Ang Eukarista—Ang Katunayan Sini nga Ritwal
Ang Eukarista—Ang Katunayan Sini nga Ritwal
INI nga seremonya regular nga ginapakigbahinan sang mga tawo sa bilog nga kalibutan—sing pila ka beses kada tuig, kada semana, ukon kada adlaw pa gani. Apang, ginatawag ini nga misteryo sang pagtuo, kag madamo sang nagahimo sini ang nagasiling nga wala nila ini mahangpan. Ginatamod ini nga sagrado kag ginapatihan pa gani nga milagruso.
Ini nga seremonya amo ang Eukarista—ang bahin sang Katoliko nga Misa diin ginabendisyunan sang pari ang ostias kag alak kag ginaagda ang mga nagasimba nga batunon si Cristo paagi sa Pagpangalawat. * Suno kay Papa Benedict XVI, ini nga seremonya amo “ang pinakaimportante nga bahin sang pagtuluuhan” sang mga Katoliko. Kasan-o lang, ginsaulog sang simbahan ang “Tuig sang Eukarista” subong bahin sang ila panikasog nga “pukawon kag pabaskugon ang pagtuo sa Eukarista.”
Ini nga ritwal ginapatihan bisan sang indi gid debotado nga mga Katoliko. Halimbawa, sa isa ka salaysay kasan-o lang sa Time nga magasin, ang isa ka hoben nga Katoliko nga babayi nga may moderno nga pagtamod, nagsulat: “Bisan may pagpangduhaduha man kita sa mga prinsipio sang Katoliko nga simbahan, nagapanguyapot gihapon kita sa nagapahiusa sa aton subong mga Katoliko: ang Eukarista.”
Apang, ano gid bala ang Eukarista? Dapat bala ini saulugon sang mga sumulunod ni Cristo? Binagbinagon anay naton ang ginhalinan sang Eukarista. Nian, hambalan naton ang mas importante nga pamangkot: Nahisuno bala ang Eukarista sa selebrasyon nga ginsugdan ni Jesucristo sang nagligad nga mga 2,000 ka tuig?
Ang Eukarista kag ang Cristiandad
Mahapos lang mahangpan kon ngaa ginakabig nga milagruso ang Eukarista. Ang labing importante nga bahin sini nga seremonya amo ang pangamuyo. Suno sa Catechism of the Catholic Church, ang lawas kag dugo ni Cristo “presente sa sini nga seremonya” paagi sa “gahom sang mga pulong kag binuhatan ni Cristo, kag sa gahom sang Balaan nga Espiritu” samtang nagapangamuyo. Sa tapos makakaon sing ostias kag makainom sing alak ang pari, ginaagda niya ang
mga nagasimba nga Magpangalawat, masami paagi sa pagkaon sang ostias lamang.Ang Katoliko nga Simbahan nagatudlo nga ang ostias kag alak milagruso nga nagabalhin subong lawas kag dugo ni Cristo—ang doktrina nga ginatawag nga transubstansasyon. Ini nga panudlo amat-amat nga nangin doktrina kag ini nga tinaga una nga ginpaathag kag gingamit sang ika-13 nga siglo. Sang panahon sang Protestante nga Repormasyon, ang pila ka bahin sang Eukarista sang mga Katoliko ginpangduhaduhaan. Ginsikway sang Protestante nga si Luther ang doktrina nga transubstansasyon kag gin-islan ini sing konsubstansasyon. Diutay gid lang ang kinatuhayan sini. Gintudlo ni Luther nga ang ostias kag alak indi magbalhin kundi ang alak amo man ang dugo kag ang ostias amo man ang lawas ni Jesus.
Sa pagligad sang tion, nagdamo ang kinatuhayan sa kahulugan, pagsaulog, kag kon san-o saulugon ang Eukarista, sa tunga sang mga relihion sang Cristiandad. Sa gihapon, sa pila ka paagi, ini nga ritwal nagpabilin nga importante nga bahin sang pagtuluuhan sang Cristiandad. Apang, ano ang ginhimo ni Jesus sang ginsugdan niya ang may kaangtanan sini nga pagsaulog?
Ang Pagsugod sang “Panihapon sang Ginuo”
Ginsugdan ni Jesus ang “panihapon sang Ginuo,” ukon anibersaryo sang iya kamatayon. (1 Corinto 11:20, 24) Apang, naghimo bala sia sing misteryuso nga ritwal kag ginpakaon ang iya lawas kag ginpainom ang iya dugo sa iya mga sumulunod?
