Skip to content

Skip to table of contents

KAROA 8

Hanamoa Lou Siahuna​​—‘Gau Ibounai Ia Hamatamataia Noho’

Hanamoa Lou Siahuna​​—‘Gau Ibounai Ia Hamatamataia Noho’

1, 2. Hari, taunimanima ese dahaka gaudia idia haboioa, bona unai ese ita dekenai dahaka ia havaraia?

 NATUNA maragina ta be ia ura henia gadara gauna ta ia haboioa eiava ia hamakohia bona mai lalohisihisi ida ia tai. Iena tai dainai ia ita hebogahisi henia! To ena tamana ese unai gadara gauna ia hanamoa lou neganai, natuna ena moale toana oi itaia, a? Tamana ese gadara gauna ia davaria lou eiava ia hanamoa lou be auka lasi. To natuna be ia moale bona ia hoa bada. Toana be ia boio momokani gauna be idia davaria eiava idia hanamoa lou!

2 Iehova be Tama badana, ia be mai ena siahu iena tanobada natudia ese idia laloa idia boio momokani gaudia ia hanamoa lou totona. To, ita be natudia edia gadara gaudia ita herevalaia lasi. “Nega aukadia do idia vara” dainai, mai anina bada gaudia ita haboioa diba. (2 Timoteo 3:1-5) Taunimanima idia laloa bada gaudia haida idia haboioa diba—ruma, kohu, gaukara, bona edia tauanina ena goada danu. Tanobada hadikaia karana dainai gau haida idia boio, hegeregere mauri gaudia momo idia mase ore, unai ita laloa neganai ita lalohisihisi. To, iseda lalokau tauna ta ia mase neganai, unai be lalohisihisi bada gauna. Mamina ita abia gau ta ita haboioa bona iseda goada ia ore momokani.​—2 Samuela 18:33.

3. Kara 3:21 ese dahaka helaro namona ia gwauhamatalaia bona Iehova ese edena dala ai unai do ia hagugurua?

3 Unai dainai, Iehova ena hanamoa lou siahuna ita dibaia be hagoadaia gauna! Do ita itaia, Iehova ese ena tanobada natudia dekenai do ia henia lou diba bona ia hanamoa lou gaudia be momo herea. Oibe, Baibel ese ia hahedinaraia Iehova ia ura “gau ibounai [ia] hanamoa lou.” (Kara 3:21) Iehova ese unai ia hagugurua totona, Iena Natuna, Iesu Keriso, ese ia lohiaia Mesia Basileiana do ia gaukaralaia. Hamomokania gaudia ese idia hahedinaraia unai Basileia be lagani 1914 ai guba ai ia lohiaia matamaia. a (Mataio 24:3-14) Dahaka do ia hanamoa lou? Namona be Iehova ese ia hanamoa lou kara badadia haida ita itaia. Idia ta be ita itaia diba bona ita dekenai ia vara vadaeni. Ma haida be vaira negana ai dala badana ai do idia guguru.

Tomadiho Goevana Idia Haginia Lou

4, 5. Lagani 607 B.C.E. ai, dahaka ia vara Dirava ena taunimanima dekenai bona Iehova ese dahaka helaro ia henidia?

4 Iehova ese ia hanamoa lou vadaeni gauna ta be tomadiho goevana. Unai ita lalo-pararalaia totona, namona be nega sisina lalonai Iuda basileiana dekenai idia vara gaudia ita laloa. Unai bamona ita karaia neganai, Iehova ese ena hanamoa lou siahuna ia gaukaralaia dalana do ita lalo-pararalaia.​—Roma 15:4.

5 Lagani 607 B.C.E. ai, Ierusalema idia hadikaia neganai, kamonai Iuda taudia edia hemami mani oi laloa. Idia lalokau henia hanuana be idia hadikaia momokani, ena magu idia veria diho. Dika bada herea be, Solomona ese ia haginia dubu mai hairaina, tanobada ibounai lalonai Iehova tomadiho henia gabuna goevana tamona unai, be idia hadikaia momokani. (Salamo 79:1) Idia roho mauri taudia be Babulonia dekenai idia abidia lao, bona edia tano be dagedage animal edia noho gabuna ai ia lao. (Ieremia 9:11) Taunimanima edia matana ai, gau ibounai idia haboioa momokani bamona. (Salamo 137:1) To Iehova, idaunegai unai dika ia perovetalaia tauna, ese nega vairai unai dika do ia hanamoa lou ena helaro ia henidia.

