Skip to content

Skip to table of contents

Haroro Herevana Hereadaena

Haroro Herevana Hereadaena

Karoa 35

Haroro Herevana Hereadaena

BAIBEL ena sivarai ta mai anina bada be inai: Iesu be ororo gabana dekenai ia helai, taunimanima ia haroro henidia sivaraina. Unai gabu be Galilea Gohuna kahirakahira dekenai, reana Kaperanaum hanuana kahirakahira dekenai. Hanuaboi ibounai Iesu ese Dirava ia guriguri henia, bena dabai ena hahediba taudia 12 ia abidia hidi, ena aposetolo ai ia halaodia. Unai murinai ia be idia ida idia raka diho ela bona ororo ena gabu palakana ta dekenai idia ginidae.

Reana oi laloa unai neganai Iesu ia hesiku momokani bona ia ura do ia mahuta. To taunimanima hutuma be gabu daudaudia, Iudea bona Ierusalem bona Turo bona Sidono amo idia mai vadaeni, Iesu ena hereva do idia kamonai totona bona ia ese edia gorere do ia hanamoa totona. Satana ena aneru dikadia ese idia hadikadia taudia haida danu idia mai.

Iesu ia diho neganai, gorere taudia ese idia daua toho, bona ia ese iboudiai ia hamauridia. Gabeai, ororo ai ia daekau lou, bena ia helai bona taunimanima hutuma ia hadibadia. Mani oi laloa, idia iboudiai edia gorere badadia idia ore vadaeni!

Unai taunimanima idia ura bada unai hoa karadia ia karaia diba tauna ena hereva idia kamonai. To Iesu ia haroro iena hahediba taudia hadibadia totona; reana idia be ia badibadinai idia helai. Mataio bona Luka ese ena hereva idia torea, ita danu be unai hereva amo namo ita davaria diba totona.

Mataio ese ia torea sivaraina be lata, Luka ena be kwadogi. Danu, Mataio ia gwau Iesu be unai negai ia gwauraia herevadia, be Luka ia gwau nega idauna ta ai ia gwauraia. Unai oi diba totona, Mataio 6:​9-13 be Luka 11:​1-4 ida oi hahegeregerea, bona Mataio 6:​25-34 be Luka 12:​22-31 ida oi hahegeregerea. To unai ita hoalaia lasi be namo, badina be Iesu ese hereva tamodia be nega idauidau ai ia harorolaidia loulou.

Iesu ena haroro herevana ese taunimanima ia durudia bada diba, badina be dobu herevadia momokanidia be hereva manokadia amo ia gwauraidia hedinarai goevagoeva dainai. Taunimanima momo idia karaia loulou karadia bona idia manadalaia gaudia ia parabolelaidia, unai dainai mauri namona be Dirava ena dala ai idia tahua taudia ese ena lalohadai idia lalo-pararalaia haraga diba.

Daidia Idia Moale Momokani?

Taunimanima iboudiai idia ura idia moale. Unai dainai Iesu ia haroro matamaia neganai, idia moale momokani taudia ia herevalaidia. Ena hereva ese hebou taudia edia lalodia ia veridia, to reana idia momo ese ena hereva ginigunadia idia daradaralaidia.

Iesu ese iena hahediba taudia ia hereva henidia, ia gwau: “Umui ogogami taudia be umui moale, badina be Dirava ena basileia be umui emui. Harihari umui hitolo taudia be umui moale, badina be emui bogana do idia kunu. Harihari umui taitai taudia be umui moale, badina be umui be do umui kiri. Taunimanima ese umui idia badu henia neganai, umui moale . . . Unai dina ai do umui moale, do umui roho isi, badina be emui davana guba dekenai do ia bada.” (NW)

Iesu be ma ia gwau, manada taudia, hebogahisi taudia, lalo-goevagoeva taudia, bona maino taudia danu idia moale, badina be tanobada do idia abia, Dirava ese do ia bogadia hisi, Dirava do idia itaia, bona iena natudia do ia gwauraidia.

Iesu ese hevaseha dainai ia vara moalena ia herevalaia lasi unai. Moale korikori ena anina be, bema taunimanima ta be sibona ena mauri ena badina namona ia moalelaia bena unai dainai ena lalona ia hegeregere momokani.

