Skip to content

Skip to table of contents

Dina Gabedia Edia Toana

Dina Gabedia Edia Toana

Karoa 111

Dina Gabedia Edia Toana

TUESDAY adorahi ai, Iesu be mai ena aposetolo ida Olive Ororona ai idia helai bona dubu idia raraia. Petro, Andrea, Iakobo bona Ioane be ia dekenai idia hereva hehuni, badina Iesu ena hereva dubu dekenai idia laloa momo; ia gwau nadi ta nadi ta latanai do ia noho lasi.

Unai sibona lasi, to ma gau haida danu idia laloa momo. Pura haida idia lao vadaeni, Iesu ese ‘do ia giroa mai’ negana, ‘do ia hedinarai dinana’ unai, be ia herevalaia. Danu, ma nega ta ai “tanobada dokona” negana ia hamaorolaidia. Unai dainai aposetolo ese unai gau idia laloa momo.

Iesu idia nanadaia, idia gwau: “Mani oi hamaoroa ai dekenai, oiemu hereva gauna [Ierusalem bona ena dubu hadikaia ore karadia] edena negai do idia vara? Do oi giroa mai, bona tanobada dokona danu, ena toana be dahaka?” Idia nanadailaia gaudia toiosi be inai: (1) Ierusalem bona ena dubu edia dokona, (2) Iesu be mai Basileia siahuna do ia ginidae negana, bona (3) tanobada oromana ena dokona.

Iena haere latana amo Iesu ese unai henanadai ena kahana toiosi ia haerelaia. Toa ta ia gwauraia, Iuda besena ena dokona negana ena toana unai. Ia ese danu toa ma ta ia gwauraia, iena hahediba taudia gabedia be unai toa dainai do idia diba idia be Iesu ena giroa mai neganai bona tanobada oromana dokona ena dina gabediai idia noho.

Lagani haida murinai, aposetolo ese Iesu ia perovetalaia gaudia haida idia vara matamaia be idia itaia. Unai dainai, lagani 37 murinai, lagani 70 C.E. ai idia noho Keristen taudia idia hoa lasi, Roma taudia ese Iuda besena bona edia dubu idia hadikadia ore neganai.

To, lagani 70 C.E. ai Keriso ia giroa mai lasi bona tanobada oromana ia doko lasi. Nega daudau herea murinai Iesu be mai Basileia siahuna ida ia ginidae. Ena peroveta herevana ese unai ia hahedinaraia.

Iesu ia gwau: “Umui be tuari ena regena bona tuari ena sivarai do umui kamonai,” bona “bese ta ese do ia toreisi, bese ta do ia tuari henia.” Ma ia gwau, doe, tano-laga, bona dai-hanai goreredia do idia vara, haida ese ena hahediba taudia do idia badu henidia bona do idia aladia mase, peroveta taudia koikoidia ese momo do idia hakaudia kerere, kara dikadia do idia momo idia lao, taunimanima momo edia lalokau do ia keruma, bona Dirava ena Basileia sivaraina namona do idia harorolaia bese iboudiai hadibadia totona.

Ena be Ierusalem be lagani 70 C.E. ai idia do hadikaia ore lasi neganai Iesu ena peroveta herevana ena anina be dala maragina ai ia vara, to gabeai dala badana ai ia vara, tanobada oromana ena dokona negana lalonai ia giroa mai vadaeni neganai. Lagani 1914 amo ema bona hari idia vara gaudia ese idia hahedinaraia unai hereva ena anina be unai lagani ai dala badana ai ia vara matamaia.

Iesu ese ia gwauraia toana ena kahana ma ta, “gau dika rohorohona, gabu ia hadikaia gauna” ia hedinarai. Lagani 66 C.E. ai, unai gau dika rohorohona be Roma ena “tuari orea,” Ierusalem idia koua hegege bona dubu ena magu henunai tano idia geia. Unai “gau dika rohorohona” be iena gabu lasi gabuna dekenai ia gini.

