Skip to content

Skip to table of contents

KAROA 5

Emui Natuna Ia Maragi Negana amo Umui Hadibaia

Emui Natuna Ia Maragi Negana amo Umui Hadibaia

1, 2. Tama sina ese edia natudia idia naria neganai, daika ena amo heduru idia tahua be namo?

 “ISEDA natudia be Dirava ena harihari gauna ita dekenai.” Unai be lagani 3,000 gunanai ena natudia ia laloa bada tamana ta ena hereva. (Salamo 127:3) Momokani, umui be tama sina ai umui lao be Dirava ia henia gau namona ta, headava taudia kahirakahira iboudiai ese idia moalelaia diba gauna. To, natudia idia abia taudia be karaharaga idia lalo-parara, tama sina ai idia lao be mai ena moale, to maduna ia havaraia danu.

2 Hari inai negai, natudia naria gaukarana be gaukara badana. To, momo be unai gaukara dekenai idia kwalimu, bona Dirava ena siahu amo salamo ia torea tauna ese unai kwalimu dalana ia herevalaia, ia gwau: “Bema Lohiabada ese ruma ia haginia lasi neganai, unai ruma idia haginia taudia idia hekwarahi kava noho.” (Salamo 127:1) Bema Iehova ena hahediba herevadia oi badinaia namonamo, tama o sina namona ai do oi lao. Baibel ia gwau: “Lohiabada do oi abidadama henia, mai emu kudouna ibounai. Oi sibona oiemu diba do oi abidadama henia lasi.” (Aonega Herevadia 3:5) Vaira laganidia 20 lalonai natudia do umui hadibaia gaukarana umui hamatamaia neganai, umui ura Iehova ena sisiba do umui kamonai henia, a?

BAIBEL ENA LALOHADAI UMUI ABIA DAE

3. Natudia naria gaukarana lalonai tama edia maduna be dahaka?

3 Tanobada hegegemadai ruma bese momo lalonai, tatau idia laloa natudia hadibaia gaukarana be hahine edia gaukara. Momokani, Dirava ena Hereva ese ia hahedinaraia tamana ena gaukara badana be ruma bese ubua totona do ia gaukara. To ia hahedinaraia danu, ruma lalonai ia be mai ena maduna. Baibel ia gwau: “Murimuri ai oiemu gaukara oi hegaegaelaia, bona oiemu uma gabu oi karaia ore. Murinai oiemu ruma taudia oi hagoadaia danu be gau badana.” (Aonega Herevadia 24:27, NW) Dirava ena ura be, tamana bona sinana ruaosi ese natudia idia hadibaia hebou.—Aonega Herevadia 1:8, 9.

4. Dahaka dainai ita laloa lasi natudia memero ese natudia kekeni idia hereaia?

4 Emui natudia be edena bamona umui laloa? Sivarai haida idia hahedinaraia Asia dekenai “beibi kekenidia idia abia neganai, idia moale lasi.” Idia hahedinaraia Latin America dekenai kekeni idia ura henidia lasi, bona “diba bada ruma besedia” danu be unai bamona idia do laloa noho. To hereva momokani be inai, kekeni danu be mai anina bada. Idaunegai tamana badana ta, Iakobo, ese ena natudia ibounai, unai nega ai idia vara vadaeni natuna kekenidia danu, ia herevalaia bona ia gwau, idia be “Dirava ese iena lalokau dekena amo lau dekenai ia henia taudia.” (Genese 33:1-5; 37:35) Unai hegeregerena, Iesu ese ia dekenai idia mailaia “natudia” (memero bona kekeni) ibounai ia hanamoa. (Mataio 19:13-15) Ita diba momokani ia ese Iehova ena lalohadai ia hahedinaraia.—Deuteronomi 16:14.