Iesu ese ia hahedinaraia idia moale momokani taudia be inai: Idia diba lauma gaudia dekenai idia dabu, edia kara dika dainai idia lalohisihisi, bona Dirava idia diba bona iena hesiai gaukara idia karaia. Bena, herevana haida ese idia inai henidia o idia dagedage henidia Dirava ena ura idia karaia dainai, to idia moale, badina idia diba Dirava idia hamoalea bona edia davana namona be iena amo do idia abia, mauri hanaihanai unai.

To, Iesu ena hereva idia kamonai taudia momo edia lalohadai be hari inai negai idia noho taudia haida edia lalohadai hegeregerena; idia laloa kohu momo bona moale karadia ese taunimanima edia lalodia idia hamoaledia. Iesu ia diba unai lalohadai be  maoro lasi, unai dainai ia gwau:

“Kohu momo taudia madi umui be dika, badina emui hanamoa be umui abia vadaeni. Emui bogana idia kunu taudia madi umui be dika, badina do umui hitolo. Harihari umui kiri taudia madi umui be dika, badina be emui laloa do idia metau, do umui taitai. Taunimanima ibounai ese umui do idia hanamoa neganai, madi umui be dika, badina be edia sene taudia ese peroveta koikoi taudia dekenai unai bamona idia hanamoa.”

Dahaka dainai Iesu ia gwau, unai bamona taudia ese dika do idia davaria? Badina be, bema ta ese unai gau ia abidia bona ia lalodia bada, Dirava ena hesiai gaukarana, moale momokani ia havaraia gauna, do ia laloa lasi. Iesu ia gwau lasi ogogami, hitolo, bona taitai ese taunimanima idia hamoaledia. To, unai bamona taudia momo ese Iesu ena hereva idia abia dae, bena moale momokani idia davaria.

Unai murinai, Iesu ese iena hahediba taudia ia hereva henidia, ia gwau: “Umui be tanobada taunimanima edia damena.” Ia gwau lasi idia be damena momokani. Damena idia gaukaralaia aniani do ia dika garina. Iehova ena dubu badana ena pata helagana badibadinai, damena idia senua, helaga taudia ese boubou gaudia idia damenadia totona.

Iesu ena hahediba taudia be “tanobada taunimanima edia damena,” badina be edia haroro gaukarana amo taunimanima do idia hamauridia. Idia harorolaia sivaraina ese idia abia dae taudia do ia hamauridia! Edia mauri do ia hanamoa dainai, do idia kara mai edia momokani bona mai edia abidadama ida, bena lauma dalanai do idia dika lasi bona edia kara do ia dika lasi.

Iesu ese ena hahediba taudia ia hamaorodia, ia gwau: “Umui be tanobada taudia ibounai edia diari.” Vaia, taunimanima ese lamepa idia atoa pata dekenai, bosea henunai idia atoa lasi. Unai dainai Iesu ia gwau: “Emui diari taunimanima edia vairana dekenai unai bamona do umui hedinaraia.” Edia haroro gaukarana amo bona edia kara namodia amo unai idia karaia.

Taravatu Hereadaedia Ia Gwauraidia

Tomadiho gunalaia taudia idia laloa Iesu be Dirava ena Taravatu utua tauna, bona idia gwaubou vadaeni do idia hamasea. Unai dainai Iesu be ororo dekenai ia haroro neganai, ia gwau: “Umui laloa lasi lau be Mose ena taravatu bona peroveta herevadia hadikaia totona lau mai. Hadikaia lasi, to hamomokania totona lau mai.”

Iesu ese Dirava ena Taravatu ia laloa bada bona ma haida ia hagoadadia idia danu ese do idia laloa bada totona. Ia gwau: “Tau ta ese taravatu maragimaragi ta bema ia makohia, bona taunimanima ia hadibaia unai bamona do idia karaia, ia be Guba Basileia lalonai do ia maragimaragi”; anina be Basileia lalonai do ia vareai diba lasi.

Taunimanima edia lalohadai kereredia, idia dainai Dirava ena Taravatu idia utua, be Iesu ese ia gwauraidia dika. Ia gwau: “Sene taudia dekenai idia hamaoroa, idia gwau, ‘Umui alaia lasi,’ . . . To lau ese lau hamaoroa umui, ena tadikakana do ia badu henia tauna be dohore kota naria tauna ese do ia kota henia.”

