‘O Pagkadalom sang Kaalam sang Dios!’

“O pagkadalom sang kamanggaran kag kaalam kag ihibalo sang Dios! Indi gid mahangpan sing bug-os ang iya mga paghukom kag indi mausoy sing bug-os ang iya mga dalanon!”—ROMA 11:33.

1. Ano ang pinakadaku nga pribilehiyo para sa bawtismado nga mga Cristiano?

ANO ang pinakadaku nga pribilehiyo nga nabaton mo? Mahimo nga ang una mo nga mapensaran amo ang asaynment ukon ang kadungganan nga ginhatag sa imo. Apang, para sa bawtismado nga mga Cristiano, ang pinakadaku nga pribilehiyo amo ang aton suod nga kaangtanan sa matuod nga Dios nga si Jehova. Natigayon naton ini bangod “kilala niya” kita.—1 Cor. 8:3; Gal. 4:9.

2. Ngaa daku gid nga pribilehiyo ang makilala si Jehova kag makilal-an niya?

² Ngaa daku gid nga pribilehiyo ang makilala si Jehova kag makilal-an niya? Bangod indi lamang sia ang Pinakadaku nga Persona sa uniberso kundi sia man ang Manug-amlig sang mga ginahigugma niya. Ang manalagna nga si Nahum gin-inspirar sa pagsulat: “Ang GINOO maayo, pamakud sa adlaw sang kalisud; kilala niya ang mga nagadangup sa iya.” (Nah. 1:7; Sal. 1:6) Gani, ang aton paglaum nga kabuhi nga dayon nagadepende sa pagkilala sa matuod nga Dios kag sa iya Anak nga si Jesucristo.—Juan 17:3.

3. Ano ang nalakip sa pagkilala sa Dios?

³ Ang pagkilala sa Dios indi lamang paghibalo sang iya ngalan. Dapat nga makilala naton sia subong isa ka Abyan, kag nahibaluan naton ang iya gusto kag indi gusto. Ang pagkabuhi base sa sina nga ihibalo importante man agod mapakita naton nga kilala gid naton ang Dios. (1 Juan 2:4) Pero, may dapat pa kita himuon kon luyag naton nga makilala pa gid si Jehova. Kinahanglan naton hibaluon indi lamang ang iya ginhimo kundi kon paano kag ngaa ginhimo niya ini. Samtang nagaathag ang aton paghangop sa katuyuan ni Jehova, labi kita nga magadayaw sa ‘pagkadalom sang kaalam sang Dios.’—Roma 11:33.

Ang Dios sang Katuyuan

4, 5. (a) Sa Biblia, ano ang ginapatuhuyan sang tinaga nga “katuyuan”? (b) Iilustrar kon paano ang katuyuan malab-ot sa lainlain nga paagi.

⁴ Si Jehova isa ka Dios sang katuyuan, kag ginasugid sang Biblia ang iya “dayon nga katuyuan.” (Efe. 3:10, 11) Ano ang buot silingon sini? Sa Biblia, ang tinaga nga “katuyuan” nagapatuhoy sa espesipiko nga tulumuron nga puede lab-uton sa lainlain nga paagi.

⁵ Sa pag-ilustrar: May isa ka tawo nga gusto magkadto sa isa ka lugar. Ang makalab-ot sa sina nga lugar amo ang iya tulumuron, ukon katuyuan. Makapili sia kon ano ang iya sakyan kag kon diin sia maagi. Samtang nagabiyahe sia sa iya ruta nga napili, mahimo maglain ang tiempo, mag-trapik, ukon may ginsira nga alagyan, amo nga dapat sia mangita sing iban nga ruta. Bisan diin man sia mag-agi, natuman niya gihapon ang iya tulumuron kon makaabot sia sa iya kaladtuan.

6. Paano ginpakita ni Jehova nga handa sia nga magpasibu para matuman ang iya katuyuan?

⁶ May mga pagbag-o man nga ginhimo si Jehova agod tumanon ang iya dayon nga katuyuan. Nahibaluan niya nga may kahilwayan sa pagbuot ang iya intelihente nga  mga tinuga, gani handa sia nga ipasibu ang iya pamaagi para matuman ang iya katuyuan. Halimbawa, binagbinaga kon paano niya gintuman ang iya katuyuan tuhoy sa ginsaad nga Binhi. Sang primero, ginsugo ni Jehova ang una nga mag-asawa: “Magmabungahon kag magbuad, kag magtugub sang duta kag magpakaagalon sa iya.” (Gen. 1:28) Ini bala nga katuyuan indi na madayon bangod sa pagrebelde sa Eden? Siempre indi! Gilayon nga nagpasibu si Jehova paagi sa paggamit sang iban nga “ruta” agod matuman ang iya katuyuan. Nagtagna sia sang “binhi” nga magadula sang halit nga ginhimo sang mga rebelde.—Gen. 3:15; Heb. 2:14-17; 1 Juan 3:8.

