Nahibaluan Mo Bala?

Ano ka daku ang dagat nga tinunaw sa templo ni Solomon?

Ang 1 Hari 7:​26 nagahinambit sing dagat (daku nga saway nga suludlan sang tubig nga ginahinawan sang mga saserdote) nga nagaunod sing “duha ka libo ka bat” nga tubig nga gingamit sang mga saserdote, samtang ang kaanggid nga rekord sa 2 Cronica 4:5 nagasiling nga nagaunod ini sing “tatlo ka libo ka bat.” Gani, nagsiling ang iban nga nagsala kuno sa pagkopya ang manugkopya sang tulun-an sang 2 Cronica.

Apang, ang New World Translation nagabulig sa aton nga mahangpan kon ngaa ining duha ka teksto pareho nga husto. Ang 1 Hari 7:​26 nagasiling: “Duha ka libo ka bat ang nasulod sa sini.” Talupangda nga ang 2 Cronica 4:5 nagasiling: “Subong suludlan, tatlo ka libo ka bat ang masulod sa sini.” Gani, ginalaragway sang 2 Cronica 4:5 kon ano kadamo nga tubig ang masulod sa suludlan sang tubig sa templo, samtang ginasaysay naman sang 1 Hari 7:​26 ang kadamuon sang tubig nga masami ginasulod sa sini. Buot silingon, wala gid ini ginabuta. Mahimo nga dos tersia lamang sang tubig ang masami nga ginasulod.

Ngaa isa lamang ka sensilyo ang ginbayad nga buhis nanday Jesus kag Pedro sa templo?

Sang panahon ni Jesus, ang tagsa ka Judiyo nga lalaki nga nagaedad sing kapin sa 20 ka tuig kinahanglan nga magbayad sing duha ka drakma, ukon isa ka didrachma, nga buhis sa templo kada tuig. Katumbas ini sa duha ka adlaw nga sueldo. Sang nag-utwas ang pamangkot tuhoy sa pagbayad sini nga buhis, si Jesus nagsugo kay Pedro: “Magkadto ka sa dagat kag magpamunit. Kuhaa ang una nga isda nga imo mahulik kag buksi ang baba sini, kag makakita ka sang isa ka sensilyo nga pilak. Kuhaa ini kag ibayad sa ila para sa akon kag sa imo.”​​—⁠Mateo 17:24-​27.

Madamo nga iskolar ang nagapati nga ang sensilyo nga pilak nga ginsambit diri amo gid ang tetradrachma. Katumbas ini sa apat ka drakma ukon sa buhis sa templo para sa duha ka tawo. Ang tetradrachma mas madamo kag mas madali matigayon sangsa didrachma. Gani ang The New Bible Dictionary nagkomento: “Ang mga Judiyo masami nga nagabayad sing buhis sa Templo para sa duha ka tawo.”

Dugang pa, kon ang bayaran nga buhis para lang sa isa ka tawo, nian dapat man niya bayaran ang sukot sa pagpabaylo sing kuarta. Mga 8 porsiento kataas ang ginasukot sa sini. Apang, kon ang bayaran nga buhis para sa duha ka tawo, wala na ini sing sukot. Gani bisan sa sining gamay kaayo nga detalye, ang rekord sang Mateo nagahisanto gid sa kon ano anay ang adlaw-adlaw nga pagsinalayo sang panahon ni Jesus.

[Piktyur sa pahina 15]

Ginpadakuan nga retrato sang tetradrachma