Ta ese ena bamona ia badu henia noho be dika, badina unai dainai reana do ia hamasea. Iesu ia gwau namona be maino ia tahua goadagoada; ia gwau: “Oiemu harihari gauna pata helaga dekenai oi atoa gwauraia neganai be do oi laloa guna, oiemu tadikakana dekenai mai emu kerere. Bema unai bamona, oiemu harihari gauna pata helaga ena vairana dekenai do oi rakatania, oi lao, oiemu tadikakana danu maino do umui ruaosi karaia guna, gabeai oi giroa lou, oiemu harihari gauna Dirava dekenai do oi henia.”

Bena Iesu ese Taravatu ma ta ia gwauraia; ia gwau: “Umui kamonai vadaeni, . . . idia gwau, ‘Umui heudahanai lasi.’ ” To Iesu ese heudahanai lalohadailaia karana danu ia gwauraia dika, ia gwau: “Lau ese umui lau hamaoroa, tau ta ese hahine ta do ia itaia matana dekenai ela bona iena lalona dekenai do ia ura dikadika, ena kudouna dekenai be ia heudahanai vadaeni.”

Iesu ena hereva ena anina be, bema tau ta ese hahine ta ia raraia noho, unai ese ena lalona do ia veria unai hahine do ia ura henia bada totona, bena, bema dala do ia davaria neganai do idia heudahanai. Ta ese unai kerere edena bamona ia koua diba? Iesu ia gwau: “Oiemu matana idiba kahana ese bema kerere ia havaraia oi dekenai, oiemu imana dekenai oi kokia, oi negea momokani, . . . O oiemu imana idiba kahana ese bema kerere do ia havaraia oi dekenai, oi utua, oi negea momokani.”

Taunimanima momo edia lalona idia hegeregere, doketa ese edia imana mai gorerena do ia utua oho, unai gorere dainai do idia mase garina. Unai hegeregerena, herevana taunimanima ese gau ta idia laloa bada, edia matana o edia imana hegeregerena, to namona be idia “negea,” lalohadai mirodia do idia laloa o kara mirodia do idia karaia garina. Bema lasi, unai bamona taudia be Gehena dekenai do idia negedia, anina be do idia mase ela bona hanaihanai. (Gehena be momoru araia ore gabuna Ierusalem badibadinai.)

Iesu ese ita idia hadikaia taudia kara henidia dalana ia gwauraia danu. Ia gwau: “Umui dekenai dika ia karaia tauna ena dika davana umui karaia lasi. Bema oiemu vairana idiba kahana be tau ta ese ia botaia neganai, oiemu vairana lauri kahana danu oi henia ia botaia be ia namo.” Iesu ia gwau lasi, bema ta ese oi eiava emu ruma bese ia heatu henia, oi koua diba lasi. Ena hereva ena anina be inai: Heatu o heai havaraia totona bema ta ese oiemu vairana ia pataia eiava oi ia gwau dika henia, ena davana oi henia be maoro lasi.

Iesu ese Dirava ena taravatu, tura lalokau henidia taravatuna, ia gwauraia, bena ia gwau: “To lau ese umui lau hamaoroa, umui dekenai idia badu henia taudia do umui lalokau henia, bona umui dekenai idia dagedage henia taudia dainai umui guriguri. Unai dekena amo emui Tamana guba dekenai ia noho ese ena natuna do ia halaoa umui. Badina be ia ese kara dika taudia bona kara namo taudia edia latanai dina ena diari ia henia noho.”

Unai ia herevalaia ore neganai, ia gwau: “Umui be do umui maoromaoro momokani, umui emui Tamana guba dekenai ia noho ia maoromaoro momokani bamona.” Iesu ia diba taunimanima idia goevadae momokani diba lasi. To, bema Dirava ena kara idia tohotohoa, edia lalokau do idia habadaia diba, edia inai taudia danu do idia lalokau henidia totona. Luka ese Iesu ena hereva be inai bamona ia torea: “Bogahisihisi kara sibona do umui karaia, emui Tamana bamona, ia be mai ena bogahisihisi.”

Guriguri, bona Dirava Abidadama Henia Karana

Unai murinai Iesu ese edia kara maoromaoro idia heagilaia taudia edia koikoi ia gwauraia dika. Ia gwau: “Harihari gauna . . . umui henia neganai umui emui toana umui hedinaraia lasi mai hekokoroku danu, guriguri koikoi taudia ese . . . idia karaia bamona.”

