“Padayon nga Dauga ang Malaut Paagi sa Maayo”
“Padayon nga Dauga ang Malaut Paagi sa Maayo”
“Indi ka magpadaug sa malaut, kundi padayon nga dauga ang malaut paagi sa maayo.”—ROMA 12:21.
1. Ngaa mapat-od naton nga mahimo naton madaug ang malaut?
POSIBLE bala nga magtindog sing malig-on batok sa daku nga pagpamatok sa matuod nga pagsimba? Posible bala nga madaug ang mga impluwensia nga nagabutong sa aton pabalik sa di-diosnon nga kalibutan? Huo ang sabat sa sining duha ka pamangkot! Ngaa? Bangod sang ginsiling ni apostol Pablo sa iya sulat sa mga taga-Roma. Sia nagsulat: “Indi ka magpadaug sa malaut, kundi padayon nga dauga ang malaut paagi sa maayo.” (Roma 12:21) Kon nagasalig kita kay Jehova kag determinado nga indi magpadaug sa kalibutan, indi kita madala sang kalautan sini. Dugang pa, ang pinamulong nga “padayon nga dauga ang malaut” nagapakita nga madaug naton ang malaut kon padayon naton nga ginapakigbatuan ini. Ang mga wala nagapadayon sa pagbantay kag mga nag-untat sa pagpakig-away amo lamang ang madaug sining malaut nga kalibutan kag sang manuggahom sini, si Satanas nga Yawa.—1 Juan 5:19.
2. Ngaa binagbinagon naton ang pila ka hitabo sa kabuhi ni Nehemias?
2 Mga 500 ka tuig ang nagligad antes sang panahon ni Pablo, ginpakita sang isa ka alagad sang Dios nga nagapuyo sa Jerusalem ang kamatuoran sang pinamulong ni Pablo tuhoy sa pagpakig-away batok sa malaut. Wala lamang malandas sang alagad sang Dios nga si Nehemias ang pagpamatok sang di-diosnon nga mga tawo kundi gindaug man niya ang malaut paagi sa maayo. Ano ang gin-atubang niya nga mga kabudlayan? Ano ang nakabulig sa iya agod magmadinalag-on? Paano naton mailog ang iya halimbawa? Agod masabat ini nga mga pamangkot, binagbinagon naton ang pila ka hitabo sa kabuhi ni Nehemias. *
3. Ano ang kahimtangan ni Nehemias, kag ano ang iya ginhimo sing talalupangdon?
3 Nag-alagad si Nehemias sa palasyo ni Hari Artajerjes sang Persia. Bisan pa nagkabuhi si Nehemias upod sa mga di-tumuluo, wala sia ‘magpadihon’ sa “sistema sang mga butang” sadtong mga adlaw. (Roma 12:2) Sang ginpatindog ang pader sang Jerusalem, ginbayaan niya ang iya matawhay nga pagkabuhi kag naglakbay nga may kabudlayan pakadto sa Juda. (Roma 12:1) Bisan pa sia ang gobernador sa Jerusalem, adlaw-adlaw nga nangabudlay si Nehemias upod sa mga masigka-Israelinhon “kutob sa pagpamanagbanag tubtob sa pagsubang sang mga bituon.” Bangod sini, natapos ang pagpatindog sa sulod lamang sang duha ka bulan! (Nehemias 4:21; 6:15) Talalupangdon gid yadto nga hinimuan, bangod sang ginpatindog ini, nagaatubang ang mga Israelinhon sang nanuhaytuhay nga sahi sang pagpamatok. Sin-o ang mga nagpamatok kay Nehemias, kag ano ang ila tulumuron?
4. Ano ang tulumuron sang mga nagapamatok kay Nehemias?
4 Ang panguna nga nagpamatok amo sanday Sanbalat, Tobias, kag Gesem, poderuso nga mga tawo nga nagapuyo malapit sa Juda. Sanglit mga kaaway sila sang katawhan sang Dios, “daw malain gid para sa ila nga nag-abot si Nehemias agod handumon ang kaayuhan sang mga anak ni Israel.” (Nehemias 2:10, 19) Determinado gid ang mga kaaway ni Nehemias nga pauntaton ang plano sa pagpatindog, kag naghimo pa sila sang malaut nga mga pahito. Mapadaug bala si Nehemias sa malaut?