Toa be dala badana ai ia hedinarai neganai, unai gau dika rohorohona be League of Nations bona ia murinai ena gabu ia abia gauna, United Nations. Kerisendom ia laloa unai orea, maino havaraia totona idia haginia, be Dirava ena Basileia ena gabu ia abia oreana. Unai be dika rohoroho! Unai dainai, gabeai politikol oreadia United Nations lalonai ese Kerisendom (Ierusalem ese ia laulaulaia gauna) do idia inai henia bona do idia hadikaia.

Iesu ia peroveta, ia gwau: “Unai dinadia lalonai hisihisi bada herea do idia vara, Dirava ese tanobada ia karaia nega dekena amo hisihisi unai bamona idia vara lasi ia mai bona harihari, gabeai danu unai bamona ta do ia vara lou lasi.” Ena be lagani 70 C.E. ai Ierusalem idia hadikaia ore bona taunimanima milion ta mai kahana idia hamasedia negana be hisihisi bada negana, to unai hisihisi ese Noa ena negai, Abata Badana ai ia vara hisihisina ia hanaia lasi. Unai dainai unai peroveta herevana ena anina be dala badana ai dohore ia vara.

Dina Gabedia ai Edia Lalona Do Idia Goada

Tuesday, Nisan 11 ena adorahi ai, Iesu ese ena aposetolo ia hereva henidia noho, ia be mai Basileia siahuna ida do ia lou mai bona tanobada oromana do ia doko gwauraia negana ena toana ia hadibalaidia noho. Ia hamaorodia, namona be do idia naria namonamo Keriso koikoidia do idia gavaia garina, badina “do idia karaia, Dirava ia abia hidi taudia do idia hakaua kerere totona, bema mai dalana.” To gabu daudauna idia itaia diba ugavadia bamona, Dirava ia abia hidi taudia be lauma aniani korikorina ia noho gabuna dekenai do idia hebou, anina be Keriso korikorina dekenai, do ia lou mai neganai. Keriso koikoina ta ese do ia koidia lasi bona do ia gogodia lasi.

Keriso koikoidia idia mai neganai taunimanima ese idia itadia diba, to Iesu ia lou mai neganai taunimanima ese idia itaia diba lasi. Ia gwau gari bada negana lalonai do ia lou mai; ia gwau: “Dina be do ia dibura, hua danu do ia diari lasi.” Oibe, taunimanima edia noho do ia dika momokani. Ia be hegeregere dina negana bona hanuaboi negana be dibura masemase bamona.

Iesu ma ia gwau: “Bona guba dekenai idia noho siahu gaudia do idia mareremarere.” Atai gabuna ena toana do ia dika. Atai dekenai manu sibodia do idia roho lasi, to tuari peleinidia, roketi, bona ma gau haida danu do idia roho. Unai gaudia dainai dika bada bona gari bada do idia vara, gunaguna unai bamona dika bona gari idia vara lasi.

Iesu ia gwau, unai dainai “tanobada besedia be do idia hisihisi bona edia kudouna dekenai do idia gari dikadika. Davara ena regena bona hurehure danu do idia bada. Taunimanima edia kudouna dekenai do idia gari momokani, edia laloa danu do idia doko, unai idia vara gaudia dainai.” Momokani, nega dika bada herea momokani, dibura masemase negana, do ia vara bena Iesu ia hereva bamona, “Taunimanima ena Natuna ena toana guba dekenai do ia hedinarai. Unai neganai tanobada ena bese ibounai do idia tai.”

To ‘Taunimanima ena Natuna be mai siahu bada ida do ia mai’ inai tanobada oromana dikana haorea totona neganai, taunimanima haida do idia tai lasi. “Abia hidi taudia,” Keriso ena guba Basileiana lalonai ia ida do idia noho taudia 144,000, do idia tai lasi, bona edia bamodia danu, Iesu be “mamoe idaudia” ia gwauraidia taudia, do idia tai lasi. Ena be dibura masemase negana ai idia noho, to Iesu ena hereva idia badinaia; ia gwau: “Inai gaudia do idia vara hamatamaia neganai be emui kwarana do umui abia isi. Badina be umui emui hahemauri be ia kahirakahira vadaeni.”

