Kon Paano Ako Nabuligan sang Akon Pagtuo nga Maatubang ang mga Trahedya

Panugiron ni Soledad Castillo

Pila ka beses sa akon kabuhi nga daw indi ko na maagwanta ang kasubo​—apang nalampuwasan ko ini. Sang 34 anyos ako, napatay ang akon pinalangga nga bana. Anom ka tuig sang ulihi, napatay man ang akon amay. Pagligad sang walo ka bulan nga napatay si Tatay, natukiban ko nga may malubha nga balatian ang akon bugtong nga anak nga lalaki.

SOLEDAD ang akon ngalan, nga nagakahulugan sing “Kasubo.” Bisan amo sini ang kahulugan sang akon ngalan, wala ko mabatyagan nga nagaisahanon lamang. Sang nag-abot ang mga trahedya sa akon kabuhi, nagapati ako nga si Jehova nga Dios wala nagbiya sa akon, nga ‘nagauyat sa akon kamot kag nagatabang sa akon agod indi ako mahadlok.’ (Isaias 41:13) Tuguti ninyo ako sa pagsaysay kon paano ko nalampuwasan ang mga trahedya sa akon kabuhi kag kon paano ini nagpasuod pa gid sa akon kay Jehova nga Dios.

Malipayon Bisan May Diutay nga Problema

Natawo ako sa Barcelona, sa Espanya, sang Mayo 3, 1961, kag bugtong ako nga anak sang akon mga ginikanan nga sanday José kag Soledad. Sang siam ka tuig ako, natun-an ni Nanay ang kamatuoran sang Pulong sang Dios. May mga pamangkot sia parte sa relihion, apang indi sia kumbinsido sa paathag sang iya simbahan. Isa ka adlaw, may duha ka Saksi ni Jehova nga nagduaw sa iya sa balay, kag ang tanan niya nga pamangkot ginsabat sang mga Saksi gikan sa Biblia. Nagpasugot sia dayon nga magtuon sang Biblia.

Wala madugay, nabawtismuhan si Nanay subong isa ka Saksi ni Jehova, kag pila ka tuig sang ulihi, nangin Saksi man si Tatay. Si Manang Eliana nga nagtudlo sang Biblia kay Nanay nakamutik sang ulihi nga interesado gid ako sa Pulong sang Dios. Bisan bata pa ako, nagpanugda si Manang Eliana nga puede na ako magtuon sang Biblia. Bangod sa bulig ni Manang Eliana kag sa pagpalig-on ni Nanay, nabawtismuhan ako sa edad nga 13.

Sang tin-edyer ako, nagapangamuyo ako pirme kay Jehova, labi na gid kon may himuon ako nga desisyon. Matuod, diutay lang ang problema ko sang tin-edyer pa ako. Sa amon kongregasyon, madamo ako sing abyan, kag suod ako sa akon mga ginikanan. Sang 1982, ginpamana ko si Felipe, isa ka Saksi nga may pareho ko man nga tulumuron sa pagsimba kay Jehova.

Pagpadaku sa Amon Bata nga Nagahigugma kay Jehova

Pagligad sang lima ka tuig, ginbun-ag ko ang isa ka matahom nga lapsag nga lalaki, kag ginngalanan namon sia nga Saúl. Nalipay gid kami ni Felipe kay may bata na kami. Luyag gid namon nga magdaku si Saúl nga mapagros kag mabuot nga bata nga nagahigugma sa Dios. Ginhatagan gid namon sing panahon si Saúl, ginaistorya namon  sia parte kay Jehova, nagakaon kami nga magkaupod, ginadala namon sia sa parke, kag nagahampang kami upod sa iya. Nalipay si Saúl mag-upod kay Felipe sa pagsugid sang kamatuoran sang Biblia sa iban nga tawo, kag bisan bata pa sia, ginapaentra na sia ni Felipe sa pagwali. Ginatudluan sia nga tum-ukon ang doorbell kag ihatag sa mga tawo ang gamay nga balasahon parte sa Biblia.

May maayo gid nga resulta kay Saúl ang amon pagpalangga kag paghanas sa iya. Sang anom na ka tuig ang iya edad, pirme sia nagaupod sa amon sa pagwali. Nawili sia mamati sa mga sugilanon parte sa Biblia, kag ginakakunyagan niya ang amon pagtuon sa Biblia subong pamilya. Sang ulihi, sang nag-eskwela na sia, ang iya natun-an sa Biblia nagbulig sa iya nga makahimo sing gamay nga mga desisyon.