“Naakig kag Nagsingkal Gid”
5, 6. (a) Ano ang ginhimo sang mga kaaway ni Nehemias sa tion sang pagpatindog nga hilikuton? (b) Ngaa wala mahadlok si Nehemias sa mga nagapamatok?
5 Maisog nga ginpalig-on ni Nehemias ang iya katawhan: “Patindugon naton liwat ang pader sang Jerusalem.” Nagsabat sila: “Magpatindog kita.” Nagsiling si Nehemias: “Ginpabakod nila ang ila mga kamot para sa maayo nga buluhaton,” apang ‘ginkadlawan kami sang mga nagapamatok kag gintamay kami kag nagsiling: “Ano ining butang nga ginahimo ninyo? Nagarebelde bala kamo batok sa hari?”’ Wala mahadlok si Nehemias sa ila mga pagyaguta kag di-matuod nga mga panumbungon. Ginsilingan niya ang mga nagapamatok: “Ang Dios sang mga langit amo ang Isa nga magahatag sa amon sing kadalag-an, kag kami mismo nga iya mga alagad magatindog, kag magapatindog kami.” (Nehemias 2:17-20) Determinado si Nehemias nga padayunon ang “maayo nga buluhaton.”
6 Ang isa sa mga nagapamatok, si Sanbalat, “naakig kag nagsingkal gid” kag nagdugang ang pagpaarak niya sang iya pagyaguta. “Ano ang ginahimo sining mapigaw nga mga Judiyo?” siling niya. “Buhion bala nila ang mga bato gikan sa mga tinumpok sang yab-ukon nga basura?” Nagbuylog man sa pag-uligyat si Tobias, nga nagasiling: “Kon ang ido nga talunon magtaklas batok sa sini, pat-od nga rumpagon niya ang ila pader nga mga bato.” (Nehemias 4:1-3) Ano ang ginhimo ni Nehemias?
7. Ano ang ginhimo ni Nehemias sang ginsumbong sia sang mga nagapamatok sa iya?
7 Wala ginsapak ni Nehemias ang pagyubit. Gintuman niya ang sugo sang Dios kag wala nagtinguha nga magbalos. (Levitico 19:18) Sa baylo, gintugyan niya ini sa mga kamot ni Jehova kag nagpangamuyo: “Pamati, O Dios namon, kay ginatamay kami; kag pabalika sa ila kaugalingon nga ulo ang ila pasipala.” (Nehemias 4:4) Nagsalig si Nehemias sa pasalig ni Jehova: “Akon ang pagtimalos, kag ang pagbalos.” (Deuteronomio 32:35) Kag ‘ginpadayon ni Nehemias kag sang iya katawhan ang pagpatindog sa pader.’ Wala sila matublag sa ila hilikuton. Sa katunayan, “ang bug-os nga pader napatabo tubtob sa katunga sang iya kataason, kag ang katawhan padayon nga nagpangabudlay sing tinagipusuon.” (Nehemias 4:6) Napaslawan ang mga kaaway sang matuod nga pagsimba nga pauntaton ang pagpatindog nga hilikuton! Paano naton mailog si Nehemias?
8. (a) Paano naton mailog si Nehemias kon ginapatupatuan kita sang mga nagapamatok sa aton? (b) Magsugid sang isa ka eksperiensia nga natabo sa imo mismo ukon nabatian mo nga nagapakita nga maalamon ang indi pagbalos.
