Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

Mga Sekreto sang Kalipay sa Pamilya

Mga Kabudlayan sang Bag-o nga mga Ginikanan

Mga Kabudlayan sang Bag-o nga mga Ginikanan

Charles: * “Nalipay gid kami ni Mary sang natawo ang amon lapsag. Pero sugod sang natawo sia, pila ka bulan ako nga nagpulaw. May mga plano kami kon paano sia padakuon, pero daw nalipatan na namon ini.”

Mary: “Sang natawo ang amon lapsag, indi ko na kontrolado ang akon kabuhi. Ang ginahunahuna ko na lang pirme amo ang pagtimpla sang gatas, pag-ilis sang dayaper, kag kon paano pahipuson ang bata. Daku gid ini nga pagbag-o. Binulan pa ang nagligad antes nagbalik sa normal ang amon kaangtanan ni Charles.”

MADAMO ang magaugyon nga makalilipay gid ang pagtigayon sing kabataan. Suno sa Biblia, ang kabataan “isa ka padya” halin sa Dios. (Salmo 127:3, NW) Pareho nanday Charles kag Mary, nahibaluan sang bag-o nga mga ginikanan nga ang kabataan makahatag sing wala ginapaabot nga problema sa ila. Halimbawa, mahimo hatagan sing daku nga atension sang bag-o nga iloy ang iya lapsag kag natingala sia sa iya reaksion kada maghibi ini. Ang bag-o naman nga amay nagadayaw sa suod nga kaangtanan sang iloy kag sang lapsag. Pero nagakabalaka man sia nga basi wala na sing tion sa iya ang iya asawa.

Matuod, ang subang nga bata mahimo bangdan sang kabudlayan sa pag-asawahay. Mahimo magbatyag ang bana ukon asawa nga wala na sia ginapalangga kag mahimo maungkat ang ila wala pa masolbar nga mga problema.

Ano ang himuon sang bag-o nga mga ginikanan sa mga tion nga kinahanglan sang ila lapsag ang ila daku nga atension? Paano makapabilin nga suod ang mag-asawa? Ano ang ila himuon kon indi sila mag-ugyunay parte sa pagpadaku sang ila bata? Usisaon naton ini nga mga kabudlayan kag binagbinagon kon paano ang mga prinsipio sa Biblia makabulig sa mag-asawa.

KABUDLAYAN 1: Ang tanan nga atension ara na sa bata.

Ang tanan nga atension sang isa ka iloy ara na sa iya lapsag. Nalipay gid sia sa pag-atipan sa sini. Pero ang iya bana mahimo magbatyag nga wala na ginasapak. Si Manuel nga taga-Brazil, nagsiling: “Daw indi ko mabaton nga ang atension sang akon asawa nagsaylo na sa amon lapsag. Sadto, sa akon lang ang iya atension, pero subong ara na tanan sa lapsag.” Paano mo maatubang ini nga kabudlayan?

Sekreto para magmadinalag-on: Mangin mapinasensiahon.

“Ang gugma mapinasensiahon kag mainayuhon,” siling sang Biblia. Ang gugma “wala nagapangita sang kaugalingon nga kaayuhan, indi ini maakigon.” (1 Corinto 13:4, 5) Paano masunod sang mag-asawa ini nga laygay kon may lapsag na sila?

Mapakita sang maalam nga bana ang iya gugma sa iya asawa kon mahibaluan niya ang daku nga epekto sang pagpanganak sa iya asawa. Paagi sini, mahangpan niya kon ngaa nagabag-obag-o ang modo sang iya asawa. * Si Adam nga taga-Pransia nga may 11 ka bulan nga lapsag, nagsiling: “Kon kaisa, nabudlayan ako kon magbag-obag-o ang modo sang akon asawa. Pero ginahunahuna ko na lang nga indi man ako ang ginalainan niya sing buot. Kundi, bangod nagbag-o lang ang amon kahimtangan.”

Wala bala naapresyar kon kaisa sang imo asawa ang imo pagtinguha nga buligan sia? Kon amo, indi dayon maakig. (Manugwali 7:9) Para indi maglain ang imo buot, mangin mapinasensiahon kag unaha ang iya kaayuhan.—Hulubaton 14:29.

Sa pihak nga bahin, ginatinguhaan sang mahinangpanon nga asawa nga maapresyar sang iya bana ang bag-o sini nga katungdanan. Ginapabulig niya ini sa pag-atipan sang ila bata. Bisan pa daw nabudlayan sa umpisa ang iya bana, mapinasensiahon niya ini nga ginatudluan sa pag-ilis sang dayaper ukon pagtimpla sang gatas.

Narealisar sang 26 anyos nga iloy nga si Ellen nga dapat niya bag-uhon ang iya pagpakig-angot sa iya bana. “Indi ko dapat pag-isentro ang tanan ko nga atension sa amon lapsag,” siling niya. “Kag indi ko dapat pag-estriktuhan ang akon bana nga sundon gid ang akon gusto sa pag-atipan sa amon lapsag.”