Apang, sang pito ka tuig na si Saúl, gulpi lang nagbag-o ang kahimtangan sang amon pamilya. Si Felipe nagbalatian sing impeksion sa baga. Onse ka bulan nga gin-antos niya ang balatian. Indi na sia makatrabaho kag nagahigda na lang. Kag sa edad nga 36, napatay ang akon bana.

Kon madumduman ko gani yadtong mabudlay nga tuig, nagahibi gihapon ako. Nakita ko ang amat-amat nga pagluya sang akon bana bangod sang balatian, kag wala na ako sing mahimo. Apang sa pihak sini tanan, pirme ko ginapalig-on si Felipe, bisan pa nabatyagan ko nga naalimunaw na ang mga handum kag mga plano ko sa amon pamilya. Ginabasa ko sa iya ang mga artikulo nga pasad sa Biblia, kag amo ini ang nagapabakod sa amon kon indi kami makatambong sa Cristiano nga pagtilipon. Sang napatay sia, pamatyag ko daw wala na sing pulos ang akon kabuhi.

Apang, si Jehova nag-alay-ay sa akon. Pirme ko ginapangayo sa iya ang iya balaan nga espiritu. Ginapasalamatan ko sia bangod sang malipayon nga mga tinuig sang pag-updanay namon ni Felipe, kag sa paglaum nga makita ko sia liwat sa pagkabanhaw. Nangabay ako sa Dios nga buligan ako nga magmalipayon paagi sa handumanan sang maayo nga pag-updanay namon sang akon bana. Ginpangabay ko man sia nga hatagan ako sing kaalam sa pagpadaku sang amon bata nga mangin matuod nga Cristiano. Gani, wala sapayan sang grabe nga kasulub-on, nalugpayan ako.

Daku man ang nabulig sa akon ni Tatay kag ni Nanay kag sang mga kauturan sa kongregasyon. Pero kinahanglan ko gihapon ukuran ang pagtuon sang Biblia upod kay Saúl, kag ang pagtudlo sa iya kon paano alagaron si Jehova. Ang akon amo sadto nagtanyag sa akon sing maayo nga trabaho sa opisina, pero ginpili ko ang trabaho nga pagpaninlo agod may daku ako nga tion para kay Saúl, kag makaupod ko sia kada buhi niya sa eskwelahan.

Gintudluan ako sang isa ka bersikulo sa Biblia nga importante gid nga hanason si Saúl nga mangin diosnon: “Hanasa ang bata sa dalanon nga dapat niya paglaktan, kag bisan tigulang na sia indi sia magtalikod sa sini.” (Hulubaton 22:6) Nangin inspirasyon ko ini nga bersikulo, nga kon diparahon ko gid ang pagtudlo sang diosnon nga mga butang kay Saúl, pakamaayuhon ako ni Jehova nga Dios. Agod mahatagan ko sing tion ang akon bata, wala ko ginbaton ang pila ka trabaho, kay anhon ko man ang manggad kon indi ko man matudluan sing maayo ang akon bata.

Sang 14 anyos na si Saúl, napatay si Tatay. Grabe gid ang epekto kay Saúl sang mapatay si lolo niya,  bangod nabatyagan niya liwat ang tanan nga kasakit nga nabatyagan niya sang napatay ang iya amay. Si Tatay isa gid ka maayo nga halimbawa sa paghigugma kay Jehova. Sang napatay si Tatay, nagsiling si Saúl nga sia na lang ang maatipan sa akon kag kay lola niya kay sia na lang ang nabilin nga lalaki sa amon pamilya.

Pagbato sa Leukemia

Pagligad sang walo ka bulan nga napatay si Tatay, ginsilingan ako sang amon doktor nga dal-on ko si Saúl sa ospital bangod pirme lang sia ginakapoy. Pagkatapos sang pila ka pagsayasat, ginsilingan ako sang mga doktor nga may leukemia si Saúl. *

Sa sulod sang duha ka tuig kag tunga, pakadto pakari kami ni Saúl sa ospital sa paglaum nga mabulong ang iya kanser kag agod ma-chemotherapy sia nga amo ang paagi sang mga doktor agod mabatuan ang kanser. Ang una nga anom ka bulan nga pagpabulong nagpahaganhagan sang iya balatian, nga nagdugay man sing 18 ka bulan. Apang naglukmat ang kanser, kag gin-chemotherapy liwat sing makadali si Saúl. Bangod sini, nagluya gid ang iya lawas. Naghaganhagan man ang kanser, pero wala man magdugay, kag indi na masarangan ni Saúl ang ikatlo nga hugna sang chemotherapy. Gindedikar ni Saúl ang iya kabuhi sa Dios kag ginpabutyag niya ang iya handum nga mangin isa ka bawtismado nga Saksi ni Jehova, apang napatay sia pag-edad niya sing 17.

