1. (a) Ano nga asaynment ang ginhatag sang Dios kay Adan? (b) Paano gingamit sang katawhan sang Dios ang ila ikasarang sa paghambal sugod sadto?

GINREGALUHAN ni Jehova nga Dios ang iya mga tinuga sing ikasarang sa pagpakigkomunikar. Pagkatapos mabutang si Adan sa iya hardin nga puluy-an, ginhatagan sia sang Dios sing asaynment nga nagagamit sang lenguahe; ngalanan niya ang mga sapat. Gingamit ni Adan ang iya imahinasyon kag kaalam nga hatagan ang kada isa sing nagakaigo nga ngalan. (Gen. 2:19, 20) Sugod sadto, padayon nga ginagamit sang katawhan sang Dios ang ila ikasarang sa paghambal—nga nagagamit sang lenguahe—sa pagdayaw kay Jehova kag sa pagpahibalo sang iya kabubut-on sa iban. Sining karon lang, gingamit ang lenguahe sa pagsakdag sang putli nga pagsimba paagi sa pagbadbad sang Biblia.

2. (a) Ano nga mga prinsipio ang ginsunod sang New World Bible Translation Committee sa ila pagbadbad? (b) Ano ang binagbinagon naton sa sini nga artikulo?

² Linibo ang badbad sang Biblia, pero nanuhaytuhay ang ila pagpaalinton sang mensahe halin sa orihinal nga mga sinulatan. Sang dekada 1940, ang New World Bible Translation Committee naghimo sing mga prinsipio sa pagbadbad nga ginsunod sa masobra 130 ka lenguahe. Ini amo ang: (1) Pagpakabalaan sang  ngalan sang Dios paagi sa pagbalik sini sa mga teksto sa Kasulatan. (Basaha ang Mateo 6:9.) (2) Literal nga pagbadbad sang mga ekspresyon sang orihinal nga lenguahe kon posible kag mahangpan ini, pero kon indi, ginabadbad ang husto nga kahulugan sini. (3) Paggamit sing lenguahe nga mahapos hangpon kag basahon. * (Basaha ang Nehemias 8:8, 12.) Binagbinagon naton kon paano ini nga mga prinsipio gingamit sa 2013 nga rebisyon sang New World Translation, kag subong man sa indi Ingles nga mga edisyon.

3, 4. (a) Anong dumaan nga mga manuskrito ang may Tetragrammaton? (b) Ano ang ginhimo sang madamo nga badbad sang Biblia parte sa ngalan sang Dios?

³ Ang mga nagatuon sang dumaan nga Hebreo nga mga manuskrito sang Biblia, pareho sang Dead Sea Scrolls, nagdayaw sa madamo nga beses nga makita sa sini ang Tetragrammaton—ang apat ka letra sa Hebreo nga nagarepresentar sang ngalan sang Dios. Ang ngalan sang Dios makita indi lamang sa dumaan nga Hebreo nga mga manuskrito kundi sa pila man ka kopya sang Griego nga Septuagint sugod sang ikaduha nga siglo B.C.E. asta sang unang siglo C.E.

⁴ Bisan pa may pamatuod nga ang personal nga ngalan sang Dios yara sa Biblia, madamo nga badbad ang nagdula sining balaan nga ngalan. Ang matuod, duha ka tuig pagkatapos nga ginpagua ang New World Translation of the Christian Greek Scriptures sang 1950, ginbalhag ang Revised Standard Version. Gindula sini nga bersion ang ngalan sang Dios, kag ginbaliskad nila ang pagsulundan sang mga editor sang 1901 nga American Standard Version. Ngaa? Ang introduksion sini nagasiling: “Ang paggamit sang bisan ano nga ngalan para sa isa lamang ka Dios . . . indi gid nagakaigo sa pagtuo sang Cristiano nga Simbahan.” Amo man sini ang ginhimo sang iban nga badbad, Ingles man ukon indi.

