“Ang Anghel ni Jehova Nagabantay”

Panugiron ni Christabel Connell

Nawili gid kami sa pagsabat sa mga pamangkot ni Christopher parte sa Biblia amo nga wala namon natalupangdan nga nagub na gali. Wala man namon natalupangdan nga sige ang pasiplat niya sa bintana. Sang ulihi nagsiling sia, “Indi na delikado. Puede na kamo makalakat.” Dayon gindul-ong niya kami sa amon mga bisikleta kag nagpaalam kami sa iya. Ano ang nakita niya nga delikado?

NATAWO ako sa Sheffield, England sang 1927 kag ginhingalanan nga Christabel. Sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, ginbombahan ang amon puluy-an gani nag-istar ako kanday Lola samtang ginatapos ko ang akon pag-eskwela. Sa isa ka kumbento nga akon gin-eskwelahan, pirme ko ginapamangkot ang mga madre kon ngaa tuman gid ang kalautan kag kasingki. Pero wala gid ako makumbinsi sa sabat sang mga madre ukon sang iban pa relihioso nga mga tawo.

Pagkatapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, ginhanas ako subong isa ka nars. Nagsaylo ako sa London agod mag-obra sa Paddington General Hospital, pero grabe pa gid ang kasingki sa amo nga siudad. Isa ka bes, bag-o lang makalakat ang akon soldado nga magulang sa Korea para sa inaway, sang may nasaksihan ako nga grabe nga kasingki sa gua sang ospital. Wala sing may nagbulig sa biktima nga nabulag gid bangod sa pagkastigo. Sa sini man nga mga tion, ginaupdan ako ni Nanay sa mga espiritista, pero indi ko gihapon maintiendihan kon ngaa tuman gid ang kalautan.

Napalig-on nga Tun-an ang Biblia

Isa ka adlaw, ginbisitahan ako sang amon subang nga utod nga si John, nga nangin isa sa mga Saksi ni Jehova. “Kabalo ka bala kon ngaa nagakatabo ang tanan nga kalautan?” pamangkot niya. “Wala,” sabat ko. Ginbuksan niya ang iya Biblia kag ginbasa ang Bugna 12:7-12. Nahangpan ko nga si Satanas kag ang mga demonyo ang kabangdanan sang tanan nga kalautan sa kalibutan. Gani gintuman ko ang ginsiling ni John nga tun-an ang Biblia. Pero, bangod sa kahadlok ko sa mga tawo, wala ako magpabawtismo.—Hulu. 29:25.

Ang akon magulang nga si Dorothy nangin Saksi man. Pagpauli niya halin sa internasyonal nga kombension sa New York (1953) upod sa iya nobyo nga si Bill Roberts, ginsugiran ko sila nga nagtuon man ako sa Biblia. Ginpamangkot ako ni Bill: “Ginbasa mo bala ang tanan nga teksto nga ginsambit sa libro? Ginkuritan mo bala ang mga sabat?” Sang nagsabat ako nga wala, nagsiling sia: “Ti, wala ka pa makatuon, e! Kontaka ato nga utod, kag magtuon kamo liwat!” Sa sini man nga  tion, gingamo ako sang mga demonyo. Madumduman ko pa nga nagapangamuyo ako nga amligan kag buligan ni Jehova agod mahilway sa ila impluwensia.

Pagpayunir sa Scotland kag Ireland

Ginbawtismuhan ako sang Enero 16, 1954. Pagka-Mayo, natapos ko ang akon kontrata sa ospital nga akon ginaobrahan, gani nagpayunir ako pagka-Hunyo. Pagligad sang walo ka bulan, ginpadala ako subong espesyal payunir sa Grangemouth, Scotland. Nabatyagan ko nga ‘ginabantayan’ ako sang mga anghel ni Jehova sa akon pagbantala sa sining malayo gid nga teritoryo.—Sal. 34:7.

Sang 1956, ginpadala ako sa Ireland. Gin-asayn ako sa siudad sang Galway, upod sa duha pa ka utod nga babayi. Sa una nga adlaw, nagkadto ako sa ginaistaran sang pari. Dugaydugay, may nag-abot nga pulis kag gindakop kami sang akon upod, kag gindala sa presinto. Sang nakuha na niya ang amon ngalan kag adres, nanawag sia dayon sa telepono. Nabatian namon sia nga nagsiling: “Huo, Padre. Bal-an ko na kon diin sila nagaistar.” Ang pari gali ang nagsugo sa iya! Ang tag-iya sang amon dalayunan napilitan nga pahalinon kami, gani ginpakamaayo sang sanga talatapan nga maghalin na lang kami didto. Dies minutos kami nga naulihi sa iskedyul sang tren, pero pag-abot namon sa estasyunan wala pa ini makalakat. May tawo man nga ginpabantay agod pat-uron nga nakasakay gid kami. Amo na sini ang natabo bisan pa tatlo pa lang kami ka semana sa Galway!