5. Tau bona ena hahine ese edia ruma bese ena bada idia laloa neganai, dahaka gaudia idia laloa be namo?

5 Emui gabu dekenai taunimanima idia laloa hahine ese natudia momo herea ia havaraia be namo, a? Tau bona ena hahine ese natudia hida do idia abia be idia ruaosi do idia abia hidi be maoro. Bema tama sina edia moni ia hegeregere lasi natudia momo idia ubua, edia dabua idia hoia, bona sikuli davana idia karaia be edena bamona? Tau bona ena hahine ese edia ruma bese ena bada idia lalohadailaia neganai, unai danu idia laloa be namo. Edia natudia ibounai idia naria diba lasi tama sina haida ese varavara dekenai maduna idia henia edia natudia haida idia naria totona. Unai kara ia namo, a? Ia namo momokani lasi. Bona unai ese tama sina edia maduna edia natudia dekenai ia haorea lasi. Baibel ia gwau: “Bema tau ta ese iena varavara ia naria lasi, o iena ruma taudia ia ubua lasi neganai, ia ese iena abidadama Keriso dekenai ia negea vadaeni.” (1 Timoteo 5:8) Edia maduna idia huaia namonamo tatau bona edia hahine ese edia ruma bese ena bada idia laloa namonamo, do idia ‘naridia’ diba totona. Unai idia karaia totona rogorogo koua daladia idia badinaia diba, a? Unai danu be idia ruaosi ese do idia abia hidi be namo, bona bema tau bona ena hahine ese edia lalona idia hadaia unai bamona do idia karaia, edena dala do idia badinaia danu be idia ruaosi ese idia abia hidi diba. “Ibounai ta ta sibona ena metau, ena metau do idia huaia.” (Galatia 6:5) To, bema rogorogo koua dalana ta amo bogana lalonai natuna idia hamasea, unai be Baibel ena hakaua herevadia hegeregerena lasi. Iehova Dirava be “mauri ibounai ena badina.” (Salamo 36:9) Unai dainai, bogana lalonai ia tubu matamaia natuna idia hamasea taudia idia hahedinaraia idia ese Iehova idia matauraia lasi momokani bona danu unai kara be ala-ala karana hegeregerena.—Esodo 21:22, 23; Salamo 139:16; Ieremia 1:5.

EMUI NATUNA DURUA GAUDIA UMUI HENIA

6. Natudia hadibaia karana be edena negai idia hamatamaia be namo?

6 Aonega Herevadia 22:6 ia gwau: “Mero dekenai mauri dala maorona do oi hadibaia.” Natudia hadibaia be tama sina edia maduna badana ma ta. To, edena negai unai hadibaia karana idia hamatamaia be namo? Natudia idia do maragi neganai. Aposetolo Paulo ia gwau Timoteo be ia do “maragi neganai” idia hadibaia. (2 Timoteo 3:15) Unai siri ai idia gaukaralaia Greek herevana be beibi maragina eiava ia do vara lasi natuna ia gwauraia. (Luka 1:41, 44; Kara 7:18-20) Unai dainai, Timoteo be ia do maragi momokani negana amo idia hadibaia—bona unai be maoro. Natuna ia do maragi be nega namona hadibaia gaukarana hamatamaia totona. Beibi matamatana danu be ia ura dikadika diba ia abia.

7. (a) Dahaka dainai tama sina ruaosi ese edia beibi ida hetura karana namona idia havaraia be gau badana? (b) Iehova bona ena Natuna tamona edia hetura karana be edena bamona?

