Ang Dios Nangin Maluluy-on sa Akon

Panugiron ni Bolfenk Moc̆nik

“Magpakabakod ka.” Ini ang malig-on nga nasiling ni Nanay samtang ginahakos niya ako. Ginkuha ako sang mga soldado kag nian gindala sa hukmanan. Ginpamatbatan ako nga mabilanggo sing lima ka tuig. Ayhan ang kalabanan nga yara sa sini nga kahimtangan mahimo magbatyag nga wala na sing paglaum. Apang sa pagkamatuod, kalmado lang ako. Ipaathag ko kon ngaa.

ANG mga hitabo nga ginlaragway sa ibabaw natabo sang 1952 sa Slovenia. * Apang luyag ko isugid sa inyo ang mga hitabo mga duha ka dekada antes sini, sang tuig 1930. Sa sina nga tuig naghiwat ang mga Estudyante sang Biblia, nga amo anay ang pagtawag sa mga Saksi ni Jehova, sing nahauna nga grupo nga pagbawtismo sa amon pungsod. Nalakip sa sini nga pagpabawtismo ang akon mga ginikanan nga sanday Berta kag Franz Moc̆nik. Anom pa lang ako ka tuig sadto kag si Majda, ang manghod ko nga babayi, apat ka tuig. Ang amon balay sa siudad sang Maribor amo ang sentro sang Cristianong mga hilikuton.

Sang 1933, naggahom si Adolf Hitler sa Alemanya kag ginhingabot niya ang mga Saksi. Madamo nga mga Saksi sa Alemanya ang nagsaylo sa Yugoslavia agod magbulig sa hilikuton nga pagbantala. Nalipay gid ang akon mga ginikanan kon magbisita ining matutom nga mga kauturan. Indi ko gid malimtan si Martin Poetzinger sang nagbisita sia sa balay, nga sang ulihi napriso sia sang siam ka tuig sa kampo konsentrasyon sang mga Nazi. Sang ulihi nag-alagad sia bilang miembro sang Nagadumala nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova sang 1977 tubtob napatay sia sang 1988.

Kon nagabisita sa amon si Nong Martin, nagatulog sia sa akon katre, samtang ako kag ang akon manghod nagatulog upod sa amon mga ginikanan. May gamay sia nga insiklopedia nga nakapainteres gid sa akon. Nanamian gid ako magtuki sang mga pahina sa sini nga libro.

Ang Tion sang Mabaskog nga mga Pagtilaw

Sang 1936, samtang nagabaskog pa gid ang paggahom ni Hitler, nagtambong ang akon mga ginikanan sa isa ka importante nga internasyonal nga kombension sa Lucerne, Switzerland. Bangod manami ang tingog ni Tatay, sia ang ginpili nga maghimo sang mga rekording sang mga sermon sa Biblia sa amo nga okasyon, kag sang ulihi ginpatokar ini sa mga tagbalay sa bug-os nga Slovenia. Wala madugay sa tapos sadtong di-malipatan nga kombension, mabaskog nga ginhingabot ang mga Saksi sa Europa. Madamo ang nag-antos kag napatay sa mga kampo konsentrasyon sang Nazi.

Sang Septiembre 1939, nagsugod ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, kag sang Abril 1941, nasakop  sang tropa sang mga Aleman ang pila ka bahin sang Yugoslavia. Ginpasira ang mga eskwelahan sa Slovenia. Kon yara sa publiko, ginadumilian man kami sa paghambal sang amon lenguahe. Bangod nagpabilin nga wala sing may nadampigan ang mga Saksi ni Jehova sa bisan anong pulitikal nga mga pagpinuyas, wala sila nag-entra sa inaway. * Bilang resulta, madamo ang ginpangdakop kag ang pila sa ila ginpamatay, nalakip sa sini ang bataon nga lalaki nga kilala gid nakon nga si Franc Drozg. Ginpatay sila sang mga Nazi paagi sa firing squad, mga nobenta metros ang kalayuon sa amon balay. Mahanduraw ko pa si Nanay nga ginatabunan sang tela ang iya mga dulunggan agod indi niya mabatian ang linupok. Ang ulihi nga mga tinaga sa sulat ni Franc para sa iya suod nga abyan amo nga, “Kit-anay na lang kita sa Ginharian sang Dios.”

