1, 2. Ngaa dapat mo binagbinagon kon bala handa ka magpatawad?

ANG Pulong ni Jehova nagatudlo sa aton kon paano niya ginatamod ang sala kag kon ano ang iya reaksion kon makasala kita. Madamo man ang ginasugid sini parte sa pagpatawad. Sang nagligad nga artikulo, natun-an naton nga ginpatawad ni Jehova sanday David kag Manases bangod sa ila panimuot. Ang ila daku nga kasubo sa ila mga sala nagpahulag sa ila nga magtu-ad kay Jehova, magbiya sa ila malain nga ginhimo, kag tinagipusuon nga maghinulsol. Gani, ginkahamut-an sila liwat ni Jehova.

² Binagbinagon naman naton ang aton kahanda sa pagpatawad sa iban. Ano ayhan ang imo batyagon kay Manases kon isa sa imo mga paryente ang iya biktima? Mapatawad mo bala sia? Nagakaigo gid ini nga ipamangkot sa karon bangod nagakabuhi kita sa malinapason, masingki, kag maiyaiyahon nga kalibutan. Ngaa dapat mangin mapinatawaron ang isa ka Cristiano? Kag kon masakitan kita ukon mabiktima sang inhustisya, ano ang makabulig sa aton nga makontrol ang aton balatyagon, mailog si Jehova, kag mangin handa sa pagpatawad?

3-5. (a) Ano nga ilustrasyon ang ginsaysay ni Jesus agod buligan ang iya mga tagpalamati nga mangin mapinatawaron? (b) Ano ang punto sang ilustrasyon ni Jesus sa Mateo 18:21-35?

³ Ang kahanda sa pagpatawad sa mga nakasaklaw sa aton—miembro man sila sang kongregasyon ukon indi—importante para mahuptan ang maayo nga relasyon sa aton pamilya, abyan, isigkatawo, kag kay Jehova. Ginapakita sang Kasulatan nga ang kahanda sa pagpatawad sa iban, pila ka beses man nila kita nga nasaklaw, ginapatuman sa mga Cristiano. Agod ipadaku ini, nagsaysay  si Jesus sing ilustrasyon parte sa isa ka ulipon nga nakautang.

⁴ Ang ulipon nakautang sa iya agalon sing kantidad nga katumbas sa 60,000,000 ka adlaw nga sueldo; pero ginkanselar ini sang agalon. Sang naggua ang ulipon, nakita niya ang pareho niya nga ulipon nga nakautang sa iya sing kantidad nga katumbas sa 100 ka adlaw nga sueldo. Ini nga ulipon nakitluoy sa iya nga angan-anganon lang sia, pero ginpabilanggo sia sang ulipon nga wala ginpabayad sa iya daku nga utang. Gani, nagsingkal ang agalon. “Indi bala nga dapat mo kaluuyan kuntani ang imo masigkaulipon, subong nga ako nagkaluoy man sa imo?” pamangkot sang agalon. “Naakig gid ang iya agalon kag gintugyan [ang ulipon nga wala sing kaluoy] sa mga manugbilanggo, tubtob nga mabayaran niya ang tanan niya nga utang.”—Mat. 18:21-34.

⁵ Ano ang punto ni Jesus sa sini nga ilustrasyon? Subong konklusion nagsiling sia: “Sa amo man nga paagi magapakig-angot sa inyo ang akon langitnon nga Amay kon ang tagsa sa inyo indi magpatawad sing tinagipusuon sa iya utod.” (Mat. 18:35) Maathag ang punto ni Jesus. Ang tanan naton nga sala bangod sa aton pagkadihimpit nagapakita nga wala na kita sing paglaum nga malab-ot pa ang mga talaksan ni Jehova. Pero handa sia magpatawad sa aton kag kalimtan ang aton mga sala. Gani, kon luyag naton mangin abyan ni Jehova, dapat naton patawaron ang mga kakulangan sang aton isigkatawo. Ukon subong ginsiling ni Jesus sa iya Sermon sa Bukid: “Kon patawaron ninyo ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo langitnon nga Amay magapatawad man sa inyo; apang kon indi ninyo pagpatawaron ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo Amay indi man magpatawad sang inyo mga paglapas.”—Mat. 6:14, 15.