7. Ano ang matun-an naton sa paglaragway ni Jehova sang iya kaugalingon sa Exodo 3:14?

⁷ Ang ikasarang ni Jehova nga magpasibu sa mga kahimtangan tubtob matuman ang iya katuyuan eksakto gid sa paglaragway niya sang iya kaugalingon. Sang nagapangalag-ag si Moises sa iya asaynment, ginpasalig sia ni Jehova: “‘AKO AMO AKO.’ Kag nagsiling sia, ‘Amo ini ang isiling mo sa katawohan sang Israel, “Si AMO AKO nagpadala sa akon sa inyo.”’” (Ex. 3:14) Sa orihinal nga lenguahe, ang ekspresyon nga “AKO AMO AKO” nagakahulugan nga matungdan ni Jehova ang bisan ano nga papel nga kinahanglanon para matuman ang iya katuyuan. Sa kapitulo 11 sang Roma, gingamit ni Pablo ang isa ka matahom nga ilustrasyon sang simbuliko nga olibo. Ang pagbinagbinag sini magapalambo sang aton apresasyon sa kadalom sang kaalam ni Jehova, sa langit man ang aton paglaum ukon kabuhi nga walay katapusan sa duta.

Ang Katuyuan ni Jehova sa Ginsaad nga Binhi

8, 9. (a) Ano ang apat ka kamatuoran nga makabulig sa aton nga mahangpan ang ilustrasyon sa kahoy nga olibo? (b) Ang sabat sa ano nga pamangkot ang magapakita sang pagpasibu ni Jehova agod matuman ang iya katuyuan?

⁸ Agod mahangpan naton ang ilustrasyon sa kahoy nga olibo, dapat anay naton hibaluon ang apat ka kamatuoran nga ginhimo ni Jehova parte sa ginsaad nga binhi. Una, nagsaad si Jehova kay Abraham nga paagi sa iya binhi ukon kaliwatan “pakamaayohon ang tanan nga pungsud sang duta.” (Gen. 22:17, 18) Ikaduha, ang pungsod sang Israel nga kaliwat ni Abraham ginhatagan sing kahigayunan nga “manginginharian nga mga sacerdote.” (Ex. 19:5, 6) Ikatlo, sang ginsikway sang kinaugali nga mga Israelinhon ang Mesias, nangita sing iban nga paagi si Jehova para makapatubas sing ‘ginharian nga mga sacerdote.’ (Mat. 21:43; Roma 9:27-29) Ikap-at, bisan si Jesus ang panguna nga bahin sang binhi ni Abraham, may iban nga ginhatagan sing pribilehiyo nga mangin bahin sang binhi.—Gal. 3:16, 29.

⁹ Base sa sining apat ka kamatuoran, natun-an naton sa Bugna nga may 144,000 ka kaupod si Jesus nga magagahom bilang mga hari kag mga saserdote sa langit. (Bug. 14:1-4) Ginatawag man sila nga “mga anak ni Israel.” (Bug. 7:4-8) Ang tanan bala nga 144,000 kinaugali nga mga Israelinhon, ukon mga Judiyo? Ang sabat sa sini nagapakita sang pagpasibu ni Jehova para matuman ang iya katuyuan. Tan-awon naton karon kon paano ang sulat ni Pablo sa Roma makabulig sa aton nga masabat ini.

“Manginginharian nga mga Sacerdote”

10. Ano nga kahigayunan ang para lamang sa pungsod sang Israel?

¹⁰ Subong sang nasambit na, para lamang sa pungsod sang Israel ang kahigayunan nga ‘manginginharian nga mga sacerdote kag pungsud nga balaan.’ (Basaha ang Roma 9:4, 5.) Pero ano ang matabo kon mag-abot ang ginsaad nga Binhi? Makapatubas bala ang kinaugali nga Israel sang kompleto nga katapo sang 144,000 ka espirituwal nga Israelinhon  nga mangin ikaduha nga bahin sang binhi ni Abraham?

11, 12. (a) San-o nagsugod ang pagpili sang mangin bahin sang langitnon nga Ginharian, kag ano ang reaksion sang kalabanan nga Judiyo sadto? (b) Paano ginkompleto ni Jehova “ang bug-os nga kadamuon” sang mangin binhi ni Abraham?

¹¹ Basaha ang Roma 11:7-10. Subong pungsod, ginsikway sang mga Judiyo sang unang siglo si Jesus. Gani, nadula nila ang kahigayunan nga magpatubas sang binhi ni Abraham nga para lang kuntani sa ila. Apang sang Pentecostes 33 C.E., sang ginsugdan ang pagpili sang mangin bahin sang langitnon nga ‘ginharian nga mga sacerdote,’ may matarong nga mga Judiyo nga nagbaton sang pangagda. Pila lang sila ka libo, kag “nagkalabilin” lang kon ikumparar sa bug-os nga pungsod sang mga Judiyo.—Roma 11:5.

