Kon Paano Ginpabag-o sang Tatlo ka Kombension ang Akon Kabuhi

Panugiron niGeorge Warienchuck

MAY nabatian ka bala sa isa sang aton mga kombension nga nagpahulag sa imo nga maghimo sing dalagku nga mga pagbag-o sa imo kabuhi? Natabo ina sa akon. Kon akon balikan ang nagligad, may tatlo ka kombension nga nagpabag-o sang akon kabuhi. Ang una nagbulig sa akon nga malandas ang sobra nga pagkamahuluy-on; ang ikaduha nagbulig sa akon nga mangin kontento; kag ang ikatlo nagbulig sa akon nga mangin maalwan. Pero, antes ko isugid sa inyo ina nga mga pagbag-o, tuguti ako nga isaysay sa inyo ang mga hitabo antes sina nga mga kombension—mga hitabo sang bata pa ako.

Natawo ako sang 1928, kag ako ang kamanghuran sa tatlo ka mag-ulutod. Ako kag ang akon mga magulang nga babayi nga sanday Margie kag Olga ginpadaku sa South Bound Brook, New Jersey, E.U.A., ang banwa nga may mga 2,000 ka pumuluyo. Bisan pa imol lang kami, maalwan si Nanay. Kon may kuarta sia, nagahanda sia sing espesyal nga pagkaon kag ginahatagan niya ang amon mga kaingod. Sang nuebe anyos ako, may nagbisita kay Nanay nga isa ka Saksi nga nagahambal sing Hungario, ang lenguahe nga namat-an ni Nanay, amo nga napahulag sia nga mamati sa mensahe sang Biblia. Sang ulihi, si Manang Bertha, isa ka utod nga babayi nga mga 20 anyos, amo ang nagpadayon sa pagtuon sang Biblia kay Nanay tubtob nga nangin alagad sia ni Jehova.

Indi pareho kay Nanay, mahuluy-on ako kag wala sing kompiansa sa kaugalingon. Ang malain pa kay ginahikayan niya ako. Samtang nagahibi ako, ginpamangkot ko si Nanay: “Ngaa ako lang pirme ang nakita mo haw?” Ginsilingan niya ako nga palangga niya ako pero indi sia gusto nga maglain ang akon batasan. Maayo ang motibo ni Nanay, pero bangod wala gid sia nagahatag sing komendasyon, nagabatyag ako nga indi ako importante.

Isa ka adlaw, ang amon kaingod nga maayo gid sa akon nagpangabay nga updan ko ang iya bata nga lalaki sa Sunday school sa ila simbahan. Nahibaluan ko nga indi mahamuot si Jehova kon mag-upod ako, pero nahadlok ako nga maglain ang buot sang amon mabuot nga kaingod. Gani sa sulod sang pila ka bulan, nagakadto ako sa simbahan bisan pa nagabatyag ako sing kahuya sa akon kaugalingon. Sa eskwelahan, bangod sa kahadlok sa tawo nagahimo ako sang mga butang nga batok sa akon konsiensia. Ang prinsipal sa amon eskwelahan dominante nga tawo kag ginamanduan niya ang mga manunudlo nga siguruhon nila nga ang tanan nga kabataan magsaludo sa bandera. Nagsaludo man ako. Halos isa ka tuig ko ini nga ginhimo, kag sang ulihi may pagbag-o nga natabo.

Natun-an Ko nga Mangin Maisog

Sang 1939, ang grupo sang pagtinuon sa libro nagsugod sa pagtipon sa amon balay. Si Ben Mieszkalski, isa ka bataon nga payunir nga utod nga lalaki, amo ang nagadumala. Gintawag namon sia nga Big Ben, kag bagay gid man ini sa iya. Sa panan-aw ko, ang iya kataason kag kadakuon daw puertahan namon. Bisan daw mahadlukan ka sa iya kadakuon, tuman sa iya kabuot, kag ang iya mga yuhum nakapadula sang akon katahap sa iya. Gani sang ginhagad niya ako nga magbantala  sa latagon, nag-upod ako gilayon. Nangin mag-abyan kami. Kon nasubuan ako, ginaistorya niya ako pareho sang isa ka magulang nga nagapalangga sa iya manghod. Daku gid ang nabulig sini sa akon, kag natun-an ko sia nga palanggaon.