6-8. (a) Heberu peroveta taudia edia toretore lalonai dahaka idia herevalaia loulou, bona unai bamona peroveta herevadia be edena negai idia guguru matamaia? (b) Edena dala ai, hari hanamoa lou ena perovetalaia herevadia be Dirava ena taunimanima dekenai idia guguru noho?

6 Momokani, Heberu peroveta taudia edia toretore lalonai hanamoa lou karana idia herevalaia loulou. b Peroveta taudia amo Iehova ia gwauhamata ia ese unai hanua do ia hanamoa lou bona taunimanima ese do idia noholaia lou, tano be aniani momo do ia havaraia, bona ena dagedage animal bona inai taudia amo do ia naridia. Ia gwau ia hanamoa lou tanona ena toana be paradaiso bamona! (Isaia 65:25; Esekiela 34:25; 36:35) Unai ia hereaia gauna be inai, tomadiho goevana do idia badinaia lou bona dubu do idia haginia lou. (Mika 4:1-5) Unai peroveta herevadia ese idia roho mauri Iuda taudia dekenai helaro ia henia, bona ia durudia Babulonia dekenai idia noho lagani 70 idia haheaukalaia totona.

7 Vadaeni, hanamoa lou negana ia ginidae. Iuda taudia be Babulonia amo idia ruhadia, Ierusalema dekenai idia giroa lou bona unuseniai Iehova ena dubu idia haginia lou. (Esera 1:1, 2) Tomadiho goevana idia badinaia sibona neganai, Iehova ese idia do ia hanamoa bona edia tano ese aniani momo do ia havaraia. Edia inai taudia amo bona lagani momo edia tano dekenai idia noho dagedage animal amo idia ia naria. Iehova ena hanamoa lou siahuna dekenai idia moale bada! To unai gaudia be idia perovetalaia hanamoa lou karana ena hamatamaia sibona bona dala maragina ai idia guguru. Dala badana ai unai do idia guguru be “dina gabedia edia dokona ai,” hari iseda nega lalonai, idaunegai idia gwauhamatalaia King Davida ena dagi do ia abia Tauna be terona latanai do ia helai negana unai.​—Isaia 2:2-4; 9:6, 7.

8 Lagani 1914 ai, Iesu be guba Basileiana ena terona ai ia helai bena daudau lasi murinai, dala ia karaia Dirava ena kamonai taudia tanobada ai ese lauma dalanai heduru idia abia totona. Lagani 537 B.C.E. ai, ia kwalimu Parasa tauna Kurese ese Babulonia dekenai idia noho Iuda taudia oredia ia ruhaia hegeregerena, Iesu ese lauma Iuda besena ena orena taudia—iena murinai idia raka taudia unai—“Babulonia Badana,” tanobada ena tomadiho koikoi ibounai basileiana amo ia ruhaia. (Apokalupo 18:1-5; Roma 2:29) Lagani 1919 murinai, Keristani taudia momokanidia ese tomadiho goevana idia abia dae bona edia mauri lalonai idia atoa guna. (Malaki 3:1-5) Unai nega amo, Iehova ena taunimanima ese iena lauma dubu goevana—Dirava ese ia haginia tomadiho goevana dalana—dekenai ia idia tomadiho henia noho. Dahaka dainai hari unai be mai anina bada ita dekenai?

Lauma Dalanai Gau Ibounai Hanamoa Lou—Ia be mai Anina Bada Ena Badina

9. Aposetolo taudia idia mase ore murinai, Kerisendom ena dubu idauidau ese Dirava tomadiho henia karana dekenai dahaka idia karaia, to Iehova ese hari dahaka ia karaia?