TILAWI INI: Mga asawa, indi pagpakalaina ukon pagliwata ang ginhimo sang inyo bana sa pag-atipan sa inyo bata. Apresyaha ang iya nahimo, sa amo makatigayon sia sang kompiansa kag buligan ka pa gid niya. Mga bana, likawi ang indi importante nga mga obra para may bastante ka nga tion sa pagbulig sa imo asawa, ilabi na kon bag-o pa lang natawo ang inyo lapsag.

KABUDLAYAN 2: Nagaluya ang inyo relasyon nga mag-asawa.

Bangod sa kakapoy, kulang nga tulog, kag iban pa nga problema, madamo nga bag-o nga ginikanan ang nabudlayan sa pagpabakod sang ila relasyon. Si Vivianne, nga taga-Pransia kag may duha ka bata, nagsiling: “Sang primero, daw naubos na ang akon tion sa amon bata amo nga daw wala na ako sing tion sa akon bana.”

Sa pihak nga bahin, mahimo wala nahangpan sang isa ka bana nga ang pagbusong makaapektar sa lawas kag emosyon sang iya asawa. Bangod sa inyo lapsag, mahimo nga wala na kamo sing tion para pabakuron ang inyo kaangtanan sa isa kag isa. Ano ang himuon sang mag-asawa para indi mapaluya sang ila lapsag ang ila relasyon?

Sekreto para magmadinalag-on: Pabakura ang inyo gugma sa isa kag isa.

Ang Biblia nagasiling parte sa pag-asawahay: “Bayaan sang lalaki ang iya amay kag ang iya iloy kag magahiusa sa iya asawa, kag mangin-isa sila ka unud.” * (Genesis 2:24) Katuyuan ni Jehova nga Dios nga sa ulihi bayaan sang mga kabataan ang ila ginikanan. Pero, ginapaabot niya nga magpabilin nga isa ka unod ang bana kag asawa tubtob buhi sila. (Mateo 19:3-9) Ano ang benepisyo kon sundon sang mag-asawa nga may lapsag ini nga prinsipio?

Si Vivianne, nga ginsambit kaina, nagsiling: “Ginbinagbinag ko ang ginsiling sang Genesis 2:24, kag narealisar ko nga ‘isa ako ka unod’ sa akon bana, indi sa akon bata. Dapat ko gid pabakuron ang amon pag-asawahay.” Si Theresa, nga may duha ka tuig nga bata, nagsiling: “Kon daw nagalayuay na gani kami sang akon bana, ginatinguhaan ko dayon nga hatagan sia sing daku nga atension, bisan makadali lang kada adlaw.”

Bilang bana, ano ang himuon mo para magbakod ang inyo pag-asawahay? Ihambal sa imo asawa nga palangga mo sia kag ipakita ini. Ipabatyag sa iya nga tampad ka. Ang 30 anyos nga iloy nga si Sarah, nagsiling: “Dapat mabatyagan sang asawa nga ginapabaloran sia kag ginapalangga, bisan pa nagbag-o na ang iya lawas bangod sa pagbusong.” Nahibaluan ini ni Alan, nga taga-Germany nga may duha ka bata nga lalaki. Nagsiling sia: “Ginapabatyag ko gid sa akon asawa nga ara lang ako sa tupad niya kon ginasubuan sia.”

Makasablag man ang lapsag sa seksuwal nga kaangtanan sang mag-asawa. Gani dapat hambalan sang bana kag asawa ang kinahanglanon sang kada isa. Suno sa Biblia, ini nga butang dapat “pareho nga ginkasugtan” sang mag-asawa. (1 Corinto 7:1-5) Kinahanglan nila ini istoryahan. Mahimo nahuya kamo nga istoryahan ang seksuwal nga mga butang bangod lainlain ang inyo gindak-an. Pero importante gid nga hambalan ninyo ini samtang ginaatipan ninyo ang inyo kabataan. Mangin tampad, mahinangpanon, kag mapinasensiahon. (1 Corinto 10:24) Paagi sini, malikawan ninyo ang indi paghangpanay kag mapabakod ninyo ang inyo gugma sa isa kag isa.—1 Pedro 3:7, 8.

Mapabakod man sang mag-asawa ang ila gugma paagi sa pagpabutyag sang apresasyon sa kada isa. Narealisar sang maalam nga bana nga ang kalabanan nga obra sang bag-o nga iloy indi matalupangdan. Si Vivianne nagsiling: “Pamatyag ko daw wala ako sing may nahimo sa bilog nga adlaw, bisan pa masako ako pirme sa pag-atipan sa amon bata!” Bisan pa masako ang asawa, indi niya dapat pagpakadiutayon ang nahimo sang iya bana para sa ila pamilya.—Hulubaton 17:17.