Iesu ena hahediba taudia, dina gabedia ai do idia noho taudia, be dokona ena nega do idia diba totona, Iesu ese parabole ta ia gwauraia, ia gwau: “Fig auna bona au ibounai do umui itaia. Edia rauna matamata idia tubu daekau umui itaia, vadaeni umui diba lahara ia kahirakahira vadaeni. Unai dainai, umui danu inai gaudia do idia vara do umui itaia, vadaeni do umui diba Dirava ena Basileia ia kahirakahira vadaeni. Momokani umui lau hamaoroa, inai nega do ia ore lasi, inai gaudia ibounai do idia vara momokani.”

Unai hegeregerena, Iesu ena hahediba taudia ese toa ena kahana idauidau idia vara idia itaia neganai, idia diba tanobada oromana ena dokona be kahirakahira bona kahirakahira Dirava ena Basileia ese dika ibounai do ia haorea. Momokani, Iesu ese ia perovetalaia gaudia iboudiai be uru tamona ena nega lalonai do idia vara, bona unai uru taudia ese dokona do idia itaia! Iesu ese iena hahediba taudia, dina gabedia ai do idia noho taudia, ia sisiba henidia, ia gwau:

“Do umui naria namonamo, aniani bona kekero muramura bona tanobada ena laloa metau momo gaudia ese emui lalona do idia guia garina, vadaeni Lohiabada ena dina do ia mai haraga, umui hegaegae lasi garina. Badina be unai dina be tanobadai idia noho taunimanima ibounai dekenai do ia ginidae. Unai dainai, do umui naria, bona nega ibounai do umui guriguri, vadaeni inai dika ibounai dekena amo do umui roho mauri, vadaeni Taunimanima ena Natuna ena vairana dekenai do umui gini.”

Aonega Kekenidia bona Kekeni Kavakavadia

Iesu ena aposetolo edia noinoi hegeregerena, ia be mai Basileia siahuna ida do ia noho negana ena toana ia hamaorolaidia vadaeni. Bena parabole toi amo unai toa ena kahana ma haida ia gwauraidia.

Unai parabole edia anina do idia vara neganai, do ia lou mai neganai idia noho taudia ese unai do idia itaia diba. Parabole ginigunana be inai bamona ia gwauraia matamaia: “Unai neganai Guba Basileia be kekeni 10 bamona, edia lamepa idia abia lao, headava matamata tauna danu idia hedavari gwauraia. Kekeni 5 be mai kavakava, to kekeni 5 be mai aonega.”

Iesu ena hereva, “Guba Basileia be kekeni 10 bamona” herevana, ena anina be inai lasi: Guba Basileiana abia taudia haida idia kavakava bona haida idia aonega. Lasi! Ena hereva ena anina be inai: Haida be Guba Basileiana totona idia karaia karadia edia anina be inai bamona o unai bamona.

Kekeni 10 ese idia laulaulaidia taudia be inai: Keristen taudia, guba Basileiana totona Dirava ese ia abidia hidi taudia eiava idia gwau do idia abia taudia. Pentekoste 33 C.E. ai, Keristen ekalesiana be Iesu Keriso, ia toreisi lou vadaeni bona hairai ia abia vadaeni tauna, ena maoheni ai ia lao. To gabeai, Dirava ese ia gwauraia lasi neganai, guba dekenai do idia headava.

Parabole lalonai, kekeni 10 idia lao headava matamata tauna ida do idia hedavari totona. Do ia ginidae neganai, edia lamepa amo ena raka dalana do idia hadiaria, unai amo do idia hanamoa, ia ese ena adavana be ena ruma dekenai do ia hakaua lao neganai. Iesu ia gwau: “Kekeni mai kavakava ese edia lamepa idia abia neganai be kerosini idia abia lao lasi. To kekeni mai aonega ese edia lamepa idia abia lao mai kerosini danu. Headava matamata tauna ia mai haraga lasi dainai, edia matana idia metau, vadaeni ibounai idia mahuta.”

