Hla mus rau

Mus rau cov ntsiab lus

Xyoo 1919 hauv Xidawm Phau-ees xeev Auhaiyaum, Kwvtij Luthafaw cev lus qhuab qhia hauv rooj sib txoos

1919​—Tau 100 Xyoo Lawm

1919​—Tau 100 Xyoo Lawm

THOOB qab ntuj tau ntaus Ntsuj Rog Loj Kawg Nkaus (Great War) tau 4 lub xyoos. Ntsuj rog no xaus rau xyoo 1919, uas tom qab no muab hu ua Ntsuj Rog Thoob Qab Ntuj Zaum 1. Lub qab xyoo 1918, ib tsoom tebchaws tso tseg tsis sib ntaus sib tua lawm. Lub 1 Hlis tim 18 xyoo 1919, tau muaj lub rooj sablaj hauv Paslis (Paris Peace Conference) uas tham txog kev thaj yeeb. Lub rooj sablaj no tau sau ib tsab ntawv cog lus (Treaty of Versailles). Tsab ntawv no qhia tias tagnrho cov tebchaws uas koom ntsuj rog loj no tso tseg tsis sib tua lawm. Tau suam npe tseg hnub tim 28 lub 6 Hli xyoo 1919.

Cov lus cog tseg no tsa tau ib lub koom haum tshiab uas muaj ntau lub tebchaws tuaj sib koom ua ke (League of Nations). Lub homphiaj yog kho kom ib tsoom tebchaws koom siab tsis txhob sib ntaus sib tua ntxiv lawm. Cov Khixatia cuav coob tus kuj txhawb nqa lub koom haum no thiab. Lub Federal Council of the Churches of Christ in America tau qhuas tias lub koom haum tshiab no yuav yog “Vajtswv lub Nceeg Vaj hauv ntiajteb ntag.” Lawv kuj xa neeg sawv lawv cev mus koom rooj sablaj hauv Paslis thiab. Ib tug sawv cev hais tias “rooj sablaj no yuav coj peb mus rau ib tiam tshiab.”

Tiam tshiab tau pib lawm tiag, tiamsis tsis yog los ntawm cov neeg uas sib koom siab hauv rooj sablaj no. Nyob rau xyoo 1919, ib tiam tshiab pib rau Yehauvas cov tibneeg thaum Yehauvas pub hwjchim rau lawv mus tshaj tawm ntau dua qub. Tiamsis ua ntej ntawd, Cov Tub Kawm Vajlugkub yuav tsum tau daws ib yam ua ntej tso.

IB YAM UAS TXIAV TXIM SIAB NYUAJ HEEV

Yauxej Luthafaw

Lub 1 Hlis tim 4 xyoo 1919 rov muaj dua rooj sib txoos txwm xyoo los xaiv seb yuav tsa leejtwg los ua cov coj lub tuam txhab Watch Tower Bible and Tract Society. Lub sijhawm ntawd Yauxej Luthafaw (Joseph F. Rutherford) yog tus coj Yehauvas cov tibneeg, tiamsis nws thiab 7 tus kwvtij raug kaw hauv lub nroog Aleethas xeev Ntsaus Ntsia tebchaws U.S.A. (Atlanta, Georgia, U.S.A.). Cov kwvtij yuav tsum txiav txim siab seb lawv puas yuav rov qab xaiv cov kwvtij qub uas raug kaw lawd lossis xaiv dua ib co tshiab.

Ivedaws Khauvawd

Hauv nkuaj, Kwvtij Luthafaw txhawj txog lub koom haum heev. Nws paub tias ib co kwvtij pom zoo xaiv lwm tus los coj. Nws thiaj sau ib tsab ntawv mus rau cov kwvtij uas yuav sablaj tias nws pom zoo Kwvtij Ivedaws Khauvawd (Evander J. Coward) ua tus coj. Kwvtij Luthafaw hais tias Kwvtij Khauvawd yog ib tug neeg uas “siab mos muag,” “txawj xav,” thiab “muab siab npuab tus Tswv.” Txawm li ntawd los cov kwvtij feem coob xav tos 6 lub hlis mam rov sablaj txog tus coj. Cov uas pab hais plaub rau cov kwvtij uas raug kaw los kuj pom zoo ua li ntawd thiab. Thaum sablaj txog qhov no yeej muaj ib co kwvtij uas chim kawg li.

Litshaj Nponpaws

Tiamsis tom qab ntawd Kwvtij Litshaj Nponpaws (Richard H. Barber) piav tias ib tug kwvtij uas tuaj sablaj txawm daws tau qhov teeb meem no. Tus kwvtij ntawd hais tias: “Kuv tsis yog ib tug uas paub txog tej kevcai lij choj, tiamsis thaum hais txog kev npuab siab mas kuv paub tias Vajtswv xav kom peb npuab siab nws. Yog peb npuab siab rau Vajtswv ces peb yuav tsum rov xaiv Kwvtij Luthafaw ua tus coj.”​—Phau Ntawv Nkauj 18:25.