8 Sa karon, mahimo nga yagutaon kita kag isumbong sang mga nagapamatok sa aton sa eskwelahan, sa trabaho, ukon sa puluy-an pa gani. Apang kon ginapatupatuan kita, labing maayo nga iaplikar naton ang prinsipio gikan sa Kasulatan: ‘May tion sa paghipos.’ (Manugwali 3:1, 7) Gani, kaangay ni Nehemias, wala kita nagabalos sing masakit nga mga tinaga. (Roma 12:17) Nagadangop kita sa Dios paagi sa pangamuyo, kag nagasalig sa iya nga nagapasalig sa aton: “Ako ang magabalos.” (Roma 12:19; 1 Pedro 2:19, 20) Sa sining paagi, wala naton ginatugutan nga tublagon kita sang mga nagapamatok sa hilikuton nga dapat naton himuon karon—ang pagbantala sing maayong balita sang Ginharian sang Dios kag ang paghimo sing mga disipulo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Sa tagsa ka tion nga nagapakigbahin kita sa pagbantala kag wala nagapaluya bangod sang pagpamatok, ginapakita naton ang katutom nga ginpakita man ni Nehemias.
‘Patyon Gid Namon Kamo’
9. Paano nagpamatok ang mga kaaway ni Nehemias, kag ano ang ginhimo ni Nehemias?
9 Sang mabatian sang mga nagapamatok sa matuod nga pagsimba sang panahon ni Nehemias nga “ang pagkay-o sa pader sang Jerusalem nagpadayon,” ginkuha nila ang ila espada agod “makig-away batok sa Jerusalem.” Para sa mga Judiyo daw wala na sing paglaum ang kahimtangan. May mga Samaritano sa aminhan, mga Amonhon sa sidlangan, mga Arabo sa bagatnan, kag mga Asdodnon sa katundan. Nalibutan ang Jerusalem; daw nakibon ang mga manugpatindog! Ano ang ginhimo nila? “Nagpangamuyo kami sa amon Dios,” siling ni Nehemias. Ang mga kaaway nagpamahog: “Patyon gid naton sila kag pauntaton ang ila hilikuton.” Gani, gintangduan ni Nehemias ang mga manugpatindog nga depensahan ang siudad ‘paagi sa ila mga espada, bangkaw kag pana.’ Matuod, sa pagtamod sang tawo, daw wala gid padaug ang gamay nga hubon sang mga Judiyo batok sa tuman kadamo nga kaaway, apang si Nehemias nagpalig-on sa ila: “Indi kamo magkahadlok . . . Dumduma ninyo si Jehova nga daku kag makakulugmat.”—Nehemias 4:7-9, 11, 13, 14.
10. (a) Ngaa hinali nga nagbaliskad ang mga hitabo sa mga kaaway ni Nehemias? (b) Ano ang ginhimo ni Nehemias?
10 Karon hinali nga nagbaliskad ang mga hitabo. Wala magsalakay ang mga kaaway. Ngaa? “Ginpaslaw sang matuod nga Dios ang ila buko,” siling ni Nehemias. Apang, nahibaluan ni Nehemias nga makatalagam gihapon ang mga kaaway. Busa, maalamon nga ginbag-o niya ang pamaagi sa pagpangabudlay sang mga nagapatindog. Sugod sadto, “ang kada isa nagapangabudlay sa hilikuton nga ginagamit ang isa ka kamot samtang ang isa ka kamot nagauyat sang baslay.” Nagtangdo man si Nehemias sang isa ka tawo nga engkaso magsalakay ang mga kaaway ‘patunugon niya ang budyong’ agod paandaman ang mga nagapangabudlay. Labaw sa tanan, ginpasalig ni Nehemias ang katawhan: “Ang aton Dios magapakig-away para sa aton.” (Nehemias 4:15-20) Napalig-on kag handa sa pag-atubang sa pagpanalakay, padayon nga nangabudlay ang mga manugpatindog. Ano nga leksion ang matun-an naton gikan sa sini nga hitabo?
11. Ano ang nakabulig sa matuod nga mga Cristiano nga mapakigbatuan ang malaut sa mga duog diin ginadumilian ang hilikuton sang Ginharian, kag paano nila nadaug ang malaut paagi sa maayo?
