Skip to content

Skip to table of contents

MAURI SIVARAINA

Gau Haida Lau Rakatania, Biaguna Lau Badinaia Totona

Gau Haida Lau Rakatania, Biaguna Lau Badinaia Totona

“Bema oi lao haroro, oi giroa mai lasi. Bema oi giroa mai, emu aena do lau makohia.” Egu tamana be unai hereva ia gwauraia murinai, ruma lau rakatania. Biaguna badinaia totona, unai be gau ginigunana lau rakatania. Unai neganai, egu mauri lagani be 16 sibona.

UNAI hekwakwanai be edena bamona ia vara? Mani lau gwauraia. Lau be July 29, 1929 ai lau vara, bona Philippines ena hanua ta, Bulacan, dekenai lau tubu daekau. Unuseniai kohu momo lasi maurina ai noholaia, badina unai nega ai moni ena siahu be ia maragi. Lau matamata neganai tuari ia vara. Japanese ami be Philippines idia tuari henia. To emai hanua be daudau dainai, ami taudia be ai idia tuari henia lasi. Ai dekenai reidio, televisen, bona niuspepa be lasi dainai, hereva sibona amo tuari ena sivarai ai kamonai.

Ai ibounai be 8, bona lau be natuna iharuana, bona egu mauri lagani be 8 neganai, egu tubudia ese lau idia naria. Ena be ai be Katolik taudia, to egu tubuna tau be tomadiho ibounai ia abia dae, bona iena turadia ese idia henia tomadiho bukadia ia gogoa. Lau laloatao ia ese lau dekenai Tagalog gado ai buklet ladadia Protection, Safety, bona Uncovered * bona Baibel ta danu ia hahedinaraia. Baibel duahia karana lau moalelaia, Evanelia bukadia 4 lau moalelaia. Unai lau karaia dainai, lau ura Iesu ena kara lau tohotohoa.​—Ioa. 10:27.

BIAGUNA BADINAIA KARANA LAU DIBAIA

Lagani 1945 ai, Japanese ami be Philippines idia rakatania. Unai nega ai, egu tama sina be lau idia noia idia dekenai do lau giroa. Egu tubuna tau ese lau ia noia idia dekenai lau giroa totona. Bona unai lau karaia.

Daudau lasi murinai, December 1945 ai, Angat ena taoni amo Iehova ena Witnes taudia haida be emai hanua dekenai idia mai haroro totona. Witnes burukana ta be emai ruma dekenai ia mai bona Baibel amo “dina gabediai” ia herevalaia. (2 Tim. 3:1-5) Bena hanua ta ai idia karaia Baibel stadi dekenai ai ia boiria. Egu tama sina be idia lao lasi, to lau lao. Taunimanima 20 bamona be unuseni idia haboua, bona haida be Baibel henanadai idia gwauraia.

Idia herevalaia gaudia lau lalopararalaia lasi dainai, lau ura unai gabu lau rakatania. To unai neganai, Basileia anedia idia abia matamaia. Unai ane ese egu kudouna ia hamarerea momokani, unai dainai lau noho. Ane bona guriguri murinai, ibounai idia boiria murina Sunday ai Angat dekenai do idia karaia hebouna dekenai idia lao totona.

Cruz ruma besena edia ruma ai idia karaia hebouna dekenai ai lao totona, kilomita 8 bamona ai raka. Lau hoa badina idia haboua taudia 50 huanai maragidia danu be Baibel ena hereva dobudia dekenai haere idia henia. Hebou haida dekenai lau lao murinai, painia burukana ta, Tadikaka Damian Santos, ia be guna taoni ia naria tauna (eiava mayor) ese lau ia boiria ena ruma dekenai lau mahuta totona. Unai hanuaboi lalonai Baibel ai herevalaia.

Unai negadiai, ai momo be Baibel ena hereva momokani ai abia dae haraga. Hebou haida murinai, tadikaka be lau bona ma haida idia nanadaia, “Umui ura bapatiso, a?” Lau gwau: “Oibe, lau ura.” Lau diba lau ura “Biaguna Keriso ena igui hesiai gaukara” lau karaia. (Kol. 3:24) February 15, 1946 ai, lau bona tadikaka ma ta be kahirakahira ia noho sinavaina dekenai ai bapatiso.

Ai laloparara ai be bapatiso Keristani taudia dainai, Iesu hegeregerena nega ibounai ai haroro be namo. Unai lau karaia dainai, egu tamana be ia moale lasi, ia gwau: “Oi be mero matamata dainai, oi haroro diba lasi. Sinavai lalonai oi diho karana ese ia hahedinaraia lasi oi be haroro tauna.” Lau hahedinaraia, Dirava ia ura iena Basileia ena sivarai namona ita harorolaia. (Mat. 24:14) Ma lau gwau: “Egu gwauhamata Dirava dekenai lau hagugurua be namo.” Unai nega ai egu tamana be atai ia noho hagaria herevana ia gwauraia. Oibe, ia ura lau ia koua, unai amo do lau haroro lasi. Unai dainai egu ruma lau rakatania bona Iehova ena hesiai gaukara dekenai tahua gaudia lau atoa.