¹² Paano kompletuhon ni Jehova “ang bug-os nga kadamuon” sang mangin binhi ni Abraham? (Roma 11:12, 25) Talupangda ang sabat ni Pablo: “Indi man subong nga napaslawan ang pulong sang Dios. Kay indi tanan nga naggikan kay Israel [kinaugali] matuod nga ‘Israel.’ Kag indi bangod binhi [kaliwat] sila ni Abraham mga anak [bahin sang binhi ni Abraham] sila tanan . . . Kon sayuron, ang mga anak suno sa unod indi matuod nga mga anak sang Dios, apang ang mga anak paagi sa saad amo ang ginakabig nga binhi.” (Roma 9:6-8) Gani, indi na kinahanglan nga mangin literal nga kaliwat ni Abraham agod mangin bahin sang binhi nga magatuman sang katuyuan ni Jehova.

Ang Simbuliko nga Kahoy nga Olibo

13. Ano ang ginarepresentar sang (a) kahoy nga olibo, (b) gamot, (c) puno, kag (d) mga sanga?

¹³ Ginkomparar ni Pablo ang mangin bahin sang binhi ni Abraham sa mga sanga sang simbuliko nga olibo. * (Roma 11:21) Ining ginsagod nga olibo nagarepresentar sa katumanan sang katipan sang Dios kay Abraham. Ang gamot sang kahoy balaan kag nagarepresentar kay Jehova subong ang isa nga nagahatag sang kabuhi sa espirituwal nga Israel. (Isa. 10:20; Roma 11:16) Ang puno nagarepresentar kay Jesus subong ang panguna nga bahin sang binhi ni Abraham. Ang mga sanga amo “ang bug-os nga kadamuon” sang ikaduha nga bahin sang binhi.

14, 15. Sin-o ang “gin-utod” sa ginsagod nga olibo, kag sin-o ang ginsumpay?

¹⁴ Sa ilustrasyon sa kahoy nga olibo, ang  kinaugali nga mga Judiyo nga nagsikway kay Jesus ginpaanggid sa mga sanga nga “gin-utod.” (Roma 11:17) Gani, nadula nila ang kahigayunan nga mangin bahin sang binhi ni Abraham. Sin-o ang magabulos sa ila? Ang sabat sa sini wala gid ginhunahuna sang kinaugali nga mga Judiyo, nga nagapabugal nga sila ang kaliwat ni Abraham. Apang si Juan nga Manugbawtismo nagpaandam na sa ila nga kon gustuhon ni Jehova, makapaluntad sia sing mga anak kay Abraham paagi sa mga bato.—Luc. 3:8.

¹⁵ Ano ang ginhimo ni Jehova para matuman ang iya katuyuan? Ginpaathag ni Pablo nga ang mga sanga gikan sa ilahas nga olibo ginsumpay subong tal-us sa mga sanga nga gin-utod. (Basaha ang Roma 11:17, 18.) Gani, ang hinaplas sang espiritu nga mga Cristiano gikan sa mga pungsod, subong sang pila sa kongregasyon sang Roma, malaragwayon nga ginsumpay sa simbuliko nga olibo. Sa sining paagi, nangin bahin sila sang binhi ni Abraham. Sang una, kaangay sila sang mga sanga sang ilahas nga olibo, nga indi puede mangin bahin sining pinasahi nga katipan. Apang gintugutan sila ni Jehova nga mangin espirituwal nga mga Judiyo.—Roma 2:28, 29.

16. Paano ginpaathag ni Pedro ang pagtukod sang bag-o nga espirituwal nga pungsod?

¹⁶ Ginpaathag ini ni apostol Pedro: “Busa, hamili sia [Jesucristo] sa inyo, bangod nagatuo kamo [espirituwal nga Israel, lakip ang Gentil nga mga Cristiano]; apang sa mga wala nagatuo, ‘ang bato mismo nga ginsikway sang mga manunukod nangin panguna nga pamusod nga bato, kag bato nga kasandaran kag igang nga makapatumba.’ . . . Apang kamo ‘pinili nga rasa, harianon nga mga saserdote, balaan nga pungsod, katawhan nga ginapanag-iyahan sing pinasahi, agod mapahayag ninyo sing lapnag ang pagkahalangdon’ sang isa nga nagtawag sa inyo gikan sa kadudulman pakadto  sa iya makatilingala nga kapawa. Kay kamo sadto indi katawhan, apang karon katawhan na sang Dios; wala kamo sadto ginpakitaan sing kaluoy, apang karon ginapakitaan na sing kaluoy.”—1 Ped. 2:7-10.