Iesu ma ia gwau: “Umui guriguri neganai, koikoi taudia bamona umui karaia lasi, badina be idia ura dubu dekenai bona dala edia huanai idia gini, vadaeni idia guriguri, taunimanima ese idia itaia totona. . . . To oi guriguri neganai oiemu ruma dekenai oi vareai, iduara oi koua, oiemu Tamana, hunia gabuna ia noho dekenai do oi guriguri henia.” Iesu ese taunimanima vairadiai guriguri karana ia gwauraia dika lasi, badina be ia sibona be unai bamona ia guriguri, to taunimanima ese do idia itadia bona do idia hanamodia totona idia guriguri taudia ia gwauraidia dika unai.

Iesu be ma ia gwau: “Umui guriguri neganai, hereva kava momo umui gwauraia loulou lasi, Dirava diba lasi taudia bamona.” Ia gwau hereva haida ita gwauraia lou be kerere lasi. Nega ta ia guriguri neganai, “guna ia gwauraia gaudia ma ia gwauraia lou.” To ia ura lasi karana be inai: Hereva haida ita dibaia bena ita “gwauraia loulou” haida idia karaia bamona, ageva ena nadinadi ta ta idia dogoatao bona idia dibaia herevadia idia gwauraia loulou.

Bena guriguri dalana hadibalaidia totona, Iesu ese guriguri ta ia gwauraia; ia lalonai noinoi 7 ia gwauraidia. Ginigunadia toiosi be inai: Dirava ena ladana do idia hahelagaia, ena Basileia do ia mai, bona iena ura do idia karaia. Noinoi oredia haniosi be sibodia edia ura gaudia totona: aniani do ia henidia, edia kara dika do ia gwauatao, edia goada ia hanaia hedibaganina ta be idia dekenai do ia vara lasi, bona dika tauna amo do ia hamauridia.

Unai murinai Iesu ese kohu ura henia bada karana ena dika ia gwauraia. Ia gwau: “Inai tanobada dekenai kohu do umui haboua lasi, iniseniai manumanu ese dabua idia ania ore, bona raraka ese auri ia hadikaia, iniseniai danu henaoa taudia ese ruma idia makohia bona gau idia henaoa.” Unai kohu do idia dika bona idia amo ladana namona Dirava vairanai idia abia diba lasi.

Unai dainai Iesu ia gwau: “Emui kohu be guba dekenai do umui haboua.” Unai idia karaia totona, namona be Dirava ena hesiai gaukara idia tahua guna edia mauri lalonai. Unai amo Dirava vairanai ladana namona do idia abia bona davana namona do idia abia, bena ta ese do ia kokia diba lasi. Bena Iesu ia gwau: “Emui kohu idia noho gabuna dekenai, umui emui lalona danu unuseni ia noho.”

Bena Iesu ese kohu ura henia karana ia parabolelaia, ia gwau: “Tauanina ena lamepa be matana, unai dainai bema oiemu matana ia namo, oiemu tauanina ibounai do ia mai diari danu. To bema oiemu matana ia dika, oiemu tauanina ibounai do ia dibura.” Ia diari lamepana ese dibura gabuna ia hadiaria, unai hegeregerena mata namona ese tauanina ia hadiaria. To ta ia itaia namonamo totona, namona be ena matana ia namo, anina be gau tamona ia itaia tao. Bema ta ena matana ia kerere, lalohadai kereredia do ia abia; kohu do ia laloa bada, Dirava ena hesiai gaukarana do ia laloa maragi, bena ena “tauanina ibounai” do ia dibura.

Bena Iesu ese parabole ta mai anina bada ia gwauraia, ia gwau: “Tau ta lasi biaguna rua edia hesiai gaukara ia karaia diba. Badina be ta do ia badu henia, to ta be do ia lalokau henia, o ta be do ia abia dae, ma ta be do ia abia dae lasi. Dirava bona kohu momo danu edia hesiai gaukara do oi karaia diba lasi.”

Unai sisiba ia henidia murinai, Iesu ese ia hamaorodia, bema Dirava ena hesiai gaukara idia tahua guna, edia tauanina gaudia do idia lalo-hekwarahilaidia be anina lasi. Ia gwau: “Ataiai manu mani umui itaia. Idia be hadoa lasi, idia geia lasi, naria gabuna dekenai aniani idia haboua lasi. To emui Tamana guba dekenai noho ese unai manu ia naria namonamo. Umui be manu umui hanaia, ani?”