Headava matamata tauna ia mai haraga lasi ese ia hahedinaraia, nega daudau herea murinai Keriso do ia mai Pavapava bamona do ia lohia totona. Vadaeni, unai hegeregerena lagani 1914 ai ena terona dekenai ia helai. Unai nega be do lasi neganai, unai hanuaboi negana daudauna lalonai, kekeni iboudiai idia mahuta. To unai dainai Iesu ese ia gwauraidia dika lasi. Kekeni kavakavadia ia gwauraidia dika badina be idia be kerosini lasi edia lamepa totona. Iesu ia gwau headava matamata tauna ia do ginidae lasi neganai kekeni idia noga, ia gwau: “Hanuaboi huanai tau ta ia boiboi, ia gwau, ‘Headava matamata tauna ia mai inai, umui raka mai, ia danu umui hedavari.’ Vadaeni inai kekeni ibounai idia toreisi, edia lamepa idia karaia hegaegae. Kekeni mai kavakava ese kekeni mai aonega dekenai idia hereva henia, idia gwau, ‘Emui kerosini taina umui henia ai dekenai, badina aiemai lamepa be kahirakahira idia bodo.’ To aonega kekeni idia haere, idia gwau, ‘Lasi, ai bona umui be do ita hegeregere lasi garina. Namona be inai, sitoa dekenai umui lao, umui sibona emui kerosini do umui hoia.’ ”

Kerosini ese Dirava ena Hereva bona Iena lauma helaga ia laulaulaidia; unai gau ruaosi dainai Keristen taudia korikoridia ese edia diari idia hahedinaraia noho diba. Unai Hereva idia dogoatao auka, bona lauma helaga ese ia durudia ena anina idia lalo-pararalaia totona. Unai gau dainai, headava matamata tauna be ena headava totona ia ginidae neganai, aonega kekenidia ese edia diari idia hahedinaraia diba, do idia hedavari henia totona. To unai kekeni kavakavadia be kerosini ese ia laulaulaia gaudia idia abia lasi. Unai dainai, Iesu ia gwau:

“[Kerosini hoia] totona [kekeni kavakava] idia lao noho neganai headava matamata tauna ia ginidae, vadaeni idia hegaegae noho kekeni be ia danu headava ena aria dekenai idia raka vareai, vadaeni iduara idia koua. Gabeai kekeni haida idia mai, idia gwau, ‘Lohia e, lohia e, ai dekenai iduara oi kehoa.’ To ia haere idia dekenai, ia gwau, ‘Umui lau hamaoroa momokani, lau be lau diba lasi umui.’ ”

Keriso be ena guba Basileiana lalonai ia ginidae neganai, aonega kekenidia, horoa Keristen taudia korikoridia unai, idia noga bona inai dibura masemase tanobadana lalonai diari idia hahedinaraia, ia giroa mai tauna, Headava Matamata Tauna, idia hanamoa totona. To kekeni kavakavadia ese idia laulaulaidia taudia idia hegaegae lasi, Keriso ia ginidae neganai do idia hanamoa totona. Unai dainai, Keriso ese iduara ia kehoa lasi headava ariana dekenai do idia vareai totona. Murimuri ena dibura masemasena lalonai do idia noho, kara dika taudia oredia ida do idia mase hebou totona. Ena hereva dokonai, Iesu ia gwau: “Unai dainai, do umui naria namonamo noho. Badina dina bona hora be umui diba lasi.”

Parabole​—Hesiai Taudia Moni Idia Naria

Olive Ororona dekenai idia do helai noho neganai, Iesu ese parabole ma ta, iharuana, ena aposetolo ia hamaorodia. Dina haida idia lao vadaeni, Ieriko dekenai, siliva moni ena parabole amo ia hadibadia Basileia be nega daudau herea murinai do ia vara. Ena be inai parabole ena gau haida be Ieriko dekenai ia gwauraia gauna bamona, to Keriso ia mai bona Basileia siahuna ia abia vadaeni neganai idia karaia karadia ia hahedinaraia. Ia hahedinaraia, Iesu ena hahediba taudia be tanobada ai idia do noho neganai, namona be idia gaukara “iena kohu” habadaia totona.

Iesu ia gwau Basileia dainai do idia vara gaudia be inai bamona: “Tau ta gabu daudau dekenai ia lao gwauraia, vadaeni iena hesiai taudia ia dekenai ia boiria, iena kohu ia henia idia dekenai.” Tauna be Iesu; gabu daudauna guba dekenai ia do lao lasi neganai, ia ese ena kohu ia henia iena hesiai taudia dekenai​—hahediba taudia, guba Basileiana do idia abia taudia, unai. Unai kohu be kohu korikori lasi, to uma ta ia laulaulaia; unai uma be Iesu ese ia birulaia vadaeni dainai hahediba taudia ma haida be iena amo do idia havaradia diba.

