Ang Bahandi sang Pinakadaku nga Linaw Sang Central America

GAMAY lang nga pungsod ang Nicaragua, pero ari diri ang pinakadaku nga linaw sang Central America—ang Lake Nicaragua. Makatilingala kay ang Lake Nicaragua lamang ang tab-ang nga linaw nga ginaistaran sang mga isda nga sa dagat lang mabuhi subong sang bagis, espada, kag tarpon. Nagapati ang mga sientipiko nga sang una nagaangot pa ini nga linaw sa Dagat Pasipiko, pero bangod sa paglupok sang bulkan naseparar ini sa dagat. Bisan pa nagtab-ang ang tubig, nabuhi gihapon diri ang mga isda nga sa dagat lang nagakabuhi.

Ang linaw nagalaba sing mga 160 kilometros kag mga 70 kilometros sa pinakadaku nga bahin sini, kag mga 30 metros ini sa ibabaw sang nibel sang dagat. May sobra sa 400 ka isla sa Lake Nicaragua, kag halos 300 sa sini ang nagalibot sa Asese Peninsula nga malapit sa banwa sang Granada sa punta nga bahin sang linaw sa aminhan. Ginatawag ini nga Islets of Granada.

Ang pinakadaku nga isla sa sini nga linaw amo ang Ometepe Island nga ara sa tunga. Mga 25 kilometros ang kalabaon sini kag 13 kilometros ang kalaparon. Ang matuod, ini nga isla ginahuman sang duha ka nag-angtanay nga bulkan. Kitaon gid ang mas mataas nga bulkan nga Concepción nga daw apa ang korte kag nagataas sing 1,610 metros sa ibabaw sang linaw. Buhi ini nga bulkan kag amo ang pinakamatahom nga bahin sa aminhan sang isla. Ang isa naman amo ang patay na nga bulkan nga Madera nga nagataas sing 1,394 metros. Puno ini sang tanom, kag may linaw sa baba sini nga bulkan.

Ang Lake Nicaragua amo ang isa sa mga ginabisitahan sang mga turista sa sini nga lugar. Gusto nila makita ang matahom nga mga talan-awon diri kag ang mga nagkalabilin sang mga sibilisasyon sang una. Pero may iban pa nga bahandi sa Lake Nicaragua nga dapat naton mahibaluan.

Ang Komunidad sa Tubig

Bugana ang tanom kag sapat sa Islets of Granada. Matahom gid ang mga bulak nga nagatubo sa mga kagulangan nga nagatabon sa kalabanan nga mga isla. Pirme man makita sa baybayon ang mga pispis nga nagaistar sa dagat subong sang gamay nga mga blue heron, great egrets, ospreys, anhingas, kag cormorants. Sa panghigaron sang kagulangan, ang mga pugad nga ginhimo sang daku kag kaki nga mga pispis nga ginatawag Montezuma oropendolas, nagakabitkabit kag nagasaotsaot kon huypon sang hangin halin sa linaw.

May nagaistar man sa pila ka magagmay nga isla. Diri nagapuyo ang mga mangingisda kag  may mga balay bakasyunan ang mga manggaranon. May mga eskwelahan man kag patyo, subong man mga restawran kag mga ilimnan. Ining magagmay nga mga isla daw isa ka komunidad sa tubig.

Kada aga, ang isa ka baruto nga blue kag puti, nagataboktabok sa mga isla agod sugaton ang mga bata nga maeskwela. May baruto man nga daw tiendahan kay nagasaylosaylo ini sa mga isla agod magbaligya sing mga prutas kag utan. Adlaw-adlaw makita mo sa linaw ang mga lalaki nga nagaladlad sang ila mga pukot kag ang mga babayi nga nagapanglaba.

Ang mga Saksi ni Jehova masako man sa sini nga mga isla. Nagagamit sila sing mga sakayan agod kadtuan ang mga tawo kag sugiran sila sing maayong balita sang Ginharian sang Dios. (Mateo 24:14) Bangod madamo ang isla sa sini nga lugar, sa diin sila matipon para magtuon sang Biblia? Nagsiling ang Biblia nga ‘indi pagpabay-an ang pagtilipon,’ gani ang mga Saksi may pinasahi nga solusyon. Nagpatindog sila sing nagalutaw nga Kingdom Hall, kag amo ini ang pinakauna sa bug-os nga Nicaragua.—Hebreo 10:25.

Nagalutaw nga Kingdom Hall

Sang Nobiembre 2005, nagsaylo sa Islets of Granada ang isa ka mag-asawa nga bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova. Pagligad sang pila ka bulan, sang gin-agda nila ang mga tawo didto sa tuigan nga Anibersaryo sang kamatayon ni Cristo, nalipay gid sila nga 76 ang nagtambong. Nagkumbinsi ini sa mag-asawa nga dapat may regular sila nga Cristianong mga pagtilipon sa ila lugar. Bangod wala sila sing mahiwatan sang ila mga pagtilipon, may napensaran ang mag-asawa nga pinasahi nga ideya. Nagdesisyon sila nga maghimo sing Kingdom Hall nga nagalutaw kag puede masaylo-saylo sa mga lugar nga kombeniente sa mga tawo.