7 Sinana ta ia gwau, “Nega ginigunana egu beibi lau itaia neganai, lau lalokau henia.” Sinana momo be unai bamona. Beibi ia vara negana amo sinana ida idia noho hebou dainai, idia ura heheni mamina be ia goada ia lao. Rata henia karana ese unai hemami ia hagoadaia. (1 Tesalonika 2:7 itaia.) Sinana ese ena beibi ia rosia bona ia hereva henia be gau badana beibi ena hemami ia namo noho totona. (Isaia 66:12 itaia.) To tamana be edena bamona? Namona be ia danu be ena beibi matamatana ida idia manada heheni. Iehova ena kara be haheitalai namona. Aonega Herevadia bukana lalonai, ita ese Iehova ena hetura karana ena Natuna tamona ida ita dibaia, laulau dalanai unai Natuna ia gwau: “Lohiabada ese gau ibounai ia karaia neganai, ia ese lau ia karaia guna. . . . Dina ibounai Dirava be lau dekenai ia moale, bona lau be iena vairana dekenai, lau moale noho nega ibounai.” (Aonega Herevadia 8:22, 30; Ioane 1:14) Unai hegeregerena, tamana namona ese natuna ia vara negana amo ia ida hetura karana namona mai ena lalokau ia havaraia. Tamana ta ia gwau: “Lalokau oi hahedinaraia badabada. Beibi ta be rosia bona kisi henia karadia dainai ia mase lasi.”

8. Tama sina be beibi dekenai dahaka idia karaia be namo ena lalona idia durua totona?

8 To beibi dekenai unai sibona be hegeregere lasi. Idia vara negana amo, edia harana ia hegeregere diba ia abia bona ia haboua, bona unai diba be tama sina amo idia abia. Gado be haheitalai namona. Tahua karana idia karaia taudia idia gwau natuna ese herevahereva bona duahiduahi karadia ia dibaia namonamo eiava lasi be “ena tama sina ida ia noho hebou ena namo hegeregerena ia vara.” Emu natuna ia beibi negana amo, ia dekenai umui hereva bona umui duahiduahi be namo. Nega daudau lasi murinai ia ura emui kara ia tohotohoa, bena karaharaga ia dekenai duahiduahi dalana do umui hadibaia. Reana, sikuli dekenai ia do lao lasi neganai ia duahiduahi diba. Unai be heduru namona bema emui noho gabuna ai tisa taudia be momo lasi bona klas tamona dekenai natudia momo herea idia noho.

9. Namona be tama sina idia laloatao edia tahua gauna badana be dahaka?

9 Keristani tama sina ese lauma dalanai edia natuna ena namo idia laloa bada be gau ginigunana. (Deuteronomi 8:3 itaia.) Idia tahua gauna be dahaka? Idia ura edia natuna ese Keriso ena kara do ia hahedinaraia, oibe, idia ura “mauri matamata” do ia atoa dabua bamona. (Efeso 4:24) Unai ia vara totona namona be haginia gaukarana ena kohu bona dala maorona idia laloa.

HEREVA MOMOKANI BE EMUI NATUNA DEKENAI UMUI HADIBAIA GOADA

10. Natudia ese dahaka kara idia habadaia be namo?

10 Ruma ta ena goada be idia gaukaralaia kohu ena goada amo ia hedinarai. Aposetolo Paulo ia gwau Keristani kara haginia totona kohu namo hereadia be “golo, o siliva, o nadi namo herea.” (1 Korinto 3:10-12) Unai ese kara namodia idia laulaulaia, hegeregere abidadama, aonega, lalo-parara, badinaia kara, hemataurai, bona mai lalokau ida Iehova bona ena taravatu laloa bada karana. (Salamo 19:7-11; Aonega Herevadia 2:1-6; 3:13, 14) Edena dala ai tama sina ese edia natudia idia durua diba, idia do maragi negana amo unai kara idia habadaia totona? Idaunegai idia gwauraia dalana idia badinaia karana amo.

11. Edena dala ai Israela tama sina ese edia natudia idia durua, Dirava ena kara idia tohotohoa totona?

11 Israela besena be Gwauhamata Tanona ai ia vareai gwauraia neganai, Iehova ese Israela tama sina ia hamaorodia, ia gwau: “Hari dina ai oi dekenai lau henia hahegani herevadia be oiemu kudouna ai do idia noho be gau badana; bona namona be oiemu natuna mero dekenai idia oi hadibaia goada bona ruma ai oi helai neganai, bona dala ai oi raka neganai, bona oi hekure neganai, bona oi toreisi neganai, idia oi herevalaia.” (Deuteronomi 6:6, 7, NW) Oibe, namona be tama sina ese edia natuna dekenai haheitalai idia hahedinaraia, idia hebamo namonamo, bona idia herevahereva, bona ia idia hadibaia.