Iesu be guba dekenai ia daekau gwauraia neganai, ena kohu iena hesiai taudia ia henidia. Ia hamaorodia Basileia sivaraina do idia harorolaia ela bona tanobada ena gabu daudaudia; unai dala amo uma dekenai do idia gaukara noho. Iesu ia gwau: “Ia ese ta dekenai 5000 kina ia henia, ma ta dekenai 2000 kina ia henia, ma ta dekenai 1000 kina ia henia, idia ta ta edia diba hegeregerena. Vadaeni ia lao gabu daudau dekenai.”

Unai 8,000 kina​—Keriso ena kohu​—ena hesiai taudia ia henidia, edia diba o edia goada lauma dalanai hegeregerena. Unai hesiai taudia ese hahediba taudia oreadia idauidau idia laulaulaidia. Aposetolo edia negai, aposetolo be unai 5,000 kina idia abia oreana ai idia noho. Iesu ia gwau, 5,000 kina idia abia taudia bona 2,000 kina idia abia taudia ese unai moni nega rua idia habadaia, edia Basileia harorolaia gaukarana amo bona taunimanima be hahediba taudia ai idia halaodia gaukarana amo. To 1,000 kina ia abia tauna ese unai moni tano dekenai ia guria.

Iesu ma ia gwau: “Nega daudau ia lao, vadaeni unai hesiai taudia edia biaguna ia giroa mai, bona idia dekenai ia nanadaia edena bamona ena moni idia naria.” “Nega daudau,” lagani 1,900 murinai, Keriso ia lou mai bona ena moni herevadia ia nanadailaidia. Iesu ia gwau:

“Vadaeni 5000 kina ia abia tauna ia mai, 5000 kina ma ia mailaia, ia gwau, ‘Lohia e, 5000 kina oi henia lau dekenai. Oi itaia, inai 5000 kina haida ma lau davaria.’ Ena biaguna ia haere, ia gwau, ‘Namo herea! Oi be hesiai tauna namona, kara maoromaoro tauna. Gau momo lasi oi naria namonamo dainai gau momo edia biaguna do lau halaoa oi. Oi mai, oiemu biaguna danu do ita moale hebou.’ ” Kina 2,000 ia abia tauna danu ese ena moni nega rua ia habadaia, bona ena biaguna ese ia hanamoa bona davana namona ia henia, hesiai tauna ginigunana ia kara henia hegeregerena.

Edena bamona unai hesiai taudia be edia Biaguna ida idia moale hebou? Edia Biaguna, Iesu Keriso, ese ia moalelaia gauna be Basileia, guba dekenai ia lao neganai ena Tamana ena amo ia abia gauna unai. Hesiai taudia mai edia kamonai hari inai negai idia noho be idia moale diba badina Basileia gaukaradia ma haida idia abia, bona do idia mase neganai, Iesu ese do ia hatoredia isi bena guba Basileiana lalonai do idia noho​—moale gauna unai.

To hesiai tauna ihatoina ia maumau, ia gwau: “Lohia e, lau diba vadaeni oi be auka momo tauna. . . . Unai dainai lau gari, lau lao, oiemu 1000 kina tano dekenai lau guria. Oi itaia, vadaeni oiemu oi abia.” Unai hesiai tauna ia ura lasi haroro gaukarana bona hahediba taudia karaia gaukarana amo uma dekenai ia gaukara. Unai dainai ena biaguna ese ia gwauraia “hesiai tauna dikana, lahedo tauna,” bona ena davana ia gwauraia, ia gwau: “Ena 1000 kina ia dekena amo umui kokia, . . . umui negea murimuri dekenai mai dibura danu. Unuseni do idia tai, edia isena do idia koria auka masemase.” Unai hesiai tauna dikana oreana taudia be murimuri ai idia negedia dainai, lauma gaudia idia moalelaidia diba lasi.