Gin-asayn kami sa Limerick. Mabaskog gihapon ang impluwensia sang Katoliko nga Simbahan sa sini nga siudad. Pirme kami ginasinggitan sang nagagrupogrupo nga mga tawo. Madamo ang nahadlok mag-istorya sa amon. Sang nagligad lang nga tuig, may isa ka utod nga lalaki nga ginkastigo sa isa ka gamay nga banwa sang Cloonlara. Gani, nalipay gid kami nga makilala si Christopher nga ginsambit sa umpisa. Ginpabalik niya kami agod sabton ang iya mga pamangkot parte sa Biblia. Pagbalik namon, may pari nga nagsulod sa iya balay kag gusto sini nga pahalinon kami ni Christopher. Ginsilingan ni Christopher ang pari: “Ginpakadto ko ini nga mga babayi diri sa akon balay kag nanuktok sila antes magsulod. Wala ko ikaw ginpakadto diri kag wala ka gani magpanuktok.” Ang pari akig nga naglakat.

Wala kami kabalo nga nagtipon ang pari sing grupo sang mga lalaki agod bantayan kami sa gua sang balay ni Christopher. Nahibaluan ni Christopher nga akig gid ining mga lalaki, amo nga sige ang iya pasiplat sa bintana subong sang ginsambit kaina sa umpisa. Ginhawiran niya kami tubtob nga makahalin ang mga lalaki. Nabalitaan namon sang ulihi nga sia kag ang iya pamilya napilitan man nga magsaylo sa England.

Gin-agda sa Gilead

Sang 1958, nagaplano na ako nga magtambong sa Divine Will International Assembly sa New York, sang makabaton ako sing imbitasyon para sa ika-33 nga klase sang Gilead. Sa baylo nga magpauli pagkatapos sang asambleya, nag-alagad ako sa Collingwood, Ontario, Canada asta sa pag-umpisa sang Gilead School sang 1959. Pero nakilala ko si Eric Connell sa asambleya. Natun-an niya ang kamatuoran sang 1957 kag nagpayunir sia sang 1958. Pagkatapos sang asambleya, adlaw-adlaw niya ako nga ginasulatan sa Canada kag bisan sang nag-eskwela na ako sa Gilead. Amo nga ginapensar ko kon ano ang matabo sa amon paggradwar ko.

Ang pag-eskwela sa Gilead importante gid nga hitabo sa akon kabuhi. Klasmeyt ko si Dorothy kag ang iya bana. Gin-asayn sila sa Portugal. Sa akon kakibot, gin-asayn ako sa Ireland! Nalugaw-an gid ako kay indi kami updanay sang akon magulang. Ginpamangkot ko ang isa sa mga instruktor kon ano ang akon sala. “Wala,” sabat niya. “Ikaw kag ang imo partner nga si Eileen Mahoney, nagsugot nga i-asayn bisan diin,” kag siempre, nalakip sa sini ang Ireland.

Balik sa Ireland

Nag-abot ako sa Ireland sang Agosto 1959 kag gin-asayn sa kongregasyon sang Dun Laoghaire. Sa sini man nga tion, nagbalik sa England si Eric kag nalipay gid sia nga lapitay na kami. Gusto man niya magmisyonero. Nagsiling sia nga tungod  ginapadalhan gid man sing mga misyonero ang Ireland, mapayunir man sia didto. Gani, nagsaylo sia sa Dun Laoghaire kag sang 1961 nagpakasal kami.

Anom ka bulan sang ulihi, naaksidente si Eric sa motor. Grabe gid ang iya pagkaaksidente kay naglitik ang iya bagol kag indi sigurado ang mga doktor kon bala masalbar pa nila sia. Tatlo sia ka semana sa ospital, dayon gin-atipan ko sia sa balay sing lima ka bulan asta nga nag-ayo sia. Napadayon ko man ang akon ministeryo asta sa akon masarangan.

