Buhi Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an sang Ezequiel—I
Ang Pulong ni Jehova Buhi
Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an sang Ezequiel—I
TUIG 613 B.C.E. Nagabantala nga may kaisog si manalagna Jeremias sa Juda tuhoy sa nagahilapit nga kalaglagan sang Jerusalem kag pagkahapay sang duta sang Juda. Madamo na nga Judiyo ang gindala nga bihag ni Hari Nabocodonosor sang Babilonia. Lakip sa ila ang lamharon nga si Daniel kag ang iya tatlo ka kaupod, nga nagaalagad sa palasyo sa Caldea. Ang kalabanan nga mga Judiyo nga bihag yara sa ubay sang suba sang Kebar sa “duta sang mga Caldeanhon.” (Ezequiel 1:1-3) Wala ginpabay-an ni Jehova ini nga mga bihag nga wala sing mensahero. Ginpili niya nga manalagna ang 30 anyos nga si Ezequiel.
Natapos ang pagsulat sa tulun-an sang Ezequiel sang 591 B.C.E., kag ginasaysay sini ang mga hitabo sa sulod sang 22 ka tuig. Mahalungon kag detalyado ang pagsulat ni Ezequiel. Ginpetsahan niya ang iya mga tagna, nga may espesipiko nga adlaw kag bulan kag tuig. Ginsambit sa una nga bahin sang mensahe ni Ezequiel ang pagkapukan kag kalaglagan sang Jerusalem. Yara sa ikaduha nga bahin ang mga pinamulong batok sa mga pungsod sa palibot, kag ang katapusan nga bahin tuhoy sa pagpasag-uli sa pagsimba kay Jehova. Ginabinagbinag sini nga artikulo ang talalupangdon nga mga punto gikan sa Ezequiel 1:1–24:27, nga nagalakip sang mga palanan-awon, mga tagna, kag mga pag-akto sa matabo sa Jerusalem.
“GINHIMO KO IKAW NGA MANUGBANTAY”
Sa tapos makita ang isa ka makahalawhaw nga palanan-awon tuhoy sa trono ni Jehova, ginbaton ni Ezequiel ang iya hilikuton. “Ginhimo ko ikaw nga manugbantay sa panimalay sang Israel,” siling ni Jehova sa iya, “kag pamatian mo ang pulong gikan sa akon baba kag paandaman mo sila gikan sa akon.” (Ezequiel 3:17) Agod itagna ang paglikop sa Jerusalem kag ang epekto sini, ginsugo si Ezequiel nga i-akto ang duha ka hitabo. Ginatumod ang duta sang Juda, nagsiling si Jehova paagi kay Ezequiel: “Yari ako! Nagadala ako sa inyo sang espada, kag laglagon ko gid ang inyo mataas nga mga duog.” (Ezequiel 6:3) Sa nagapuyo sa duta, nagsiling sia: “Ang purongpurong sang kapahamakan magaabot sa imo.”—Ezequiel 7:7.
Sang 612 B.C.E., ginsaylo si Ezequiel sa Jerusalem paagi sa isa ka palanan-awon. Makangilil-ad gid ang nakita niya nga nagakatabo sa templo sang Dios! Kon ipadala ni Jehova ang iya langitnon nga hubon sang mga manuglaglag (nga ginalaragway sang “anom ka lalaki”) agod ipabutyag ang iya kaakig sa mga apostata, ang mga nakabaton lamang sang ‘marka sa agtang’ amo ang maluwas. (Ezequiel 9:2-6) Apang, isabwag anay sa bug-os nga siudad ang “mga baga nga nagakalayo”—ang daw kalayo nga mensahe sang Dios tuhoy sa kalaglagan. (Ezequiel 10:2) Samtang ‘itungtong ni Jehova sa ulo sang mga malauton ang ila dalanon,’ nagapanaad sia nga tipunon niya ang mga Israelinhon nga naglinapta.—Ezequiel 11:17-21.
Ginbalik sang espiritu sang Dios si Ezequiel sa Caldea. Gin-akto niya ang pagpalagyo ni Hari Sedequias kag sang mga tawo gikan sa Jerusalem. Ginpakamalaut ang di-matuod nga mga manalagna. Ginsikway ang mga nagasimba sa mga idolo. Ginpaanggid ang Juda sa isa ka wala pulos nga puno sang ubas. Ginlaragway sang paktakon tuhoy sa agila kag sa puno sang ubas ang malain gid nga resulta sang pagpangayo sang Jerusalem sing bulig sa Egipto. Ginsambit sa katapusan nga bahin sang paktakon ang saad nga ‘itanom ni Jehova ang linghod nga sanga sa mataas nga bukid.’ (Ezequiel 17:22) Apang, sa Juda “wala sing setro sa paggahom.”—Ezequiel 19:14.
