Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Posible bala mahibaluan ang eksakto nga oras sang paglansang kay Jesucristo?

Nag-utwas ini nga pamangkot kay daw nagasumpakilay ang inspirado nga rekord ni Marcos kag ni apostol Juan parte sa kamatayon ni Jesus. Si Marcos nagsiling: “Ikatlo nga oras na” sang ginlansang si Jesus sang mga soldado sa usok. (Mar. 15:25) Suno kay Juan, “mga ikan-om nga oras” sang gintugyan ni Pilato si Jesus sa mga Judiyo agod ilansang. (Juan 19:14-16) Sarisari ang paathag sang mga kritiko sa Biblia parte sa sining daw nagasumpakilay nga rekord. Wala man sing bastante nga detalye ang Kasulatan agod ipaathag ini. Pero, makabulig ang pagbinagbinag kon paano ginaisip sang mga tawo sadto ang inoras.

Sang unang siglo C.E., ginatunga sang mga Judiyo ang adlaw sa 12 ka oras, nga nagaisip halin sa pagbutlak sang adlaw. (Juan 11:9) Ang “ikatlo nga oras” magasugod halin sa alas otso asta sa alas nuebe sang aga kag ang “ikan-om nga oras” matapos sa udtong adlaw. Siempre, nagabag-obag-o ang pagbutlak kag pagtunod sang adlaw sa bilog nga tuig, gani nagabag-obag-o man ang kalawigon sang inadlaw, suno sa panag-on. Dugang pa, ginabase nila ang oras sa posisyon sang adlaw. Gani, ginabulubanta lang kon ano na ang oras. Ang Cristianong Griegong Kasulatan nagsambit sang mga hitabo sang ikatlo, ikan-om, kag ikasiam nga oras—nga nagapahangop nga amo sina ang pagbantabanta sang oras. (Mat. 20:3, 5; Binu. 10:3, 9, 30) Ginasambit lamang ang espesipiko nga oras subong sang “ikapito nga oras” kon importante gid ini sa ginasugid nga hitabo.—Juan 4:52.

Ang rekord sa Ebanghelyo nagahisanto sa mga hitabo sang katapusan nga adlaw ni Jesus sa duta. Ining apat ka manunulat nagsiling nga ang mga saserdote kag ang mga tigulang nagtipon sang kaagahon kag gindala nila si Jesus sa Romanong gobernador nga si Poncio Pilato. (Mat. 27:1; Mar. 15:1; Luc. 22:66; Juan 18:28) Sanday Mateo, Marcos, kag Lucas nagreport nga sugod sang ikan-om nga oras, sang nalansang na si Jesus sa usok, may kadulom nga naglikop sa bug-os nga duta “tubtob sa ikasiam nga oras.”—Mat. 27:45, 46; Mar. 15:33, 34; Luc. 23:44.

Ang isa ka butang nga makabulig sa pagpat-od kon san-o ginlansang si Jesus amo ini: Ang pagbakol ukon paglatigo bahin sang proseso sa paglansang. Kon kaisa, grabe gid ang pagpaantos amo nga antes pa malansang, patay na ang biktima. Mahimo nga grabe man ang pagpaantos kay Jesus, amo nga dapat sia buslan sa pagpas-an sang usok. (Luc. 23:26; Juan 19:17) Kon ang paglatigo ginakabig nga bahin sang proseso, pila pa ka tion ang magaligad antes aktual nga ilansang si Jesus. Magkatuhay ang ihatag nga oras sang kada tawo kon san-o ang paglansang, depende sa kon diin nila ginbase ang oras.

Ginsulat ni apostol Juan ang iya tulun-an dinekada na nga natapos sang iban nga manunulat ang ila Ebanghelyo. Mahimo nga nabasa na niya ang ila sinulatan. Matuod nga daw tuhay ang tion nga ginsambit ni Juan sangsa kay Marcos. Apang pamatuod ini nga ang iya sinulatan wala niya ginkopya kay Marcos. Pareho sila nga gin-inspirar sang Dios. Gani, bisan indi bastante ang impormasyon sa Biblia agod ipaathag ang kinatuhayan, masaligan gid naton ang mga rekord sa Ebanghelyo.