ANG Griegong historian nga si Herodotus nga nagkabuhi 2,500 ka tuig ang nagligad, nag-istorya parte sa mga Egiptohanon sang iya adlaw. “Sa sinalusalo sang mga manggaranon,” sulat niya, “gindala sang isa ka lalaki pagkatapos sang panyapon ang kahoy nga imahen sang isa ka bangkay nga ara sa lungon, nga isa ukon duha ka maniko ang kalabaon. Ginpakita niya ini sa tanan, kag nagsiling ‘Mag-inom kag magkinalipay kay kon mapatay kamo, pareho lang kamo sa sining wala kabuhi nga butang.’”

Indi lang mga Egiptohanon ang may amo sina nga panimuot parte sa kabuhi kag kamatayon. Subong, pirme naton mabatian ang ekspresyon nga “Magkaon, mag-inom, kag magkinalipay.” Kon ang kabuhi matapos sa kamatayon, ngaa indi ka magpangalipay samtang buhi pa? Ngaa mangabudlay ka gid sa paghimo sing husto? Kon ang kamatayon amo ang katapusan, himua ang tanan nga gusto mo subong. May ginsiling man si apostol Pablo parte sa sini. Ginlaragway niya ang panimuot sang mga tawo nga wala nagapati sa pagkabanhaw: “Kon ang mga patay indi pagbanhawon, ‘magkaon kita kag mag-inom, kay buas mapatay kita.’”—1 Corinto 15:32.

Siempre, si Pablo wala nagapati nga ang mga patay kalimtan na lang sing bug-os. Kumbinsido sia nga ang mga patay mabuhi liwat kag may paglaum nga indi na gid mapatay. Ini nga pagtuo nabase sa importante gid nga hitabo, nga ang kamatuoran sini ginakabig niya nga indi mabali—ang pagkabanhaw * ni Jesucristo. Ang matuod, ina nga pagkabanhaw amo ang nagpabakod gid sa pagtuo sang mga disipulo sadto.

Pero ano ang kahulugan sang pagkabanhaw ni Jesus para sa aton? Paano naton masigurado nga  natabo gid ini? Binagbinagon naton ang paathag ni Pablo parte sa sini sang nagsulat sia sa mga Cristiano sa Corinto.

Ang pila ka Cristiano sa Corinto sadto naligban parte sa pagkabanhaw, kag ang iban gani wala gid nagapati sa sini. Sa iya nahauna nga sulat sa mga Cristiano didto, ginlista sang apostol ang mga resulta kon ang pagkabanhaw indi matuod. Nagsulat sia: “Sa pagkamatuod, kon wala sing pagkabanhaw sang mga patay, wala man mabanhaw si Cristo. Apang kon si Cristo wala mabanhaw, ang amon pagbantala wala gid sing pulos, kag ang amon pagtuo wala sing pulos. Dugang pa, masapwan man kami nga butig nga mga saksi sang Dios . . . Ang inyo pagtuo wala sing pulos; yara pa kamo sa inyo mga sala. . . . Sila man nga nagakatulog sa kamatayon nga nahiusa kay Cristo nadula sing bug-os.”—1 Corinto 15:13-18.

“Nagpakita sia sa kapin sa lima ka gatos ka kauturan sa isa ka higayon . . . Pagkatapos sina nagpakita sia kay Santiago, dayon sa tanan nga apostoles; apang sa katapusan nagpakita man sia sa akon.”—1 Corinto 15:6-8

Ang nagabukas nga pinamulong ni Pablo indi mabais: Kon ang mga patay indi pagbanhawon, wala man kuntani nabanhaw ang Cristo. Ano ang mangin resulta kon ang Cristo wala ginbanhaw? Mangin wala sing pulos kag isa ka kabutigan ang pagwali sang maayong balita. Dugang pa, ang pagkabanhaw sang Cristo amo ang panguna nga elemento sang panudlo sang Cristiano nga naangot sa pila ka sadsaran nga panudlo sang Biblia parte sa pagkasoberano sang Dios, sa iya ngalan, sa iya Ginharian, kag sa aton kaluwasan. Kon wala nabanhaw ang Cristo, ang mensahe nga ginpahayag ni Pablo kag sang iban nga apostoles mangin wala sing pulos.

May iban pa nga resulta. Kon ang Cristo wala nabanhaw, ang pagtuo sang mga Cristiano mangin wala sing pulos kag nabase sa kabutigan. Dugang pa, mahimo mangin kabutigan ang ginsiling ni Pablo kag sang iban pa parte sa pagkabanhaw ni Jesus kag sa nagbanhaw sa iya, si Jehova nga Dios. Mangin kabutigan man ang pagpati nga ang Cristo “napatay tungod sa aton mga sala”—kay kon ang Manluluwas mismo wala naluwas sa kamatayon, indi niya maluwas ang iban. (1 Corinto 15:3) Ginapakita sini nga ang mga Cristiano nga napatay, nga ang iban sa ila martir, napatay nga may sala nga paglaum nga pagabanhawon sila.

Naghinakop si Pablo: “Kon sa sini lamang nga kabuhi kita nagalaum kay Cristo, labing makaluluoy kita sa tanan nga tawo.” (1 Corinto 15:19) Pareho sa iban nga Cristiano, si Pablo nakaeksperiensia sing kadulaan, paghingabot, kabudlayan, kag nakaatubang sang kamatayon bangod nagpati sia sa pagkabanhaw kag sa iban pa nga nadalahig sa sini. Wala gid ini sing pulos kon kabutigan lang ang pagkabanhaw!