9 Idaunegai idia vara gaudia mani ita laloa. Aposetolo edia negai, Keristani taudia ese lauma dalanai hahenamo momo idia moalelaia. To Iesu bona aposetolo taudia idia peroveta idia gwau, tomadiho momokanina be do idia mogea bona do ia boio. (Mataio 13:24-30; Kara 20:29, 30) Aposetolo taudia idia mase ore murinai, Kerisendom ia vara. Iena gunalaia taudia ese Dirava amo idia mai lasi hahediba herevadia bona karadia idia abia dae. Dirava kahirakahira lao dalana idia koua, ita lalo-pararalaia diba lasi Toi Tamona Diravana bamona Ia idia gwauraia, bona taunimanima idia hadibaia pris dekenai edia dika idia gwauraia hedinarai bona Maria bona “seint” idauidau dekenai idia guriguri, to Iehova dekenai lasi. Unai bamona koikoi herevadia be lagani handred momo lalonai idia gwauraia murinai, Iehova be dahaka ia karaia? Hari inai tanobada be tomadiho hereva koikoidia bona Dirava diba lasi karadia amo ia honu, to unai ibounai huanai Dirava ese kara ta ia karaia, ia ese tomadiho goevana ia haginia lou vadaeni! Ita gwau diba, unai hanamoa lou karana be inai nega lalonai ia vara mai anina bada gauna ta.

10, 11. (a) Lauma paradaisona lalonai dahaka gau rua idia noho, bona unai ese edena bamona oi ia durua diba? (b) Iehova ese edena bamona taudia be lauma paradaisona lalonai ia haboudia, bona edia hahenamo be dahaka?

10 Unai dainai hari, Keristani taudia be lauma paradaisona idia moalelaia badina gau namodia momo ia hedinarai noho. Unai paradaiso lalonai dahaka ia noho? Gau rua idia noho. Ginigunana be, Dirava momokanina, Iehova, ena tomadiho goevana. Iehova ese ita ia hanamoa badina ia ese ita dekenai tomadiho goevana, koikoi bona hereva gagevadia idia noho lasi gauna ia henia. Ita dekenai lauma aniani ia henia. Unai amo iseda guba Tamana ita dibaia diba, ia ita hamoalea bona ia kahirakahira ita lao diba. (Ioane 4:24) Unai lauma paradaisona ena kahana iharuana be ena taunimanima. Isaia ia peroveta hegeregerena, “dina gabedia edia dokona ai” Iehova idia tomadiho henia taudia dekenai maino daladia ia hadibaia. Iseda huanai tuari ia haorea vadaeni. Ena be ita be goevadae lasi taudia, to ita ia durua “kara matamata” ita atoa totona. Iena lauma helaga amo eda hekwarahi ia hanamoa, unai lauma helaga ese ita lalonai huahua namodia ia havaraia. (Efeso 4:22-24; Galatia 5:22, 23) Dirava ena lauma ena dala hegeregerena ai oi gaukara neganai, oi be momokani unai lauma paradaisona lalonai oi noho.

11 Iehova ese ia lalokau henia taudia be lauma paradaisona lalonai ia haboudia—inai taudia be ia idia lalokau henia, maino idia ura henia bona “Dirava dibaia totona idia hitolo.” (Mataio 5:3) Unai taudia edia hahenamo be Dirava ese taunimanima bona tanobada ibounai ia hanamoa lou neganai, unai do idia itaia.

“Lau ese Gau Ibounai Lau Hamatamataia Noho”

12, 13. (a) Dahaka dainai hanamoa lou peroveta herevadia be dala ma ta amo idia guguru be namo? (b) Eden lalonai ia gwauraia hegeregerena, Iehova ena ura tanobada dekenai be dahaka, bona ita dekenai vaira nega totona dahaka helaro ia henia?