17. Ano ang ginhimo ni Jehova nga “supak sa kinaugali”?

¹⁷ Ginhimo ni Jehova ang wala gid ginapaabot sang madamo. Suno kay Pablo ini nga hitabo “supak sa kinaugali.” (Roma 11:24) Ngaa? Bangod indi kinaandan, kag supak pa gani sa kinaugali, nga isumpay ang ilahas nga sanga sa ginsagod nga kahoy. Pero ginahimo ini sang mga mangunguma sang unang siglo. * Sing kaanggid, ginhimo man ini ni Jehova. Para sa mga Judiyo, ang mga Gentil indi makapatubas sing maayo nga bunga. Apang, ginhimo sila ni Jehova nga bahin sang “isa ka pungsod” nga nagpatubas sang bunga sang Ginharian. (Mat. 21:43) Sugod sang ginhaplas si Cornelio—ang nahauna nga nakumbertir nga wala matuli nga Gentil—sang 36 C.E., nabuksan ang kahigayunan sa wala matuli nga mga di-Judiyo nga isumpay sa sining simbuliko nga olibo.—Binu. 10:44-48. *

18. Ano nga kahigayunan ang ginhatag sa kinaugali nga mga Judiyo pagligad sang 36 C.E.?

¹⁸ Buot bala silingon nga pagligad sang 36 C.E., wala na sing kahigayunan ang kinaugali nga mga Judiyo nga mangin bahin sang binhi ni Abraham? Indi. Si Pablo nagpaathag: “Kon indi sila [kinaugali nga mga Judiyo] magpabilin nga wala sing pagtuo, isumpay man sila; kay ang Dios makasumpay liwat sa ila. Kay kon ikaw gin-utod gikan sa kahoy nga olibo nga ilahas sa kinaugali kag ginsumpay nga supak sa kinaugali sa kahoy nga olibo sa hardin, labi pa gid nga ining mga kinaugali isumpay sa ila kaugalingon nga kahoy nga olibo!” *—Roma 11:23, 24.

“Maluwas ang Bug-os nga Israel”

19, 20. Ano ang ginhimo ni Jehova nga gin-ilustrar sang simbuliko nga olibo?

¹⁹ Huo, ang katuyuan ni Jehova sa “Israel sang Dios” nagakatuman sa makatilingala nga paagi. (Gal. 6:16) Si Pablo nagsiling nga “maluwas ang bug-os nga Israel.” (Roma 11:26) Sa gintalana nga tion ni Jehova, “ang bug-os nga Israel”—ang kompleto nga kadamuon sang espirituwal nga mga Israelinhon—mangin mga hari kag mga saserdote sa langit. Wala sing makapugong sa katuyuan ni Jehova!

²⁰ Subong sang gintagna, ang binhi ni Abraham—si Jesucristo upod sa 144,000—magadala sing mga pagpakamaayo sa “mga tawo sang mga pungsod.” (Roma 11:12; Gen. 22:18) Sa sini nga paagi, makabenepisyo ang tanan nga katawhan sang Dios. Sa pagkamatuod, samtang ginatun-an naton kon paano ginatuman ni Jehova ang iya katuyuan, magadayaw gid kita sa “pagkadalom sang kamanggaran kag kaalam kag ihibalo sang Dios.”—Roma 11:33.

[Mga Nota]

Madumduman Mo Bala?

• Ano ang matun-an naton kay Jehova sa iya pamaagi sa pagtuman sang iya katuyuan?

• Sa Roma kapitulo 11, ano ang ginarepresentar sang . . .

kahoy nga olibo?

gamot?

puno?

mga sanga?

• Ngaa ang pagsumpay “supak sa kinaugali”?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Kahon/Retrato sa pahina 24]

 Pagsumpay sang Sanga sang Ilahas nga Olibo—Ngaa?

▪ Si Lucius Junius Moderatus Columella isa ka Romanong soldado kag mangunguma sang unang siglo C.E. Nakilal-an sia sa iya ginsulat nga 12 ka libro parte sa pangabuhi sa uma kag pagpanguma.

Sa iya ikalima nga libro, ginkutlo niya ining dumaan nga hulubaton: “Sia nga nagaarado sang katamnan sang olibo, nagapangayo sing bunga; sia nga nagaabuno, nagapakitluoy sing bunga; sia nga nagapanuto, nagapilit sini nga mamunga.”

Pagkatapos ilaragway ang mga olibo nga matambok apang wala nagapamunga, nagrekomendar sia: “Maayo nga barinahan ini kag daskan sing buhi nga sanga halin sa ilahas nga olibo; bangod ginbutangan ini sing nagapamunga nga mga sanga, mangin mabungahon ini.”

[Retrato sa pahina 23]

Nahangpan mo bala ang ilustrasyon parte sa simbuliko nga olibo?