TILAWI INI: Mga iloy, tinguhai ninyo nga magpiyongpiyong kon nagatulog ang lapsag. Paagi sini, indi kamo makapoy sa pag-atipan sa kinahanglanon sang inyo bana. Mga amay, para makapahuway man ang inyo asawa, tinguhai ninyo nga magbugtaw sa gab-i para patition ukon islan sing dayaper ang lapsag. Ipabatyag pirme sa imo asawa nga ginahigugma mo sia paagi sa pagtawag sa iya, pagbilin sang sulat, ukon pag-text. Magpain sing tion nga makaistoryahanay kamo nga mag-asawa. Istoryahi ang parte sa inyo nga duha, indi lang ang parte sa inyo bata. Pabakura ang inyo relasyon para maatubang ninyo sing maayo ang mga kabudlayan bilang mga ginikanan.

KABUDLAYAN 3: Wala kamo nagaugyunay parte sa pagpadaku sang bata.

Bangod sa ila lainlain nga gindak-an, mahimo nga indi mag-ugyunay ang mag-asawa. Naeksperiensiahan ini sang isa ka iloy sa Japan nga si Asami kag sang iya bana nga si Katsuro. Si Asami nagsiling: “Para sa akon, matinuguton katama si Katsuro sa amon bata, pero para sa iya, sobra ako ka estrikto.” Ano ang himuon ninyo para mag-ugyunay kamo?

Sekreto para magmadinalag-on: Mag-istoryahanay kamo nga mag-asawa kag magbuligay.

Ang maalam nga si Hari Solomon nagsulat: “Tungud sa bugal nagaabut lamang ang binanggianay, apang sa nalaygayan sing maayo yara ang kaalam.” (Hulubaton 13:10) Daw ano mo kakilala ang imo bana ukon asawa parte sa pagpadaku sang kabataan? Para malikawan ang mga problema parte sa pagpadaku sang bata, indi na ninyo paghulaton nga may bata na kamo kag mag-istoryahanay parte sa sini.

Halimbawa, ano ang inyo ginkasugtan sa masunod nga mga pamangkot: “Paano namon tudluan ang amon bata sang maayo nga batasan sa pagkaon kag pagtulog? Kungkungon bala namon dayon ang lapsag kon maghibi ini sa tion nga nagatulog na kami? Paano namon tudluan ang amon bata sa paggamit sang kasilyas?” Ang inyo ginkasugtan mahimo nga lain sangsa iban nga mag-asawa. Si Ethan, nga may duha ka bata, nagsiling: “Kinahanglan nga istoryahan ninyo ini nga mga butang para mag-ugyunay kamo. Paagi sini, magabuligay kamo sa pag-atipan sa mga kinahanglanon sang inyo bata.”

TILAWI INI: Dumduma ang mga pamaagi sang imo mga ginikanan sa pagpadaku sa imo. Hunahunaa kon ano nga mga kinaiya kag mga ginhimo nila ang gusto mo ilugon ukon likawan sa pagpadaku sang imo bata. Istoryahi ini upod sa imo bana ukon asawa.

May Maayo nga Epekto ang Bata sa Pag-asawahay

Pareho sa isa ka pares sang manugsaot nga nagakinahanglan sing tion kag pasensia para makabisado ang ila stepping, kinahanglan man ninyo ang tion para matungdan ninyo sing maayo ang inyo bag-o nga papel bilang mga ginikanan. Pero sa ulihi, mangin mahapos na ini sa inyo.

Ang pagpadaku sang bata magatilaw sa imo katutom sa inyo pag-asawahay. Bag-uhon man sini ang inyo kaangtanan sa isa kag isa. Pero kahigayunan man ini nga mapakita mo ang maayo nga mga kinaiya. Kon sundon mo ang laygay sang Biblia, maeksperiensiahan mo man ang nabatyagan sang isa ka amay nga si Kenneth, nga nagsiling: “Ang pagpadaku sang kabataan may maayo nga epekto sa amon nga mag-asawa. Wala na namon ginauna ang amon kaugalingon, kag nangin mas mahigugmaon kag mahinangpanon kami.” Amo sini dapat ang epekto sang kabataan sa inyo pag-asawahay.

^ par. 3 Gin-islan ang mga ngalan sa sini nga artikulo.

^ par. 11 Madamo nga iloy ang nagabatyag sang depresyon pila ka semana pagkatapos makabata. Ang iban nakaeksperiensia sing mas malala pa sa sini nga ginatawag postpartum depression. Para sa impormasyon kon paano mahibaluan kag maatubang ini nga problema, basaha ang artikulo nga “I Won My Battle With Postpartum Depression,” sa Hulyo 22, 2002, nga Awake! kag “Paghangop sa ‘Postpartum Depression,’” sa Hunyo 8, 2003 nga Magmata! nga ginhimo sang mga Saksi ni Jehova. Mabasa man ini sa www.watchtower.org.

^ par. 19 Suno sa isa ka pagtuon, ang Hebreong tinaga para sa “magahiusa” sa Genesis 2:24 ‘nagakahulugan sing pagpabilin nga suod sa isa paagi sa gugma kag katutom.’

PAMANGKUTA ANG IMO KAUGALINGON . . .

  • Sang nagligad nga semana, ano ang ginhimo ko para ipakita sa akon bana ukon asawa nga ginaapresyar ko ang iya ginahimo sa amon pamilya?

  • San-o ko sia ulihi nga gin-istorya parte sa amon lang nga duha?