Unai murinai Iesu ese herahera ia gwauraidia; ia gwau: “Solomona be mai ena kohu momo to iena dabua be herahera ta ena hairai bamona lasi. Oibe, tano ena avadia, . . . Dirava ese unai gaudia edia hairai ia henia. Be, ia ese umui dekenai danu dabua do ia henia namonamo lasi, a? Umui abidadama maragimaragi taudia e!” Bena ia gwau: “Unai dainai, emui lalona idia hekwarahi lasi. Umui hereva lasi, ‘Dahaka do ai ania?’ O, ‘Dahaka do ai inua?’ O, ‘Dahaka dabua do ai atoa?’ . . . To emui Tamana guba dekenai ia noho be ia diba, umui ura gaudia ibounai be unai. To umui be iena Basileia bona iena kara maoromaoro do umui tahua guna, vadaeni unai gau ibounai danu umui dohore ia henia.”

Mauri Gabuna Ia Lao Dalana

Mauri gabuna ia lao dalana be Iesu ena hahediba herevadia badinaia karana amo. To unai kara be mai ena hekwarahi. Farisea taudia be edia lalona dekenai taunimanima idaudia idia gwauraidia kerere, bona reana taunimanima momo ese edia kara idia tohotohoa. Unai dainai Iesu ma ia gwau: “Umui emui lalona dekenai taunimanima umui gwauraia kerere lasi, vadaeni Dirava ese umui do ia gwauraia kerere lasi. Badina be umui gwauraia kerere karana hegeregerena Dirava ese umui do ia gwauraia kerere.”

Farisea taudia idia tohotohodia taudia ese dika idia davaria diba. Iesu ese unai dika ia parabolelaia; ia gwau: “Matakepulu tauna ta ese matakepulu tauna ma ta do ia hakaua diba o? Idia ruaosi guri dekenai do idia moru lasi, a?”

Taunimanima edia kerere maumauraidia momo karana bona gwau henidia momo karana be kerere badadia. Unai dainai Iesu ia henanadai, ia gwau: “Badina be dahaka oiemu tadikakana oi hamaoroa, oi gwau, ‘Mani au ena momoru oiemu matana dekena amo lau kokia,’ to au badana be oiemu matana dekenai ia do noho? Koikoi tauna e, au badana oiemu matana dekena amo do oi kokia guna, oi itaia namonamo totona. Unai murinai au ena momoru oiemu tadikakana ena matana dekena amo do oi kokia diba.”

Iesu ena hahediba taudia ese taunimanima edia kara idia lalohadailaia namonamo be kerere lasi, badina Iesu ia gwau: “Helaga gaudia sisia dekenai umui henia lasi, idia giroa bona umui idia koria garina, bona emui kavabukavabu boroma edia vairana dekenai do umui negea lasi.” Baibel ena hereva momokanidia be helaga. Idia be kavabukavabu bamona. Bema taunimanima haida ese unai hereva namo hereadia idia moalelaidia lasi, edia kara be sisia o boroma edia kara bamona; unai dainai namona be Iesu ena hahediba taudia ese idia rakatanidia bona kamonai taudia idia tahudia.

Ena be Iesu ese inai haroro lalonai guriguri karana ia herevalaia vadaeni, to hari ia hahedinaraia, guriguri goadalaia karana be gau badana. Ia gwau: “Umui noinoi [loulou], vadaeni do ia henia umui dekenai.” Parabole ta amo Iesu ese ia hahedinaraia Dirava be mai ena ura ida taunimanima edia guriguri ia haere henidia; ia gwau: “Tamana taudia e, umui daika ena natuna paraoa ia noia neganai be nadi do ia henia? . . . Umui be dika taudia, to umui emui natudia dekenai gau namodia umui henia diba, unai dainai emui Tamana guba dekenai ia noho, be gau namodia idia noia taudia do ia henidia momokani, ani?”

Unai murinai Iesu ese taravatu namona ta ia gwauraia; ia gwau: “Gau ibounai umui ura taunimanima ese do idia karaia umui dekenai, umui ese unai bamona do umui karaia idia dekenai.” Unai taravatu badinaia totona, namona be taunimanima ita kara namo henidia, ita ura taunimanima ese ita do idia kara namo henia hegeregerena.

Iesu ia gwau mauri gabuna ia lao dalana be mai ena hekwarahi; ia gwau: “Iduara maragina dekenai do umui raka vareai. Badina be [mase] gabuna ia lao dalana ena iduara ia bada bona ena dala danu bada herea. Bona taunimanima momo herea be unai dala dekenai idia raka vareai. To mauri gabuna ia lao dalana ena iduara ia maragimaragi, bona ena dala be ia auka. Unai dala idia davaria taudia be momo lasi.”