Sabat sa mga Pamangkot sa Kasulatan:
1:4-28—Ano ang ginalaragway sang langitnon nga kangga? Ginalaragway sang kangga ang organisasyon ni Jehova sa langit nga ginahuman sang matutom nga espiritu nga mga tinuga. Ang gahom sini naghalin sa balaan nga espiritu ni Jehova. Mahimayaon gid ang Isa nga nagasakay sa kangga, nga amo si Jehova. Ginalaragway sang matahom nga balangaw ang iya kalmado nga panimuot.
1:5-11—Sin-o ang apat ka buhi nga tinuga? Sa ikaduha nga palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa kangga, gintawag niya nga mga kerubin ang apat ka buhi nga tinuga. (Ezequiel 10:1-11; 11:22) Sa sini nga paglaragway, ginsiling niya nga ang nawong sang toro nga baka “nawong sang kerubin.” (Ezequiel 10:14) Nagakaigo ini bangod ang toro nga baka isa ka simbulo sang gahom kag kusog, kag ang mga kerubin gamhanan nga espiritu nga mga tinuga.
2:6—Ngaa gintawag si Ezequiel nga “anak sang tawo” sing madamong beses? Amo sini ang pagtawag ni Jehova kay Ezequiel agod ipahanumdom sa iya nga isa sia ka tawo, sa amo ang mensahero nga tawo napatuhay gid sa Dios nga amo ang ginhalinan sang mensahe. Mga 80 man ka beses nga gintawag si Jesucristo sing subong sini sa mga Ebanghelyo, nga maathag nga nagapakita nga nagkari ang Anak sang Dios subong isa ka tawo, kag indi isa ka espiritu nga nagsuklob lamang sang lawas sang tawo.
2:9–3:3—Ngaa matam-is para kay Ezequiel ang linukot nga may nasulat nga mga panalambiton kag paglalaw? Matam-is para kay Ezequiel ang linukot bangod sang iya panimuot sa iya hilikuton. Ginaapresyar gid ni Ezequiel ang pag-alagad subong manalagna ni Jehova.
4:1-17—Gin-akto gid bala ni Ezequiel ang hitabo tuhoy sa nagahilapit nga paglikop sa Jerusalem? Gin-akto gid ni Ezequiel ang hitabo bangod nagpangabay pa gani sia nga islan ang inuggatong kag ginpasugtan sia ni Jehova. Naghigda sia nga nagatakilid sa wala (390 ka adlaw) agod ipakita ang 390 ka tuig nga kasaypanan sang napulo ka tribo nga ginharian—sugod sang gintukod ini sang 997 B.C.E. tubtob sa paglaglag sa Jerusalem sang 607 B.C.E. Nagtakilid sia sa tuo (40 ka adlaw) agod ipakita ang 40 ka tuig nga pagpakasala sang Juda, sugod sang gintangdo nga manalagna si Jeremias sang 647 B.C.E. tubtob sang 607 B.C.E. Sa sulod sang 430 ka adlaw, nagkabuhi si Ezequiel nga may hawothawot nga pagkaon kag tubig, nga isa ka tagna tuhoy sa gutom sa tion sang paglikop sa Jerusalem.
5:1-3—Ano ang ginapakita sang pagkuha ni Ezequiel sang pila ka buhok gikan sa bahin nga isabwag niya sa hangin kag pagputos sini sa sidsid sang iya panapton? Ginapakita sini nga may mabilin nga magabalik sa Juda agod ipadayon ang matuod nga pagsimba pagkatapos sang 70 ka tuig nga pagkahapay.—Ezequiel 11:17-20.
17:1-24—Sin-o ang duha ka daku nga agila, paano ginpuktol ang mga ugbos sang kahoy nga sedro, kag sin-o ang “isa nga linghod” nga gintanom ni Jehova? And duha ka agila amo ang mga nagagahom sa Babilonia kag Egipto. Naghapon ang una nga agila sa punta sang kahoy nga sedro nga amo ang manuggahom sang ginharian sa pamilya ni David. Ginpuktol sini nga agila ang mga ugbos sang ginbulos si Sedequias kay Hari Joaquin sang Juda. Bisan pa nagpanumpa si Sedequias nga mangin matutom sia, nangayo sia sang bulig sa isa pa ka agila, ang nagagahom sa Egipto, apang wala sia magmadinalag-on. Gindala sia nga bihag kag napatay sa Babilonia. Ginpuktol man ni Jehova ang “isa nga linghod,” ang Mesianiko nga Hari. Gintanom ining Isa sa “mataas nga bukid,” ang langitnon nga Bukid Sion, diin mangin isa sia ka “matahom nga sedro” nga magahatag sang matuod nga mga pagpakamaayo sa duta.—Bugna 14:1.