5. Ngaa importante nga gamiton ang ngalan sang Dios sa Biblia?

⁵ Ngaa importante kon bala ilakip ukon dulaon ang ngalan sang Dios? Ang maayo nga manugbadbad nakahibalo nga importante nga mahangpan ang katuyuan sang awtor, kay ini nga ihibalo makaapektar sa pagbadbad. Madamo nga bersikulo sa Biblia ang nagapakita nga importante ang ngalan sang Dios kag ang pagpakabalaan sini. (Ex. 3:15; Sal. 83:18; 148:13; Isa. 42:8; 43:10; Juan 17:6, 26; Binu. 15:14) Si Jehova nga Dios—ang Awtor sang Biblia—nagsugo sa mga manunulat sini nga gamiton pirme ang iya ngalan. (Basaha ang Ezequiel 38:23.) Gani, indi pagtahod sa Awtor ang pagdula sang iya ngalan nga masapwan sing linibo ka beses sa dumaan nga mga manuskrito.

6. Ngaa gindugangan pa sing anom ka beses ang ngalan sang Dios sa ginrebisar nga New World Translation?

⁶ Ang ebidensia sa paggamit sang ngalan sang Dios sa Biblia wala nabuhinan kundi nagdamo pa. Makita sa 2013 nga rebisyon sang New World Translation ang ngalan sing 7,216 ka beses, nga sobra sing 6 sangsa 1984 nga edisyon. Ang lima sa gindugang makita sa 1 Samuel 2:25; 6:3; 10:26; 23:14, 16. Ginbalik ini bangod makita ang ngalan sa sini nga mga bersikulo sa Dead Sea Scrolls, nga mas nauna sa Hebreo nga sinulatan sang mga Masorete sing masobra 1,000 ka tuig. Subong man, ginbalik man ini sa Hukom 19:18 bangod sang dugang nga pagtuon sa dumaan nga mga manuskrito.

7, 8. Ano ang buot silingon sang ngalan nga nagakahulugan sing “Ginapahanabo Niya nga Mangin Amo”?

⁷ Para sa matuod nga mga Cristiano, importante gid ang ngalan ni Jehova. Ang  apendise sang 2013 nga rebisyon sang New World Translation may bag-o nga impormasyon parte sini. Nahangpan sang New World Bible Translation Committee nga ang ngalan naghalin sa Hebreo nga tinaga nga ha·wah’, nga nagakahulugan sing “Ginapahanabo Niya nga Mangin Amo.” * Ang aton mga publikasyon nag-angot sang una sining kahulugan sa Exodo 3:14, nga nagasiling: “Mangin Amo Ako Kon Ano ang Luyag Ko nga Mangin Amo Ako.” Bangod sini, ang 1984 nga edisyon nagsiling nga ang ngalan nagakahulugan sing “ginapahanabo Niya ang iya kaugalingon nga mangin Manugtuman sang mga saad.” * Pero, ang Apendise A4 sang ginrebisar nga edisyon sang 2013 nagpaathag: “Ginapakita sini nga teksto ang isa lang ka aspekto sang personalidad sang Dios nga mangin amo sia kon ano ang kinahanglanon para matuman ang iya katuyuan. Pero, lakip man sa kahulugan sang ngalan nga Jehova ang ideya nga ginapahanabo niya sa iya mga tinuga kon ano ang kinahanglanon para matuman ang iya katuyuan.”

⁸ Mapahanabo ni Jehova sa iya mga tinuga ang luyag niya. Suno sa kahulugan sang iya ngalan, ginpahanabo sang Dios nga mangin manunukod sang arka si Noe, nga mangin sampaton nga trabahador si Bezalel, nga mangin madinalag-on nga hangaway si Gideon, kag mangin apostol sa mga pungsod si Pablo. Huo, ang ngalan sang Dios may tumalagsahon nga kahulugan sa iya katawhan. Kag indi gid pagpakadiutayon sang New World Bible Translation Committee ang kahulugan sang ngalan sang Dios paagi sa pagdula sini sa Biblia.