Haida ese ita idia hakaua kerere diba, unai dainai Iesu ia gwau: “Umui naria namonamo, peroveta koikoi taudia garina. Idia mai noho, edia toana be mamoe bamona, to edia lalona be uda sisia dagedage bamona.” Au edia huahua amo do ita diba idia be au namodia o au dikadia; unai hegeregerena, peroveta koikoi taudia edia kara bona edia hahediba herevadia amo do ita diba idia.

Iesu ma ia gwau, taunimanima ta be Iena hahediba tauna ai ia lao dalana be, iena hereva amo lasi, to iena kara amo. Iesu be edia Lohiabada idia gwauraia to ena Tamana ena ura idia karaia noho lasi taudia, be Iesu ese do ia hereva henidia, do ia gwau: “Umui be lau diba lasi momokani. Idau gabuna dekenai umui lao, umui dika karaia taudia.”

Ena haroro ena dokona ai, Iesu ia gwau: “Lauegu hereva inai ia kamonai, bona ia karaia tauna ta ta be aonega tauna bamona, ia ese ena ruma nadi latanai ia haginia. Vadaeni medu bada ia diho, sinavai ia abata, lai bada ia botaia unai ruma dekenai. To unai ruma be ia moru lasi, badina ia be nadi latanai tau ese ia haginia.”

To, ma ia gwau: “Lauegu hereva ia kamonai, to ia karaia lasi tauna ta ta be kavakava tauna bamona. Inai tauna ena ruma be miri latanai ia haginia. Vadaeni medu bada ia diho, sinavai be ia abata, lai bada ia botaia unai ruma dekenai. Vadaeni, ia moru. Ia moru neganai be ia dika momokani.”

Iesu ese ena haroro ia hadokoa neganai, taunimanima hutuma ese ena hadibaia dalana idia hoalaia, badina ia hadibadia mai ena siahu ida, edia tomadiho gunalaia taudia hegeregeredia lasi. Luka 6:​12-23; Mataio 5:​1-12; Luka 6:​24-26; Mataio 5:​13-48; 6:​1-34; 26:​36-45; 7:​1-29; Luka 6:​27-49.

▪ Iesu ena haroro herevana hereadaena be edeseniai ia harorolaia, daidia be ia dekenai idia noho, bona dahaka ia karaia guna bena unai hereva ia harorolaia?

▪ Luka ia gwau Iesu be nega idauna ta ai unai hereva haida ia harorolaidia; dahaka dainai unai ita hoalaia lasi be namo?

▪ Dahaka dainai Iesu ena haroro herevana ese ita ia durua bada diba?

▪ Daidia idia moale momokani, bona badina be dahaka?

▪ Daidia ese dika idia davaria, bona badina be dahaka?

▪ Edena dala ai Iesu ena hahediba taudia be “tanobada taunimanima edia damena” bona “tanobada taudia ibounai edia diari”?

▪ Edena dala amo Iesu ese ia hahedinaraia Dirava ena Taravatu ia laloa bada?

▪ Iesu ese ala-ala bona heudahanai edia badina kokia dalana be edena bamona ia sisibalaia?

▪ Iesu ena hereva, “oiemu vairana lauri kahana danu oi henia” ena anina be dahaka?

▪ Edena bamona ita maoromaoro diba, Dirava ia maoromaoro bamona?

▪ Edena bamona Iesu ese guriguri dalana ia gwauraia hedinarai?

▪ Dahaka dainai guba kohuna ese tanobada kohuna ia hereaia, bona edena bamona ita abia diba?

▪ Edena parabole amo kohu ura henia karana ena kerere ia gwauraia?

▪ Dahaka dainai Iesu ia gwau ita lalo-hekwarahi be anina lasi?

▪ Iesu ese taunimanima gwauraidia dika karana be edena bamona ia gwauraia? To edena bamona ia hahedinaraia ena hahediba taudia ese taunimanima edia kara idia lalohadailaia namonamo be namo?

▪ Iesu ena hereva ma ta guriguri dekenai be dahaka, bona taunimanima kara henidia maoro dalana be edena bamona ia gwauraia?

▪ Iesu ese edena bamona ia hadibadia mauri gabuna ia lao dalana be mai ena hekwarahi bona haida ese do idia hakaudia kerere diba?

▪ Iesu ese ena haroro be edena hereva amo ia hadokoa, bona ena hereva dainai taunimanima be edena bamona idia laloa?