sa akon nabatian; kag ang akon paghukom matarong, bangod ginatinguhaan ko nga himuon, indi ang akon kabubut-on, kundi ang kabubut-on niya nga nagpadala sa akon.” Mapaabot naton ang himpit nga katarungan sa Anak, nga ‘gintugyanan sang Amay sang tanan nga paghukom.’—Juan 5:22, 30.

Ano pa ang mapaabot sa hari nga nagarepresentar kay Jehova? “Ang paghimo sing pagkamalaut kangil-aran sa mga hari,” siling sang hari sang Israel, “kay tungod sa pagkamatarong ang trono malig-on nga gintukod.” (Hulubaton 16:12) Ang Mesianikong Ginharian ginatuytuyan sang matarong nga mga prinsipio sang Dios. Wala ini nagapakig-alyansa sa “trono sang pagkamalaut.”—Salmo 94:20; Juan 18:36; 1 Juan 5:19.

Pagtigayon sing Maayo nga Kabubut-on sang Hari

Ano ang himuon sang mga sakop sang halangdon nga hari? Si Solomon nagsiling: “Ang mga bibig nga matarong kalipay sang hari; kag ang nagapamulong sing matarong ginahigugma niya. Ang kasingkal sang hari subong sang mga mensahero sang kamatayon, apang ang maalam nga tawo nagalikaw sa sini.” (Hulubaton 16:13, 14) Ginasunod ini karon sang mga sumilimba ni Jehova kag masako sila sa hilikuton nga pagbantala sing Ginharian kag paghimo sing disipulo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Nahibaluan nila nga ang paggamit nila sang ila mga bibig sa sini nga paagi nagapahalipay sa Mesianikong Hari, si Jesucristo. Ang paglikaw nga paakigon ang isa ka gamhanan nga tawhanon nga hari kag ang pagtigayon sang iya kahamuot maalamon gid. Daw ano pa ka maalamon nga tigayunon ang kahamuot sang Mesianikong Hari!

“Sa kapawa sang nawong sang hari yara ang kabuhi,” siling pa ni Solomon, “kag ang iya kahamuot subong sang gal-um sang ulan sa tigpamulak.” (Hulubaton 16:15) “Ang kapawa sang nawong sang hari” nagakahulugan sing kahamuot niya, subong nga ‘ang kapawa sang nawong ni Jehova’ nagakahulugan sing kahamuot sang Dios. (Salmo 44:3; 89:15) Subong nga ang mga gal-um garantiya nga magaulan kag nagabulig ini sa pagluntay sang mga tanom, ang maayo nga kabubut-on sang hari pamatuod man sang maayong mga butang nga magaabot. Ang pagkabuhi sa idalom sang paggahom sang Mesianikong Hari mangin malipayon gid kag mahamungayaon, kaangay sang paggahom anay ni Hari Solomon.—Salmo 72:1-17.

Samtang ginahulat naton ang paggahom sang Ginharian sang Dios sa tanan nga butang sa idalom sang adlaw, kabay nga pangayuon naton ang iya bulig sa pagputli sang aton tagipusuon. Kabay nga magsalig man kita kay Jehova kag magpalambo sing diosnon nga kahadlok. Nian makasalig gid kita nga ‘ang aton mga plano lig-unon.’—Hulubaton 16:3.

[Piktyur sa pahina 18]

Sa ano nga kahulugan nga ginhimo ni Jehova ‘ang malaut para sa malain nga adlaw’?