12. Dahaka dainai tama sina ese haheitalai namona idia hahedinaraia be gau badana?

12 Haheitalai oi hahedinaraia. Iehova ia gwau: “Lau henia hahegani herevadia be oiemu kudouna ai do idia noho be gau badana.” Bena, ma ia gwau: “Namona be oiemu natuna mero dekenai idia oi hadibaia goada.” Unai dainai, namona be Dirava ena kara bamona karadia be tama o sina ena kudouna dekenai idia noho guna. Namona be unai tama o sina ese hereva momokani ia ura henia bona ia badinaia. Unai dala sibona amo ia ese natuna ena kudouna ia hamarerea diba. (Aonega Herevadia 20:7) Badina be dahaka? Badina idia kamonai gaudia ese natudia edia lalona idia veria sisina to idia itaia gaudia ese edia lalona idia veria goada.—Luka 6:40; 1 Korinto 11:1.

13. Keristani tama sina be edia natudia ida idia noho neganai, edena dala ai Iesu ena haheitalai idia tohotohoa?

13 Umui hebamo namonamo. Iehova ese Israela tama sina ia hamaorodia, ia gwau: ‘Ruma ai umui helai neganai, bona dala ai umui raka neganai, emui natudia ida umui hereva.’ Unai idia karaia totona natudia ida idia noho be namo, herevana idia bisi momokani. Toana be Iesu ia laloa natudia ida ia noho be namo. Ena haroro negana ena dina ginigabedia ai, “natudia maragi idia mailaia Iesu dekenai, idia ura iena imana idia edia latanai ia atoa.” Iesu be dahaka ia karaia? “Vadaeni maragidia ia rosia, bona iena imana ia atoa edia latanai, ia hanamoa.” (Mareko 10:13, 16) Mani unai oi laloa, Iesu ena mauri ena hora ginigabedia idia ore gwauraia. To, ia ese unai natudia ida ia noho, idia ia dadaraia lasi. Unai be haheitalai namona!

14. Tama sina be edia natuna ida idia noho ese dahaka namo ia havaraia?

14 Ia ida oi herevahereva. Emu natuna ida oi noho negana ese oi ia durua ia ida oi herevahereva totona. Bema ia ida oi herevahereva momo, ena kara ia idau noho dalana do oi itaia namonamo. To, namona be oi laloatao, herevahereva be hereva karana sibona lasi. Brazil dekenai sinana ta ia gwau: “Lau ese kamonai karana, mai egu kudouna ibounai ida kamonai karana, lau dibaia be namo.” Ena haheauka ese anina namona ia havaraia, badina ena natuna mero ese ia dekenai ena hemami ia hahedinaraia matamaia.

15. Moale karadia umui abia hidi neganai, dahaka danu umui laloa be namo?

15 Namona be natudia idia ‘kiri be mai ena nega . . . bona idia mavaru be mai ena nega.’ (Hadibaia Tauna 3:1, 4; Sekaraia 8:5) Tama sina bona natudia ese moale karadia idia karaia hebou neganai, namo idia davaria. Madi, ruma bese momo lalonai moale karadia ena anina be televisen idia raraia. Ena be televisen program haida ese moale idia havaraia diba, to idia momo ese kara maoromaoro taravatudia idia hadikaia, bona televisen raraia karana ese ruma bese lalonai herevahereva dalana ia hadikaia. Unai dainai, emu natudia ida gau namodia do oi karaia be namo, ani? Ane umui abia, umui gadara, turadia ida umui noho, bona gabu namodia umui vadivadi henia. Unai bamona karadia ese herevahereva dalana idia kehoa.

16. Tama sina ese edia natudia dekenai Iehova idia herevalaia neganai, dahaka idia hadibadia bona edena dala ai idia hadibadia?