Sang 1941, gin-agda ni Manong Ben ang amon pamilya nga magsakay sa iya salakyan pakadto sa isa ka kombension sa St. Louis, Missouri. Nalipay gid ako! Wala pa gid ako nakabiyahe sing sobra sa 80 kilometros halin sa amon balay, kag karon makakadto ako sa lugar nga sobra sa 1,500 kilometros ang kalayuon! Apang, may mga problema sa St. Louis. Ginmanduan sang mga lider sang relihion ang ila mga miembro nga kanselahon ang ila kasugtanan sa mga Saksi nga magdayón sa ila mga balay. Madamo ang nagtuman. Ang pamilya nga amon dalayunan ginpahog man. Pero sa gihapon, ginpadayón nila kami. Nagsiling ang tagbalay nga indi nila puede gub-on ang ila promisa nga mag-aman sing dalayunan para sa amon. Natandog gid ako sa ginpakita nila nga kaisog.

Sa sina nga kombension ginbawtismuhan ang akon duha ka magulang nga babayi. Sa sina man nga adlaw, si Utod Rutherford gikan sa Brooklyn Bethel, naghatag sing makapahulag nga pamulongpulong sa diin ginpangabay niya nga magtindog ang tanan nga kabataan nga luyag maghimo sang kabubut-on sang Dios. Mga 15,000 ang nagtindog. Nagtindog man ako. Dayon ginpangabay niya kon sin-o sa amon ang luyag maghimo sang amon bug-os nga masarangan sa pagbantala nga hilikuton nga magsiling sing “Huo.” Upod sa iban nga kabataan, nagsinggit ako sing “Huo!” Ginsundan ini sang mabaskog nga pamalakpak. Napalig-on gid ako.

Sa tapos sang kombension, ginbisitahan namon ang isa ka utod nga lalaki sa West Virginia. Nagsugid sia nga sang nagabantala sia sang una, ginsakit sia sang isa ka akig nga grupo kag ginlamhitan sang alkitran kag ginpatapikan sang mga balahibo. Nagkonsentrar gid ako sa pagpamati sa iya. “Pero indi ako mag-untat sa pagbantala,” siling sang utod. Sang nagpauli na kami, pamatyag ko daw si David ako. Handa na ako nga atubangon si Goliat—ang amon prinsipal.

Pagbalik sa eskwelahan, ginpalapitan ko ang prinsipal. Gintulok niya ako sing masakit. Nangamuyo ako sing hipos kay Jehova nga buligan ako. Dayon nagsiling ako: “Halin ako sa kombension sang mga Saksi ni Jehova. Indi na gid ako magsaludo sa bandera!” Gulpi lang nga naglinong. Hinay-hinay nga nagtindog ang prinsipal kag nagpalapit sa akon. Nagapalamula sia sa kaakig. Nagsinggit sia: “Ano gusto mo, masaludo sa bandera ukon pahalinon sa eskwelahan?” Sa sini nga tion wala na ako magkompromiso, kag nakabatyag ako sing kalipay nga wala ko pa gid anay nabatyagan.

Daw indi na ako makahulat nga isugid kay Manong Ben ang natabo. Sang nakita ko sia sa Kingdom Hall, nagsinggit ako: “Ginpahalin ako sa eskwelahan! Wala ako magsaludo sa bandera!” Ginhakos ako ni Manong Ben, nagyuhum sia, kag nagsiling: “Pat-od gid nga ginahigugma ka ni Jehova.” (Deut. 31:6) Napalig-on gid ako sa iya ginsiling! Sang Hunyo 15, 1942 ginbawtismuhan ako.

Kon Paano Ko Natun-an ang Pagkakontento

Sa tapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nag-uswag ang ekonomiya sang pungsod kag madamo ang nangin materyalistiko. Maayo ang akon trabaho kag may daku nga sueldo amo nga sarang ko na mabakal ang mga butang nga ginahandum ko lang sadto. Ang pila sang akon mga abyan nakabakal sang motorsiklo kag ang iban naman nagpanami sang ila mga balay. Nagbakal ako sang bag-o nga salakyan. Wala magdugay, ang akon handum sa materyal nga mga butang nagkuha sang akon tion para sa pag-alagad kay Jehova. Nahibaluan ko nga indi na maayo ang akon ginapadulungan. Maayo na lang kay ang isa ka kombension sa New York City sang 1950 nakabulig sa akon nga bag-uhon ang akon kabuhi.

Sa sina nga kombension, ginpalig-on sang sunodsunod nga mga humalambal ang mga tumalambong nga magpadayon sa  pagbantala nga hilikuton. “Unaha ang panguna nga kinahanglanon, kag magdalagan sa palumba,” palig-on sa amon sang isa ka humalambal. Pamatyag ko daw ako gid ang iya ginaistorya. Nakatambong man ako sa gradwasyon sang klase sa Gilead nga nagpahunahuna sa akon, ‘Kon ini nga mga Saksi nga kaedad ko nagbiya sang ila materyal nga kasulhayan agod mag-alagad sa iban nga pungsod, dapat nga handa man ako sa paghimo sini diri sa amon pungsod.’ Pagkatapos sang kombension, nagdesisyon ako nga magpayunir.