Ang Dalanon nga Ginhinulsulan Ko Gid

Disinuebe anyos ako sadto. Bisan nga ginadayaw ko ang mabakod nga tindog ni Franc, nahadlok ako nga basi patyon man nila ako. Mahuyang ang akon pagtuo, kag wala ako sing suod nga kaangtanan kay Jehova nga Dios. Nian, ginpatawag ako nga mangin soldado. Mas mabaskog ang akon kahadlok sangsa akon pagtuo amo nga nangin soldado ako.

Ginpadala ako sa pagpakig-away sa mga Ruso. Wala madugay nakita ko nga nagakalamatay ang akon mga kaupdanan. Makasiligni kag mapintas ang amo nga inaway. Ginatublag gid ako sang akon konsiensia. Nakitluoy ako kay Jehova nga patawaron niya ako kag hatagan sang kabakod nga himuon kon ano ang husto. Sang mabaskog kami nga ginsalakay, ang akon mga kaupdanan nagsalangisag, kag nangin kahigayunan ini para sa akon nga makapalagyo.

Nahibaluan ko nga kon madakpan ako, patyon gid nila ako. Sa masunod nga pito ka bulan, madamo ako sing ginpanaguan. Nakapadala pa gani ako sing postcard kay Majda nga nagasiling: “Ginbiyaan ko na ang akon agalon, kag karon magaalagad na ako sa tuhay naman nga agalon.” Buot ko ipahangop nga luyag ko na mag-alagad sa Dios karon, apang nadugayan pa antes ko ginhimo ini.

Sang Agosto 1945, mga tatlo ka bulan sa tapos magsungka ang Alemanya sa ila kaaway, nakabalik ako sa Maribor. Talalupangdon nga tanan kami, si Tatay, si Nanay, kag ang akon manghod nakalampuwas sa sining makakulugmat nga inaway. Apang, sa amo nga tion, mga Komunista na ang nagagahom, kag ginahingabot man nila ang mga Saksi ni Jehova. Ang pagbantala nga hilikuton opisyal nga gindumilian, apang nagpadayon gihapon ang mga Saksi sa pagbantala sing patago.

Sang Pebrero 1947, tatlo ka matutom nga mga Saksi, sanday Rudolf Kalle, Dus̆an Mikić, kag si Edmund Stropnik, ginpamatbatan sing kamatayon. Apang sang ulihi, ginpanubo ang ila sentensia pakadto sa 20 ka tuig nga pagkabilanggo. Maid-id nga ginbalita sang media ini nga mga hitabo amo nga madamo ang nakahibalo sang indi makatarunganon nga pagtratar sa mga Saksi. Sang nabasahan ko yadtong mga balita, daw ginakumos ang akon dughan. Nakahibalo na ako kon ano ang dapat ko himuon.

Nakatigayon Ako sing Espirituwal nga Kabakod

Nahibaluan ko nga dapat ako manindugan sa kamatuoran sang Biblia, gani nangin makugi ako sa amon patago nga pagbantala. Bangod sang maukod nga pagbasa sang Biblia, nakatigayon ako sing espirituwal nga kusog agod untatan ang akon di-matinlo nga paggawi, kaangay sang paggamit sang tabako.

Bilang simbulo sang akon dedikasyon sa Dios, nagpabawtismo ako sang 1951, kag ginpadayon ko  ang kabuhi nga ginbiyaan ko mga isa na ka dekada ang nagligad. Napamatud-an ko ang pagkatutom, pagkamainunungon, kag ang wala nagaugdaw nga gugma ni Jehova bilang isa ka matuod nga Amay. Bisan pa nakahimo ako sang indi maayo nga mga desisyon subong isa ka pamatan-on, natandog gid ako sa pasalig sang Biblia nga ang Dios mapinatawaron. Subong mahigugmaon nga Amay, padayon nga ginabuyok ako sang Dios paagi sa “gapus sang gugma.”​—Oseas 11:4.

Sadtong mabudlay nga mga tinion, nagahiwat kami sang Cristianong mga miting sing patago sa nagkalainlain nga mga balay sang mga Saksi, kag nagapadayon kami sa pagbantala sa di-pormal nga paagi. Wala gani maisahan ka tuig sa tapos sang akon pagpabawtismo, gindakop ako. Nagkit-anay pa kami ni Nanay antes sang pagbista sa akon. Subong sang ginsambit sa panugod sining sugilanon, ginhakos niya ako kag ginpalig-on: “Magpakabakod ka.” Sang ginbasa ang sentensia sa akon nga lima ka tuig nga pagkabilanggo, nagpabilin ako nga kalmado kag malig-on.