11 Kon kaisa, ang matuod nga mga Cristiano nagaatubang sang masingki nga pagpamatok. Sa katunayan, sa pila ka kadutaan may madamo nga grupo sang mapintas nga nagapamatok sa matuod nga pagsimba. Sa pagtamod sang tawo, daw wala gid sing padaug ang aton mga masigkatumuluo sa amo nga mga duog. Apang, nagasalig ang mga Saksi didto nga ‘ang Dios magapakig-away para sa ila.’ Sa pagkamatuod, masunson nga naeksperiensiahan sang mga ginahingabot bangod sang ila pagtuo nga ginasabat ni Jehova ang ila mga pangamuyo kag ‘ginapaslaw ang buko’ sang mga kaaway. Bisan sa mga pungsod diin ginadumilian ang hilikuton sang Ginharian, nagapangita sang mga paagi ang mga Cristiano agod mapadayon ang pagbantala sing maayong balita. Subong nga ginbag-o sang mga nagpatindog sang pader sa Jerusalem ang ila pamaagi sa pagpangabudlay, maalamon nga ginabag-o man sang mga Saksi ni Jehova karon ang ila mga pamaagi sa pagbantala kon ginahingabot sila. Siempre, wala sila nagagamit sing mga armas. (2 Corinto 10:4) Bisan pa may katalagman nga mahalitan sila, wala sila mag-untat sa pagbantala. (1 Pedro 4:16) Sa baylo, ang maisog nga mga kauturan ‘padayon nga nagadaug sang malaut paagi sa maayo.’
“Kari, kag Magkitaay Kita”
12, 13. (a) Ano nga pahito ang gingamit sang mga nagapamatok kay Nehemias? (b) Ngaa wala magpasugot si Nehemias nga makigkita sa mga nagapamatok sa iya?
12 Sang nahisayran sang mga kaaway ni Nehemias nga napaslawan ang ila direkta nga pagsalakay, naghimo sila sing indi hilmunon nga pagpamatok. Sa katunayan, gintilawan nila ang tatlo ka pahito. Ano ini?
13 Una, gintinguhaan sang mga kaaway ni Nehemias nga tiplangon sia. Ginsilingan nila sia: “Kari, kag makitaay kita sa minuro sa nalupyakan nga kapatagan sang Ono.” Ang Ono nahamtang sa ulot sang Jerusalem kag Samaria. Gani ginpanugda sang mga kaaway nga makitaay sila ni Nehemias sa ulot sang duha ka siudad agod husayon ang pagbangigay. Mahimo nga naghunahuna si Nehemias: ‘Daw maayo man ini. Mas maayo nga maghambalanay sangsa mag-away.’ Apang wala magpasugot si Nehemias. Ginpaathag niya kon ngaa: “Nagapahito sila sa paghalit sa akon.” Nahantop niya ang ila pahito kag wala sia matiplang. Apat ka beses nga ginsilingan niya ang mga nagapamatok sa iya: “Indi ako makadulhog. Ngaa abi mag-untat ang hilikuton samtang ginabayaan ko ini kag magdulhog sa inyo?” Wala madala sang mga kaaway si Nehemias nga magpabuyanbuyan. Nagkonsentrar sia sa pagpatindog nga hilikuton.—Nehemias 6:1-4.
14. Ano ang ginhimo ni Nehemias sa mga nagasumbong sing di-matuod tuhoy sa iya?
14 Ikaduha, nagpalapta ang mga kaaway ni Nehemias sang patupato, nga nagasumbong kay Nehemias nga “nagapahito sa pagrebelde” kay Hari Artajerjes. Liwat nga ginsilingan nila si Nehemias: “Magsapol kita.” Sa liwat, wala magpasugot si Nehemias, kay nahantop niya ang katuyuan sang mga kaaway. Si Nehemias nagpaathag: “Tanan sila nagatinguha nga mahadlukan kami, nga nagasiling: ‘Magaluya ang ila mga kamot sa buluhaton agod indi ini mahuman.’” Apang sa sini nga tion, ginpamatud-an ni Nehemias nga sayop ang panumbungon sang iya mga kaaway, kag nagsiling sia: “Ang mga butang nga ginasiling mo wala matabo, kundi ginapatupato mo sila gikan sa imo tagipusuon.” Dugang pa, nagpangabay si Nehemias sang bulig kay Jehova paagi sa pagpangamuyo: “Pabakura ang akon mga kamot.” Nagsalig sia nga paagi sa bulig ni Jehova, matapna niya ining malaut nga buko kag mapadayon ang pagpatindog nga hilikuton.—Nehemias 6:5-9.
