PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON
Paano Ko Mabatuan ang Pagsulay?
Si apostol Pablo nagsulat: “Kon luyag ko himuon ang husto, ang malain yari sa akon.” (Roma 7:21) Nabatyagan mo man bala ina? Kon huo, makabulig ini nga artikulo nga mabatuan mo ang pagsulay nga maghimo sing malain.
Ang dapat mo mahibaluan
Sa masami, makahimo ka sing malain bangod ginapilit ka sang imo mga kaedad. Ang matuod, ang Biblia nagasiling nga “ang pagpakig-upod sa malain nga mga tawo nagaguba sang maayo nga moral.” (1 Corinto 15:33, footnote) Ang impluwensia sang iban kag sang media makapabaskog sang imo handum nga mahimo magbutang sa imo sa pagsulay kag posible pa gani nga “magsunod [ka] sa kadam-an sa paghimo sing malain.”—Exodo 23:2.
“Kon gusto mo gid nga manamian ang iban sa imo kag batunon ka nila, mahimo nga himuon mo man ang bisan ano nga ginahimo nila para lang magustuhan ka nila.”—Jeremy.
Pamensari ini: Ngaa mas mabudlay batuan ang pagsulay kon grabe gid ang imo kabalaka sa kon ano ang pagtan-aw sang iban sa imo?—Hulubaton 29:25.
Ang punto: Indi pagpasugti ang imo mga kaedad nga impluwensiahan ka nila nga indi pagsundon ang imo mga talaksan.
Ang puede mo himuon
Hibalua ang imo mga ginapatihan. Kon indi klaro sa imo ang imo mga ginapatihan, mangin pareho ka sa puppet nga ginakontrol sang iban. Maayo gid nga sundon ang laygay sang Biblia: “Pat-ura ninyo ang tanan nga butang; himua pirme ang maayo.” (1 Tesalonica 5:21) Kon naintiendihan mo sing maayo ang imo mga ginapatihan, mas mahapos ka manindugan kag mas mabatuan mo ang mga pagsulay nga kontrahon ini.
Pamensari ini: Ngaa nagapati ka nga ang moral nga mga talaksan sang Dios para sa imo kaayuhan?
“Nakita ko nga kon ginatindugan ko ang akon ginapatihan kag wala nagapadala sa pagsulay, mas ginarespeto ako sang iban.”—Kimberly.
Halimbawa sa Biblia: Daniel. Mahimo tin-edyer pa si Daniel sang “nagdesisyon” sia nga tumanon ang kasuguan sang Dios.—Daniel 1:8.
Hibalua ang imo mga kaluyahon. Ang Biblia nagsambit parte sa “mga kailigbon sang pagkapamatan-on”—ang mga handum nga mabaskog gid samtang pamatan-on ka pa. (2 Timoteo 2:22) Indi lang ini handum sa sex kundi handum man nga batunon ka sang iban kag handum nga mangin independiente bisan indi ka pa handa.
Pamensari ini: Ang Biblia nagsiling nga “ang kada isa ginatilawan kon ginaganyat sia kag ginahaylo sang iya kaugalingon nga kailigbon.” (Santiago 1:14) Ano nga kailigbon ukon handum ang pirme nagasulay sa imo?
“Akua kon ano nga pagsulay ang madali ka madala. Mag-resesarch kon paano mo ini mabatuan, kag isulat ang mga punto nga makabulig sa imo. Para sa sunod nga maatubang mo ini nga pagsulay, kabalo ka na kon paano mo ini mabatuan.”—Sylvia.
Halimbawa sa Biblia: David. May mga bes nga naimpluwensiahan sia sang iban kag nadala pa gani sang iya kaugalingon nga handum. Pero nakatuon si David sa iya mga sala kag gintinguhaan niya nga mangin maayo. “Putlia ang akon tagipusuon,” pangamuyo niya kay Jehova, “kag hatagi ako sing bag-o kag malig-on nga espiritu.”—Salmo 51:10.
Indi magpakontrol. Ang Biblia nagasiling: “Indi ka magpadaug sa malaut.” (Roma 12:21) Buot silingon, indi ka magpadaug sa pagsulay. Makadesisyon ka nga himuon ang husto.
Pamensari ini: Kon ginasulay ka nga maghimo sing sala, ano ang imo himuon para indi ka madaug sang pagsulay kag mangin maayo ang resulta?
“Ginapensar ko kon ano ang akon batyagon kon magpadala ako sa pagsulay. Malipay bala ako? Siguro, pero kadali lang. Sa pagligad sang tion, mangin malipayon bala gihapon ako? Indi, kundi malalain gid ako. Ti, mapadala bala ako sa pagsulay? Indi!”—Sophia.
Halimbawa sa Biblia: Pablo. Gin-aku niya nga may malain sia nga handum, pero wala sia nagpadala sa sini. Sia nagsulat: “Estrikto nga ginadisiplina ko ang akon lawas kag ginahimo ini nga ulipon.”—1 Corinto 9:27, footnote.
Ang punto: Ikaw ang magadesisyon kon bala mapadala ka sa pagsulay ukon indi.
Dumduma nga ang mga pagsulay temporaryo lang. “Madamo nga pagsulay nga daw kabudlay gid batuan sang hayskul ako, pero subong kahapos na lang,” siling sang 20 anyos nga si Melissa. “Ang pagpamensar sini nagapasalig sa akon nga ang mga pagsulay subong magaligad lang kag sa ulihi makasiling ako nga maayo gid kay wala ako nagpadala sa sini.”