Mga Leksion Para sa Aton:
2:6-8; 3:8, 9, 18-21. Indi kita dapat mahadlok sa mga malauton ukon mag-untat sa pagbantala sing mensahe sang Dios, nga nagalakip sang pagpaandam sa ila. Kon ginapamatukan kita ukon wala ginasapak, dapat kita mangin matig-a subong sang diamante. Apang, dapat kita maghalong agod indi kita mangin matigdas, kabalan, ukon wala kaluoy. Naluoy si Jesus sa mga tawo nga iya ginbantalaan, kag dapat man kita pahulagon sang kaluoy agod magbantala sa iban.—Mateo 9:36.
3:15. Sang mabaton ni Ezequiel ang iya hilikuton, nag-istar sia sa Tel-abib, kag ‘naurungan sa sulod sang pito ka adlaw,’ nga ginahunahuna sing maayo ang mensahe nga iya ibantala. Indi bala dapat kita maghinguyang sang tion sa pagtuon sing maukod kag magpamalandong agod mahangpan naton ang madalom nga mga kamatuoran sa Biblia?
4:1–5:4. Kinahanglan ni Ezequiel ang pagkamapainubuson kag kaisog agod mapakita paagi sa pag-akto ang duha ka gintagna nga hitabo. Dapat man kita mangin mapainubuson kag maisog sa pagtuman sa hilikuton nga ginhatag sang Dios.
7:4, 9; 8:18; 9:5, 10. Indi kita dapat maluoy sa mga ginhukman sang Dios ukon magkaawa sa ila.
7:19. Kon ipadapat na ni Jehova ang iya paghukom sa sini nga sistema sang mga butang, wala gid sing balor ang kuarta.
8:5-18. Ginaguba sang apostasya ang kaangtanan sang isa ka tawo sa Dios. “Paagi sa iya baba ang isa ka apostata nagalaglag sa iya isigkatawo.” (Hulubaton 11:9) Maalamon kon likawan naton bisan ang paghunahuna nga mamati sa mga apostata.
9:3-6. Kinahanglan nga may yara kita marka—ang pamatuod nga dedikado kita kag bawtismado nga mga alagad sang Dios kag may yara kita panimuot kaangay kay Cristo—agod maluwas sa “dakung kapipit-an.” (Mateo 24:21) Ang hinaplas nga mga Cristiano, nga ginalaragway sang tawo nga may tintiruhan sang sekretaryo, nagapanguna sa hilikuton nga pagmarka nga amo ang pagbantala sa Ginharian kag paghimo sing disipulo. Kon luyag naton nga magpabilin ang aton marka, dapat naton sila buligan sing makugihon sa sini nga hilikuton.
12:26-28. Dapat man ini isiling ni Ezequiel sa mga nagayaguta sa iya mensahe: ‘Indi na magpalantang pa ang mga pulong ni Jehova.’ Dapat naton himuon ang bug-os naton nga masarangan agod buligan ang iban nga magsalig kay Jehova antes niya tapuson ini nga sistema sang mga butang.
14:12-23. Kita mismo ang manikasog agod matigayon ang kaluwasan. Wala sing makahimo sini para sa aton.—Roma 14:12.
18:1-29. Manabat kita sa mga resulta sang aton ginahimo.
“KALAGLAGAN, KALAGLAGAN, HIMUON KO INI NGA KALAGLAGAN”
Sang ikapito nga tuig nga bihag sila, sang 611 B.C.E., nagpalapit kay Ezequiel ang mga tigulang sang Israel “agod mamangkot kay Jehova.” Nabatian nila ang malawig nga maragtas sang pagrebelde sang Israel kag ang paandam nga gamiton ni Jehova ang iya espada batok sa ila. (Ezequiel 20:1; 21:3) Nagsiling si Jehova sa pangulo sang Israel (si Sedequias): “Kuhaa ang turbante, kag huksa ang korona. Indi na ini mangin subong sang una. Bayawa ang kubos, kag paubsa ang mataas. Kalaglagan, kalaglagan, himuon ko ini nga kalaglagan. Tuhoy man sa sini, wala sing magapanag-iya sa sini tubtob mag-abot sia nga may legal nga kinamatarong [si Jesucristo], kag ihatag ko ini sa iya.”—Ezequiel 21:26, 27.
