Tudlui ang Inyo Kabataan nga Mangin Matinahuron

ANG isa ka hulubaton sa Germany nagasiling: “Kon ang imo kalo imo ginauyatan, makalatas ka sa bug-os nga kadutaan.” Sa madamo nga kultura, ang paghukas sing kalo kon magsulod sa balay ukon magtamyaw sa iban, ginakabig nga pagpakita sing pagtahod. Ginapahangop sini nga hulubaton nga mas mamag-an ang buot sang mga tawo kon ang isa matinahuron.

Daw ano kaayo kon ang mga kabataan matinahuron! Ang manugtatap sang sirkito sa Honduras nga nagaupod sa pagbantala sa mga kauturan nga nanuhaytuhay ang edad nagsiling, “Natalupangdan ko nga ang nahanas sing maayo kag matinahuron nga bata mas makapukaw sa interes sang tagbalay sangsa akon mga ginahambal.”

Sa sining tion nga nagadamo ang mga tawo nga indi matinahuron, may bentaha gid kon ang isa magpalambo sing maayo nga pamatasan. Dugang pa, ginapalig-on kita sang Kasulatan nga “maggawi . . . sa paagi nga takus sa maayong balita tuhoy kay Cristo.” (Fil. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Gani, dapat gid nga tudluan naton ang aton kabataan nga tahuron ang iban. Paano naton sila matudluan sing pagkamatinahuron nga indi lamang pakitakita? *

Mangin Maayo nga Halimbawa

Ang kabataan makatuon paagi sa pagpanilag. Gani, ang pinakamaayo nga pagtudlo nga mahimo sang ginikanan amo ang pagpakita mismo sang maayo nga pamatasan. (Deut. 6:6, 7) Huo, importante nga tudluan mo sila tuhoy sa pagkamatinahuron, apang ang paghambal lang sini indi bastante. Kinahanglan nga makita nila ang imo maayo nga halimbawa.

Binagbinaga ang halimbawa ni Paula, * nga ginpadaku sang nagasolo nga Cristianong ginikanan. Normal na lang sa iya ang pagpakita sang pagkamatinahuron. Ngaa? Nagsiling sia, “Nagpahamtang si Nanay sing maayo nga halimbawa amo nga mahapos na lang para sa amon nga mga kabataan nga mangin matinahuron.” Gintudluan sang Cristiano nga si Walter ang iya mga bata nga lalaki nga respetuhon ang ila indi tumuluo nga iloy. Nagsiling sia, “Ginatinguhaan ko nga tudluan ang akon kabataan nga tahuron ang ila iloy paagi sa akon halimbawa. Wala gid ako nagahambal sing negatibo tuhoy sa akon asawa.” Padayon nga  ginatudluan ni Walter ang iya kabataan tuhoy sa Pulong sang Dios kag nangayo sia sing bulig kay Jehova paagi sa pangamuyo. Sa karon, ang isa niya ka bata nagaalagad na sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova kag ang isa payunir. Palangga gid sila kag ginatahod sang ila kabataan.

Ang Biblia nagasiling: “Ang Dios isa ka Dios, indi sang kagamo, kundi sang paghidait.” (1 Cor. 14:33) May kahimusan si Jehova sa tanan nga butang. Dapat tinguhaan sang mga Cristiano nga mailog ini nga kinaiya sang Dios kag huptan nga mahipid ang ila puluy-an. Ginatudluan sang iban nga ginikanan ang ila kabataan nga himuson ang ila hinigdaan antes sila magkadto sa eskwelahan, ibutang sa nagakaigo nga bulutangan ang ila mga bayo, kag magbulig sa mga ulubrahon sa balay. Kon makita sang kabataan nga matinlo kag mahipid ang inyo balay, mangin mahipid man sila sa ila kuarto kag mga gamit.

Paano ginatamod sang inyo kabataan ang ila ginatun-an sa eskwelahan? Ginaapresyar bala nila ang ginahimo sang ila mga manunudlo? Subong mga ginikanan, ginaapresyar man bala ninyo ini? Ang inyo panimuot sa pag-eskwela kag sa mga manunudlo mahimo nga ilugon man sang inyo kabataan. Gani, ngaa indi ninyo sila pagtudluan nga pasalamatan pirme ang ila mga manunudlo? Ang pagpasalamat sa mga manunudlo, doktor, tindera, kag sa iban pa, amo ang pinakamaayo nga paagi nga mapakita mo nga ginarespeto mo sila. (Luc. 17:15, 16) Ang Cristianong mga kabataan nga nangin tuhay sa ila mga kaeskwela bangod sang ila pagkamatinahuron kag maayo nga pamatasan dapat gid hatagan sing komendasyon.

Ang mga miembro sang Cristianong kongregasyon amo dapat ang mangin halimbawa sa pagpakita sang maayo nga pamatasan. Daw ano ka makalilipay kon ang kabataan sa kongregasyon nagasiling sing “palihug” kag “salamat”! Kon ang mga adulto nagapakita sing pagtahod sa mga instruksion ni Jehova paagi sa pagpamati sing maayo sa mga miting, mapahulag man ang mga kabataan nga ilugon sila. Kon maobserbahan sang mga kabataan ang maayo nga pamatasan sa Kingdom Hall, mangin mahapos na lang sa ila nga respetuhon ang iban. Halimbawa, ang apat ka tuig nga si Andrew makahibalo na magsiling sang, “Excuse me,” kon mag-agi sia sa mga adulto.