Bisan pa ini nga mag-asawa wala pa gid nakahimo sing baruto, nangarisgar sila nga sugdan ang pagtukod. Sila kag ang anom nga iban pa nagtukod sini sa sulod sang isa ka bulan. Ang bag-o nila nga tilipunan simple lang nga balsa. Naghimo sila sing frame nga human sa salsalon nga mga tubo. Gintakdan nila ini sing isa ka dosena nga 150-litros nga dram nga ginsudlan sang hangin agod maglutaw. Ginsalugan nila ini sing plywood kag gin-atupan sing trapal. Kada gab-i, nagapangamuyo ang mga nagaobra nga tani maglutaw lang ang ila gintukod. Naglutaw gid man ini!

 Ining bag-o nga Kingdom Hall una nila nga ginhiwatan sang Publiko nga Pagtilipon sang Hunyo 10, 2006. Pagkadason nga adlaw, ginsaylo naman ini sa isa ka bahin sang linaw para hiwatan liwat sing pagtilipon. Kuarentay otso tanan ang nagtambong sa sining duha ka pagtilipon, bisan pa ang iban sa ila naglakat sing mga sobra sa tunga sa oras sa kagulangan para makatambong. Nalipay gid ang tanan nga may tilipunan na sila para sa ila pagsimba!

Ang pagtilipon nila sa sini nga Kingdom Hall pinasahi gid. Samtang nagapamati sila sa humalambal, mabatian man sang mga tumalambong ang paghampak sang balod sa kabatuhan ukon ang gahod sang mga amu sa unhan. Sang ulihi, naanad na ang mga taga-isla nga makita ang Kingdom Hall. Nagababay sila kon makita nila nga ginasaylo naman ini sa lain nga lugar. Kada semana, sobra sa 20 ka tawo ang nagatambong sa nagalutaw nga Kingdom Hall agod makig-upod sa mga Cristiano kag magtuon sing Biblia. Isa gid ka bahandi ining nagalutaw nga Kingdom Hall!

Sa Isla sang Ometepe

Mga 50 kilometros halin sa bagatnan sang Granada makita ang Ometepe Island. Madugay na nga ginaistaran ini nga isla bangod matahom ini kag may matambok nga duta. Ang matuod, nadiskobrehan nga ang una nga mangunguma sa Nicaragua diri nagaistar. Sa karon, mga 42,000 ang populasyon sang Ometepe. Mga mangingisda sila kag mangunguma sang mais, saging, kape, kag iban pa nga tanom. May madamo man nga sapat nga nagakabuhi sa kagulangan sini. Mabatian mo ang huni sang madamo nga pikoy kag sang dalagku nga blue kag puti nga magpie-jay samtang nagasaylosaylo sila sa mga kakahuyan. Makita man diri ang nanamian gid sang mga tawo nga puti sing nawong nga amu nga capuchin.

Ang mga pumuluyo sang Ometepe nakabati man sang maayong balita sang Ginharian sang Dios. Sang 1966, walo pa lang ang nabawtismuhan, pero 183 na subong ang mga Saksi sa Ometepe kag may apat na ka nagauswag nga kongregasyon. Ang kada kongregasyon may ara na sing kaugalingon nga Kingdom Hall nga nahamtang sa kombeniente nga mga lugar. Sa karon, may 1 ka Saksi sa kada 230 ka tawo sa sini nga isla.

Ang mga Saksi ni Jehova sa Ometepe nakaeksperiensia sing mga kabudlayan sa sulod sang mga tinuig. Halimbawa sang 1980, ginsunog sang mga nagapamatok ang Kingdom Hall sa Mérida. Nagpatindog sila liwat sang 1984. Gingamit nila ini asta nga napatindugan sila liwat sing matahom nga Kingdom Hall sang 2003. Nalipay gid ang 60 ka miembro sini nga kongregasyon.

Sa Moyogalpa, ginpatindog ang isa ka Kingdom Hall para tipunan sang mas madamo nga tawo kon kinahanglan. Ginhimuan nila sang palayas ang likod sang Kingdom Hall kag ginbutangan sang entablado. Sa atubangan sang entablado, ginbutangan nila sang atop kag ginplastaran sang mga bangko asta sa pinakalikod nga bahin. Diri nagahiwat sing dalagku nga pagtilipon ang mga Saksi upod sa ila mga abyan nga yara sa palibot sang linaw pila ka beses kada tuig. Sa sini nga pagtilipon, mahapos ang pagtugmaw sa mga bag-ong mga disipulo ni Jesucristo kay ara na sila nga daan sa Lake Nicaragua.—Mateo 28:19.

Mga Bahandi—Mapreserbar Pa Bala Ini?

Ang Lake Nicaragua daku kaayo amo nga daw indi gid ini mahalitan. Pero subong, dapat gid ini amligan. Ang tubig sini kontaminado na bangod sa mahigko nga tubig nga nagahalin sa mga uma kag mga pabrika kag sa mga lugar nga ginpangpulod ang mga kahoy.

Indi pa mahibaluan kon mangin madinalag-on ang panikasog sang mga pumuluyo kag sang gobierno agod matapna ang halit sa linaw. Bisan pa indi sila magmadinalag-on, pat-uron sang Manunuga nga maamligan ang tanan nga bahandi sa duta pati ang matin-aw nga mga linaw, matahom nga mga isla, kag mga kasapatan para panublion sang matinumanon nga mga tawo. “Ang mga matarung magapanubli sang duta,” siling sang Biblia, “kag magapuyo dira sa gihapon.”—Salmo 37:29.

[Retrato sa pahina 26]

Ang nagalutaw nga Kingdom Hall nga ginahiwatan sing mga pagtinuon sa Biblia