Alexadaw Majmevleem

Kwvtij Alexadaw Majmevleem (Alexander H. Macmillan) yog ib tug uas tau nrog Kwvtij Luthafaw raug kaw. Nws nco tias hnub tom qab xwb Kwvtij Luthafaw khob nws phab ntsa thiab hais tias, “Cev koj txhais tes tuaj.” Ces Kwvtij Luthafaw cev ib daim ntawv rau nws. Thaum Kwvtij Majmevleem nyeem tas nws paub kiag tias yog dabtsi. Tag nrho cov uas tuav lub tuam txhab thiab coj lub koom haum (Kwvtij Luthafaw, Kwvtij Vaizi, Kwvtij Vee Eenpawm, Kwvtij Nponpaws, Kwvtij Edawxeem, Kwvtij Npulim, thiab Kwvtij Xipia) raug xaiv dua. Kwvtij Yauxej Luthafaw rov tau los ua tus thawj coj thiab Kwvtij Viyees Vee Eenpawm (William Van Amburgh) rov los uas tus lwm thawj coj.

TAU TAWM NKUAJ!

Thaum cov kwvtij tseem raug kaw, Cov Tub Kawm Vajlugkub mus thov tibneeg coob tus pab suam npe rau ib daim ntawv kom nom tswv tso cov kwvtij tawm. Muaj tshaj li 700,000 tus uas tsis yog Cov Tub Kawm Vajlugkub tau suam npe. Cov kwvtij nkauj muam uas mus thov ntawd mas muaj siab tawv kawg li. Lub 3 Hlis tim 26 xyoo 1919, ua ntej cov kwvtij xa daim ntawv mus rau nom tswv, luag twb tso Kwvtij Luthafaw lawv tawm lawm.

Thaum Kwvtij Luthafaw rov los txog tsev, nws hais rau cov uas tuaj saib nws tias: “Kuv pom tias qhov uas peb nyuam qhuav raug xwm no tsuas yog npaj peb rau tej xwm hnyav tshaj uas yuav los tom ntej xwb. . . . Tsis yog nej los pab nej cov kwvtij kom luag tso lawv tawm hauv nkuaj xwb.  . . . Txhua yam uas nej ua no yog ua kom Yehauvas tau koob meej, thiab Yehauvas twb foom koob hmoov nplua mias rau nej lawm.”

Tej uas muaj tshwm sim rau cov kwvtij tshaj plaub qhia tias Yehauvas tau pab lawv. Lub 5 Hlis tim 14 xyoo 1919, lub tsev hais plaub tu tias: “Cov txiav txim ntawd tu tsis ncaj rau cov raug foob lawm. Vim li no, yuav tsum thim lawv lub txim.” Qhov uas luag txiav txim li no zoo kawg li vim tias cov kwvtij twb raug ntau lub txim loj heev lawm. Yog tsev tu plaub cia li zam rau cov kwvtij lossis txo lub txim kom qes zog xwb ces cov kwvtij tseem ris rawv lub txim ntawd mus tas lawv lub neej. Tiamsis tsev tu plaub thim tej lus foob ntawd rau cov kwvtij lawm thiab tsis foob ntxiv. Yog li ntawd, Kwvtij Luthafaw thiaj pab hais tau tej plaub ntug rau Yehauvas cov tibneeg ntawm lub tsev txiav txim qib siab hauv tebchaws U.S.A. *

TXIAV TXIM SIAB TUAG NTHI MUS TSHAJ TAWM

Kwvtij Majmevleem hais tias, “Peb tsis yog nyob dawb nyob do tos tus Tswv coj peb mus rau saum ntuj ceeb tsheej xwb. Peb pom tias peb yuav tsum nqis tes ua haujlwm peb thiaj paub tias tus Tswv xav kom peb ua dabtsi.”

Thaum cov kwvtij raug kaw lawd, luag muab tej hlau nias ntawv uas siv los luam ntaub ntawv ua puas tsuaj tag lawm. Yog li cov kwvtij uas nyob hauv paus loj ua tsis tau haujlwm li qub. Tej no ua rau lawv tu siab kawg li, ib txhia xav tias ntshe tes haujlwm tshaj tawm txoj xov zoo tsuas xaus li ntawd lawm xwb.

Puas tseem muaj leejtwg xav mloog txoj xov zoo txog lub Nceeg Vaj uas Cov Tub Kawm Vajlugkub qhia? Yuav kom paub, Kwvtij Luthafaw txawm npaj cev ib zaj lus qhuab qhia. Leejtwg xav tuaj koom los tau tibsi. Kwvtij Majmevleem hais tias: “Yog tsis muaj leejtwg tuaj mloog zaj lus qhuab qhia ntawd ces qhia tias tes haujlwm tshaj tawm txoj xov zoo tas li no lawm xwb.”

