Pagpatuli​—Tanda sang Pagkalalaki?

SA MADAMO nga duog sa kalibutan, ang lapsag nga mga lalaki ginatuli para sa ikaayong lawas. Sa iban naman nga bahin sang kalibutan, ang mga lalaki kinabatasan na nga wala ginatuli. Para sa iban, kaangay sang mga Judiyo kag mga Muslim, ang pagtuli indi lamang para sa ikaayong lawas; may yara ini relihioso nga importansia.

Apang, sa pila ka pungsod, ginahimo ang ritwal sa pagtuli kon ang isa ka bata nga lalaki husto na sa edad. Sa masami, ang bata ginapaeskwela sa isa ka eskwelahan nga nagatudlo tuhoy sa kinabatasan sang tribo, diin ginatuli sia kag ginapahilayo sa komunidad sa sulod sang pila ka semana tubtob nga magpali ang iya pilas. Sa sulod sini nga tion, ang bata dapat magsunod sa espesipiko nga mga rito kag ginatudluan sia nga mangin isa ka tunay nga lalaki. Kinahanglan gid bala ini nga sahi sang pagtuli agod mapamatud-an nga ang isa ka bata husto na sa edad? Binagbinagon naton ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa pagtamod sang Dios sa sini nga butang.—Hulubaton 3:5, 6.

Ang Pagtamod sang Dios sa Pagtuli

Ang iban nga mga tawo sang una, kaangay sang mga Egiptohanon, nagahimo anay sang pagtuli, nga amo, ang pag-utod sang napunta nga panit sang kinatawo sang lalaki. Apang, si Abraham wala matawo sa amo sini nga kultura. Ang matuod, si Abraham wala matuli sa halos bug-os niya nga kabuhi. Dugang pa, bisan wala matuli, si Abraham isganan. Upod ang diutay nga hubon sang mga tawo, ginlagas kag ginlutos niya ang mga hangaway sang apat ka hari nga nagbihag sa hinablos niya nga si Lot. (Genesis 14:8-16) Mga 14 ka tuig sang ulihi, si Abraham kag ang iya bug-os nga panimalay ginsugo sang Dios nga magpatuli. Ngaa?

Indi gid yadto tanda nga si Abraham indi na bata kag yara na sa husto nga edad. Ti, 99 anyos na sia sadto! (Genesis 17:1, 26, 27) Ginhatag sang Dios ang rason kon ngaa, nga nagasiling: “Dapat kamo magpatuli sang unod sang inyo napunta nga mga panit, kag ini mangin tanda sang katipan sa tunga nakon kag ninyo.” (Genesis 17:11) Ang katipan kay Abraham naglakip sang saad sang Dios nga paagi kay Abraham, pakamaayuhon sa ulihi “ang tanan nga pamilya sang duta.” (Genesis 12:2, 3) Gani, sa mga mata sang Dios, ang pagtuli wala sing labot sa pagkalalaki. Ginhimo ini agod ipakita nga ang isa ka tawo iya sang Israelinhon nga kaliwat ni Abraham, nga may pribilehiyo nga ‘tugyanan sang sagrado nga mga pagpahayag sang Dios.’—Roma 3;1, 2.

Sang ulihi, ang pungsod sang Israel nangin di-takus sa sini nga pribilehiyo sang ginsikway nila ang matuod nga Binhi ni Abraham, si Jesucristo. Gani, ginsikway sila sang Dios, kag ang pagtuli sa ila nangin walay pulos na sa mga mata sang Dios. Apang, nag-insister ang iban nga mga Cristiano sang unang siglo C.E. nga ang pagtuli ginapatuman gihapon sang Dios. (Binuhatan 11:2, 3; 15:5) Bangod sini, ginpadala ni apostol Pablo si Tito ‘sa pagtadlong sang mga butang nga may depekto’ sa lainlain nga mga kongregasyon. Ginsulat ni Pablo kay Tito ang isa ka depekto: “May madamo nga di-masuweto nga mga tawo, mga palahambal sing wala pulos, kag mga nagadaya sang hunahuna, ilabi na ang mga tawo nga nagasakdag sang pagtuli. Kinahanglan pakiumon ang ila baba, kay padayon nga ginapukan sini gid nga mga tawo ang bug-os nga mga panimalay paagi sa pagpanudlo sing mga butang nga indi nila dapat ipanudlo bangod sa di-bunayag nga pagganar.”—Tito 1:5, 10, 11.