Wala ginhunahuna ni Pablo nga ang ginapatihan sang mga Cristiano nabase sa kabutigan. Nahibaluan niya nga si Jesus ginbanhaw, kag ginsumaryo niya ang mga pamatuod sa mga taga-Corinto, nga “si Cristo napatay tungod sa aton mga sala suno sa Kasulatan; nga ginlubong sia, huo, nga ginbanhaw sia sa ikatlo nga adlaw suno sa Kasulatan; nga nagpakita sia kay Cefas, dayon sa napulog-duha.” * Dayon si Pablo nagdugang: “Pagkatapos sina nagpakita sia sa kapin sa lima ka gatos ka kauturan sa isa ka higayon, nga ang kalabanan sa ila nagakabuhi pa tubtob karon, apang ang iban nagtulog na sa kamatayon. Pagkatapos sina nagpakita sia kay Santiago, dayon sa tanan nga apostoles; apang sa katapusan nagpakita man sia sa akon.”—1 Corinto 15:3-8.

 May pagsalig si Pablo sa pagsiling nga ang Cristo napatay para sa aton mga sala, ginlubong, kag ginbanhaw. Ngaa sigurado gid sia sa sini? Ang isa ka rason amo ang pamatuod sang madamo nga nakasaksi. Ang ginbanhaw nga si Jesus nagpakita sa mga indibiduwal (lakip na kay Pablo mismo), sa gamay nga grupo, kag bisan sa 500 ka tawo, nga ang kalabanan nagduhaduha sang nabatian nila ang balita nga ginbanhaw si Jesus! (Lucas 24:1-11) Ang kalabanan nga nakasaksi buhi pa sang panahon ni Pablo kag puede mapamangkot para kompirmahon ang ila nakita. (1 Corinto 15:6) Kon isa ukon duha lang ang nakasaksi mahimo nga indi ini pagpatihan, pero ang testimonya sang 500 ukon sobra pa mabakod gid.

Talupangda man nga ginsambit ni Pablo sing makaduha nga ang kamatayon, paglubong, kag ang pagkabanhaw ni Jesus “suno sa Kasulatan.” Yadtong mga hitabo nagapakita nga ang mga tagna sa Hebreo nga Kasulatan parte sa Mesias natuman, kag nagapamatuod nga si Jesus amo gid ang ginpromisa nga Mesias.

Bisan pa sang mga testimonya sang mga nakasaksi kag sang Kasulatan, may mga nagaduhaduha gihapon sa pagkabanhaw ni Jesus. Ang pila nagasiling nga ang bangkay ni Jesus ginkawat sang iya mga disipulo kag dayon nangangkon sila nga nasaksihan nila ang iya pagkabanhaw. Pero, ang mga disipulo wala sing awtoridad ukon impluwensia batok sa mga soldado sang Roma nga nagabantay sa ganhaan sang lulubngan. Ang iban nagapangangkon nga ang pagpakita ni Jesus sang nabanhaw na sia ilusyon lamang. Pero ini nga pangangkon indi matuod bangod nagpakita sia sa madamo nga tawo sa lainlain nga tion. Dugang pa, rasonable bala nga patihan nga ang isa ka ilusyon magasugba kag magaserbe sang isda, pareho sang ginhimo sang nabanhaw nga si Jesus sa Galilea?  (Juan 21:9-14) Ang isa bala ka ilusyon sa dagway sang tawo magaagda sa isa nga tandugon sia?—Lucas 24:36-39.

Nagasiling gihapon ang iban nga ang pagkabanhaw ginhimuhimo lang sang mga disipulo. Pero ano ang mabenepisyo nila kon himuon nila ini? Ang pagpanaksi parte sa pagkabanhaw magaresulta sa paghingabot, pagpaantos, kag kamatayon sang mga disipulo. Ngaa irisgo nila ang ila kabuhi para sakdagon ang kabutigan? Dugang pa, ginsugid nila una ang ila nasaksihan sa Jerusalem, sa mga manugpamatok mismo, nga nagapangita sang kahigayunan nga akusahan sila.

Ang pagkabanhaw amo ang naghatag sing kaisog sa mga disipulo nga magpanaksi parte sa ila Ginuo bisan sang mapintas nga paghingabot. Ang kamatuoran parte sa pagkabanhaw nangin panguna nga bahin sang Cristianong panudlo. Ang mga Cristiano sadto wala nagrisgo sang ila kabuhi para magpanaksi lamang sa isa ka maalam nga manunudlo nga ginpatay. Ginrisgo nila ang ila kabuhi para ipahayag ang pagkabanhaw ni Jesus bangod nagapamatuod ini nga sia ang Cristo, ang Anak sang Dios, isa ka gamhanan kag buhi nga persona nga nagasakdag kag nagagiya sa ila. Ang iya pagkabanhaw nagapahangop nga mabanhaw man sila. Gani, kon wala nabanhaw si Jesus, wala sang Cristianismo kag wala naton nabatian ang parte sa iya.

Gani, ano ang kahulugan sang pagkabanhaw sang Cristo para sa aton subong?