12 Hanamoa lou karana idia perovetalaia herevadia be lauma dalanai sibona do idia guguru lasi. Hegeregere, Isaia ia gwau nega ta gorere, aena dika, matakepulu bona taia kudima taudia do idia namo lou bona mase be do ia ore ela bona hanaihanai. (Isaia 25:8; 35:1-7) Idaunegai Israela ai, unai bamona gwauhamata herevadia be tauanina dalanai idia guguru lasi. Bona iseda nega ai unai gwauhamata herevadia be lauma dalanai idia guguru, to badina momo dainai ita abia dae diba, vaira negai unai gwauhamata be dala badana ai tauanina dalanai do ia guguru. Edena bamona unai ita diba?

13 Eden lalonai, Iehova ese ena ura tanobada totona ia hahedinaraia goevagoeva: Tanobada ai be moale, gorere lasi, bona lalo-tamona besedia ese do idia noholaia. Tau bona hahine be tanobada bona ena animal ibounai do idia naria, bona tanobada ibounai be paradaiso ai do idia halaoa. (Genese 1:28) Hari inai tanobada ena mauri be unai bamona lasi. To namona be ita diba momokani, gau ta ese Iehova ena ura do ia koua lasi. (Isaia 55:10, 11) Iehova ese ia abia hidi Mesia Pavapavana, Iesu, ese unai tanobada Paradaisona do ia mailaia.​—Luka 23:43.

14, 15. (a) Iehova ese edena dala ai ‘gau ibounai do ia hamatamataia’ (b) Paradaiso lalonai mauri be edena bamona bona dahaka oi ura henia bada?

14 Mani oi laloa, tanobada ibounai be Paradaiso ai do ia lao! Iehova ese unai nega be inai bamona ia gwauraia: “Lau ese gau ibounai lau hamatamataia noho.” (Apokalupo 21:5) Unai ena anina mani oi laloa. Iehova ese inai tanobada dikana dekenai ena hadikaia siahuna ia gaukaralaia murinai, “guba matamata bona tanobada matamata” do idia noho. Anina be gavamani matamatana be guba amo tanobada bese matamatana do ia lohiaia, unai taudia be Iehova idia lalokau henia bona ena ura idia karaia taudia. (2 Petero 3:13) Satani bona ena demoni be edia siahu do idia gaukaralaia lasi. (Apokalupo 20:3) Lagani tausen momo murinai, inai be nega ginigunana, unai siahu dikana ese taunimanima do ia hadikaia bona inai henia lou lasi. Momokani, unai negai do idia laga-ani momokani.

15 Unai nega ai inai tanobada hairaina do ita naria namonamo, guna Dirava ia ura do ita karaia hegeregerena. Tanobada be sibona ia hanamoa lou diba. Idia miro gohu bona sinavai be idia goeva lou diba bema tanobada hamiroa gaudia idia noho lasi; tuari ese idia hadikaia gabudia idia namo lou diba bema tuari idia doko. Iehova ese tanobada naria totona ia atoa taravatu ita badinaia neganai, tanobada ibounai be Eden ai do ita halaoa lou, ia lalonai tubutubu gaudia bona animal idauidau do idia honu, unai be moale gauna! Taunimanima ese animal bona tubutubu gaudia do idia hadikaia kava lasi, to idia be tanobada dekenai idia noho gaudia ibounai ida maino dekenai do idia noho. Danu, natudia be dagedage animal dekenai do idia gari lasi.​—Isaia 9:6, 7; 11:1-9.

16. Paradaiso lalonai, dahaka hanamoa lou karana ese abidadama taudia ta ta do ia durua?

16 Ita ta ta danu ese unai hanamoa lou karana do ita mamia. Aramagedono murinai, roho mauri taudia do idia itaia, tanobada ibounai lalonai gorere be hoa dalanai do ia ore. Iesu be tanobada ai ia karaia bamona, Dirava amo ia abia siahuna do ia gaukaralaia matakepulu, taia kudima, bona tauanina dika taudia do ia hanamodia totona. (Mataio 15:30) Buruka taudia do idia moale badina edia matamata negana ena goada do idia abia lou bona do idia gorere lasi. (Iobu 33:25) Edia kopina ena makuku do ia ore, edia aena eiava imana dikana do idia namo lou bona edia masolo do idia goada lou. Abidadama taudia ibounai do idia mamia, kara dika ese ia havaraia dika idauidau be metairametaira do ia ore ia lao. Iehova Dirava do ita tanikiu henia bada ena hanamoa lou siahuna hereadaena dainai! Namona be unai hanamoa lou negana ai do ita moalelaia bada gauna ta, mani ita herevalaia.