15. Ano ang ginpanugda sang butig nga manalagna, kag ngaa wala ginsunod ni Nehemias ang iya panugda?
15 Ikatlo, ang mga kaaway ni Nehemias naggamit sang isa ka traidor, ang Israelinhon nga si Semaya, agod lapason ni Nehemias ang Kasuguan sang Dios. Nagsiling si Semaya kay Nehemias: “Magkitaay kita sa balay sang matuod nga Dios, sa sulod sang templo, kag takpan naton ang mga ganhaan sang templo; kay magakari sila sa pagpatay sa imo.” Nagsiling si Semaya nga may katalagman nga patyon si Nehemias apang indi sia maano kon magpanago sia sa templo. Apang, indi isa ka saserdote si Nehemias. Makahimo sia sing sala kon manago sia sa balay sang Dios. Lapason bala niya ang Kasuguan sang Dios agod lang luwason ang iya kabuhi? Si Nehemias nagsabat: “Sin-o ang kaangay sa akon nga magsulod sa templo kag mabuhi? Indi ako magsulod!” Ngaa wala mahulog si Nehemias sa tiglapak nga ginbutang para sa iya? Bangod nahibaluan niya nga bisan pa isa ka Israelinhon si Semaya, “wala sia ginpadala sang Dios.” Kay man, ang isa ka matuod nga manalagna indi gid magpanugda sa iya nga lapason ang Kasuguan sang Dios. Sa liwat, wala magpadaug si Nehemias sa malaut nga mga manugpamatok. Wala magdugay pagkatapos sadto, nagsiling sia: “Sang ulihi natapos ang pader sa ikaduha ka pulo kag lima nga adlaw sang bulan nga Elul, sa sulod sang kalim-an kag duha ka adlaw.”—Nehemias 6:10-15; Numeros 1:51; 18:7.
16. (a) Paano naton pakig-angutan ang di-matuod nga mga abyan, ang mga tawo nga nagasumbong sing di-matuod tuhoy sa aton, kag ang nagapakunokuno nga mga kauturan? (b) Paano mo ginapakita nga wala mo ginasikway ang imo pagtuluuhan kon yara ka sa puluy-an, sa eskwelahan, ukon sa ulubrahan?
16 Kaangay ni Nehemias, mahimo man magpamatok sa aton ang indi matuod nga mga abyan, ang mga tawo nga nagasumbong sing di-matuod tuhoy sa aton, kag ang nagapakunokuno nga mga kauturan. Subong nga ang mga kaaway ni Nehemias nagtinguha nga paluyahon sia kag magpabuyanbuyan, ang iban nga tawo sa karon nagatinguha man nga paluyahon kita paagi sa pagkumbinsi sa aton nga kon magpabuyanbuyan kita sa pag-alagad kay Jehova, malab-ot man naton ang kalibutanon nga mga tulumuron. Apang, bangod ginauna naton sa aton kabuhi ang Ginharian sang Dios, wala kita nagapabuyanbuyan. (Mateo 6:33; Lucas 9:57-62) Ang mga nagapamatok sa aton nagapalapta man sing butig nga mga panumbungon batok sa aton. Sa pila ka kadutaan ginasumbong kita nga makatalagam sa Estado, subong nga si Nehemias ginsumbong nga nagarebelde sa hari. Ang iban nga mga panumbungon napamatud-an nga sayop sa mga hukmanan. Apang, ano man ang resulta sa tagsa ka kahimtangan, nagapangamuyo kita nga may pagsalig nga si Jehova magamaniobra sang mga butang suno sa iya kabubut-on. (Filipos 1:7) Ang pagpamatok mahimo man nga gikan sa mga nagapakunokuno nga alagad ni Jehova. Subong nga gintinguhaan sang isa ka masigka-Judiyo nga buyukon si Nehemias nga lapason ang Kasuguan sang Dios agod maluwas ang iya kabuhi, mahimo man tinguhaan sang mga apostata nga mga Saksi anay nga impluwensiahan kita nga lapason ang mga sugo sang Dios. Apang ginasikway naton ang mga apostata bangod nahibaluan naton nga ang aton kabuhi maluwas, indi paagi sa paglapas sa mga sugo sang Dios, kundi paagi sa pagtuman sini! (1 Juan 4:1) Huo, paagi sa bulig ni Jehova, madaug naton ang bisan ano nga malaut.