 Nagakaigo gihapon ang laygay ni Pablo. Supak gid sa Kasulatan nga ipanugda sang matuod nga Cristiano sa iban nga dapat niya ipatuli ang iya anak. Sa baylo nga mangin “mahilabtanon sa iban nga mga tawo,” ginapabay-an sang isa ka Cristiano ang mga ginikanan nga magdesisyon tuhoy sini nga butang. (1 Pedro 4:15) Dugang pa, gin-inspirar si Pablo nga magsulat tuhoy sa pagtuli nahisanto sa Mosaiko nga Kasuguan: “May tawo bala nga natuli sang sia gintawag? Indi na sia mangin wala matuli. May tawo bala nga wala matuli sang sia gintawag? Indi na sia magpatuli. Ang pagtuli indi importante, kag ang di-pagtuli indi importante, kundi ang pagtuman sa mga sugo sang Dios. Bisan ano man ang kahimtangan sang kada isa sang gintawag sia, magpabilin sia sa sini.”—1 Corinto 7:18-20.

Ano Naman ang Masiling sa “mga Eskwelahan sa Pagpatuli”?

Ano abi kon ang Cristiano nga mga ginikanan dapat mamat-od nga ipatuli ang ila mga anak nga lalaki? Nahisanto bala sa Biblia nga paeskwelahon ang ila mga anak sa ginatawag nga mga eskwelahan sa pagpatuli nga ginlaragway kaina? Indi lamang ang pagkuha sa napunta nga panit ang ginahimo sa sini nga mga eskwelahan. Sa sulod sang pila ka semana, mangin kaupod niya ang mga bata nga lalaki kag mga manunudlo nga wala nagasimba kay Jehova. Madamo sang ginatudlo sa sining mga eskwelahan ang supak sa mataas nga mga talaksan sang Biblia tuhoy sa moralidad. Ang Biblia nagapaandam: “Ang malain nga pagpakig-upod nagapalain sang mapuslanon nga mga batasan.”—1 Corinto 15:33.

Dugang pa, mahimo mabutang man sa katalagman ang maayong panglawas sang isa ka bata sa sining mga eskwelahan. Sang 2003 ang South African Medical Journal nagpaandam: “Ang makakulugmat nga mga resulta sang pagtuli naobserbahan liwat sini nga tuig, bangod sang ginbalhag nga mga report sa bug-os nga kalibutan sang tanan nga dalagku nga manugbalita tuhoy sa mga pagkapatay kag mga halit sa lawas. . . . Sa malip-ot, madamo sang ginatawag karon nga ‘eskwelahan sa pagpatuli’ ang peke, kag makamamatay.”

Wala labot nga mahimo mahalitan ang maayo nga panglawas sang isa ka pamatan-on, mahimo man mabutang sa katalagman ang iya espirituwalidad. Ang mga panudlo kag mga ginahimo sa mga eskwelahan sa pagpatuli naangot gid sa espiritismo kag sa pagsimba sa napatay na nga mga katigulangan. Halimbawa, sa baylo nga batunon nga ang kabangdanan sang kahalitan amo ang mapatumbayaon nga mga doktor kag ang mahigko nga mga kahimtangan, madamo ang nagapati nga ang kabangdanan sini nga mga trahedya amo ang paghiwit ukon pagkaakig sang napatay na nga mga katigulangan. Tuhoy sa kaangtanan sini sa butig nga relihion, ang Biblia nagasugo: “Indi kamo magpagota sing sampihakan upod sa mga di-tumuluo. Kay ano ang pag-updanay sang pagkamatarong kag pagkamalinapason? Ukon ano ang pag-ambitanay sang kapawa kag kadudulman? . . . ‘Busa gua kamo sa tunga nila, kag magbulag kamo,’ siling ni Jehova, ‘kag untati ninyo ang pagtandog sa di-matinlo nga butang’; ‘kag batunon ko kamo.’” (2 Corinto 6:14-17) Bangod sini nga laygay, indi gid maalamon para sa Cristiano nga mga ginikanan nga paeskwelahon ang ila mga anak nga lalaki sa eskwelahan sa pagpatuli.

Paano Mangin Tunay nga Lalaki ang Isa ka Cristiano?

Natuli man ukon wala, indi ini ang tanda nga ang isa ka Cristiano tunay nga lalaki. Ang importante gid para sa matuod nga mga Cristiano amo ang pahamut-an ang Dios, indi ang “magpakita sang kalahamut-an nga dagway suno sa unod.”—Galacia 6:12.

Apang, agod mangin kalahamut-an sa Dios, ang isa ka Cristiano dapat ‘magpatuli sing tagipusuon.’ (Deuteronomio 10:16; 30:6; Mateo 5:8) Ginahimo ini, indi paagi sa pagpatuli nga ginagamit ang sundang, kundi paagi sa pagsikway sa malain nga mga kailigbon kag matinaastaason nga mga panghunahuna, subong sang pagpati nga ang isa ka natuli sa unod mas mataas sangsa iban. Paagi sa pagbatas sa mga pagtilaw kag pagtindog nga “malig-on sa pagtuo,” mapamatud-an sang isa ka Cristiano ang iya pagkalalaki, natuli man sia ukon wala.—1 Corinto 16:13; Santiago 1:12.