Bag-o lang masaulog ni Jesus ang Paskua (pagsaulog sang mga Judiyo sang ila paggua sa Egipto), kag ginpalakat niya si Judas Iscariote, ang apostoles nga magaluib sa iya. Si Mateo, ang isa sa 11 ka apostoles nga ato didto, nagreport: “Samtang nagapadayon sila sa pagkaon, nagkuha si Jesus sang tinapay kag pagkatapos mangamuyo, gintipiktipik niya ini kag ginhatag sa mga disipulo, nga nagasiling: ‘Kuha kamo, kaon kamo. Ini nagakahulugan sang akon lawas.’ Subong man, nagkuha sia sang isa ka kopa kag pagkatapos makapasalamat sa Dios, [sa Griego, eu·kha·ri·ste΄sas], ginhatag niya ini sa ila, nga nagasiling: ‘Inom kamo sa sini, kamo tanan; kay ini nagakahulugan sang akon “dugo sang katipan,” nga ibubo para sa madamo sa kapatawaran sang mga sala.’”—Mateo 26:26-28.
Ang pagpasalamat para sa pagkaon bahin sang kabuhi ni Jesus kag sang tanan nga alagad sang Dios. (Deuteronomio 8:10; Mateo 6:11; 14:19; 15:36; Marcos 6:41; 8:6; Juan 6:11, 23; Binuhatan 27:35; Roma 14:6) Makasiling bala kita nga samtang nagapasalamat si Jesus, nagahimo man sia sing milagro kag ginapakaon sa iya mga sumulunod ang iya lawas kag dugo?
“Ini Nagakahulugan” Ukon “Ini Amo”?
Matuod nga sa iban nga badbad sang Biblia ang mga tinaga ni Jesus ginabadbad sing subong sini: “Kuha kamo, kaon kamo; ini amo ang akon lawas,” kag, “Inum kamo tanan sini; kay ini amo ang akon dugo.” (Mateo 26:26-28, Ang Biblia, Philippine Bible Society) Ang Griego nga tinaga nga e·stin, isa ka porma sang Griego nga berbo nga “mangin,” kag nagakahulugan ini sing “amo.” Apang, ini nga berbo puede man badbaron nga “nagakahulugan.” Sing makapainteres, sa madamo nga badbad sang Biblia, ini nga berbo pirme ginabadbad nga “nagakahulugan” ukon “nagalaragway.” * Ang sibu nga pagbadbad sini depende sa impormasyon nga mabasa sa palibot sini. Halimbawa, sa Mateo 12:7, ang e·stin ginbadbad nga “kahologan” sa madamo nga badbad sang Biblia: “Kon nahibaloan ninyo kon ano ang kahologan [sa Griego, e·stin] sini, ‘Buut ko ang kalooy, kag indi ang halad, wala ninyo kuntani mapakamalaut ang mga dimalinapason.”—Ang Biblia, PBS.
Tuhoy sa sini, madamo nga kilala nga mga
iskolar sa Biblia ang nagaugyon nga ang tinaga nga “amo” indi sibu nga pagbadbad sa ginhambal ni Jesus. Halimbawa, sang ginbinagbinag ni Jacques Dupont ang kultura kag katilingban nga gindak-an ni Jesus, nagsiling sia nga “ang pinakanatural” nga pagbadbad sini nga bersikulo amo: “Ini nagakahulugan sang akon lawas” ukon, “Ini nagarepresentar sa akon lawas.”Labaw sa tanan, indi gid buot silingon ni Jesus nga kaunon ang iya aktual nga lawas kag imnon ang iya aktual nga dugo sang iya mga disipulo. Ngaa? Pagkatapos sang Anaw sang panahon ni Noe, gintugutan sang Dios nga kaunon sang tawo ang karne sang mga sapat, apang gindilian niya ang pagkaon sing dugo. (Genesis 9:3, 4) Ini nga sugo ginpatuman man sa Kasuguan nga ginhatag sang Dios kay Moises, kag gintuman gid ini ni Jesus. (Deuteronomio 12:23; 1 Pedro 2:22) Kag paagi sa balaan nga espiritu, ginsulat liwat sang mga apostoles ang sugo nga indi magkaon sing dugo, gani ina nga sugo dapat tumanon sang tanan nga Cristiano. (Binuhatan 15:20, 29) Ipasaulog ayhan ni Jesus ang isa ka selebrasyon sa iya mga sumulunod kon supak ini sa sagrado nga sugo sang Labing Gamhanan nga Dios? Indi gid!
Maathag kon amo nga gingamit ni Jesus ang tinapay kag alak subong simbulo. Ang tinapay nga wala sing lebadura nagakahulugan, ukon nagarepresentar sa iya himpit nga lawas nga ihalad. Ang mapula nga alak nagakahulugan sang iya dugo nga ibubo “para sa madamo sa kapatawaran sang mga sala.”—Mateo 26:28.
Ang Katuyuan sang Panihapon sang Ginuo
Gintapos ni Jesus ang iya una nga pagsaulog sang Panihapon sang Ginuo sa sini nga mga tinaga: Lucas 22:19) Ini nga okasyon nagapahanumdom sa aton kay Jesus kag sa maayo nga mga butang nga natigayon bangod sa iya kamatayon. Ginapahanumdom kita sini nga ginbayaw ni Jesus ang pagkasoberano sang iya Amay nga si Jehova. Ginapahanumdom man kita nga bangod sa iya kamatayon subong himpit nga tawo, ginhatag ni Jesus ang “ang iya kalag subong gawad nga kabaylo sang madamo.” Gani, ang tanan nga magtuo sa iya halad gawad mahilway sa sala kag makatigayon sing kabuhi nga walay katapusan.—Mateo 20:28.