6. Ngaa indi pirme mahapos magpatawad?

⁶ ‘Mahapos lang ina ihambal pero mabudlay himuon,’ mahimo isiling mo. Ina bangod nadalahig ang aton balatyagon kon nasaklaw kita. Mahimo maakig ang isa, magbatyag nga ginluiban, kag maghandum sing hustisya ukon magbalos pa gani. Ang iban nagasiling nga indi na gid nila mapatawad  ang nakasala sa ila. Kon amo sini ang imo ginabatyag, paano mo mapalambo ang pagkamapinatawaron nga ginapatuman ni Jehova?

7, 8. Ano ang makabulig sa imo nga mangin mapinatawaron kon ginpaakig ka sang iban?

⁷ Mahimo maakig ka gid kon may magsakit sang imo balatyagon ukon pamatyag mo ginsaklaw ka. Sa isa ka pagtuon parte sa kaakig, ang isa ka pamatan-on nga lalaki nagsiling: “Sang una . . . sang naakig gid ako, naglayas ako kag nanumpa nga indi na magpauli. Tig-ilinit sadto kag kanami sang panahon samtang nagalakat ako sa matahom nga dalan, kag sang ulihi bangod sa kalinong kag katahom sang palibot, naumpawan ako kag pagligad sang pila ka oras, nagpauli ako nga nagahinulsol kag medyo kalmado na.” Ginapakita sini nga eksperiensia nga kon hatagan mo ang imo kaugalingon sing tion para magkalma kag mangin bukas ang imo hunahuna, malikawan mo nga maghimo sing butang nga hinulsulan mo sa ulihi.—Sal. 4:4; Hulu. 14:29; Sant. 1:19, 20.

⁸ Pero paano kon indi madula ang imo kalain sing buot? Binagbinaga kon ngaa naakig ka. Bangod bala nga ginpakig-angutan ka sing di-makatarunganon ukon ayhan indi mainayuhon? Ukon ayhan bangod nagabatyag ka nga ginhungod sang isa ang iya ginhimo? Malain gid bala ang iya ginhimo? Kon usisaon mo kag hangpon ang rason sang imo reaksion, mahibaluan mo kon ano ang pinakamaayo nga himuon base sa Kasulatan. (Basaha ang Hulubaton 15:28; 17:27.) Makabulig ini para mangin bukas ang imo hunahuna kag handa magpatawad. Kon himuon mo ini bisan pa mabudlay, ginatugutan mo ang pulong sang Dios nga usisaon ang “mga panghunahuna kag mga tinutuyo sang [imo] tagipusuon” kag buligan ka nga mailog ang pagkamapinatawaron ni Jehova.—Heb. 4:12.

9, 10. (a) Ano ang mahimo mo nga reaksion kon sa pamatyag mo may nagpaakig sa imo? (b) Paano ang positibo nga panimuot kag pagkamapinatawaron makapabag-o sang imo pagtamod?

⁹ Madamo nga sitwasyon ang makapaakig sa aton. Halimbawa, samtang nagadrayb ka, diutayan ka lang mabungguan sang isa ka salakyan. Ano ang imo reaksion? Mahimo may nabalitaan ka parte sa nag-ilinaway nga mga drayber bangod sa sobra nga kaakig. Pero subong isa ka Cristiano, indi mo gid ini luyag himuon.

¹⁰ Mas maayo nga hunahunaon mo anay ang mga butang. Ayhan may sala ka man bangod may nagatublag sa imo. Ukon mahimo may problema ang salakyan sang isa ka drayber. Ang punto, mabuhinbuhinan naton ang kaakig, kaugot, kag iban pa nga kalain sing buot kon mangin mahinangpanon kita, bukas ang hunahuna, kag handa magpatawad. “Dili ka magmadagmit sa imo espiritu sa pagpangakig,” siling sang Manugwali 7:9, “kay ang kaakig nagapuyo sa dughan sang mga buangbuang.” Indi dayon maakig. Sa masami, ang butang nga sa banta naton hungod nga ginhimo sa aton, resulta lang gali sang di-kahimpitan ukon di-paghangpanay. Tinguhai nga hangpon kon ngaa nasiling ukon nahimo ini sang isa, kag mangin handa sa pagpatawad bangod sa gugma. Mangin malipayon ka kon magmadinalag-on ka sa sini.—Basaha ang 1 Pedro 4:8.