Ginsumbong nga nakasala ang Jerusalem. Ginbuyagyag ang sala ni Ohola (Israel) kag ni Oholiba (Juda). Gintugyan na si Ohola “sa kamot sang mga nagahigugma gid sa iya, sa kamot sang mga anak sang Asiria.” (Ezequiel 23:9) Malapit na hapayon si Oholiba. Sang 609 B.C.E., ginlikupan ang Jerusalem nga naglawig sing 18 ka bulan. Sang napukan sang ulihi ang siudad, naurungan gid ang mga Judiyo amo nga indi na sila makabatyag sang kasubo. Indi dapat pag-ihambal ni Ezequiel ang mensahe sang Dios sa mga bihag tubtob mabalitaan niya nga nalaglag ang siudad gikan sa “nakapalagyo.”—Ezequiel 24:26, 27.
Sabat sa mga Pamangkot sa Kasulatan:
21:3—Ano ang “espada” nga gabuton ni Jehova gikan sa tagub sini? Ang “espada” nga gamiton ni Jehova sa pagpadapat sang iya paghukom sa Jerusalem kag sa Juda amo si Hari Nabocodonosor sang Babilonia kag ang iya hangaway. Mahimo lakip man sa sini ang organisasyon sang Dios sa langit nga ginahuman sang gamhanan nga espiritu nga mga tinuga.
24:6-14—Ano ang ginalaragway sang tuktok sa kawa? Ginpaanggid sa isa ka kawa ang Jerusalem nga ginlikupan. Ginalaragway sang tuktok sini ang moral nga kahigkuan sang siudad—ang iya pagkadimatinlo kag lugak nga paggawi, kag ang pagpamatay nga sia ang may salabton. Tuman ka daku sang iya kahigkuan amo nga bisan pa ibagang ang kawa nga wala unod, indi gihapon makuha ang tuktok sa sini.
Mga Leksion Para sa Aton:
20:1, 49. Makita sa reaksion sang mga tigulang nga lalaki sang Israel nga nagduhaduha sila sa ginsiling ni Ezequiel. Kabay nga indi gid naton pagduhaduhaan ang mga paandam sang Dios.
21:18-22. Bisan pa ginpakot ni Nabocodonosor ang matabo paagi sa mga tanda, si Jehova ang nagpat-od nga salakayon sang pagano nga manuggahom ang Jerusalem. Ginapakita sini nga indi mapunggan bisan sang mga demonyo ang mga gamiton ni Jehova sa paglaglag agod matuman ang iya katuyuan.
22:6-16. Ginakangil-aran ni Jehova ang pagpasipala, lugak nga paggawi, ang pag-abuso sa gahom, kag ang pagbaton sing hamham. Dapat kita mangin determinado nga likawan ini nga mga sala.
23:5-49. Bangod sang pagpakig-alyansa sa iban nga mga pungsod, gin-ilog sang Israel kag Juda ang butig nga pagsimba sini nga mga pungsod. Dapat gid kita mag-andam nga indi magpakig-upod sa mga tagakalibutan nga makaguba sang aton pagtuo.—Santiago 4:4.
Mensahe nga Buhi kag Gamhanan
Matahom gid nga mga leksion ang matun-an naton sa nahauna nga 24 ka kapitulo sang tulun-an sang Ezequiel! Ginapakita sang mga prinsipio sa sini kon ano ang wala ginakahamut-an sang Dios, kon paano naton mabaton ang iya kaluoy, kag kon ngaa dapat naton paandaman ang mga malauton. Maathag nga ginapakita sang tagna tuhoy sa paglaglag sa Jerusalem nga si Jehova isa ka Dios nga nagapahibalo sa iya katawhan sang ‘bag-o nga mga butang sa wala pa ini maggua.’—Isaias 42:9.
Ginapatuhuyan sang mga tagna subong sang Ezequiel 17:22-24 kag 21:26, 27 ang pagtukod sa Mesianiko nga Ginharian sa langit. Malapit na gid matuman ang kabubut-on sang Dios sa duta paagi sa sini nga Ginharian. (Mateo 6:9, 10) Mapaabot naton ang mga pagpakamaayo sang Ginharian nga may mabakod nga pagtuo kag pagsalig. Huo, “ang pulong sang Dios buhi kag gamhanan.”—Hebreo 4:12.
[Piktyur sa pahina 12]
Ano ang ginalaragway sang langitnon nga kangga?
[Piktyur sa pahina 14]
Magapabilin ang aton “marka” kon makugi kita nga nagabantala