“Padayon ninyo nga himuon ini bilang pagdumdom sa akon.” (Labaw sa tanan, ang Panihapon sang Ginuo isa ka ginasaluhan nga pagkaon. Kaupod sa sini (1) si Jehova nga Dios, nga amo ang naghimo sing kahimusan para sa gawad, (2) si Jesucristo, “ang Kordero sang Dios,” nga amo ang naggawad, kag (3) ang espirituwal nga mga kauturan ni Jesus. Paagi sa pagpakig-ambit sa tinapay kag alak, ginapakita sang mga kauturan ni Cristo nga bug-os sila nga nahiusa sa iya. (Juan 1:29; 1 Corinto 10:16, 17) Ginapakita man nila nga yara sila sa “bag-o nga katipan” subong ginhaplasan sang espiritu nga mga disipulo ni Jesus. Sila ang mangin kaupod ni Cristo sa langit subong mga hari kag mga saserdote.—Lucas 22:20; Juan 14:2, 3; Bugna 5:9, 10.
San-o dapat saulugon ang anibersaryo sang kamatayon ni Jesus? Ginpili ni Jesus ang tion sang Paskua sang ginsaulog niya ini. Ini nga Paskua ginasaulog kada tuig sang mga alagad sang Dios sang una. Sing kapin sa 1,500 ka tuig, ginhimo nila ini kada Nisan 14 sa Hebreo nga kalendaryo agod dumdumon ang talalupangdon nga pagluwas ni Jehova sa iya katawhan. Ginsugo man ni Jesus ang iya mga sumulunod nga saulugon sa sini man nga petsa ang mas daku nga pagluwas nga himuon sang Dios paagi sa iya kamatayon. Gani, ang matuod nga mga sumulunod ni Jesus nagatambong sa Panihapon sang Ginuo kada tuig sa petsa nga nagasanto sa Nisan 14 sa Hebreo nga kalendaryo.
Ginasaulog lang bala nila ini bangod nanamian sila sini nga ritwal? Sing prangka, daw amo gid sina ang rason sang mga nagasaulog sang Eukarista. Nagsiling ang awtor sang salaysay nga ginsambit kaina sa Time nga magasin: “Daw kanami batyagon kon nagapakigbahin ka sa dumaan nga mga ritwal nga ginahimo sang madamo.” Kaangay sa kalabanan nga mga Katoliko karon, luyag sini nga awtor nga ibalik sa Latin ang mga seremonya. Ngaa? Nagsulat sia: “Gusto ko mabatian ang Misa sa lenguahe nga indi ko mahangpan, kay kon Ingles mahangpan ko ang Misa, kag wala ko ini maluyagan.”
Ang mga Saksi ni Jehova, kaupod sa minilyon nga mga interesado, nalipay sa pagsaulog sang Panihapon sang Ginuo sa ila mismo lenguahe bisan diin man sila nagaistar. Nalipay sila nga mahangpan pa gid ang kahulugan kag balor sang kamatayon ni Cristo. Ini nga mga kamatuoran dapat binagbinagon kag hambalan sa bug-os nga tuig. Nahibaluan sang mga Saksi nga ang pagsaulog sang anibersaryo sang kamatayon ni Jesus amo ang labing maayo nga paagi sa pagdumdom sa gugma ni Jehova kag sang iya Anak nga si Jesucristo. Nagabulig ini sa ila sa ‘pagpahayag sang kamatayon sang Ginuo, tubtob nga mag-abot sia.’—1 Corinto 11:26.
[Mga footnote]
^ par. 3 Ini nga seremonya ginatawag man nga Panihapon sang Ginuo, pagtipiktipik sang ostias, pagtipon agod saulugon ang Eukarista, Balaan nga Halad, Balaan nga Serbisyo, Pagpangalawat, kag Misa. Ang tinaga nga “Eukarista” naghalin sa Griego nga tinaga nga eu·kha·ri·sti΄a, nga nagakahulugan sing pagpasalamat.
^ par. 15 Tan-awa man subong halimbawa ang Mateo 13:38; 27:46; Lucas 8:11; Galacia 4:24 sa pagbadbad sang The New English Bible.
[Blurb sa pahina 27]
Ano ang ginhimo ni Jesus sang ginsugdan niya ang may kaangtanan sini nga selebrasyon?
[Piktyur sa pahina 28]
Ginsugdan ni Jesus ang anibersaryo sang iya kamatayon
[Piktyur sa pahina 29]
Pagsaulog sang anibersaryo sang kamatayon ni Jesucristo