Ano ang Paskua?
Ang sabat sang Biblia
Ang Paskua isa ka selebrasyon sang mga Judiyo. Ginaselebrar nila ang paghilway sang Dios sa mga Israelinhon sang 1513 B.C.E sa pagkaulipon sa Egipto. Ginsugo sang Dios ang mga Israelinhon nga dumdumon ining importante nga tion kada tuig sa ika-14 nga bulan sang mga Judiyo nga Abib, nga sang ulihi gintawag Nisan.—Exodo 12:42; Levitico 23:5.
Ngaa gintawag nga Paskua?
Ang tinaga nga “Paskua” nagapatuhoy sa tion nga ginluwas sang Dios ang mga Israelinhon sa kalalat-an nga nagpatay sa tanan nga panganay sang Egipto. (Exodo 12:27; 13:15) Antes ginpahanabo sang Dios ini nga kalalat-an, ginsugo niya ang mga Israelinhon nga palhitan sing dugo sang tinday nga karnero ukon kanding ang ibabaw nayon sang ila puertahan. (Exodo 12:21, 22, footnote) Kon makita sang Dios ini nga tanda, “laktawan” niya ang ila balay kag indi pagpatyon ang ila panganay.—Exodo 12:7, 13.
Paano ginaselebrar ang Paskua sang panahon sang Biblia?
Ginhatagan sang Dios ang mga Israelinhon sing instruksion kon paano selebrahon ang una nga Paskua. a Ari ang pila sa ginahimo sa tion sang Paskua nga mabasa sa Biblia.
Paghalad: Ang mga pamilya nagapili sing isa ka karnero (ukon kanding) nga isa ka tuig ang edad sa ika-10 nga adlaw sang Abib (Nisan), kag sa ika-14 nga adlaw ihawon ini. Sa una nga Paskua, ginpalhit sang mga Judiyo ang dugo sini sa bakalan sang puertahan kag sa ibabaw nayon sang puertahan, dayon gin-asal sa kalayo ang bilog nga sapat kag ginkaon.—Exodo 12:3-9.
Pagkaon: Wala labot sa karnero (ukon kanding), ginsugo man ang mga Israelinhon nga magkaon sing tinapay nga wala sing lebadura kag sing mapait nga mga tanom sa Paskua.—Exodo 12:8.
Kapiestahan: Nagselebrar ang mga Israelinhon sang Kapiestahan sang Tinapay nga Wala sing Lebadura sa sulod sang pito ka adlaw pagkatapos sang Paskua, kay sa tion sang Paskua wala sila nagkaon sing tinapay nga wala sing lebadura.—Exodo 12:17-20; 2 Cronica 30:21.
Pagtudlo: Gingamit sang mga ginikanan ang tion sang Paskua sa pagtudlo sa ila kabataan parte kay Jehova nga Dios.—Exodo 12:25-27.
Paglakbay: Sang ulihi, naglakbay ang mga Israelinhon pakadto sa Jerusalem para magselebrar sing Paskua.—Deuteronomio 16:5-7; Lucas 2:41.
Iban pa nga ginhimo: Sang tion ni Jesus, nalakip sa selebrasyon sang Paskua ang pag-inom sing alak kag ang pagkanta.—Mateo 26:19, 30; Lucas 22:15-18.
Sala nga mga pagpati parte sa Paskua
Sala nga pagpati: Ginkaon sang mga Israelinhon ang pagkaon sa Paskua sang Nisan 15.
Ang kamatuoran: Ginsugo sang Dios ang mga Israelinhon nga mag-ihaw sing karnero pagtunod sang adlaw sang Nisan 14 kag kaunon ini sa sina mismo nga gab-i. (Exodo 12:6, 8) Ginaisip sang mga Israelinhon ang ila adlaw halin sa pagtunod sang adlaw pakadto sa masunod nga pagtunod sang adlaw. (Levitico 23:32) Gani gin-ihaw sang mga Israelinhon ang karnero kag ginkaon ang mga pagkaon sa Paskua sang Nisan 14.
Sala nga pagpati: Ang mga Cristiano dapat magselebrar sing Paskua.
Ang kamatuoran: Pagkatapos si Jesus nagselebrar sang Paskua sang Nisan 14, 33 C.E., gin-umpisahan niya ang isa ka bag-o nga selebrasyon: ang Panihapon sang Ginuo. (Lucas 22:19, 20; 1 Corinto 11:20) Ini nga panihapon amo ang nagbulos sa Paskua, kay ginadumdom sini ang sakripisyo nga ginhimo sang “Cristo [ang] kordero sa Paskua.” (1 Corinto 5:7) Ang halad nga gawad ni Jesus mas maayo sangsa halad sa Paskua kay ginahilway sini ang tanan nga tawo sa pagkaulipon sa sala kag kamatayon.—Mateo 20:28; Hebreo 9:15.
a Pero pagligad sang tion, may ginhimo nga pila ka pagbag-o. Halimbawa, ginselebrar sang mga Israelinhon ang una nga Paskua sing ‘padali’ kay dapat sila maghanda sa ila pagbiya sa Egipto. (Exodo 12:11) Pero pag-abot nila sa Ginsaad nga Duta, indi na kinahanglan nga magdalidali sila sa pagselebrar.