PAMANGKOT SANG MGA BUMALASA . . .
Isa Gid Bala ka Cristiano nga Selebrasyon ang Easter?
Ang Easter ginalaragway sang Encyclopædia Britannica subong “isa ka panguna nga kapiestahan sang Cristianong simbahan nga nagasaulog sang Pagkabanhaw ni Jesucristo.” Pero, isa bala ini ka Cristiano nga selebrasyon?
Agod mapamatud-an nga matuod gid ang isa ka dumaan nga butang, importante nga usisaon ang detalye sini. Gani, agod mahibaluan man naton kon bala ang Easter isa ka Cristiano nga selebrasyon, importante nga usisaon naton ang mga detalye may kaangtanan sa Easter.
Una sa tanan, ginsugo ni Jesus ang iya mga sumulunod nga dumdumon, indi ang iya pagkabanhaw, kundi ang iya kamatayon. Gintawag ni apostol Pablo ini nga okasyon subong ang “Panihapon sang Ginuo.”—1 Corinto 11:20; Lucas 22:19, 20.
Dugang pa, madamo nga tradisyon sang Easter ang “wala sing kaangtanan” sa pagkabanhaw ni Jesus, siling sang Britannica, “kundi naghalin sa kustombre sang mga tawo.” Halimbawa, parte sa popular nga mga simbulo sang Easter nga itlog kag kuneho, ang The Encyclopedia of Religion nagasiling: “Ang itlog nagasimbulo sa bag-o nga kabuhi nga nagagua sa alukaba (katig-a) sang kamatayon.” Nagdugang pa ini: “Ang kuneho kilala subong isa ka palabata gid nga sapat, gani nagasimbulo ini sa nagapakari nga tigpamulak.”
Si Philippe Walter nga isa ka propesor tuhoy sa mga literatura parte sa Edad Media nga panahon nagpaathag kon paano ini nga mga kustombre nangin bahin sang Easter nga selebrasyon. Nagsulat sia nga “sang ginaproseso ang pagano nga mga relihion nga mangin Cristiano,” ang pagano nga selebrasyon nga nagasaulog sang “pagkatapos sang tigtulugnaw kag dayon sang pagsugod sang tigpamulak” mahapos nga gin-angot sa pagkabanhaw ni Jesus. Nagdugang pa si Walter nga isa gid ini ka daku nga tikang sa pagpakilala sing “Cristiano nga mga selebrasyon” sa pagano nga kalendaryo, agod mahapos nga makumbertir ang madamo nga pagano.
Ini nga sahi sang pagkumbertir padulong sa Cristianismo wala matabo sang buhi pa ang mga apostol, kay nagpanghikot sila subong “pugong” sa paganismo. (2 Tesalonica 2:7) Nagpaandam si apostol Pablo nga kon “makahalin” na sia, may mga tawo nga “magahambal sing tiko nga mga panudlo agod ipahilayo ang mga disipulo kag pasundon sa ila.” (Binuhatan 20:29, 30) Sang hingapusan sang unang siglo, nagsulat si apostol Juan nga may pila na ka tawo nga nagapatalang sa mga Cristiano. (1 Juan 2:18, 26) Nagbukas ang dalan para sa pagbaton sing pagano nga mga kustombre.
“Indi kamo magpagota sing sampihakan upod sa mga indi tumuluo.”—2 Corinto 6:14
Pero mahimo ginahunahuna sang iban nga ang pagtugot sa pila ka kustombre sang Easter indi sala—nga nagabulig ini sa “mga pagano” nga mas mahangpan ang kahulugan sang pagkabanhaw ni Jesus. Pero indi gid mag-ugyon sa sini si Pablo. Bisan pa nakita niya ang madamo nga pagano nga kustombre sang nagalakbay sia sa kabug-usan sang Romanong Emperyo, wala gid niya ginbaton ang bisan diin sini agod mas makilala sang mga tawo si Jesus. Sa kabaliskaran, nagpaandam sia sa mga Cristiano: “Indi kamo magpagota sing sampihakan upod sa mga indi tumuluo. Kay paano mag-updanay ang pagkamatarong kag pagkamalinapason? Ukon paano mag-ambitanay ang kapawa kag kadudulman? ‘Gani maggua kamo sa tunga nila, kag magbulag kamo,’ siling ni Jehova, ‘kag untati ninyo ang pagtandog sa indi matinlo nga butang.’”—2 Corinto 6:14, 17.
Ano ang resulta sang aton malip-ot nga pag-usisa sa mga detalye? Maathag nga ginpakita sini nga ang Easter indi isa ka Cristiano nga selebrasyon.