Kaalam sang Dios Makita sa mga Tinuga

“Apang wala sing bisan sin-o nga nagasiling, ‘Diin bala ang Dios nga akon Magbubuhat, . . . nga nagatudlo sa aton labi pa sa mga sapat sang duta, kag nagapaalam sa aton labi pa sa kapispisan sang kalangitan?’”​—JOB 35:10, 11.

ANG mga pispis may dalayawon nga mga ikasarang. Ang ila ikasarang sa paglupad luyag gid ilugon sang mga desinyador sang eroplano. Ang pila ka sahi sang pispis nagalupad sing linibo ka kilometro patabok sa kadagatan, kag wala sila nagatalang sa ila hulugpaan bisan pa wala sing palatandaan sa kadagatan nga ila ginaagyan.

Ang isa pa ka ikasarang sang mga pispis nga nagapakita sang kaalam sang Manunuga amo ang ila ikasarang sa pagkomunikar paagi sa ila paghuni kag pag-amba. Binagbinaga ang pila ka halimbawa.

Pag-istoryahanay sang mga Pispis

Ang pila ka sahi sang pispis nagaistoryahanay na bisan wala pa ini magbuto. Halimbawa, ang pitaw mangitlog sing walo, nga tig-isa ka itlog kada adlaw. Ibutang ta nga ang piso sa sulod sang itlog magatubo sa palareho nga kadasigon. Ang una nga itlog mahimo magbuto pagligad sing walo ka adlaw. Kon matabo ini mabudlayan ang munga sa pag-atipan sang nauna nga nagbuto, bangod kinahanglan lumluman pa niya ang iban nga itlog nga wala pa magbuto. Sa baylo, ang walo ka itlog sang pitaw mabuto tanan sa sulod lamang sang anom ka oras pagligad sang paglumlom sini. Paano ini matabo? Ang panguna nga rason suno sa mga manugpanalawsaw, amo nga ang wala pa magbuto nga mga piso nagaistoryahanay kon san-o sila magua.

Kon magdaku na ang mga pispis, masami nga ang sulog amo ang nagaamba. Ginahimo ini sang sulog sa tion sang pagpangupa agod ipahibalo ang iya teritoryo ukon agod mangganyat sing mga munga. Ang kada isa sa linibo ka sahi sang mga pispis may kaugalingon nga lenguahe, kag nagabulig ini sa mga munga agod makilala ang sulog nga pareho sa ila sahi.

 Halos sa kaagahon kag kahapunon lang nagaamba ang mga pispis. Ngaa? Bangod indi mabaskog ang hangin kag malinong sa sini nga mga tion. Nadiskobrehan sang mga manugpanalawsaw nga mabatian sing tuman kaathag ang pag-amba sang mga pispis sa aga kag sa gab-i sangsa tungang adlaw.

Sa masami ang mga sulog amo ang nagaamba, apang ang mga munga kag mga sulog lunsay makahimo sing lainlain nga huni, kag ang kada huni sini may lainlain man nga kahulugan. Halimbawa, ang chaffinch nga mga pispis makahimo sing siam ka sahi sang huni. Lain ang iya huni kon may katalagman sa kahawaan, halimbawa kon may nagapangdagit nga pispis, kag lain naman kon may katalagman sa ubos.

Isa ka Superyor nga Regalo

Dalayawon gid ang kinaugali nga kaalam sang mga pispis. Apang kon tuhoy sa ikasarang sa pagpakigkomunikar, labing dalayawon ang ikasarang sang mga tawo. Gintuga sang Dios ang mga tawo nga maalam “labi pa sa kapispisan sang kalangitan,” siling sang Job 35:11. Ang labing dalayawon amo ang ikasarang sang tawo nga ipabutyag ang mabudlay nga mga ideya paagi sa paghambal ukon pagsenyas.

Indi kaangay sang iban nga mga tinuga, ang mga lapsag may ikasarang sa pagtuon sing mga lenguahe. Ang balasahon sa Internet nga American Scientist nagsiling: “Ang diutay nga mga bata makatuon sing lenguahe bisan indi sila pag-istoryahon sang ila mga ginikanan; ang bungol nga mga bata nagaimbento pa gani sang ila kaugalingon nga lenguahe paagi sa pagsenyas kon wala sila ginatudluan sini sa ila balay.”

Ang ikasarang sa pagpaalinton sang aton panghunahuna kag balatyagon paagi sa paghambal ukon pagsenyas isa gid ka dalayawon nga regalo gikan sa Dios. Apang ang labing malahalon nga regalo sang Dios sa tawo amo ang ikasarang sa pagpakigkomunikar sa Iya paagi sa pangamuyo. Sa katunayan, ginaagda kita ni Jehova nga Dios nga magsugilanon sa iya. Nagsiling ang Pulong sang Dios ang Biblia: “Indi kamo magkabalaka sa bisan ano nga butang, kundi sa tanan nga butang paagi sa pangamuyo kag pag-ampo nga may pagpasalamat ipahibalo sa Dios ang inyo mga pangabay.”​—Filipos 4:6.

Kon may mabug-at kita nga problema, luyag ni Jehova nga matigayon naton ang kaalam nga narekord sa Biblia. Buligan man niya kita nga mahibaluan kon paano maaplikar ang laygay gikan sa sini. Nagsiling ang manunulat sang Biblia nga si Santiago: “Kon may isa sa inyo nga kulang sang kaalam, padayon sia nga magpangayo sa Dios, kay maalwan Sia nga nagahatag sa tanan kag wala nagapangita sang sayop; kag ihatag ini sa iya.”​—Santiago 1:5.

Ano ang Epekto Sini sa Imo

Ano ang epekto sa imo kon mabatian mo ang matahom nga ambahanon sang pispis ukon ang diutay nga bata nga nagatuon sa paghambal? Mahantop mo bala ang kaalam sang Dios sa iya mga gintuga?

Sang napamalandungan ni salmista David kon paano sia ginhimo sang Dios, napahulag sia sa pagsiling tuhoy sa Dios: “Magapasalamat ako sa imo, kay ginhimo ako sing makahalangawa kag makatilingala. Makatilingala ang imo binuhatan! Ang akon kalag nakakilala sing maayo sini.” (Salmo 139:14) Samtang mainapresyahon mo nga ginausisa ang kaalam sang Dios nga makita sa iya mga tinuga, magalig-on ang imo pagtuo sa iya ikasarang sa pag-aman sa imo sing maayo nga panuytoy.

[Blurb sa pahina 5]

Ang ikasarang sa paghambal isa ka regalo gikan sa Dios

[Credit Line sang piktyur sa pahina 4]

© Dayton Wild/​Visuals Unlimited