Pagbantala Sing Maayong Balita Bisan Pa Nagaatubang sang Kalautan
17, 18. (a) Ano ang tulumuron ni Satanas kag sang iya mga tiglawas? (b) Ano ang imo determinado nga himuon, kag ngaa?
17 Ang Pulong sang Dios nagasiling tuhoy sa hinaplas nga mga kauturan ni Cristo: “Gindaug nila [si Satanas] bangod . . . sa pulong sang ila pagpanaksi.” (Bugna 12:11) Gani, may direkta nga kaangtanan ang pagdaug kay Satanas—ang ginahalinan sang malaut—kag ang pagbantala sing mensahe sang Ginharian. Indi katingalahan nga wala untat nga ginasalakay ni Satanas ang hinaplas nga nagkalabilin kag ang “dakung kadam-an” paagi sa paggatong sa pagpamatok!—Bugna 7:9; 12:17.
18 Subong sang nakita na naton, ang pagpamatok mahimo nga sa porma sang pagyaguta, paghalit, ukon sa di-hilmunon nga mga paagi. Ano man ang porma sini, pareho lang pirme ang tulumuron ni Satanas—ang pagpauntat sa pagbantala nga hilikuton. Apang, mapaslawan gid sia bangod bilang pag-ilog kay Nehemias sang una, determinado ang katawhan sang Dios nga ‘padayon nga daugon ang malaut paagi sa maayo.’ Himuon nila ini paagi sa padayon nga pagbantala sing maayong balita tubtob magsiling si Jehova nga natapos na ang hilikuton!—Marcos 13:10; Roma 8:31; Filipos 1:27, 28.
[Footnote]
^ par. 2 Agod mahibaluan ini nga mga hitabo, basaha ang Nehemias 1:1-4; 2:1-6, 9-20; 4:1-23; 6:1-15.
Madumduman Mo Bala?
• Ano nga pagpamatok ang gin-atubang sang mga alagad sang Dios sang una kag ginaatubang man sang mga Cristiano karon?
• Ano ang panguna nga tulumuron sang mga kaaway ni Nehemias, kag ano ang tulumuron sang mga kaaway sang Dios karon?
• Sa karon, paano naton padayon nga madaug ang malaut paagi sa maayo?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Kahon/Piktyur sa pahina 29]
Mga Leksion nga Masapwan sa Libro nga Nehemias
Ang mga alagad sang Dios nagaatubang sang
• pagyubit
• pamahog
• pagtiplang
Ang pagpaniplang ginahimo sang
• di-matuod nga mga abyan
• mga tawo nga nagasumbong sing di-matuod tuhoy sa aton
• nagapakunokuno nga kauturan
Ginadaug sang mga alagad sang Dios ang malaut paagi sa
• pagpadayon sa hilikuton nga ginhatag sang Dios
[Piktyur sa pahina 27]
Ginpatindog liwat ni Nehemias kag sang iya mga masigkamanugpangabudlay ang pader sang Jerusalem bisan pa may daku nga pagpamatok
[Piktyur sa pahina 31]
Wala kahadlok nga ginabantala sang matuod nga mga Cristiano ang maayong balita
