Mahimo may kilala ka nga nagdiborsio ukon nagbulagay. Ayhan madamo pa gani sa ila ang nakilala mo. Ina bangod ang pagbulagay kinaandan na. Halimbawa, ginapakita sang isa ka pagtuon sa Poland nga ang mga 30 anyos nga mga tatlo tubtob anom ka tuig nga kasal, amo sa masami ang nagadiborsio; kag indi lang sa amo sini nga pangidaron nagakatabo ang diborsio.

Ang matuod, suno sa report sang GMA News Online, “ang kadamuon sang gina-anull nga kasal kag ang mga kaso sang annulment sa [Pilipinas] padayon nga nagadamo sang nagligad nga walo ka tuig, nga sa aberids 28 ka mag-asawa kada adlaw sang tuig 2012 ang nagatinguha nga ma-anull ang ila kasal.” Amo man sini ang nagakatabo sa iban nga manggaranon nga pungsod.

Ano ang rason sining kinaandan na nga problema? Ang isa ka eksperiensiado nga manuglaygay sa pag-asawahay sa Sidlangan nga Europa nagsiling: “Ang diborsio amo ang katunayan sang kon ano na ang nagakatabo—ang pagkabungkag sang kaangtanan kag ang pagbulagay dayon nga masakit gid sa balatyagon.” Nagsiling pa sia: “Ang unos sang mabaskog kag grabe nga mga balatyagon—kaakig, paghinulsol, pagluya sing buot, pagkadula sang paglaum, kag kahuya” masami nga mabatyagan dayon. Kon kaisa, ginapabaskog sini ang handum nga maghikog. “Kon gin-aprobahan na sang korte ang diborsio, ang masunod nga hugna magaumpisa. Bangod nagaisahanon kag nagabatyag nga wala na sing direksion ang iya kabuhi, ang isa nga ginbulagan mahimo maghunahuna: ‘Karon nga nagdiborsio na ako, maano na lang ako? Ano ang katuyuan sang akon kabuhi?’ ”

Samtang ginadumdom ang iya nabatyagan pila ka tuig na ang nagligad, si ­Ewa nagsiling: “Nahuya gid ako nga sa tapos naaprobahan ang diborsio, gintawag ako sang akon mga kaingod kag mga kaupod sa obra nga ‘diborsiada.’ Naugot gid ako. Ginbiyaan ako upod sa akon duha ka magagmay nga kabataan, gani kinahanglan ko mangin iloy kag amay sa ila.” * Si Adam, nga isa ka ginataha nga gulang sa sulod sang 12 ka tuig, nagsiling: “Daw halos nadula gid ang pagtahod ko sa akon kaugalingon amo nga kon kaisa naugot gid ako, kag gintilawan ko nga palayuan ang tanan.”

Bangod wala makahibalo kon ano ang matabo sa ila palaabuton, ang iban nabudlayan nga mangin balanse liwat—bisan tinuig pa pagkatapos sang pagbulagay. Ayhan magahunahuna sila nga ang iban indi interesado sa ila. Luwas sini, siling sang isa ka kolumnista sa sini nga patag, kinahanglan nila karon “bag-uhon ang ila naandan kag tun-an nga atubangon ang mga problema nga sila lang.”

Si Stanisław naghinumdom: “Sang nagdiborsio kami, gindilian ako sang akon asawa anay nga makigkita sa akon duha ka bata nga babayi. Tungod sini, nagbatyag ako nga wala na sing nagaulikid sa akon kag ginbiyaan na ako ni Jehova. Wala na ako sing gana nga mabuhi. Sang ulihi, narealisar ko nga sayop gid ang akon ginahunahuna.” Si Wan­da, nga gindiborsiohan, nagbatyag man nga wala sing kasiguruhan ang iya palaabuton: “Nagpati ako nga sa ulihi, ang mga tawo—lakip ang akon mga masigkatumuluo—indi na mag-ulikid sa akon kag sa akon kabataan. Pero, nakita ko karon kon paano kami ginsuportahan sang mga kauturan kag ginbuligan sa akon pagtinguha nga padakuon ang akon kabataan nga mangin mga sumilimba ni Jehova.”

Makita mo sa sini nga mga komento nga pagkatapos sang diborsio, ang pila ginakontrol sang negatibo nga mga balatyagon. Mahimo magnubo ang ila pagtamod sa ila kaugalingon, nga nagahunahuna nga wala na sila sing pulos kag indi salapakon. Luwas sina, mahimo nila pakalainon ang mga tawo sa palibot nila. Bilang resulta, magahunahuna sila nga ang kongregasyon indi mapinalanggaon kag wala sing simpatiya. Pero, ang mga eksperiensia pareho nanday Stanisław kag Wanda nagapakita nga ang mga nagdiborsio makarealisar sa ulihi nga ang ila mga kauturan nagaulikid gid sa ila. Ang matuod, daku gid ang nabulig sang mga kauturan, bisan pa indi ini matalupangdan sa umpisa.

Dumduma nga bisan pa sang aton mga pagtinguha, ang nagdiborsio naton nga mga kauturan mahimo magbatyag kon kaisa nga nagaisahanon. Ang mga utod nga babayi nga nagdiborsio amo gid sa masami ang nagabatyag nga diutay lamang ang nagaulikid sa ila. Si Ali­cja nag-aku: “Walo ka tuig na ako nga nagdiborsio. Pero kon kaisa, nagabatyag ako gihapon nga indi ako importante. Sa sina nga mga tion, gusto ko mag-isahanon, maghibi, kag kaluuyan ang akon kaugalingon.”

Bisan pa ang mga balatyagon nga ginpakita diri kinaandan na sa mga nagdiborsio, ang Biblia naglaygay batok sa pagpain sa kaugalingon. Ang mga nagasupak sa sini nga laygay mahimo magresulta sa pagpamatok sa “tanan nga maayo nga kaalam.” (Hulu. 18:1) Pero, dapat mahangpan sang isa nga nasubuan nga maalamon gid ang paglikaw sa sulitsulit nga pagpangayo sing laygay ukon lugpay sa tuhay nga sekso. Sa amo, wala sing paon nga magganyat sa iya sa pagpatubo sang indi nagakaigo nga romantiko nga mga balatyagon.

Ang nagdiborsio naton nga mga kauturan mahimo sulitsulit nga makabatyag sing kabudlayan sa emosyon, lakip ang kabalaka sa palaabuton kag ang pagbatyag nga nagaisahanon ukon wala ginasapak. Bangod nahibaluan naton nga ina nga mga balatyagon kinaandan na kag mabudlay pakigbatuan, dapat naton ilugon si Jehova paagi sa pag-unong sa sini nga mga utod. (Sal. 55:22; 1 Ped. 5:6, 7) Mapat-od naton nga ang bisan ano nga bulig nga aton mahatag sa ila ginaapresyar gid. Huo, matigayon nila mismo sa kongregasyon ang bulig sang matuod nga mga abyan!—Hulu. 17:17; 18:24.