16 Ia oi hadibaia. Iehova ia gwau: “Oiemu natuna mero dekenai [lau henia hahegani herevadia] oi hadibaia goada.” Unai karoa ena siri ma haida ese idia hahedinaraia dahaka bona edena dala ai do oi hadibaia. Gau ginigunana be, “Lohiabada oiemu Dirava do oi lalokau henia, mai oiemu kudouna ibounai, mai oiemu lauma ibounai, bona mai oiemu goada ibounai danu.” (Deuteronomi 6:5) Bena, “hahegani herevadia . . . oi hadibaia goada.” Namona be ia oi hadibaia, mai ena goada ibounai ida Iehova bona ena taravatu do ia ura henia totona. (Heberu 8:10 itaia.) Unai hereva “hadibaia goada” ena anina be hadibaia loulou. Unai ena anina be Iehova ese oi ia hamaoroa emu natudia ese Dirava ena kara do idia hahedinaraia totona idia oi durua dalana badana be idia dekenai Dirava oi herevalaia loulou. Unai ena anina ta be idia ida Baibel oi stadilaia hanaihanai.

17. Tama sina ese edia natudia dekenai dahaka idia havaraia be namo? Dahaka dainai?

17 Tama sina momo idia diba natuna ena kudouna dekenai diba idia atoa be auka. Aposetolo Petero ese ena Keristani tadikaka ia hagoadadia, ia gwau: “Beibi matamata ese rata ia ura dikadika bamona, umui ese lauma ena rata goevagoeva do umui ura henia.” (1 Petero 2:2) Inai hereva “do umui ura henia” ese ia hahedinaraia taunimanima momo ese lauma aniani idia ura henia lasi. Namona be tama sina ese dala idia tahua unai ura be edia natuna dekenai idia havaraia totona.

18. Edena hadibaia daladia Iesu ese ia gaukaralaia be tama sina ese idia tohotohoa be namo?

18 Iesu ese haheitalai gaukaralaia karana amo taunimanima edia kudouna ia hamarerea. (Mareko 13:34; Luka 10:29-37) Unai hadibaia dalana ese namo bada ia havaraia natudia dekenai. Baibel ena hakaua herevadia be lalona veria sivaraidia, reana Lau Egu Bible Sivarai Buka lalonai umui davaria sivaraidia, amo umui hadibaia. a Namona be natudia umui veria unai kara lalonai idia vareai. Namona be edia diba idia gaukaralaia, Baibel sivarai haida edia laulau idia torea bona drama bamona idia karaia. Iesu ese henanadai ia gaukaralaia danu. (Mataio 17:24-27) Namona be emui ruma bese stadi lalonai, ena hadibaia dalana umui tohotohoa. Dirava ena taravatu umui gwauraia sibona lasi, to namona be henanadai umui henidia, hegeregere, Dahaka dainai Iehova ese ita dekenai inai taravatu ia henia? Dahaka do ia vara bema ita badinaia? Dahaka do ia vara bema ita badinaia lasi? Unai bamona henanadai ese natuna idia durua ia laloa namonamo totona, bena ia itaia Dirava ena taravatu ese ita ia durua bona namo idia havaraia iseda mauri lalonai.—Deuteronomi 10:13.

19. Bema tama sina ese edia natudia idia kara henia neganai Baibel ena hakaua herevadia idia badinaia, natudia ese dahaka gau badadia do idia moalelaia?

19 Haheitalai umui hahedinaraia, natuna ida umui hebamo, umui herevahereva, bona ia umui hadibaia neganai, emui natuna ia maragi negana amo umui durua, Iehova Dirava ida hetura karana namona ia karaia totona. Unai hetura karana ese emui natuna ia durua, ia be Keristani tauna dainai moale do ia abia. Ena turadia ese ena lalona idia veria neganai bona hedibagani ia davaria lalonai danu, ena abidadama do ia badinaia. Namona be hanaihanai ia umui durua, unai mai davana bada hetura karana ia laloa bada totona.—Aonega Herevadia 27:11.