Mase Taudia Do Ia Hamauria Lou

17, 18. (a) Dahaka dainai Iesu ese Sadukea taudia ia gwau henidia? (b) Dahaka ia vara dainai Elia ese Iehova ia noia toreisi lou ia karaia totona?

17 Aposetolo edia negai, tomadiho gunalaia taudia haida, idia gwauraidia Sadukea taudia, be toreisi lou herevana idia abia dae lasi. Iesu ese ia gwau henidia, ia gwau: “Umui kerere, badina Toretore Helagadia bona Dirava ena siahu umui diba lasi.” (Mataio 22:29) Oibe, Baibel ese ia hahedinaraia Iehova be mai ena siahu taunimanima ia hamauria lou totona. Edena dala ai?

18 Mani Elia ena negai ia vara gauna oi laloa. Vabu hahinena ta be ena natuna tamona ena tauanina ia huaia. Mero be ia mase vadaeni. Unai vabu ena ruma dekenai nega sisina daudau ia noho peroveta tauna Elia, be reana ia hoa bada. Guna, doe ia vara negana lalonai unai mero ia durua. Elia be reana unai mero maragina ia lalokau henia bada. Sinana ia lalohisihisi bada. Unai mero ia itaia neganai ena mase adavana ia laloatao. Reana ia laloa ia buruka neganai ena natuna mero ese ia do ia naria. Vabu ia daradoko, bona ia laloa guna ia karaia kererena ta dainai, panisi ia abia noho. Elia ia ura lasi vabu ena lalohisihisi ia bada herea. Sinana ena imana amo mero ena mase tauanina ia abia, iena daiutu dekenai ia huaia daekau bona Iehova Dirava ia noia unai mero ia mauri lou totona.​—1 King Taudia 17:8-21.

19, 20. (a) Edena dala ai Aberahamo ia abia dae Iehova ese taunimanima ia hatorea isi lou diba, bona dahaka dainai unai bamona ia abidadama? (b) Edena dala ai Iehova ese Elia ena abidadama ena ahuna ia henia?

19 Elia be toreisi lou ia abidadama henia tauna ginigunana lasi. Lagani momo gunanai, Aberahamo ia abia dae Iehova be mai ena siahu taunimanima ia hatorea isi lou totona—bona badina namodia dainai unai bamona ia abidadama. Aberahamo ena mauri lagani be 100 bona Sara ena be 90 neganai, Iehova ese hoa dalanai edia natuna havaraia siahuna ia henia lou, bena Sara ese natuna mero ta ia havaraia. (Genese 17:17; 21:2, 3) Gabeai, unai mero ia bada neganai, Iehova ese Aberahamo ia noia ena natuna do ia bouboulaia totona. Aberahamo ese abidadama ia hahedinaraia, ia diba Iehova ese ena lalokau natuna Isako, do ia hatorea isi lou diba. (Heberu 11:17-19) Iena abidadama goadana dainai, Aberahamo be ena natuna bouboulaia totona ororo dekenai ia do daekau lasi neganai, iena hesiai taudia ia hamaoroa ia bona ena natuna Isako be do idia giroa lou.​—Genese 22:5.

“Itaia, emu natuna ia mauri lou”

20 Iehova ese Isako ia hamasea lasi, unai dainai unai nega ai toreisi lou karana ta ia vara lasi. To, Elia ena nega dekenai be idau, vabu ena natuna ia mase vadaeni—to nega daudau lasi. Iehova ese unai natuna ia hatorea isi lou karana amo, unai peroveta tauna ena abidadama ena ahuna ia henia! Bena Elia ese unai mero be ena sinana dekenai ia henia, bona ia hamaoroa ia gwau: “Itaia, emu natuna ia mauri lou.”​—1 King Taudia 17:22-24.

