Halin sang 1948 asta sa una nga mga tuig sang 1990, ang sistema sa pulitika sa South Africa amo ang apartheid. a Sa sini nga tion, madamo ang nagatratar sing indi maayo sa mga tawo nga lain ang rasa. Si Kallie, nga ara sa kategoriya nga “colored” (sarisari nga tribo) sa apartheid, nagsiling: “Ang mga indi puti may diskriminasyon man sa iban nga indi puti.”

 Sarisari nga tribo ang ginhalinan sang mga Saksi ni Jehova sa South Africa. Ano ang ila ginhimo sa tion sang apartheid? Kag ano ang ginatudlo sa aton sini nga bahin sang ila kasaysayan?

 Sa South Africa, nag-organisar sang mga protesta ang iban nga indi magsugot sa ginapatuman nga pagpainpain sa mga tawo bangod sa rasa. Madamo sa mga nagprotesta sa mga pagsulundan sang gobierno ang ginpriso, kag ang iban ginpamatay. Gani ang mga nagarebelde sa gobierno nangin mas mapintas. Pero, ginasunod sang mga Saksi ni Jehova ang kasuguan kag wala sila nagaentra sa mga protesta ukon nagatinguha nga bag-uhon ang gobierno. Bangod sa ila ginhimo, gin-ilog nila ang mga Cristiano sang unang siglo nga padayon nga ‘nagpasakop sa mas mataas nga mga awtoridad.’—Roma 13:1, 2.

 Madamo nga beses nga ginapilit ang mga Saksi ni Jehova nga indi mangin neutral kag dapat may dampigan sila. Pero kon may dampigan sila posible makaentra sila sa isa ka mapintas nga inaway sa pulitika ukon basi makaaway pa nila ang iban nga nagasimba man kay Jehova. Halimbawa, “sa tion sang pagrebelde sang 1976, madamo nga mga estudyante sa high school ang ginpilit nga mag-entra sa mga riot bangod sa pulitika,” siling ni Thembsie. “Ang naga-riot nga mga estudyante nagakadto sa kada balay para pangitaon ang iban nga estudyante kag paentrahon sa ila. Kon mangindi ka, posible nga sunugon nila ang imo balay ukon kastiguhon ka asta mapatay ka.” Ginsilingan sang pulitikal nga lider sang isa ka partido sang oposisyon ang isa ka Saksi nga si Theophilus, “Kon mapierde namon ang mga puti, patyon ka namon kay wala ka nakig-away para sa imo pungsod.”

 Bisan sa mga kabudlayan bangod sa apartheid, padayon nga nagatipon sing magkaupod para magsimba ang mga Saksi sa South Africa. (Hebreo 10:24, 25) Ang iban nga kongregasyon indi makatukod sang Kingdom Hall kay pigado sila bangod sa apartheid. b “Pila ka tuig nga nagaarkila lang kami sa indi manami nga mga pasilidad,” siling ni Enver. “Gani ginpagamit ni Tatay ang amon balay para hiwatan sang mga miting sa kongregasyon. Duha ka beses kada semana, ginahimo sang amon pamilya nga Kingdom Hall ang amon balay. Kon kaisa, sobra 100 ka tawo ang nagaginutok sa amon balay. Pagkatapos sang miting, masami nga nalipay kami sa pagpakita sang pagkamaabiabihon sa tanan.”

 Nagahimo sang maalamon nga mga paagi ang mga kauturan para maatubang ang mga kabudlayan bangod sa apartheid. Halimbawa, sa probinsia sang Limpopo, ginpangabay ang isa ka puti nga brother nga magpamulongpulong sa isa ka sirkito nga asembleya sa lugar sang mga itom. Pero wala sia ginpasugtan nga makasulod. Gani gin-istorya niya ang puti nga tag-iya sang uma sa tupad sang lugar sang mga itom, kag nagsugtanay sila nga duha. Ginhiwat ang sirkito nga asembleya nga ang tumalambong ara sa pihak sang kudal sang uma kag ang nagapamulongpulong ara man sa pihak.

 Sa apartheid, may gin-asayn nga lugar nga dapat istaran sang kada rasa. Gani, palareho lang ang rasa sang mga tawo sa mga teritoryo sang kongregasyon. Bangod sa apartheid, kinahanglan mag-adjust ang mga Saksi sa pag-organisar sang mga kauturan sa pag-preaching. Halimbawa, mabudlay gid ang pag-preaching sa mga teritoryo nga wala sang kongregasyon nga naasayn. “Masami nga wala sang lugar nga matulugan ang mga indi puti. Gani nagatulog na lang kami sa amon mga salakyan ukon sa idalom sang mga kahoy,” siling ni Krish, nga ara sa kategoriya nga “Indian” sa apartheid. “Pagkaaga, nagapaligo kami sa banyo sang isa ka gasolinahan. Pero kon kaisa, indi kami makapaligo kay bisan ang mga banyo may marka nga ‘Mga Puti Lang.’ Bisan pa sini, ginsuportahan sang mga manugbantala ang ministeryo kag nalipay gid sila mag-preaching sa madamo nga interesado sa mga uma.”

 Padayon nga nagdamo ang katawhan ni Jehova bisan pa sang mga kabudlayan. Sang ginhimo nga kasuguan ang apartheid sang 1948, may 4,831 ka manugbantala sa South Africa. Sang gindula ini sang 1994, ang kadamuon sang mga kauturan naglab-ot sa 58,729. Padayon nga nagdamo ini nga mga manugbantala. Sang 2021, ang mga manugbantala sa South Africa naglab-ot sa kadamuon nga 100,112.

 Sa tion sang apartheid, ang mga Saksi ni Jehova sa South Africa nagaistar sa isa ka pungsod nga kilala nga nagapatuman sang pagpainpain sang mga tawo base sa ila rasa. Bisan pa sini, nagtinguha gid sila nga mapakita ang gugma kag paghiusa sa tanan nga tawo bisan ano man ang ila rasa. Ginhimo nila ini paagi sa pagtudlo kag pagsunod sa mga prinsipio sa Biblia. (Binuhatan 10:34, 35) Bisan may pagdumtanay sa ila lugar, nahiusa sila sa gugma.—Juan 13:34, 35.

 Sang 1993, ang mga Saksi ni Jehova sa South Africa naghiwat sang kombension nga gintambungan sang mga tawo nga sarisari ang rasa. Naobserbahan sang isa ka kilala nga opisyal ang mga Saksi sa South Africa nga naga-welcome kag nagahakos sa mga delegate nga naghalin sa iban nga pungsod sang nag-abot sila sa airport. Sia nagsiling: “Kon nahiusa kami pareho sa inyo, nasolbar na kuntani namon sadto pa ang amon mga problema.”