Unai parabole ese sibodia Keristen idia gwauraia taudia iboudiai be inai ia hadibadia: Bema idia ura Keriso ese do ia hanamodia bona davana namona do ia henidia, bona bema idia ura lasi murimuri ai do ia negedia do idia mase totona, namona be haroro gaukarana idia goadalaia, edia Biaguna guba dekenai ena kohu habadaia totona. Oi ese oi goadalaia a?

Keriso be mai Basileia Siahuna ida Ia Ginidae Neganai

Olive Ororona ai, Iesu ena aposetolo ese iena lou mai negana bona tanobada oromana dokona negana edia toana idia nanadailaia neganai, parabole toi ia hamaorodia. Parabole ihatoina ia gwauraia matamaia neganai ia gwau: “Taunimanima ena Natuna be mai ena hairai danu do ia mai, mai ena aneru helagadia danu, ena terona namo herea momokani latanai do ia helai.”

Taunimanima ese aneru mai hairaidia guba dekenai idia itadia diba lasi. Unai dainai taunimanima ena Natuna, Iesu Keriso, be ena aneru ida ia mai neganai, taunimanima idia itaia diba lasi. Lagani 1914 ai Iesu ia ginidae. Ena mai ena badina be ia ese ia gwauraia, ia gwau: “Bese ibounai iena vairana dekenai do ia haboua. Vadaeni ia ese idia do ia hapararaia, mamoe naria tauna ese mamoe bona nanigosi ia hapararaia bamona. Mamoe be ena idiba kahana dekenai do ia atoa, nanigosi be ena lauri kahana dekenai do ia atoa.”

Bena Iesu ese namo do idia davaria taudia be ia gwauraidia, ia gwau: “Lohiabada ese ena idiba kahana taudia dekenai do ia hamaoroa, do ia gwau, ‘Umui mai, egu Tamana ese ia hanamoa taudia e, basileia umui abia, tanobada ia karaia neganai ia ese ia karaia hegaegae umui emui.’ ” Unai mamoe be Keriso ida guba lalonai do idia lohia lasi, to Basileia do idia abia ena anina be Basileia ena siahu henunai do idia noho tanobada dekenai. ‘Tanobada ia karaia negana’ be Adam bona Eva ese edia natudia ginigunadia idia havaradia negana; unai natudia be Dirava ena hahemauri dalana amo namo do idia davaria diba.

To dahaka dainai mamoe be King ena idiba kahana ai ia atodia? King ia haere, ia gwau: “Badina be lau hitolo neganai, umui ubua lau. Lau ranu mase, ranu umui henia lau dekenai. Lau be idau tauna, to umui abia dae lau. Lau be dabua lasi, dabua umui atoa lau dekenai. Lau gorere neganai, umui mai itaia lau. Dibura ruma dekenai lau noho neganai, lau dekenai umui raka vareai.”

Mamoe be tanobada dekenai idia noho dainai, idia ura diba edena bamona unai kara namodia idia karaia edia guba Pavapavana dekenai. Idia nanadaia, idia gwau: “Lohiabada e, edena negai ai itaia oi, oi hitolo, ai ubua oi, o oi ranu mase, ranu ai henia oi dekenai? Edena negai ai itaia oi, oi be idau tauna, vadaeni aniani ai henia oi dekenai? O dabua lasi, vadaeni dabua ai atoa oi dekenai? Edena negai ai itaia oi, oi gorere, o dibura ruma dekenai oi noho, ai vadivadi henia oi?”

King ia gwau: “Umui lau hamaoroa momokani, inai lauegu tadikakana ogogami herea dekenai unai bamona umui karaia neganai, be lau dekenai umui karaia vadaeni danu.” Keriso ena tadikaka be ia ida do idia lohia hebou taudia 144,000. Idia oredia, tanobada ai idia do noho taudia, be mamoe ese idia kara namo henidia hegeregerena, Keriso danu idia kara namo henia.

Unai murinai King ese nanigosi ia hereva henidia, ia gwau: “Dika bada taudia, lau dekena amo umui raka siri, lahi do ia bodo lasi lalonai do umui lao, ia araia hegaegae vadaeni, Satani danu mai ena aneru danu edia. Badina be lau hitolo, umui ubua lasi lau. Lau ranu mase, ranu umui henia lasi lau dekenai. Lau be idau tauna, lau umui abia dae lasi. Lau be dabua lasi, dabua umui atoa lasi lau dekenai. Lau gorere, bona dibura ruma dekenai lau noho neganai umui vadivadi henia lasi lau dekenai.”