Pirme ginarekomendar sang mga doktor ang pagpatughong sing dugo agod mapahaganhagan ang makapaluya nga epekto sang chemotherapy. Siempre, indi mabulong sang pagpatughong sing dugo ang balatian. Sang nasayasat sang mga doktor ang leukemia, ginpaathag namon ni Saúl nga indi namon pagbatunon ang pagpatughong sing dugo, kay luyag namon tumanon ang sugo ni Jehova nga “maglikaw . . . sa dugo.” (Binuhatan 15:19, 20) Bisan wala ako sa tupad niya, pila ka beses nga ginakumbinsi ni Saúl ang mga doktor nga indi sia pagtughungan sing dugo. (Tan-awa ang kahon sa pahina 31.)

Nakahinakop sang ulihi ang mga doktor nga si Saúl isa ka hamtong nga menor de edad nga nakahangop sing maayo kon ano ang matabo sa iya bangod sang iya balatian. Ginkasugtan nila nga respetuhon ang amon panindugan kag gintanyagan kami sing pagbulong nga wala sing dugo bisan pa may nagakumbinsi gihapon sa amon nga bag-uhon ang amon desisyon. Nalipay gid ako kay Saúl sang ginapaathag niya sa mga doktor ang iya panindugan. Maathag gid nga may suod sia nga kaangtanan kay Jehova.

Sang tingadlaw, sang una namon nahibaluan ang balatian ni Saúl, ang libro nga Mangin Suod kay Jehova ginpagua sa daku nga pagtilipon sang mga Saksi sa Barcelona. Daku gid ang nabulig sa amon sini nga libro para makapabilin kami nga mabakod sa pag-atubang sa mga kabudlayan. Sang didto kami sa ospital, ginabasa namon ini nga libro. Sang maeksperiensiahan namon ang madamo nga kabudlayan, ginadumdom namon pirme ang amon nabasahan, kag nakabulig ini sa amon nga makabatas. Isa sa sini amo ang pinasahi nga epekto sa amon sang bersikulo sa Biblia nga Isaias 41:13, nga makita sa introduksion sang libro. Nagsiling ini: “Ako, si Jehova nga imo Dios, nagauyat sang imo kamot nga tuo, ang Isa nga nagasiling sa imo, ‘Dili magkahadlok. Ako gid magatabang sa imo.’”

Natandog ang Iban sa Pagtuo ni Saúl

Si Saúl makahibalo magdesisyon kag positibo, amo nga nagdayaw gid sa iya ang mga doktor kag nars sang Vall d’Hebrón Hospital. Palangga sia sang tanan nga nagaatipan sa iya. Ang doktor sa dugo nga nagaatipan sang mga pasyente nga may kanser, nakaatipan na sang iban nga kabataan nga Saksi nga may balatian nga leukemia, kag ginrespeto gid niya sila. Nadumduman niya kon daw ano ka desidido si Saúl nga apinan ang iya pagpati, ang kaisog niya sa pag-atubang sa kamatayon, kag ang iya malipayon nga pagtamod sa  kabuhi. Ang grupo sang mga nars nagsiling kay Saúl nga sia ang pinakamaayo nga pasyente nga ila naatipan sa sina nga ward sang ospital. Nagsiling sila nga wala nagareklamo si Saúl kag masinadyahon gihapon​—bisan pa sang dali na lang sia mapatay.

Nagsiling sa akon ang isa ka doktor nga madamo nga kabataan nga may malubha nga balatian sa sini nga pangidaron ang masami nga palaaway sa mga doktor kag sa ila ginikanan bangod indi maayo ang ila pamatyag kag naugot sila. Apang siling niya, wala ini ginhimo ni Saúl. Nagdayaw sia kay kalmado kag positibo katama si Saúl. Isa ini ka kahigayunan para sa amon ni Saúl nga sugiran sia sang amon natun-an sa Biblia.

