Maimpluwensiahan Bala sang mga Bituon ang Imo Kabuhi?

SA ISA ka madulom nga kagab-ihon, makita ang langit nga daw subong isa ka nahumlad nga maitom nga panapton nga may magagmay nga mga diamante nga nagainggat. Nahangpan lang sang mga tawo ang kadakuon sang mga bituon kag ang kalayuon sini halin sa aton sang nagligad nga tatlo ka siglo kag tunga. Panugod pa lang ini sang aton paghangop sa mabaskog nga mga puersa nga nagapanghikot sa aton uniberso.

Sugod pa sang una, ginaobserbahan na sang mga tawo ang sibu nga mga hulag sang mga butang sa kalangitan sa kagab-ihon kag ang pagbag-o sang ila posisyon. (Genesis 1:14) Madamo ang nagaugyon sa balatyagon ni Hari David sang Israel nga nagsulat sang nagligad nga mga 3,000 ka tuig: “Kon magtan-aw ako sa langit nga imo ginhimo, kag makita ko ang bulan kag ang mga bituon nga imo ginbutang sa ila nahamtangan, nagapamangkot ako kon ano gid bala ang tawo nga ginadumdom mo gid.”—Salmo 8:3, 4, APD, Ang Pulong sang Dios.

Pero, natalupangdan man naton ukon wala, may direkta nga impluwensia sa aton kabuhi ang mga bituon sa kalangitan kag ang mga hulag sini. Ang adlaw amo ang bituon nga ginalibutan sang aton duta, kag amo ini ang ginabasihan sang kalawigon sang adlaw kag tuig. Ang bulan ‘gintangdo nga sa mga panag-on,’ ukon “tanda sang mga binulan.” (Salmo 104:19; Maayong Balita nga Biblia) Masaligan man nga giya ang mga bituon sa pagbiyahe, bisan gani ang mga astronot nagabase sa bituon para mahibaluan ang husto nga posisyon sang ila spacecraft. Bangod sini, nagapalibog ang iban kon bala indi lang pagsugid sa aton sang oras kag panag-on kag pagpadalom sang aton pagdayaw sa mga tinuga sang Dios ang impluwensia sa aton sang mga bituon. Mapakot man bala nila ang aton palaabuton ukon mapaandaman kita gikan sa kalamidad?

Ang Ginsuguran kag Katuyuan sang Astrolohiya

Ang pagtan-aw sa kalangitan sing mga palatandaan para giyahan ang kabuhi sa duta nagsugod pa sa dumaan nga Mesopotamia, ayhan sang mga ikatlo nga milenyo B.C.E. Ang mga astrologo sang una maid-id gid nga nagaobserbar sa kalangitan. Sang ulihi, nagluntad ang siensia parte sa astronomiya bangod sa panikasog sang mga astrologo sa pagsulat sang mga nagakatabo sa kalangitan, paglista sang mga posisyon sang bituon, paghimo sing kalendaryo, kag pagpakot sang eklipse. Apang indi lang pag-obserbar sang natural nga epekto sang adlaw kag bulan sa aton palibot ang ginhimo sang mga astrologo. Nagpati sila nga ang nahamtangan kag posisyon sang adlaw, bulan, mga planeta, mga bituon kag mga konstelasyon wala lamang nagaimpluwensia sa dalagku  nga mga hitabo sa duta kundi nagakontrol man sa kabuhi sang mga tawo. Sa ano nga paagi?

Ang pila ka astrologo nagagamit sing astrolohiya sa pagtan-aw sang mga butang sa kalangitan subong palatandaan ukon paandam parte sa palaabuton, kag madamo gid sing benepisyo kon mahibaluan ini. Nagapati man ang iban nga ginapakita sang astrolohiya kon ano ang aton himuon ukon magabulig sa aton nga mahibaluan ang maayo nga tion sa paghimo sang isa ka espesipiko nga buluhaton ukon tulumuron. Suno sa ila, ini nga impormasyon mahibaluan paagi sa pag-obserbar sa posisyon sang mga butang sa kalangitan kag “pagbulubanta” sang kaangtanan nila sa isa kag isa kag sa duta. Ang impluwensia nila sa isa ka tawo nagadepende sa posisyon sang mga butang sa kalangitan sa tion sang iya pagkabun-ag.

Ginpatihan sang mga astrologo sang una nga ang duta amo ang sentro sang uniberso kag ang mga planeta kag mga bituon nahamtang sa palibot sang duta kag may kaugalingon nga orbit nga nagalibot sa duta. Ginhunahuna man nila nga ang adlaw nagalakbay sa kahawaan upod sa mga bituon kag mga konstelasyon sa isa ka espesipiko nga alagyan kada tuig. Gintawag nila ining alagyan sang adlaw nga ecliptic kag natunga ini sa 12 ka bahin, ukon segment. Ginngalanan ang kada segment suno sa konstelasyon nga ginaagyan sang adlaw. Amo nga nagluntad ang 12 ka zodiac sign. Ini nga mga bahin, ukon “mga balay sa langit,” amo kuno ang ginaistaran sang mga dios. Siempre pa, pagligad sang tion, natun-an sang mga sientipiko nga ang adlaw wala nagalibot sa duta kundi ang duta amo ang nagalibot sa adlaw. Ini nga tukib isa gid ka tampa sa mga nagatuon sing astrolohiya.