9. Ano ang isa ka rason kon ngaa nangin prioridad ang pagbadbad sang Biblia sa iban nga lenguahe?

⁹ Ang New World Translation sa sobra 130 ka lenguahe nagpadungog sa ngalan sang Dios paagi sa pagbalik sini kon diin ini makita sa sagrado nga sinulatan. (Basaha ang Malaquias 3:16.) Sa kabaliskaran, gindula sang kalabanan nga badbad sang Biblia subong ang ngalan sang Dios kag gin-islan ini sang titulo pareho sang “Ginuo” ukon sang ngalan sang dios sa ila lugar. Amo ini ang panguna nga rason kon ngaa nangin prioridad sang Nagadumala nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova nga matigayon sang mas madamo nga tawo ang Biblia nga nagapadungog sa ngalan sang Dios.

10, 11. Ano ang pila ka problema nga naatubang sang mga manugbadbad sang indi Ingles nga edisyon sang New World Translation?

¹⁰ Sang ginabadbad ang sagrado nga sinulatan sa pila ka lenguahe, nag-utwas ang madamo nga problema. Halimbawa, sang nagligad, ginsunod sang Ingles nga New World Translation ang pila ka Ingles nga Biblia nga naggamit sang Hebreo nga ekspresyon nga “Sheol” sa mga bersikulo subong sang Manugwali 9:10. Ini nga bersikulo mabasa sadto: “Sa Sheol nga imo ginakadtuan walay buluhaton ukon pahito ukon ihibalo ukon kaalam.” Amo sini ang problema sang mga manugbadbad sang indi Ingles nga mga edisyon: Ang termino nga “Sheol” indi mahangpan sang madamo nga bumalasa, indi ini makita sa mga diksionaryo, kag daw ngalan ini sang lugar. Gani gintugutan ang mga manugbadbad nga athagon ang kahulugan sang “Sheol” kag sang pareho sini nga termino sa Griego nga “Hades” paagi sa sibu nga pagbadbad sini bilang “Lulubngan.”

¹¹ Sa pila ka lenguahe, ang paggamit sang isa lang ka termino para sa Hebreo nga tinaga nga neʹphesh kag sa Griego nga psy·kheʹ pareho sang Ingles nga “soul” (kalag) nagresulta sa pila ka problema. Ngaa? Kay mahimo ini magpahangop nga ang “kalag” isa ka indi materyal nga bahin sang tawo. Mahimo ini  magpatuhoy sa sayop nga pagpati nga daw murto ini kag indi mismo ang tawo. Gani gintugutan nga badbaron ang “kalag” suno sa konteksto sini kag sa mga kahulugan nga ginbutang sa mga apendise sang New World Translation of the Holy Scriptures—With References. Huo, nangin prioridad nga madali mahangpan ang mga tinaga, kag may dugang nga mga impormasyon nga ginbutang sa mga footnote.

12. Ano ang pila ka pagbag-o sa 2013 nga rebisyon sang New World Translation? (Tan-awa man ang artikulo nga “Ang 2013 nga Rebisyon sang New World Translation,” sa sini nga isyu.)

¹² Bangod sang mga pamangkot sang mga manugbadbad, narealisar nga magautwas pa ang pareho sini nga mga problema. Gani sang Septiembre 2007, gin-aprobahan sang Nagadumala nga Hubon nga rebisahon ang Ingles nga Biblia. Linibo ka pamangkot sang mga manugbadbad sang Biblia ang ginbinagbinag samtang ginarebisar ini. Gin-islan ang wala na ginagamit nga mga tinaga sa Ingles, kag gintinguhaan gid nga mangin maathag kag mahapos ini hangpon pero sibu gihapon. Ang pagsunod sa ginhimo sa iban nga lenguahe nagpatahom pa gid sang Ingles nga Biblia.—Hulu. 27:17.