MATAHAKANI KARANA ENA ANINA BADA

20. Matahakani be dahaka, bona edena dala ai tama sina ese idia henia be namo?

20 Matahakani be hadibaia karana, lalona bona kudouna hamaoromaoroa karana unai. Natudia ese unai idia abia hanaihanai be gau badana. Paulo ese tama ia sisiba henidia ‘edia natudia do idia habadua kava lasi, to Iehova ena matahakani bona lalona biagua karana ai do idia naridia.’ (Efeso 6:4, NW) Namona be tama sina ese natudia idia matahakani henia mai lalokau ida, Iehova ese ia karaia bamona. (Heberu 12:4-11) Mai lalokau ida idia henia matahakani be herevahereva dalana ai idia henia diba. Unai dainai, ita idia hamaoroa “[matahakani] do umui kamonai henia.” (Aonega Herevadia 8:33) Edena dala ai matahakani umui henia be namo?

21. Tama sina ese edia natudia idia matahakani henia neganai, edena hakaua herevadia idia laloatao be namo?

21 Tama sina haida idia laloa edia natudia idia matahakani henia ena anina be hagaria dalana ai idia hereva henia, idia gwau henia, eiava idia gwauraia dika. To, unai gauna tamona ia herevalaia neganai, Paulo ia gwau: “Umui, tama e, emui natudia do umui habadua kava lasi.” (Efeso 6:4, NW) Keristani taudia ibounai ia hagoadaia, ‘taunimanima ibounai dekenai do idia hebogahisi henia. . . . Iena hereva idia utua taudia do idia sisiba henia mai edia manau ida.’ (2 Timoteo 2:24, 25) Keristani tama sina, ena be idia diba idia lalo-goada noho be namo, to edia natudia idia matahakani henia neganai, unai hereva idia laloatao toho. To, nega haida, hereva be hegeregere lasi, bona panisi umui henia be namo.—Aonega Herevadia 22:15.

22. Bema natuna umui panisia be namo, dahaka ia diba be namo?

22 Natudia be idauidau dainai matahakani idauidau idia abia be namo. Idia haida edia kara idia haidaua totona ‘hereva sibona amo matahakani henia’ be hegeregere lasi. Unai bamona natudia be edia kamonai lasi karana dainai nega haida umui panisia be namo, idia mauri noho totona. (Aonega Herevadia 17:10; 23:13, 14; 29:19) To, namona be natuna ia diba dahaka dainai panisi ia abia. “Kwadia auna bona sisiba hereva ese, natuna dekenai aonega ia havaraia noho.” (Aonega Herevadia 29:15; Iobu 6:24) Danu, panisi henia karana be mai ena hetoana. Iehova be ena bese ia hamaoroa: “Oiemu dika ena davana korikori, be oi dekenai do lau henia.” (Ieremia 46:28b) Baibel ese mai badu ida dadabaia karana eiava botaia dikadika karana, natuna idia hadikaia karadia unai, ia abia dae lasi.—Aonega Herevadia 16:32.

23. Natuna be ena tama sina amo panisi ia abia neganai, dahaka ia mamia be namo?

23 Iehova ese ena bese ia hamaoroa ena dika davana do ia henia neganai, ia gwau: “Oi gari lasi, badina lau be oi danu lau noho.” (Ieremia 46:28a) Unai hegeregerena, herevana edena dala maorona ai tama sina ese matahakani idia henia, to namona be unai matahakani karana dainai natuna ia laloa lasi tama sina ese ia idia dadaraia. (Kolose 3:21) To, namona be natuna ena hemami be matahakani ia abia, badina tama o sina be ‘ia danu ia noho,’ hegeregere ia dekenai heduru idia henia.

EMU NATUNA BE DIKA AMO UMUI GIMAIA

24, 25. Hari inai negai edena kara dika badana amo natudia ita gimaia be namo?

24 Tatau bona hahine badadia momo ese edia maragi negana idia laloa mai edia moale ida. Idia laloatao edia hemami be namo, idia diba momokani edia tama sina ese do idia naridia herevana dahaka ia vara. Tama sina idia ura edia natudia edia hemami be unai bamona, to hari inai tanobada dikana lalonai, natudia be dika amo ita gimaia be auka.