Bisan indi direkta, nadumduman ko kon paano ginbuligan ni Saúl ang isa ka Saksi sa amon kongregasyon. Mga anom ka tuig nga ginaatake sia sang depresyon, kag wala makapaayo sa iya ang iya pagpabulong. Pila man ka gab-i nga ginbantayan niya si Saúl sa ospital. Nagsiling sia nga nagdayaw gid sia sa panimuot ni Saúl bisan may leukemia ini. Natalupangdan niya nga bisan ginakapoy na si Saúl, ginapabakod gihapon niya ang bisan sin-o nga nagbisita sa iya. “Ginpabakod ako ni Saúl nga batuan ang akon depresyon,” siling niya.

Tatlo ka tuig na ang nagligad sugod sang napatay si Saúl. Matuod, nasakitan gihapon ako. Kon sa akon lang, indi ako mabakod, pero ang Dios naghatag sa akon sing “gahom nga labaw sa kinaandan.” (2 Corinto 4:7) Nakita ko nga bisan ang mabudlay kag masakit nga mga eksperiensia mahimo gihapon makahatag sing positibo nga epekto. Bangod natun-an ko nga batason ang kamatayon sang akon bana, amay, kag anak, nangin mahapos pa gid sa akon nga mangin mabinuligon kag mahinangpanon sa pag-antos sang iban. Labaw sa tanan, nakabulig ini sa akon nga magsuod pa gid kay Jehova. Masarangan ko atubangon ang palaabuton nga wala sing kahadlok bangod ginabuligan ako gihapon sang akon langitnon nga Amay. Padayon niya nga ginauyatan ang akon kamot.

[Footnote]

[Kahon/​Piktyur sa pahina 31]

NAPAMANGKOT MO BALA?

Siguro nabatian mo na nga ang mga Saksi ni Jehova wala nagapatughong sing dugo. Napamangkot mo na bala kon ngaa?

Ini nga panindugan nga pasad sa Biblia masami nga wala nahangpan sang iban. Kon kaisa, nagasiling ang mga tawo nga ang mga Saksi ni Jehova wala nagapabulong, ukon wala gid nagapabalor sa kabuhi. Pero indi ina matuod. Luyag sang mga Saksi ni Jehova ang pinakamaayo nga pagbulong para sa ila kag sa mga miembro sang ila pamilya. Apang, wala nila ginabaton ang pagbulong nga nagagamit sing dugo. Ngaa?

Ang ila panindugan naghalin sa sadsaran nga kasuguan nga ginhatag sang Dios sa mga tawo. Sang bag-o lang natapos ang Anaw sang panahon ni Noe, ginsilingan sang Dios si Noe kag ang iya pamilya nga puede na nila makaon ang karne sang mga sapat. Apang isa lang ang gindumili sang Dios: Indi nila pagkaunon ang dugo. (Genesis 9:3, 4) Ang tanan nga rasa sang tawo naghalin kay Noe, gani ini nga sugo dapat tumanon sang tanan nga tawo. Ini nga sugo wala gid gindula. Kapin sa walo ka siglo sang ulihi, ginsulit sang Dios ini nga sugo sa pungsod sang Israel. Ginpaathag niya nga ang dugo sagrado, kag nagarepresentar ini sa kalag, ukon sa kabuhi mismo. (Levitico 17:14) Kapin sa 1,500 ka tuig sang ulihi, ginsugo sang Cristiano nga mga apostol ang tanan nga Cristiano nga ‘padayon nga maglikaw sa dugo.’​—Binuhatan 15:29.

Para sa mga Saksi ni Jehova, ang pagpatughong sing dugo sa lawas indi paglikaw sa dugo. Tungod sini, ginabaton lamang nila ang pagbulong nga wala nagagamit sing dugo. Bangod sini nga panindugan nga pasad sa Biblia, masami nga mas de-kalidad nga pagbulong ang ila nabaton. Amo gani nga bisan ang indi mga Saksi ni Jehova, luyag man magpabulong nga wala nagagamit sing dugo.

[Piktyur sa pahina 29]

Upod kay Felipe, kag sa amon anak nga si Saúl

[Piktyur sa pahina 29]

Ang akon mga ginikanan nga sanday José kag Soledad

[Piktyur sa pahina 30]

Si Saúl, isa ka bulan antes sia mapatay