Suno sa isa ka diksionaryo, ang siensia amo ang “sistematiko nga pagtuon sa kinaugali kag kinaiya sang materyal kag pisikal nga uniberso, base sa obserbasyon, eksperimento, kag pagtakus.” Mabudlay ina himuon, kag sa masami makapalaslaw. Ang mga sientipiko nagaeksperimento kag nagahimo sing mga obserbasyon sing sinemana, binulan, ukon tinuig pa gani. Kon kaisa ang ila mga panikasog wala sing maathag nga solusyon, pero ang kalabanan sini may nahatag nga mga benepisyo sa mga tawo. Binagbinaga ang pila ka halimbawa.

Ang isa ka kompanya sa Europa nakahimo sing gamit halin sa mahunit nga plastik kag moderno nga salaan nga paagi sini indi magmasakit ang tawo kon mag-inom sia halin sa mahigko nga tubig. Ang mga gamit pareho sini ginagamit sa tion sang mga kalamidad, pareho sang linog sang 2010 sa Haiti.

Ang mga satelayt nga ginatawag Global Positioning System (GPS) nabutang sa kahawaan. Ang GPS nga gindesinyo para lang kuntani gamiton sa militar, nagabulig na karon sa mga nagabiyahe, mga piloto sang eroplano, mga nagalayag, kag bisan sang mga mangangayam kag mga hiker agod matultulan ang ila kadtuan. Bangod sa mga sientipiko nga nag-imbento sang GPS, mahapos mo matultulan ang imo kaladtuan.

Nagagamit ka bala sing cell phone, kompyuter, ukon Internet? Nangin maayo bala ang imo panglawas ukon nag-ayo ang imo pamatyag bangod sang moderno nga medisina? Nagasakay ka bala sa eroplano? Kon amo, nakabenepisyo ka sa pila ka paagi sang mapuslanon nga nahimo sang siensia para sa mga tawo. Madamo sing maayo nga epekto ang siensia sa imo kabuhi.

Sa pagpanikasog nga mapasangkad ang ila nahimuan, ang mga sientipiko subong nagapanalawsaw sing tul-id sa mga kinaugali. Ang mga nuclear physicist nagatuon sa pagpanghikot sang atomo, samtang ginatun-an naman sang mga astrophysicist ang nagligad nga mga binilyon ka tuig, sa tuyo nga mahangpan ang ginhalinan sang uniberso. Samtang ginatinguhaan nila nga diskobrehon ang mga kadadalman sang katubigan kag ang kahawaan, bisan ang mga duog nga indi makita kag indi makadtuan, ang pila ka sientipiko nagahunahuna nga kon nagaluntad ang Dios sang Biblia, sarang nila sia makita.

Sobra pa sini ang ginhimo sang pila ka kilala nga sientipiko kag pilosopo. Ginhimo nila ang ginatawag sang awtor parte sa siensia nga si Amir D. Aczel, nga “argumento sang siensia nga wala nagaluntad ang Dios.” Halimbawa, ang bantog sa kalibutan nga physicist nagsiling nga “wala sing ebidensia nga may Dios nga nagapanghikot sa uniberso, gani nagapamatuod gid ini nga wala sing dios nga nagaluntad.” Ang iban nagasiling nga ang hinimuan sang Dios sa Biblia isa lang ka “madyik” kag “misteryo.” a

 Apang ang pamangkot amo: Madamo na bala sing natun-an ang siensia tuhoy sa kinaugali agod makahimo sila sing pat-od nga konklusion? Ang simple nga sabat, indi. Daku na ang nahimo nga pag-uswag sa siensia, pero madamo nga sientipiko ang nagbaton nga madamo pa ang wala nahibaluan kag ayhan indi gid mahibaluan. “Indi gid naton matungkad ang tanan nga butang,” siling sang physicist nga si Steven Weinberg nga nagdaug sing Nobel sa paghangop sa kinaugali. Si propesor Martin Rees, Astronomer Royal sang Great Britain, nagsulat: “Mahimo nga may mga butang nga indi gid mahangpan sang mga tawo.” Ang matuod madamo sa kinaugali, halin sa gamay katama nga selula tubtob sa daku katama nga uniberso, ang indi gihapon mahangpan sang moderno nga siensia. Talupangda ang masunod nga mga halimbawa:

• Wala mahangpan sing bug-os sang mga biologist ang proseso nga nagakatabo sa buhi nga mga selula. Kon paano ginagamit sang mga selula ang enerhiya, kon paano sila nagapatubas sing protina, kag kon paano sila nagadamo, amo ang mga pamangkot nga wala pa masabat sing bug-os sang siensia.

• May epekto ang grabidad sa aton sa tanan nga oras. Pero misteryo ini sa mga physicist. Wala nila mahangpan sing bug-os kon paano ka ginabutong sang grabidad paidalom kon maglukso ka ukon kon paano nahuptan ang bulan nga nagapabilin sa orbito sini samtang nagalibot sa duta.

• Ginabanta sang mga cosmologist nga mga 95 porsiento sang uniberso ang indi makita kag indi malab-ot sang mga instrumento sang siensia. Gintunga nila ining makatilingala nga butang sa duha ka kategoriya, dark matter kag dark energy. Wala pa nahibaluan kon ano gid ini.

May iban pa nga butang nga wala nahibaluan sang mga sientipiko. Ngaa talalupangdon ini? Ang isa ka kilala nga manunulat sa siensia nagsiling: “Ang aton wala nahibaluan mas madamo sangsa aton nahibaluan. Para sa akon, ang siensia makapahayanghag kag makabuyok sa dugang nga pagtuon imbes nga makapakitid sang panghunahuna.”

Gani kon nagapamensar ka nga basi buslan sang siensia ang Biblia kag madula ang pagpati sa Dios, binagbinaga ini nga punto: Kon ang maalam nga mga sientipiko nga may moderno nga mga instrumento makatigayon sing limitado lang nga paghangop sa kinaugali, makatarunganon bala nga isikway dayon ang mga butang nga indi masarangan hibaluon sang siensia? Indi gid, sa katapusan sang malaba nga artikulo parte sa kasaysayan kag pag-uswag sang astronomiya, ang Encyclopedia Britannica naghinakop: “Sa tapos sang mga 4,000 ka tuig sang astronomiya, ang uniberso makatalanhaga gihapon subong nga makatalanhaga ini sadto sa mga taga-Babilonia.”

Ginatahod sang mga Saksi ni Jehova ang pagpati sang tagsa ka tawo sa sini nga butang. Ginatinguhaan namon nga sundon ang panuytoy sang Biblia: “Ipakita sa tanan nga tawo ang inyo pagkamakatarunganon.” (Filipos 4:5) Amo ini ang rason kon ngaa ginaagda ka namon nga usisaon kon paano nagahisantuanay kag nagasakdaganay ang siensia kag Biblia.