21, 22. (a) Dahaka dainai toreisi lou sivaraidia be Baibel lalonai idia torea? (b) Paradaiso lalonai, idia toreisi lou taudia edia momo be edena bamona, bona daika ese do ia hatoredia isi lou?

21 Baibel ena sivarai lalonai unai be nega ginigunana, Iehova ese ena siahu ia gaukaralaia taunimanima ta ena mauri ia henia lou totona. Gabeai, Iehova ese Elisaia, Paulo bona Petero ia hasiahudia danu mase taudia idia hatoredia isi lou totona. Momokani, idia hatorea isi lou taudia be gabeai idia mase lou. To, unai bamona Baibel sivaraidia ese gabeai do idia vara gau namodia edia toana ia hahedinaraia.

22 Paradaiso lalonai, Iesu ese ena hereva “toreisi lou be lau bona mauri be lau” do ia hamomokania. (Ioane 11:25) Taunimanima milioni momo do ia hatoredia isi lou, bona dala ia kehoa tanobada Paradaisona dekenai do idia mauri hanaihanai. (Ioane 5:28, 29) Mani oi laloa, mase ese nega daudau lalonai ia hapararaia lalokau turadia bona varavara taudia, be mai moale ida ta ta do idia rosia! Taunimanima ibounai ese Iehova do idia hanamoa, iena hanamoa lou siahuna dainai.

23. Iehova be edena dala badana amo ena siahu ia hahedinaraia bona edena bamona iseda helaro vaira negana totona ia hagoadaia?

23 Iehova be ia gwauhamata vadaeni bona iseda helaro be do ia momokani. Iena siahu ia hahedinaraia dalana badana be, iena Natuna Iesu, be lauma tauna goadana ta ai ia hatorea isi lou bona Iehova tamona sibona be ena siahu ia hereaia. Ia toreisi lou tauna Iesu, be taunimanima momo ese idia itaia. (1 Korinto 15:5, 6) Baibel ena hereva idia abia dae lasi taudia dekenai, unai hamomokania hereva be ia hegeregere. Iehova be mai ena siahu mase taudia ia hatoredia isi lou totona.

24. Dahaka dainai ita diba momokani Iehova ese mase taudia do ia hatoredia isi lou bona ita ta ta ese dahaka helaro ita laloa bada be namo?

24 Iehova be mai ena siahu mase taudia do ia hatoredia isi lou sibona lasi, to ia ura unai bamona do ia karaia danu. Lauma helaga ena siahu dainai kamonai tauna Iobu ia gwau, Iehova ia “ura dikadika” mase taudia ia hatorea isi lou. (Iobu 14:15) Dirava ia ura ena hanamoa lou siahuna be unai bamona lalokau dalanai ia gaukaralaia—oi ura unai bamona Dirava kahirakahira oi lao, a? Laloaboio lasi, toreisi lou be Iehova ese vaira negai do ia karaia hanamoa lou gaukara badana ena kahana ta sibona. Iehova kahirakahira oi lao lalonai, hanaihanai emu helaro hereadaena oi laloa bada. Unai amo Iehova ese “gau ibounai ia hamatamataia noho” neganai do oi noho bona unai do oi itaia diba.​—Apokalupo 21:5.

a Mesia Basileia idia haginia bona abidadama King Davida ena tubuna be terona latanai ia helai neganai, “gau ibounai hanamoa lou negana” ia matamaia. Iehova be Davida ia gwauhamata henia ena tubuna ta be do ia lohia ela bona hanaihanai. (Salamo 89:35-37) To lagani 607 B.C.E. ai, Babulonia ese Ierusalema ia hadikaia ore murinai, Davida ena tubuna ta be Dirava ena terona ai ia helai lasi. Tanobada ai Davida ena bese amo ia vara tauna Iesu, be guba ena terona latanai ia helai neganai, ia be unai idaunegai idia gwauhamatalaia King ai ia lao.

b Hegeregere, Mose, Isaia, Ieremia, Esekiela, Hosea, Ioela, Amosa, Obadaia, Mika, bona Sefanaia ese unai idia herevalaia.