11. Subong mga manugbantala, ano ang aton dapat himuon sa reaksion sang mga tawo sa maayong balita?

¹¹ Paano mo kontrolon ang imo kaugalingon kon may magpaakig sa imo samtang nagabantala? Sang ginpadala ni Jesus ang 70 ka manugbantala, ginsilingan niya sila nga ipalab-ot ang paghidait sa kada balay nga ila makadtuan. “Kon may abyan sang paghidait didto, ang inyo paghidait magapabilin  sa iya,” siling ni Jesus. “Apang kon wala, magabalik ini sa inyo.” (Luc. 10:1, 5, 6) Nalipay kita kon mabinatunon ang mga tawo sa aton mensahe, kay makabenepisyo sila sa sini. Pero kon kaisa, indi sila mahidaiton. Ano ang aton himuon? Suno kay Jesus, kinahanglan magbalik sa aton ang paghidait nga ipalab-ot kuntani naton sa sina nga panimalay. Dapat magbiya kita sa tagsa ka balay nga may paghidait sa aton tagipusuon, ano man ang reaksion sang mga tawo. Kon maakig kita, indi naton mahuptan ang aton paghidait.

12. Suno kay Pablo sa Efeso 4:31, 32, ano ang dapat naton himuon?

¹² Tinguhai nga mangin mahidaiton sa tanan nga sitwasyon, indi lang sa aton ministeryo. Siempre, indi buot silingon nga kon handa kita magpatawad sa iban, ginakunsinti naton ang ila malain nga ginhimo ukon ginapakadiutay ang halit sini. Ang pagpatawad nagakahulugan nga wala ka na nagahupot sing kaakig kag ginatinguhaan mo ang kalinong sa hunahuna. Bangod sa pagpamensar pirme sang malain nga ginhimo sa ila, ang pila nadulaan na sing kalipay. Indi pagtuguti nga kontrolon ka sina nga panghunahuna. Dumduma nga indi ka mangin malipayon kon may ginatago ka nga kaakig. Gani, mangin mapinatawaron!—Basaha ang Efeso 4:31, 32.

13. (a) Paano ang isa ka Cristiano ‘nagatumpi sang masingkal nga mga baga’ sa ulo sang iya kaaway? (b) Ano ang mahimo nga resulta kon mangin mainayuhon kita bisan pa ginapaakig sang iban?

¹³ May mga tion nga mahimo mo mabuligan ang nakasala sa imo nga apresyahon ang Cristiano nga mga talaksan. Si apostol Pablo nagsulat: “‘Kon ang imo kaaway ginagutom, pakauna sia; kon ginauhaw sia, hatagi sia sang mainom; kay sa paghimo sini mapahumok mo ang katig-a sang iya tagipusuon, subong bala nga nagatumpi ka sang masingkal nga mga baga sa iya ulo.’ Indi ka magpadaug sa malaut, kundi padayon nga dauga ang malaut paagi sa maayo.” (Roma 12:20, 21) Kon mainayuhon ka bisan pa ginpaakig ka sang iban, mahimo mo mapahumok ang ila balatyagon kag buligan sila nga mangin mainayuhon man. Paagi sa pagpakita sing paghangop, empatiya—bisan sing kaluoy—sa nakasala, mahimo mo sia mabuligan nga makatuon sing mga kamatuoran sa Biblia. Ano man ang iya reaksion, ang pagkamainayuhon nagahatag sa iya sing kahigayunan nga hunahunaon ang imo maayo nga paggawi.—1 Ped. 2:12; 3:16.