Ginbutang ako sa isa ka gamay nga prisuhan upod sa tatlo pa ka priso, amo nga may kahigayunan ako nga masugid sa ila ang mga kamatuoran sa Biblia nga wala nila kuntani mabatian. Bisan wala ako sing Biblia ukon mga literatura sa Biblia, nalipay ako kay madumduman ko pa ang mga kasulatan kag ang mga paathag sa sini bangod sa akon maukod nga personal nga pagtuon sang Biblia. Sulitsulit ko nga ginahambal sa akon mga kaupdanan nga kon kinahanglan ako mabilanggo sing lima ka tuig, buligan ako ni Jehova agod masarangan ko ini. Apang, mahimo nga pagguaon niya ako sing mas temprano. Nangatarungan ako sa ila, kon himuon niya ini, sin-o abi ang makapugong?

Pag-alagad nga may Diutay nga Kahilwayan

Sang Nobiembre 1953, naghatag sing amnestiya ang gobierno; ginhilway ang tanan nga mga Saksi ni Jehova nga napriso. Nahibaluan ko man nga duha na ka bulan nga gindula ang pagdumili sa hilikuton nga pagbantala. Gin-organisar namon sa gilayon ang mga kongregasyon kag ang pagbantala nga hilikuton. Nakakita kami sing tilipunan sa idalom sang isa ka bilding sa sentro sang Maribor. Nagbutang kami sing karatula sa dingding nga mabasa: “Mga Saksi ni Jehova​—Kongregasyon sang Maribor.” Ang kalipay nga maalagad si Jehova nga may kahilwayan, nagpuno sang amon mga tagipusuon sing tudok nga apresasyon.

Sa maaga nga bahin sang 1961, nagpayunir ako, ukon nagbantala sing bug-os tion. Mga anom ka bulan sang ulihi, ginhingyo ako nga magtrabaho sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Yugoslavia. Nahamtang ini sa Zagreb, Croatia. Ini nga sanga may isa ka gamay nga kuarto nga may tatlo ka katapo. Ang mga masigka-Cristiano nga nagaistar sa malapit nagakadto kon aga agod magbulig sa paghanda kag pag-imprinta sang magasin nga Ang Lalantawan sa lokal nga mga lenguahe.

Ang mga Saksi nga babayi nga nagaistar malapit diri nagabulig man sa mga trabaho. Nalakip sa ila mga obra amo ang pagtahi sang mga pahina sang mga magasin. Madamo ako sing trabaho, proofreader, manugbadbad, mensahero, kag nagatipon sang mga rekord.

Bag-o nga Asaynment

Sang 1964, nag-alagad ako bilang nagalakbay nga manugtatap, nagabisita ako sing regular sa pila ka mga kongregasyon sang mga Saksi agod pabakuron ang ila pagtuo. Ginapakabahandi ko gid ini nga hilikuton. Sa masami, nagalakbay ako sa mga kongregasyon paagi sa bus ukon sa tren. Agod makadtuan ko ang mga Saksi sa magagmay nga mga minuro, masami nga nagabisikleta ako ukon ginalakat lang ini, nga kon kaisa asta sa bukobuko ang lunang.

Kon kaisa may makahalam-ot man kami nga mga eksperiensia. Isa ka bes, sang gin-upod ako sang isa ka Cristianong utod nga lalaki pakadto sa isa ka kongregasyon, nagsakay kami sa kalesa. Sang nagtumbo ang kalesa bangod sang batsihon nga dalan, ang isa ka rueda sini nagtabog. Nagkalahulog kami sa dalan. Samtang nagapungko sa duta kag nagatulok sa kabayo, nagbalikid ini sa amon nga daw natingala. Bisan tinuig na ang nagligad, kon madumduman gani namon ini, nagakadlaw gihapon kami. Ang matuodtuod nga gugma nga ginpakita sining hamili nga mga abyan, isa ka kalipay nga akon gid ginapakabahandi.

Sa banwa sang Novi Sad, nakilala ko si Marika, isa man ka payunir. Ang iya gugma sa kamatuoran sang Biblia kag katutom sa pagbantala amo gid ang nanamian ko sa iya amo nga luyag ko sia pangasaw-on. Sa tapos sang amon kasal, ginsugdan namon ang pag-alagad sa mga kongregasyon sa paglakbay nga hilikuton.