Halin sa ginsuguran sini sa Mesopotamia, ang pagtuon sa astrolohiya naglapnag sa halos tanan nga bahin sang duta kag nanggamot ang lainlain nga porma sini sa halos tanan nga dalagku nga sibilisasyon sang katawhan. Sang nadaug sang Persia ang Babilonia, ang astrolohiya naglapnag sa Egipto, Gresya, kag India. Halin sa India, gindala ini sang mga misyonero nga Budhista sa Central Asia, China, Tibet, Japan, kag Southeast Asia. Bisan pa wala nahibaluan kon paano ini nakasulod sa sibilisasyon sang mga Maya, lapnag nila nga ginapatihan ang astrolohiya nga pareho sang ginapatihan sang mga taga-Babilonia. Ang “moderno” nga astrolohiya mahimo nga nagsugod sa Egipto sa tion nga naimpluwensiahan sila sang mga Griego kag may daku ini nga impluwensia sa panudlo sang Judaismo, Islam, kag mga nagapangangkon nga Cristiano.

Naimpluwensiahan man sang astrolohiya ang pungsod sang Israel antes pa sila ginbihag sang Babilonia sang ikapito nga siglo B.C.E. Ginsugid sa aton sang Biblia ang mga panikasog sang  matutom nga si Hari Josias para untatan sang mga Israelinhon ang paghalad “sa adlaw, kag sa bulan, kag sa mga planeta, kag sa bug-os nga kasoldadosan sang langit.”—2 Hari 23:5.

Ang Ginhalinan sang Astrolohiya

Ang astrolohiya nabase sa daku nga sayop parte sa pagkahuman kag pagpanghikot sang mga butang sa uniberso. Gani, maathag gid nga wala ini naghalin sa Dios. Bangod ang pundasyon sini wala napasad sa kamatuoran, ang astrolohiya indi gid masaligan sa pagsugid parte sa palaabuton. Ang kapaslawan sini makita sa duha ka hitabo sa kasaysayan.

Sang nagahari si Nabocodonosor sa Babilonia, indi mapaathag sang mga salamangkero kag manugpakot ang kahulugan sang damgo sang hari. Si Daniel, nga manalagna ni Jehova, ang matuod nga Dios, nagsugid kon ngaa wala nila ini nahimo: “Ang tinago nga ginapangayo sang hari indi mapahayag sa hari sang mangin-alamon nga mga tawo, sang mga manugbabaylan, sang mga salamangkero, ukon sang mga manugpakut, apang may isa ka Dios sa mga langit nga nagapahayag sang mga tinago, kag sia nagpakilala kay Hari Nabucodonosor sang mahanabu sa olihi nga mga adlaw.” (Daniel 2:27, 28) Huo, nagsalig si Daniel kay Jehova nga Dios, ang “nagapahayag sang mga tinago”—indi sa adlaw, bulan, ukon mga bituon—kag ginpaathag niya sa hari ang matuod nga kahulugan sang iya damgo.—Daniel 2:36-45.

Ang sibu kuno nga pagbanta sang mga Maya paagi sa astrolohiya wala nakasalbar sa pagkabungkag sang ila sibilisasyon sang ikasiam nga siglo C.E. Ini nga mga kapaslawan nagapakita nga sayop ang astrolohiya kag indi ini makapakot sing sibu parte sa bisan ano nga hitabo, kundi ang katuyuan sini amo ang pag-upang sa mga tawo nga magsalig sa Dios para sa husto nga impormasyon parte sa palaabuton.

Ang paghibalo nga ang astrolohiya wala napasad sa kamatuoran magabulig man sa aton nga makilala kon sin-o ang ginhalinan sini. Si Jesus nagsiling parte sa Yawa: “Wala sia magpabilin nga malig-on sa kamatuoran, bangod ang kamatuoran wala sa iya. Kon maghambal sia sang kabutigan, nagahambal sia suno sa iya kinaugali, bangod butigon sia kag amay sang kabutigan.” (Juan 8:44) Nagapakunokuno si Satanas bilang “anghel sang kapawa,” kag ang mga demonyo subong “mga ministro sang pagkamatarong.” Sa pagkamatuod, mga manugdaya sila nga nagasiod sa mga tawo paagi sa pagpangdaya. (2 Corinto 11:14, 15) Ginapakita sang Pulong sang Dios nga ang “gamhanan nga buhat kag butig nga mga tanda kag mga kalatingalahan,” “pagpanghikot ni Satanas.”—2 Tesalonica 2:9.