13. Ano ang epekto sang 2013 nga rebisyon?

¹³ Ano ang epekto sining ginrebisar nga New World Translation? Linibo ka sulat sang mga nagapasalamat ang nabaton sa ulong talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn. Ang komento sang isa ka utod nga babayi nagapakita sang ginabatyag sang madamo: “Ang Biblia isa ka bahandian nga nagaalawas ang malahalon nga mga hiyas. Ang pagbasa sang mga pulong ni Jehova sa 2013 nga rebisyon mapaanggid sa pagtan-aw sing maayo sa kada hiyas, nga ginaapresyar ang korte, kasinaw, kolor, kag katahom sini. Ang Kasulatan nga ginpaathag sa simple nga paagi nakabulig sa akon nga makilala pa gid si Jehova, nga daw pareho sia sang isa ka amay nga nagahakos sa akon samtang ginabasahan niya ako sang iya makapaumpaw nga mga pulong.”

14, 15. Ano ang maayo nga resulta sang New World Translation sa iban nga lenguahe?

¹⁴ Indi lang ang ginrebisar nga New World Translation ang may amo sini nga resulta. Ang isa ka tigulang sa Sofia, Bulgaria, nagkomento parte sa Bulgarian nga edisyon: “Madamo na nga tinuig nga ginabasa ko ang  Biblia, pero amo pa lang ako makabasa sang badbad nga mahapos hangpon kag makatandog sang tagipusuon.” Sing kaanggid, pagkatapos makabaton sang kompleto nga New World Translation, ang isa ka sister sa Albania nagsiling: “Kanami gid pamatian sang Pulong sang Dios sa Albanian! Daku gid nga pribilehiyo nga makighambal sa amon si Jehova sa amon lenguahe!”

¹⁵ Sa madamo nga pungsod, mahal ang Biblia kag malaka lang, gani pagpakamaayo gid kon may Biblia ka. Ang isa ka report halin sa Rwanda nagsiling: “Madugay na nga ang mga ginahiwatan sang pagtuon sang mga kauturan wala mag-uswag kay wala sila sing Biblia. Indi sila makasarang magbakal sa ila simbahan. Kag indi nila pirme mahangpan ang pila ka bersikulo, amo nga wala sila nagauswag.” Nagbag-o ang kahimtangan sang matigayon na sa ila lenguahe ang New World Translation. Ang isa ka pamilya nga taga-Rwanda nga may apat ka tin-edyer nagsiling: “Nagapasalamat gid kami kay Jehova kag sa matutom kag mainandamon nga ulipon nga ginhatagan kami sini nga Biblia. Imol gid kami kag wala sing inugbakal sang Biblia para sa tagsa ka miembro sang pamilya. Pero subong, kada isa sa amon may Biblia na. Gani bilang pagpasalamat kay Jehova, ginabasa namon subong pamilya ang Biblia kada adlaw.”

16, 17. (a) Ano ang luyag ni Jehova para sa iya katawhan? (b) Ano ang aton determinado nga himuon?

¹⁶ Matigayon sa ulihi sa iban pa nga lenguahe ang ginrebisar nga New World Translation. Ginatinguhaan ni Satanas nga balabagan ini, pero nagasalig kita nga luyag ni Jehova nga makabati ang iya katawhan samtang nagahambal sia sing maathag kag mahangpan nila ini. (Basaha ang Isaias 30:21.) Maabot ang tion nga “ang duta mapuno sang ihibalo tuhoy kay Jehova kaangay sang tubig nga nagahil-ob sa dagat.”—Isa. 11:9.

¹⁷ Kabay nga mangin determinado kita nga panginpuslan ang tagsa ka dulot ni Jehova, lakip ining badbad nga nagapadungog sa iya ngalan. Pamatii kada adlaw samtang nagahambal sia sa imo paagi sa iya Pulong. Masarangan niya nga pamatian ang tanan naton nga pangamuyo. Ini nga pagpakigkomunikar makabulig sa aton nga makilala pa gid si Jehova kag magadugang ang aton gugma sa iya.—Juan 17:3.