Sa sina nga tion, nangin nobya ko si Evelyn Mondak, isa ka matutom nga utod nga babayi sa amon kongregasyon. Ang iloy ni Evelyn nga nagpadaku sang anom ka kabataan, maisog gid nga babayi. Nanamian sia magpanaksi sa kalye sa atubangan sang daku nga simbahan sang Romano Katoliko. Bisan pirme sia ginaakigan kag ginapahalin sang pari, wala sia nagahalin. Pareho sa iya iloy, wala man nahadlok sa tawo si Evelyn.—Hulu. 29:25.

Sang 1951, nagpakasal kami ni Evelyn, nag-untat sa amon trabaho, kag nagpayunir. Ang isa ka manugtatap sa sirkito nagpalig-on sa amon nga magsaylo sa Amagansett, isa ka duog sa baybayon sang Atlantiko nga mga 160 kilometros ang kalayuon sa New York City. Sang ginpahibalo kami sang kongregasyon nga wala kami sing dalayunan, nangita kami sang treyler (balay nga salakyan) pero wala kami sing nakita nga masarangan namon baklon. Sang ulihi nakakita kami sang gubaon nga treyler. Ginpabayaran ini sang tag-iya sing 900 ka dolyar kag hustuhan lang gid para sa sini ang amon kuarta nga nabaton subong regalo sa amon kasal. Ginbakal namon ini, ginkay-o, kag gindala sa amon bag-o nga teritoryo. Apang, pag-abot namon didto wala gid kami sang kuarta amo nga nagpalibog kami kon paano kami mabuhi subong mga payunir.

Subong solusyon, naninlo sang mga balay si Evelyn, kag ako naman nakakita sing panggab-i nga trabaho subong manugpaninlo sa isa ka Italyano nga restawran. “Ang mabilin nga mga pagkaon,” siling sang tag-iya, “dal-a pauli sa imo asawa.” Gani kon magpauli ako sa balay sa alas dos sang kaagahon, nagapanimaho ang amon treyler sang pizza, spaghetti ukon makaroni. Ini nga mga pagkaon ginainit namon kag isa gid ka pagpakamaayo ilabi na kon tigtulugnaw nga ginakurog kami sa amon nagayelo nga treyler. Dugang pa, kon kaisa ang mga kauturan sa amon kongregasyon nagabilin sang isda sa puertahan sang amon treyler. Sa sulod sang mga tinuig nga nagaalagad kami upod sa sining pinalangga nga mga kauturan sa Amagansett, natun-an namon nga ang pagkakontento sa panguna nga mga kinahanglanon nagaresulta sa makaalayaw gid nga kabuhi. Makalilipay gid yadto nga mga tinuig.

Napahulag nga Mangin Maalwan

Sang Hulyo 1953, nakilala namon ang ginatos ka misyonero nga naghalin sa nagkalainlain nga pungsod nga nagtambong sa isa ka internasyonal nga kombension sa New York City. Makawiwili gid ang mga eksperiensia nga ila ginsugid. Ang ila kalipay makalalaton. Dugang pa, sang ginpadaku sang isa ka humalambal sa kombension nga madamo nga pungsod ang wala pa mapalab-utan sang mensahe sang Ginharian, nahibaluan na namon kon ano ang dapat himuon—nagdesisyon kami nga pasangkaron ang amon ministeryo. Sa sina mismo nga kombension, nag-aplay kami para hanason sa pagkamisyonero. Sa sina man nga tuig, gin-agda kami nga mag-eskwela sa ika-23 nga klase sang Eskwelahan nga Gilead, nga nag-umpisa sang Pebrero 1954. Isa gid yadto ka daku nga pribilehiyo!

Nalipay gid kami sang nahibaluan namon nga gin-asayn kami nga mag-alagad sa Brazil. Antes kami maghalin para sa amon 14 ka adlaw nga biyahe sa bapor, ang isa nga may katungdanan nga utod nga lalaki sa Bethel nagsiling sa akon: “Ang siam ka dalaga nga misyonera magalakbay upod sa inyo nga mag-asawa pakadto sa Brazil. Ikaw na ang bahala sa ila!” Gani, makita gid ang katingala sa mata  sang mga marinero sang nakita nila nga napulo ka babayi ang nagasunod sa akon. Maayo lang kay ang mga utod nga babayi makahibalo makigbagay sa sitwasyon. Pero, nadula lang ang akon kabalaka sang nakaabot na kami sing hilway sa Brazil.