 Nagbatas man ang akon pamilya sang mga kabudlayan sa panahon sang pagdumili. Butig nga ginsumbong si Tatay nga nagabulig sa mga kaaway sa panahon sang giyera amo nga ginpahalin sia sa obrahan. Naluyahan sang buot si Tatay bangod wala sia nagmadinalag-on sa iya malawig nga pagtinguha nga makabalik sa obra. Sa pila ka tion, nagluya ang pagtuo ni Tatay, apang nakapanumbalik sia antes mapatay. Matutom sia sa ila kongregasyon tubtob sang napatay sia sang 1984. Ang akon mapainubuson kag matutom nga iloy una nga nagtaliwan sang 1965. Si Majda nagaalagad gihapon sa kongregasyon sang Maribor.

Ang Amon Ministeryo sa Austria

Sang 1972, nakabaton kami ni Marika sing imbitasyon nga magkadto sa Austria agod magbantala didto sa mga pangayaw nga mga trabahador nga naghalin sa Yugoslavia. Sang nag-abot kami sa Vienna, ang kapital, wala gid kami sing ideya nga amo na gali ini ang amon permanente nga asaynment. Amat-amat nga nagdamo sa Austria ang mga kongregasyon kag mga grupo sang mga lenguahe nga ginagamit sa Yugoslavia.

Sang ulihi, nag-alagad ako diri bilang nagalakbay nga manugtatap, ginabisita ko ang nagadamo nga mga kongregasyon kag mga grupo sa bug-os nga pungsod. Sang ulihi, ginhingyo kami nga pasangkaron pa gid ang amon teritoryo tubtob sa Alemanya kag Switzerland, sa diin may katulad man sadto nga mga kongregasyon. Nakabulig man ako sa pag-organisar sang madamo nga mga asambleya kag mga kombension sa sini nga mga pungsod.

Kon kaisa, ining dalagku nga mga kombension ginabisitahan sang mga miembro sang Nagadumala nga Hubon, kag didto kami liwat nagkitaay ni Martin Poetzinger. Ginhinumdom namon ang mga hitabo mga 40 ka tuig na ang nagligad sang pirme sia nagabisita sa amon balay. Ginpamangkot ko sia, “Nadumduman mo pa bala nga nanamian gid ako anay magbasa sang imo gamay nga insiklopedia?”

“Dali lang,” siling niya samtang nagua sia sa kuarto. Nagbalik sia nga ginabitbit ang libro kag gindaho ini sa akon. “Batuna ini subong regalo sang isa ka abyan,” siling niya. Ini nga libro isa gihapon ka hamili nga bahin sang akon librarya.

May Problema sa Kapagros Apang Aktibo sa Gihapon

Nasayasat sang 1983 nga may kanser ako. Wala madugay, ginsilingan ako nga malala na ang akon kondisyon. Makalalapyo gid ini nga tion, ilabi na gid kay Marika, apang bangod sa iya mahigugmaon nga pagtatap kag sa praktikal nga bulig sang madamo nga mga Cristianong kauturan, malipayon gihapon kag mapuslanon ang akon kabuhi.

Nagpadayon kami ni Marika sa bug-os tion nga ministeryo sa Vienna. Masami nga nagakadto ako sa pasilidad sang sanga kon aga para sa pagbadbad nga hilikuton, kag si Marika naman makugi nga nagabantala sa siudad. Nalipay gid ako samtang ginatan-aw ang pag-uswag sang magagmay nga mga grupo sang nagsaylo nga mga taga-Yugoslavia diri sa Austria nga nangin mga Saksi, kag kapin na sila karon sa 1,300. Pribilehiyo namon ni Marika nga mabuligan ang madamo sa ila nga makatuon sang kamatuoran sa Biblia.

Sining karon lang, nakapribilehiyo man ako nga makapakigbahin sa programa sang dedikasyon sang bag-o nga pasilidad sang sanga talatapan sa anay republika sang Yugoslavia, isa sa Croatia sang 1999 kag isa pa sa Slovenia sang 2006. Isa ako sa mga madugay na nga nagaalagad nga nagsugid sang mga eksperiensia sang pagsugod sang pagbantala nga hilikuton sa sini nga mga pungsod mga 70 ka tuig na ang nagligad.

Matuod gid nga si Jehova isa ka mahigugmaon nga Amay kag handa magpatawad sang aton mga kapaslawan kag sala. Mapinasalamaton gid ako nga indi ang mga kasaypanan ko ang iya ginatandaan! (Salmo 130:3) Matuod gid nga nangin maayo kag maluluy-on sia sa akon. *

[Mga footnote]

[Piktyur sa pahina 27]

Halin sa wala pa tuo: Ang akon mga ginikanan, si Berta kag Franz Moc̆nik, si Majda, kag ako, sa Maribor, Slovenia, sang katuigan 1940

[Piktyur sa pahina 29]

Upod sa akon asawa nga si Marika