14. Bisan pa tuman kalain ang ginhimo sa imo sang isa ka tawo, ngaa indi ka dapat magtanom sing kaakig?

¹⁴ May mga kahimtangan nga indi nagakaigo nga makig-upod kita sa pila ka indibiduwal. Nagalakip ini sa mga kaupod anay naton sa kongregasyon pero nakasala, wala naghinulsol, kag gindisfellowship. Kon ina nga indibiduwal nakasala sa imo, mahimo nga indi gid mahapos magpatawad bisan pa naghinulsol sia. Ina bangod indi gilayon magpali ang pilas nga imo nabatyagan. Sa sina nga kahimtangan, mahimo kinahanglan mo mangayo pirme sing bulig kay Jehova para mapatawad ang mahinulsulon nga nakasala. Importante ini kay wala mo nahibaluan kon ano gid ang ara sa iya tagipusuon. Si Jehova lang ang nakahibalo. Ginausisa niya kon ano gid ang balatyagon sang kada isa, kag mapailubon sia sa mga nakasala. (Sal. 7:9; Hulu. 17:3) Amo kon ngaa ang Biblia nagsiling: “Indi magbalos sang malaut sa malaut kay bisan sin-o. Maghimo sang maayo nga mga butang sa itululok sang tanan nga tawo. Kon mahimo, tubtob sa masarangan ninyo, magpakighidait sa tanan nga tawo. Indi kamo magtimalos, mga hinigugma, kundi pabay-i ini sa kasingkal sang Dios; kay nasulat na: ‘Akon ang pagtimalos; ako ang magabalos, siling ni Jehova.’” (Roma 12:17-19) Mahukman gid bala naton  sing eksakto ang isa ka tawo? Indi. (Mat. 7:1, 2) Pero makasalig ka nga ang Dios magahukom sing matarong.

15. Ano ang dapat naton dumdumon para indi kita magtanom sing kaakig sa nakasala sa aton?

¹⁵ Kon sa banta mo nangin biktima ka sang inhustisya kag nabudlayan magpatawad sa nakasala nga naghinulsol, dumduma nga ang nakasala sa imo biktima man. Nagaantos man sia sang di-kahimpitan nga napanubli naton. (Roma 3:23) Naluoy si Jehova sa tanan nga di-himpit nga katawhan. Gani, nagakaigo nga ipangamuyo naton ang nakasala sa aton. Indi mahimo nga padayon kita nga maakig sa isa nga aton ginapangamuyo. Maathag sa pinamulong ni Jesus nga indi kita dapat magtanom sing kaakig sa mga nakasakit sa aton. Sia nagsiling: “Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag ipangamuyo ang mga nagahingabot sa inyo.”—Mat. 5:44.

16, 17. Ano dapat ang imo reaksion kon ang mga gulang maghukom nga ang nakasala mahinulsulon, kag ngaa?

¹⁶ Ginhatagan ni Jehova ang mga gulang sing responsibilidad nga atipanon ang kaso sang isa nga nakasala sa sulod sang kongregasyon. Ini nga mga utod indi pareho sa Dios nga nakahibalo sang tanan nga butang, pero ginatinguhaan nila nga magdesisyon suno sa Pulong sang Dios kag sa panuytoy sang balaan nga espiritu. Gani sa tapos sila makapangabay sang bulig ni Jehova paagi sa pangamuyo, makapat-od kita nga ang ila mga desisyon nagapakita sang pagtamod sang Dios.—Mat. 18:18.

¹⁷ Diri naton mapakita ang aton pagkamainunungon. Patawaron bala naton kag higugmaon ang isa nga gindesisyunan nga mahinulsulon? (2 Cor. 2:5-8) Mahimo indi ini mahapos ilabi na kon kita ang biktima ukon ang isa nga suod sa aton. Pero maalamon gid kon magsalig kita kay Jehova kag sa iya pamaagi sa pag-atipan sini nga mga butang sa kongregasyon. Paagi sini, mapakita mo nga nagapatawad ka sing kinabubut-on.—Hulu. 3:5, 6.

18. Ano ang mga benepisyo kon kinabubut-on kita nga nagapatawad?

¹⁸ Ang mga eksperto nagasiling nga may mga benepisyo ang kahanda sa pagpatawad. Nagabulig ini sa imo nga mapautwas ang mga hibubun-ot kag ang mga balatyagon nga ginabangdan sang balatian, kag nagabulig nga mangin maayo kag malipayon ang mga kaangtanan. Ang indi pagpatawad nagaresulta sa maluya nga panglawas, pagkaguba sang mga relasyon, stress, kag indi maayo nga kaangtanan sa iban. Ang pinakaimportante nga benepisyo sa pagpatawad amo ang maayo nga kaangtanan kay Jehova, ang aton Amay sa langit.—Basaha ang Colosas 3:12-14.