Sang nakatuon na ako sang Portuges, gin-asayn ako subong manugtatap sang sirkito sa Rio Grande do Sul, isa ka estado sa nabagatnan nga Brazil. Ang pagabuslan ko nga manugtatap sang sirkito nga soltero, nagsiling sa amon nga mag-asawa: “Nakibot ako nga mag-asawa ang ginpadala diri. Mabudlay gid ini nga lugar.” Lapta-lapta kag malayo ang mga kongregasyon kag ang iban makadtuan lamang paagi sa pagsakay sa trak. Kon hatagan mo sing pagkaon ang drayber, pasakyon ka niya sa iya trak. Daw nagasakay lang kami sa kabayo kay nagasalika kami sa mga karga kag nagapanguyapot sa mga higot sini. Kon magliko gulpi ang trak, grabe gid ang amon pagpanguyapot kay nagahilay ang dalagku nga mga karga kag makita namon ang madalom nga mga pil-as. Pero, kon makita namon ang malipayon nga nawong sang mga kauturan nga nagahulat gid sa amon pag-abot nagakadula ang amon kakapoy sa amon bug-os nga adlaw nga pagbiyahe.

Nagadayon kami sa balay sang mga kauturan. Pigado gid sila, pero wala ini nagpugong sa ila nga mangin maalwan. Sa isa ka nabaw-ing nga rehiyon, ang tanan nga mga utod nga lalaki nagatrabaho sa pabrika nga nagaproseso sang karne. Bangod gamay lang ang ila sueldo, isa ka bes lang sila makakaon sa isa ka adlaw. Kon indi sila makatrabaho sa isa ka adlaw, wala sila sing sueldo. Bisan pa sa sini, sa tion sang amon pagbisita, duha ka adlaw nga wala sila nagsulod sa trabaho para sakdagon ang mga hilikuton sang kongregasyon. Nagsalig gid sila kay Jehova. Yadtong mapainubuson nga mga kauturan nagtudlo sa amon sang leksion tuhoy sa pagsakripisyo para sa Ginharian sang Dios nga indi gid namon malipatan. Paagi sa pagpakig-upod sa ila, nakabaton kami sang edukasyon nga indi mahatag sang bisan ano nga eskwelahan. Kon balikan ko ang nagligad kag dumdumon yadto nga mga kauturan, indi ko mapunggan ang pagtulo sang akon mga luha.

Sang 1976, nagpauli kami sa Estados Unidos para atipanon ang akon nagamasakit nga iloy. Ang pagbiya sa Brazil masubo gid, pero nagapasalamat kami nga nasaksihan namon ang pag-uswag sang hilikuton sang Ginharian sa sina nga pungsod. Kada makabaton kami sing sulat halin sa Brazil, madumduman namon dayon ang malipayon nga mga tion didto.

Malipayon nga Pagkitaay Liwat

Samtang ginaatipan namon si Nanay, nagpayunir kami kag nagtrabaho subong manugpaninlo. Sang 1980, napatay si Nanay nga matutom kay Jehova. Pagkatapos sina, gin-agda ako nga mag-alagad subong manugtatap sang sirkito sa Estados Unidos. Sang 1990, nagduaw kami sang akon asawa sa kongregasyon sang Connecticut, kag nakita ko didto ang tawo nga espesyal gid sa akon. Ang isa sa mga gulang sa kongregasyon amo si Ben. Sia si Manong Ben nga nagbulig sa akon nga manindugan para kay Jehova mga 50 ka tuig ang nagligad. Naghaksanay kami bangod sa daku nga kalipay.

Sang 1996, nagsugod kami ni Evelyn sa pag-alagad subong infirm nga mga espesyal payunir sa Portuges nga kongregasyon sa Elizabeth, New Jersey. May problema ako sa panglawas, pero sa bulig sang akon pinalangga nga asawa, nagapakigbahin gihapon ako sa ministeryo tubtob sa akon masarangan. Nagabulig man si Evelyn sa isa ka maluya kag tigulang namon nga kaingod nga si Bertha. Sia si Manang Bertha nga nagbulig kay Nanay nga mangin alagad ni Jehova mga 70 ka tuig na ang nakaligad! Nalipay gid kami nga ipabatyag sa iya ang amon pagpasalamat sa pagbulig niya sa amon pamilya nga makatuon sing kamatuoran.

Nagapasalamat gid ako nga yadtong mga kombension nagpahulag sa akon nga manindugan para sa matuod nga pagsimba, pasimplehon ang akon kabuhi, kag pasangkaron ang akon ministeryo. Huo, yadto nga mga kombension nagpabag-o gid sang akon kabuhi.

[Retrato sa pahina 23]

Ang iloy ni Evelyn (sa wala) kag ang akon iloy

[Retrato sa pahina 23]

Ang akon abyan nga si Manong Ben

[Retrato sa pahina 24]

Sang didto kami sa Brazil

[Retrato sa pahina 25]

Upod kay Evelyn karon