Nanigosi idia henanadai, idia gwau: “Lohiabada e, edena negai ai itaia oi, oi hitolo, o oi ranu mase, o oi be idau tauna, o oi be dabua lasi, o oi gorere, o oi be dibura ruma dekenai oi noho, vadaeni oi dekenai durua ai henia lasi?” Nanigosi ia hahemaoro henidia dalana be mamoe ia hahemaoro henidia dalana hegeregerena. Nanigosi dekenai ia gwau: “Umui lau hamaoroa momokani, inai ogogami taudia [lauegu tadikaka] dekenai durua umui henia lasi neganai, lau danu umui durua lasi inai.”

Keriso ena hereva ena anina be, ia be mai Basileia siahuna ida do ia ginidae murinai, inai tanobada oromana dikana ena dokona be kahirakahira neganai, kota do ia karaia. Nanigosi be “davana ia dika hanaihanai gabuna dekenai do idia lao. To kara maoromaoro taudia [mamoe unai] be mauri hanaihanai gabuna dekenai do idia lao.” Mataio 24:​2–25:46; 13:​40, 49; Mareko 13:​3-37; Luka 21:7-36; 19:​43, 44; 17:​20-30; 2 Timoteo 3:​1-5; Ioane 10:16; Apokalupo 14:​1-3.

▪ Dahaka dainai aposetolo ese Iesu idia henanadai henia, bona dahaka danu idia laloa?

▪ Iesu ena peroveta herevana hegeregerena, dahaka be lagani 70 C.E. ai ia vara, to unai negai dahaka ia vara lasi?

▪ Iesu ena peroveta herevana ena anina ia vara negana ginigunana be edena negai, bona edena negai dala badana ai ia vara?

▪ Nega ginigunana ai bona nega ginigabena ai, “gau dika rohorohona” be dahaka?

▪ Dahaka dainai “hisihisi bada herea” herevana ena anina ia vara guguru lasi Ierusalem idia hadikaia ore neganai?

▪ Tanobada ibounai dekenai dahaka idia vara, Keriso ia lou mai vadaeni ena toana hegeregerena?

▪ Edena negai “tanobada ena bese ibounai do idia tai,” bona unai neganai Keriso murinai idia raka taudia ese dahaka do idia karaia?

▪ Iesu ese edena parabole ia gwauraia, unai amo ena hahediba taudia gabedia do idia diba dokona be kahirakahira?

▪ Iesu ese iena hahediba taudia, dina gabedia ai idia noho taudia, be edena bamona ia sisiba henidia?

▪ Kekeni 10 ese daidia idia laulaulaidia?

▪ Edena negai Iesu Keriso be Keristen ekalesiana dekenai ia maoheni, bona edena negai ia ginidae, headava ariana dekenai ia hakaua lao totona?

▪ Kerosini ese dahaka ia laulaulaia, bona aonega kekenidia be mai edia kerosini dainai, dahaka idia karaia diba?

▪ Headava ariana be edeseniai idia karaia?

▪ Kekeni kavakavadia ese dahaka davana namona idia reaia, bona dahaka do ia vara idia dekenai?

▪ Hesiai taudia ese moni idia naria parabolena amo dahaka ia hadibaia ita?

▪ Hesiai taudia be daidia, bona idia naria kohuna be dahaka?

▪ Edena negai edia biaguna ia lou mai bona ena kohu herevadia ia nanadailaidia, bona dahaka ia davaria?

▪ Hesiai taudia mai edia kamonai ese dahaka idia moalelaia, bona dahaka ia vara hesiai tauna dikana dekenai?

▪ Dahaka dainai Keriso ia lou mai neganai taunimanima idia itaia diba lasi, bona unai neganai dahaka gaukara ia karaia?

▪ Mamoe ese Basileia idia abia ena anina be dahaka?

▪ ‘Tanobada ia karaia negana’ be edena negai?

▪ Keriso ese taunimanima ia kota henidia neganai, badina be dahaka ia gwau haida be mamoe bona haida be nanigosi?