Xyoo 1919, xov xwm tshaj tawm txog Kwvtij Luthafaw zaj lus qhuab qhia “Tseem Muaj Kev Vam Rau Noob Neej” hauv lub nroog Lo Eentsulem xeev Kalifaunias

Lub 5 Hlis tim 4 xyoo 1919, txawm Kwvtij Luthafaw muaj mob ntsuav los nws tseem cev zaj lus qhuab qhia hu ua “Tseem Muaj Kev Vam Rau Noob Neej” (The Hope for Distressed Humanity) hauv lub nroog Lo Eentsulem xeev Kalifaunias (Los Angeles, California). Muaj txog 3,500 leej tuaj koom tiamsis tsis muaj chaw txaus ntau pua leej thiaj koom tsis tau. Hnub tom qab, muaj txog 1,500 leej tuaj koom. Nimno cov kwvtij paub tseeb tias yeej tseem muaj neeg xav paub ntxiv!

Tej uas tom qab no cov kwvtij ua, pab tau Yehauvas Cov Timkhawv txojkev tshaj tawm los txog niaj hnub nimno.

NPAJ TXHIJ LOS UA YEHAUVAS TES HAUJLWM

Phau Tsom Faj Askiv lub 8 Hli tim 1 xyoo 1919 tshaj tawm tias lub 9 Hlis yuav muaj ib rooj sib txoos hauv Xidawm Phau-ees xeev Auhaiyaum (Cedar Point, Ohio). Lub sijhawm no Kwvtij Khawlees Npis This (Clarence B. Beaty) tseem yog ib tug hluas uas nyob xeev Mixulis (Missouri) tuaj. Nws hais tias, “Sawvdaws npaj siab tias lawv yuav tsum tuaj koom xwb xwb li.” Muaj tshaj li 6,000 tus kwvtij nkauj muam tuaj koom. Cov kwvtij tsis xav tias yuav coob npaum li ntawd. Ib yam tshwj xeeb tshaj ntawd mas yog muaj txog li 200 tawm tug tau ua kevcai raus dej hauv lub pas dej Ilis (Lake Erie).

Thawj phau The Golden Age lub 10 Hli tim 1 xyoo 1919

Lub 9 Hlis tim 5 xyoo 1919, thaum sawvdaws tabtom kawm txog hnub 5 hauv lub rooj sib txoos, Kwvtij Luthafaw cev ib zaj lus qhuab qhia hu ua “Lus Tshaj Tawm Rau Cov Kwvtij” (Address to Co-laborers). Nws tshaj tawm tias yuav muaj ib phau ntawv tshiab hu ua The Golden Age. * Phau ntawv no qhia txog tej xwm txheej tseem ceeb uas tabtom tshwm sim, thiab piav seb phau Vajlugkub qhia li cas txog tej xwm txheej ntawd.

Thiaj txhawb kom Cov Tub Kawm Vajlugkub rau siab siv phau ntawv no mus tshaj tawm. Ib tsab ntawv uas qhia seb yuav mus tshaj tawm li cas hais tias: “Nej txhua tus uas tau ua kevcai raus dej cia li nco ntsoov tias tes haujlwm no yog ib txoj koob hmoov zoo kawg li. Cia li siv lub sijhawm no los tshaj tawm rau txhua leej txhua tus thoob ntiajteb.” Coob tus tau ua li ntawd tiag. Lub 12 Hlis xyoo ntawd, muaj tshaj li 50,000 leej thov kom xa phau ntawv tshiab no mus rau lawv txhua hlis.

Lub nroog Npluavlees xeev Nus Yauj, ib co kwvtij sawv ntawm lub tsheb uas thauj phau ntawv The Golden Age

Lub qab xyoo 1919, Yehauvas cov tibneeg rov los sib sau ua ke thiab kub siab lug ua lawv tes haujlwm. Tsis tas li ntawd xwb, ob peb lo lus faj lem uas hais txog tiam kawg kuj muaj tiav lawm thiab. Xws li cov lus faj lem hauv Malakis 3:1-4 uas hais tias Vajtswv cov tibneeg yuav raug sim thiab ntxuav kom huv. Yehauvas cov tibneeg dim ntawm “lub nroog Npanpiloos uas loj dua ntais” uas yog lub Tuam Ceeb Npanpiloos. (Tshwmsim 18:2, 4) Thiab Yexus tau tsa tus qhev ncaj thiab ntse lawm. * (Mathais 24:45) Zaum no Cov Tub Kawm Vajlugkub npaj txhij mus ua tes haujlwm uas Yehauvas muab cob rau lawv.

^ nqe 13 Kwvtij Luthafaw tau ua ib tug kws lij choj thiab ib tug kws txiav txim. Luag muab nws tis npe hu ua tus “Txiav Txim Luthafaw.”

^ nqe 22 Xyoo 1937 tau muab phau The Golden Age hloov npe hu ua phau Consolation thiab xyoo 1946 hloov hu ua phau Awake! (Tsim Dheev!).