Sang 1965, gin-asayn kami sa isa ka kongregasyon nga may walo ka manugbantala sa Sligo, isa ka pantalan sa aminhan-nakatundan. Pagligad sang tatlo ka tuig, nagsaylo naman kami sa isa pa ka gamay nga kongregasyon sa Londonderry, sa aminhan pa gid. Isa ka adlaw, pagpauli namon halin sa pagbantala, nakita namon nga may kudal nga barbed-wire sa atubang sang amon ginaistaran. Nagsugod na ang kinagamo sa aminhan sang Ireland. Ang mga gang sang mga pamatan-on nagapanunog sing mga salakyan. Ang siudad natunga sa duha ka bahin, ang isa Protestante kag ang isa naman Katoliko. Makatalagam ang magkadto sa iban nga bahin sang siudad.

Pagkabuhi kag Pagbantala sa Tion sang Kinagamo

Nagabantala kami gihapon bisan diin. Sa liwat, nabatyagan namon nga ginabantayan kami sang mga anghel. Kon may kinagamo gani sa amon teritoryo, gilayon kami nga nagahalin kag nagabalik na lang galing kon magtawhay na. Isa ka bes, sang may kinagamo malapit sa amon apartment, ang mga alipalok halin sa ginsunog nga tiendahan sang pintura nagtupa sa amon bintana. Indi kami makatulog kay basi masunog ang amon apartment. Sang makasaylo kami sa Belfast sang 1970, nabalitaan namon nga ginbombahan liwat ato nga tiendahan sang pintura amo nga nasunog naman ini, kag pati ang amon apartment anay nasunog gid.

Isa pa gid ka bes, nagabantala ako upod sa isa ka utod nga babayi sang may matalupangdan kami nga daw indi kinaandan nga tubo sa isa ka bintana. Pero, nagdiretso lang kami. Dugaydugay, naglupok ini. Abi sang mga tawo kami ang nagbutang sadtong bomba sa sulod sang tubo! Maayo lang kay may utod man nga babayi nga didto nagaistar kag ginpasulod niya kami sa iya balay. Bangod sini, nagkalma ang iya mga kaingod kag wala na nila ginpabangod sa amon ang bomba.

Sang 1971, nagbalik kami sa Londonderry agod duawon ang isa ka utod nga babayi. Sang ginsugiran namon sia nga may barikada sa alagyan, namangkot sia, “May nagabantay sa barikada?” Sang nagsabat kami, “May-ara, pero wala man nila kami ginsapak,” natingala gid sia. Kay sang nagligad gali nga inadlaw, gin-agaw kag ginsunog ang salakyan sang isa ka doktor kag isa ka pulis nga nag-agi man didto.

Sang 1972, nagsaylo kami sa Cork. Dason, nag-alagad man kami sa Naas kag nian sa Arklow. Sang ulihi sang 1987, gin-asayn kami sa Castlebar, kag diri kami asta subong. Nalipay gid kami sa pribilehiyo nga makabulig sa pagtukod diri sing Kingdom Hall. Nagmasakit sing malubha si Eric sang 1999. Pero sa bulig ni Jehova kag sa mahigugmaon nga pagsakdag sang kongregasyon, nabatas ko ang kabudlayan kag naatipan ko sia asta nag-ayo.

Duha ka beses na kami ni Eric nga nag-eskwela sa Pioneer Service School. Isa gihapon sia ka gulang. Naglala ang akon arthritis, gani gin-operahan ako sa balikawang kag mga tuhod. Naagihan ko na ang mapintas nga pagpamatok sang mga relihion kag nagkabuhi sa tion sang kinagamo sa pulitika kag katilingban, pero ang pinakamabudlay para sa akon amo nga untatan ang pagmaneho. Pagtilaw gid ini kay indi na ako makapagusto kon diin ako makadto. Daku gid ang bulig kag pagsakdag sang kongregasyon sa akon. Sa karon nagabaston ako agod makalakatlakat, pero nagagamit ako sing de-baterya nga salakyan para sa malayolayo nga mga kaladtuan.

Nakahinguyang kami ni Eric sing kapin sa 100 ka tuig subong mga espesyal payunir, kag 98 sini sa Ireland. Wala kami sing plano nga magretiro. Wala kami nagasalig sa mga milagro, apang nagapati kami nga ang gamhanan nga mga anghel ni Jehova “nagabantay” sa mga nagakahadlok kag nagaalagad sa iya sing matutom.