“Ang Inaway nga Magadula sang Tanan nga Inaway”
“Ang Inaway nga Magadula sang Tanan nga Inaway”
‘Ginapromisa ko, amo na lang ini ang katapusan nga inaway—ang inaway nga magadula sang tanan nga inaway.’—WOODROW WILSON, PRESIDENTE SANG ESTADOS UNIDOS (1913-21).
AMO gid ini ang ginapaabot nga matabo sang isa ka lider sang kalibutan sang nagahingapos ang Bug-os Kalibutan nga Inaway I, mga 90 ka tuig na ang nagligad. Ang inaway sa bug-os nga kalibutan grabe gid. Amo nga ang mga nagdalaug sa inaway nagapati nga may dayon nga kaayuhan ang ila mga sakripisyo. Apang halos wala masolbar sang mga inaway ang mga problema, ilabi na ang kabangdanan sang pag-ilinaway.
Mga 20 ka tuig sa tapos ginsiling ni Presidente Wilson ining dasudaso nga promisa, ang ikaduha nga bug-os kalibutan nga inaway nagsugod. Mas madamo pa ang nagkalamatay kag nahalitan sa sini nga inaway sangsa Bug-os Kalibutan nga Inaway I. Kay man, nangin eksperto ang mga tawo sa pagpatay sing tigdamo bangod sa bag-o nga mga teknolohiya nga naimbento sa ulot sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I kag II. Sang matapos ang ikaduha nga bug-os kalibutan nga inaway, narealisar sang mga lider sa kalibutan nga may mas malala pa nga inaway nga matabo.
Sang 1945, ang isa ka heneral sang Estados Unidos nga si Douglas MacArthur nagpahayag: “Nahimo na naton ang katapusan nga paagi agod mapauntat ang inaway. Kon indi kita makahimo sing mas maayo kag patas nga pagdumalahan, ang Armagedon amo na ang matabo.”
Si Heneral MacArthur nakahibalo kon ano ang epekto sang duha ka bomba atomika sa Nagasaki kag Hiroshima sadtong katapusan nga mga inadlaw sang ikaduha nga bug-os kalibutan nga inaway. Bangod sining daw indi mahanduraw nga kalaglagan sang duha ka siudad sa Japan, nakapamensar sia sing bag-o nga kahulugan sang tinaga nga “Armagedon”—ang nagahingalayo nga kalaglagan paagi sa nuklear nga mga bomba nga makapapas sang mga tawo sa aton planeta.
Ang posibilidad nga mag-inaway paagi sa nuklear nga mga bomba padayon nga nagapahadlok sa mga tawo. Sang katuigan 1960, ang gamhanan nga mga pungsod naghimo sing estratehiya. Ginkasugtan nila nga puede sila makahimo kag makatipon sing bastante nga mga missile ukon mga paagi sa paggamit sini agod maigo ang ila kontra. Ginagarantiya man sini nga puede sila makabalos kag makalaglag sang 25 porsiento sang pumuluyo kag 50 porsiento sang industriya kag negosyo sang kaaway nga pungsod, bisan sin-o man ang mag-umpisa sang gamo. Diutay lang nga tawo ang nagaugyon nga ini nga estratehiya magapalinong sa kalibutan.
Sa karon, nagadamo pa gid ang nuklear nga mga armas, kag indi maisip ang kadamuon sang nagakapatay sa inaway sa lainlain nga lugar. Ang posibilidad nga mag-inaway paagi sa nuklear nga mga bomba nagapahadlok gihapon sa mga tawo. Bisan handum sang mga tawo nga madula na ang inaway, diutay lang ang nagapati nga paluntaron sang inaway kag iban pa nga estratehiya ang kalinong sa kalibutan.
Apang, ang Biblia nagsiling nga may pinasahi nga inaway nga magadula sang tanan nga inaway. Ginatawag ini nga “Armagedon”—ang tinaga nga ginahangop sang mga tawo subong kalaglagan paagi sa nuklear nga mga bomba. Paano dulaon sang Armagedon ang inaway? Sabton sang masunod nga artikulo ini nga pamangkot.
[Credit Line sang piktyur sa pahina 3]
DTRA Photo
[Credit Line sang piktyur sa pahina 4]
Nagasaki, Japan, 1945: USAF photo