Ano pa ang sarang mahimo sang mga ginikanan agod matudluan ang ila kabataan sang maayo nga paggawi? Dapat gid hatagan sing tion sang mga ginikanan nga tudluan ang ila kabataan sang mga halimbawa gikan sa Pulong sang Dios.—Roma 15:4.

Gamita ang mga Halimbawa sa Biblia

Pat-od gid nga gintudluan si Samuel sang iya iloy nga magduko sa mataas nga saserdote nga si Eli. Mga tatlo ukon apat ka tuig pa lang si Samuel sang gindala sia sa tabernakulo. (1 Sam. 1:28) Matudluan mo man bala ang imo gamay nga bata nga magsiling sang “maayong aga,” “maayong hapon,” “maayong gab-i,” ukon sang iban pa nga kinaandan nga panamyaw sa inyo lugar? Kaangay ni Samuel, ang inyo bata mahimo man ‘magdaku nga ginakahamut-an ni Jehova kag sang mga tawo.’—1 Sam. 2:26, NW.

 Ngaa indi mo paggamiton ang Biblia agod ipakita ang kinatuhayan sang pagtahod kag pagkawalay pagtahod? Halimbawa, sang luyag makita sang di-matutom nga si Hari Ahazias ang manalagna nga si Elias, nagpadala sia sing ‘isa ka pangolo sang kalim-an upud sang iya mga kalim-an’ agod ipatawag sia. Ginmanduan sang opisyal ang manalagna nga mag-upod sa iya. Indi amo sina ang nagakaigo nga pagpakighambal sa tawo sang Dios. Ano ang sabat ni Elias? “Kon ako tawo sang Dios,” siling niya, “magpanaug ang kalayo gikan sa langit kag mag-upus sa imo kag sang imo kalim-an.” Kag amo gid sina ang natabo. “Nagpanaug ang kalayo gikan sa langit, kag nag-upus sa iya kag sang iya kalim-an.”—2 Hari 1:9, 10.

Ang hari nagpadala sang ikaduha nga pangulo sang 50 agod kuhaon si Elias. Nagmando man sia nga mag-upod sa iya si Elias kag nanaug liwat ang kalayo gikan sa langit. Apang, sang ang ikatlo nga pangulo sang 50 nagkadto kay Elias, nagpakita ini sing pagtahod. Sa baylo nga manduan si Elias, nagluhod sia kag nagpakitluoy: “O tawo sang Dios, ginaampo ko sa imo, magmanginbilidhon sa imo itololok ang akon kabuhi, kag ang kalag sini nga kalim-an nga mga alagad mo. Yari karon, may nagpanaug nga kalayo gikan sa langit, kag nag-upus sang duha nga nahauna nga mga pangolo sang kalim-an upud sang ila kinalim-an; apang karon magmanginbilidhon ang akon kabuhi sa imo itololok.” Mangabay pa bala si Elias nga manaug ang kalayo kon amo sini ka matinahuron ang nagapakighambal sa iya? Indi gid! Sa baylo, ginsugo sang anghel ni Jehova si Elias nga mag-upod sa opisyal. (2 Hari 1:11-15) Indi bala nga ginapakita sini nga importante gid ang pagpakita sing pagtahod?

Sang si apostol Pablo gindala sang Romano nga mga soldado sa templo, wala niya ginkabig nga may kinamatarong sia sa paghambal. Ginpamangkot niya anay sing matinahuron ang opisyal: “Mahimo bala ako maghambal sa imo?” Subong resulta, ginhatagan si Pablo sing kahigayunan nga makapangapin.—Binu. 21:37-40.

Samtang ginabista si Jesus, gintampa sia. Apang, nakahibalo sia kon paano mangatarungan: “Kon sayop ang akon paghambal, pamatud-i ang sayop; apang kon husto, ngaa gintampa mo ako?” Wala sang bisan sin-o nga makakita sing sayop sa paagi sang paghambal ni Jesus.—Juan 18:22, 23.

May mabasa man kita nga mga halimbawa sa Pulong sang Dios kon ano ang aton dapat himuon kon ginatadlong kita kag kon paano batunon sing matinahuron ang mga kasaypanan ukon kakulangan nga nahimo naton. (Gen. 41:9-13; Binu. 8:20-24) Halimbawa, si Abigail nangayo sing pasaylo bangod sa pag-insulto sang iya bana nga si Nabal kay David. Luwas sa sini, nagdala man sia sang mga regalo para kay David. Nagdayaw gid si David sa ginhimo ni Abigail amo nga sang napatay na si Nabal ginpangasawa niya ini.—1 Sam. 25:23-41.

Tudlui ang imo kabataan nga mangin matinahuron, sa mabudlay man nga mga kahimtangan ukon sa adlaw-adlaw nga pagsinalayo. ‘Paiwagon naton ang aton kapawa sa atubangan sang mga tawo’ sa sini nga paagi agod ‘mahimaya naton ang aton Amay nga yara sa langit.’—Mat. 5:16.

[Mga Nota]