25 Vanegai laganidia ai ia bada ia lao kara dikana ta be natudia sihari henia karana. Malaysia dekenai, lagani ten lalonai natuna sihari henia karadia edia namba be nega hani amo ia bada daekau. Germany dekenai, lagani ta ta iboudiai natudia 300,000 bamona idia sihari henidia, bona tahua karana ta ia hahedinaraia South America ena tano ta ai, lagani iboudiai natudia 9,000,000 idia sihari henidia! Bona dika bada be inai, nega momo unai natudia be idia diba bona idia abidadama henia taudia ese edia ruma dekenai idia sihari henidia. To namona be tama sina ese edia natudia idia gimaia namonamo. Edena dala ai idia ese unai idia karaia diba?

26. Natudia umui gimaia diba daladia haida be dahaka, bona diba ese edena dala ai natuna ia gimaia diba?

26 Gau momo ese idia hahedinaraia natudia sihari henia taudia ese mahuta hebou karana ena anina idia diba lasi natudia idia hadikaia be auka lasi dainai, natuna gimaia dalana badana be ia do maragi neganai ena anina umui hadibaia. Diba ese ‘kara dikadia amo do ia hamauridia, bona hereva amo kerere idia havaraia taudia amo danu do ia hamauridia.’ (Aonega Herevadia 2:10-12) Dahaka idia diba be namo? Namona be Baibel ena hakaua herevadia amo idia diba dahaka be maoro bona dahaka be dika. Danu, namona be idia diba taunimanima badadia haida be kara dikadia idia karaia bona bema taunimanima ese kara dikadia karaia totona matamata taudia idia veria, idia kamonai henia lasi be maoro. (Mani Daniela 1:4, 8; 3:16-18 itaia.) Namo lasi nega tamona sibona natudia dekenai unai gaudia umui hadibaia. Natuna maragidia momo be umui hadibaia loulou murinai do idia laloatao namonamo diba. Natudia idia tubu neganai, tamana ese mai lalokau ida ena kekeni ia kara henia dalana ia naria namonamo, kekeni ena hemami ia hadikaia garina, bona sinana bona ena mero be unai bamona danu—unai amo idia ese natudia dekenai kara maoro ena hemami idia hadibaia. Bona momokani, gimaia karana hereadaena be umui tama sina ese emui natudia umui naria namonamo.

DIRAVA ENA HEDURU UMUI TAHUA

27, 28. Tama sina ese natuna idia naria totona idia hekwarahi neganai, daika be edia Heduru Tauna Badana?

27 Momokani, natuna ia maragi negana amo umui hadibaia be mai ena hekwarahi, to abidadama tama sina be unai idia karaia totona heduru idia abia. Hahemaoro taudia edia negai, tau ta ladana Manoa be natuna do ia abia ia dibaia neganai, ia ese Iehova ena heduru ia noia, ena natuna ia naria diba totona. Iehova ese ena guriguri ia haerelaia.—Gunalaia Taudia 13:8, 12, 24.

28 Unai hegeregerena, hari inai negai abidadama tama sina ese edia natudia idia naria lalonai, guriguri amo Iehova dekenai idia hereva diba. Tama o sina ena gaukara be bada, to ena hahenamo danu be bada. Hawaii dekenai Keristani tadikaka ta bona ena hahine idia gwau: “Lagani 12 idia noho emui gaukara umui karaia totona, bena lagani aukadia idia matamaia. To, bema umui gaukara goadagoada Baibel ena hakaua herevadia umui badinaia totona, natudia ese mai edia kudouna ibounai ida Iehova ena hesiai gaukara idia abia hidi neganai do umui moale bada diba.” (Aonega Herevadia 23:15, 16) Emui natuna be unai ia abia hidi neganai, umui danu be do umui gwau: “Iseda natudia be Dirava ena harihari gauna ita dekenai.”

a Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. ese ia halasia.