Ano ang Buot Silingon sang ‘Padunggi ang Inyo Amay kag Iloy’?

I-PLAY

Ang sabat sang Biblia

Ang sugo nga “padunggi ang inyo amay kag ang inyo iloy” pirme mabasa sa Biblia. (Exodo 20:12; Deuteronomio 5:16; Mateo 15:4; Efeso 6:2, 3) May apat ka panguna nga paagi para mahimo ini.

Apresyaha sila. Ginapadunggan mo ang imo amay kag imo iloy kon ginaapresyar mo ang tanan nila nga ginahimo para sa imo. Mapakita mo man ang apresasyon paagi sa pagsunod sa ila mga laygay. (Hulubaton 7:1, 2; 23:26) Ginapalig-on ka sang Biblia nga tamdon ang imo mga ginikanan bilang imo “himaya,” buot silingon nga proud ka gid sa ila.—Hulubaton 17:6.
Kilalaha ang ila awtoridad. Kon bata ka pa, ginapadunggan mo ang imo amay kag iloy kon ginakilala mo ang awtoridad nga ginhatag sang Dios sa ila. Ang Colosas 3:20 nagasiling sa mga pamatan-on: “Mangin matinumanon kamo sa inyo mga ginikanan sa tanan nga butang, kay kalahamut-an ini sa Ginuo.” Sang pamatan-on pa si Jesus kinabubut-on niya nga gintuman ang iya mga ginikanan.—Lucas 2:51.
Tahura sila. (Levitico 19:3; Hebreo 12:9) Mapakita mo ang pagtahod ukon pagrespeto indi lang sa kon ano ang imo ginahambal kundi sa paagi man sang imo paghambal. Matuod, kon kaisa, may ginahimo ang pila ka ginikanan nga nabudlayan sa pagrespeto ang mga kabataan sa ila. Bisan pa sina, mapadunggan nila ang ila mga ginikanan kon likawan nila ang paghambal kag paghimo sang mga butang nga wala sing pagrespeto. (Hulubaton 30:17) Ang Biblia nagasiling nga isa ka serioso nga sala ang pagtamay sa iya amay ukon iya iloy.—Mateo 15:4.
Buligi sila. Kon magtigulang na ang imo mga ginikanan, mahimo kinahanglan nila ang praktikal nga bulig. Mapadunggan mo sila paagi sa paghimo sang imo masarangan para mahatag ang ila kinahanglanon. (1 Timoteo 5:4, 8) Halimbawa, antes mapatay si Jesus may ginbilinan sia nga mag-atipan sa iya iloy.—Juan 19:25-27.

Sayop nga pagpati parte sa pagpadungog sa amay kag iloy

Sayop nga Pagpati: Para mapadunggan ang imo amay kag iloy, dapat sila ang magdesisyon sa inyo pag-asawahay.

Kamatuoran: Ang Biblia nagatudlo nga mas importante ang relasyon sang mag-asawa sangsa iban nila nga relasyon sa pamilya. Ang Genesis 2:24 nagasiling: “Bayaan sang lalaki ang iya amay kag ang iya iloy kag magahiusa sia sa iya asawa.” (Mateo 19:4, 5) Siempre, makabenepisyo gid ang mag-asawa sa laygay sang ila mga ginikanan ukon ugangan. (Hulubaton 23:22) Pero, may kinamatarong ang mag-asawa nga indi nila pagtugutan ang miembro sang ila pamilya nga amo ang magdesisyon sa ila pag-asawahay.—Mateo 19:6.

Sayop nga Pagpati: Ang imo amay kag iloy ang may bug-os nga awtoridad.

Kamatuoran: Bisan pa ginhatagan sang Dios sing awtoridad ang mga ginikanan sa sulod sang pamilya, may limitasyon ang tanan nga awtoridad sang tawo kag wala ini nagalabaw sa awtoridad sang Dios. Halimbawa, sang ginmanduan sang mataas nga korte ang mga disipulo ni Jesus nga supakon ang Dios, nagsiling sila: “Dapat namon tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo.” (Binuhatan 5:27-29) Pareho sini, ginatuman sang kabataan ang ila mga ginikanan “sa paagi nga kalahamut-an sa Ginuo,” buot silingon, sa tanan nga butang nga wala nagasupak sa kasuguan sang Dios.—Efeso 6:1.

Sayop nga Pagpati: Para mapadunggan mo ang imo amay kag iloy kinahanglan mo sundon ang ila relihioso nga pagpati.

Kamatuoran: Ang Biblia nagapalig-on sa aton nga usisaon ang gintudlo sa aton para mabal-an kon matuod gid ini. (Binuhatan 17:11; 1 Juan 4:1) Kon himuon ini sang isa, sa ulihi magapili sia sing pagpati nga lain sa ginapatihan sang iya mga ginikanan. Mabasa naton sa Biblia ang pila ka matutom nga alagad sang Dios nga wala nagsunod sa relihion sang ila ginikanan, lakip sa ila sanday Abraham, Rut, kag apostol Pablo.—Josue 24:2, 14, 15; Rut 1:15, 16; Galacia 1:14-16, 22-24.

Sayop nga Pagpati: Para mapadunggan ang imo amay kag iloy, dapat ka makigbahin sa mga tradisyon may labot sa pagsimba sa mga katigulangan.

Kamatuoran: Ang Biblia nagsiling: “Si Jehova nga imo Dios ang dapat mo simbahon, kag sia lamang ang hatagan mo sing sagrado nga pag-alagad.” (Lucas 4:8) Ang nagasimba sa iya mga katigulangan wala nagapalipay sa Dios. Dugang pa, ang Biblia nagatudlo nga “ang mga patay wala gid sing nahibaluan.” Indi sila makabatyag nga ginasimba sila; indi man sila makabulig ukon makahalit sa mga buhi.—Manugwali 9:5, 10; Isaias 8:19.