Kon Ngaa Dapat Mo Ini Likawan

Ang astrolohiya napasad sa kabutigan, gani ginapakamalaut ini sang Dios sang kamatuoran, si Jehova. (Salmo 31:5) Bangod sini, maathag nga ginpakamalaut ini sang Biblia kag ginpalig-on ang mga tawo nga indi makigbahin sa sini. Sa Deuteronomio 18:10-12, ang Dios maathag nga nagsiling: “Dapat wala sing isa sa inyo nga . . . magsaysay sang kahulugan sang mga palatandaan, magpanghiwit, . . . maghimo sang mga ginahimo sang espiritista, kag magpakigsugilanon sa kalag sang mga patay. Ang bisan sin-o nga maghimo  sang sini nga mga butang kangil-aran sang GINOO.” (APD)

Bangod si Satanas kag ang iya mga demonyo amo ang ginhalinan sang astrolohiya, ang mga nagapakigbahin sa sini mahimo nila maimpluwensiahan. Subong nga ang nagagamit sang droga yara sa idalom sang kontrol sang nagabaligya sang droga, ang nagapakigbahin sa astrolohiya napaidalom man sa kontrol sang eksperto nga manugdaya, si Satanas. Gani, dapat isikway sing bug-os sang tanan nga nagahigugma sa Dios kag sa kamatuoran ang astrolohiya kag sundon ang laygay sang Biblia: “Dumti ang malaut, kag higugmaa ang maayo.”—Amos 5:15.

Ginapukaw sang astrolohiya ang handum sang mga tawo nga hibaluon ang palaabuton. Posible bala nga mahibaluan ang palaabuton? Kag kon posible, paano? Ginasugiran kita sang Biblia nga indi naton mahibaluan kon ano ang matabo sa aton buas, sa masunod nga bulan, ukon sa masunod nga tuig. (Santiago 4:14) Bisan pa sini, ginapakita sa aton sang Biblia kon ano ang palaabuton sang tanan nga katawhan. Ginapahibalo sini sa aton nga sa indi madugay magaabot ang Ginharian sang Dios nga aton ginapangabay sa Pangamuyo sang Ginuo. (Daniel 2:44; Mateo 6:9, 10) Ginasugid man sini sa aton nga dulaon ang pag-antos sang tanan nga tawo kag indi na kita magaantos pa. (Isaias 65:17; Bugna 21:4) Imbes nga pat-uron na nga daan ang madangatan sang mga tawo, ginaagda sila sang Dios nga magtuon parte sa iya kag sa iya himuon para sa ila kaayuhan. Paano naton ini mahibaluan? Ginapaathag sang Biblia nga kabubut-on sang Dios nga “ang tanan nga sahi sang mga tawo maluwas kag makadangat sa sibu nga ihibalo tuhoy sa kamatuoran.”—1 Timoteo 2:4.

Ang makahalawhaw nga kalangitan kag ang mga butang sa sini wala gintuga para kontrolon ang aton kabuhi. Nagapadaku ini sang gahom kag pagka-Dios ni Jehova. (Roma 1:20) Nagapalig-on ini sa aton nga isikway ang mga kabutigan kag magsalig sa Dios kag sa iya Pulong, ang Biblia, para sa masaligan nga panuytoy kag giya agod magmadinalag-on ang aton kabuhi. “Salig sa GINOO sa bug-os mo nga tagiposoon, kag dili magsandig sa imo kaugalingon nga paghangup. Sa tanan mo nga dalanon kilalaha sia, kag magatuytuy sia sa imo mga banas.”—Hulubaton 3:5, 6.

[Blurb sa pahina 19]

Lapnag nga ginapatihan sang mga Maya ang astrolohiya

[Blurb sa pahina 20]

“May isa ka Dios sa mga langit nga nagapahayag sang mga tinago, kag sia nagpakilala . . . sang mahanabu sa olihi nga mga adlaw”

[Blurb sa pahina 20]

Ang sibu kuno nga pagbanta sang mga Maya paagi sa astrolohiya wala nakasalbar sa pagkabungkag sang ila sibilisasyon

[Retrato sa pahina 19]

El Caracol observatory, Chichén Itzá, Yucatán, Mexico, 750-900 C.E.

[Picture Credit Lines sa pahina 19]

Pages 18 and 19, left to right: Stars: NASA, ESA, and A. Nota (STScI); Mayan calendar: © Lynx/Iconotec com/age fotostock; Mayan astronomer: © Albert J. Copley/age fotostock; Mayan observatory: El Caracol (The Great Conch) (photo), Mayan/Chichen Itza, Yucatan, Mexico/Giraudon/The Bridgeman Art Library