Angat ai, Cruz ruma bese ese lau idia boiria idia ida lau noho totona. Bona lau bona edia natuna kekeni, Nora, idia hagoadaia painia gaukara ai karaia totona. November 1, 1947 ai, ai ruaosi be painia gaukara ai hamatamaia. Nora be taoni ma ta dekenai ia painia, to lau be Angat ai lau painia.

GAU MA TA LAU RAKATANIA

Lagani toi lau painia murinai, brens amo ia mai tadikaka ta, Earl Stewart, ese Angat ena pablik gabuna ta ai, taunimanima 500 vairanai pablik tok ta ia henia. Iena tok be English gado ai ia henia, bona gabeai Tagalog gado ai lau hahanaia. Lau be greid 7 sibona lau haorea, to emai tisa taudia be nega ibounai English gado idia gaukaralaia. Tagalog gado ai Baibel pablikeisen be momo lasi, unai dainai pablikeisen momo be English gado ai lau duahia, unai ese egu English gado ia hanamoa. English gado sisina lau diba dainai, unai tok bona gabeai heboudia ai idia henia tok lau hahanaia diba.

Tadikaka Stewart ena tok lau hahanaia dinana ai, ia ese kongrigeisen taudia ia hadibaia brens ofesi idia ura painia tadikaka ta o rua idia boiria Betele dekenai idia lao totona. Badina lagani 1950 ai, misinari taudia momo be New York, U.S.A. dekenai idia karaia hebouhebou badana dekena do idia lao. Lau idia boiria danu. Betele gaukara durua totona, egu noho gabuna bona tadikaka taihu lau rakatania.

June 19, 1950 ai, Betele dekenai lau lao bona egu asainmen matamata lau matamaia. Betele be tano hectare tamona dekenai ia noho, ia be ruma gunana ta, bona au badadia ese idia hagegea. Tadikaka 12 bamona be unuseni idia gaukara. Daba maragi ai, kisini dekenai lau heduru. Bena 9 o’klok bamona ai, dabua huria gabuna ai dabua lau aenia. Adorahi kahanai, sediual tamona lau badinaia. Ena be misinari taudia be hebouhebou badana amo idia giroa, to Betele ai lau gaukara noho. Maua dekenai magasin lau udaia bona siaia, sabskripsen lau hegaegaelaia, bona risepsen gaukara lau karaia; lau dekenai idia henia gaukara lau karaia.

PHILIPPINES LAU RAKATANIA BONA GILEAD SIKULI LAU LAO

Lagani 1952 ai, lau bona tadikaka 6 be Philippines ai rakatania bona Gilead Sikuli ena klas namba 20 dekenai ai lao. United States dekenai ai itaia bona dibaia gaudia momo be matamata. Oibe, emai hanua maragina dekenai lau dibaia gaudia amo ia idau momokani.

Gileada sikuli taudia ida

Hegeregere, ruma ena kohu matamata gaukaralaia dalana ai dibaia. Unai gabu ena weda danu be ia idau! Daba ta, ruma amo lau raka lasi neganai, gau kurokurona ta lau itaia, bona ena toana be namo herea. Unai be egu nega ginigunana snow lau itaia. Gabeai, lau laloparara unai gabu be paraka momokani!

Unai lau lalohekwarahilaia lasi, to egu Gilead sikuli lau moalelaia. Tisa taudia be hadibaia dala namodia idia gaukaralaia. Tahua karana bona stadi karana ai dibaia. Gilead ai lau abia treinini ese lau ia durua egu hetura karana Dirava ida lau hagoadaia totona.

Gilead sikuli ia ore murinai, nega sisina lalonai spesel painia gaukara be New York City ena taoni ta, Bronx, dekenai lau karaia. Bona July 1953 ai, unai taoni ai idia karaia New World Society Assembly dekenai lau lao. Unai hebouhebou murinai, Philippines dekenai asainmen matamata lau abia.

SITI LAU RAKATANIA

Brens ai idia gaukara tadikaka idia gwau, “Hari sekit gaukara do oi karaia.” Unai ese dala ia kehoa egu Biaguna ena aena gabudia ai lau raka totona, Iehova ena mamoe durua totona ia be daudau gabudiai idia noho taoni bona siti dekenai ia lao. (1 Pet. 2:21) Lau be Philippines ena motumotu badana, Luzon, ai sekit gaukara lau karaia. Bulacan, Nueva Ecija, Tarlac, bona Zambales ena provinsi do lau vadivadi danu. Taoni haida vadivadi henia totona, lau be Sierra Madre Ororodia do lau hanaia. Unai gabudia dekenai PMV be idia lao lasi. Unai dainai motuka badadia idia taria taudia lau noia, idia udaia au badadia latanai lau helai totona. Nega momo gwaumaoro idia henia, to nega haida ia auka.

Kongrigeisen momo be maragi bona matamata. Unai dainai hebou bona haroro gaukara karaia dalana be tadikaka dekenai lau hadibaia neganai, idia moale bada.

Gabeai, sekit gaukara be Bicol ena distrik dekenai lau karaia. Unuseniai grup maragidia be momo, bona spesel painia taudia be haroro teritori matamatadia idia hamatamaia. Ruma ta ena toileti be guri ta bona au rua be huanai idia atoa hanai. Unai au latanai lau gini neganai, au idia moru bona lau danu lau moru. Nega sisina daudau lalonai sibona lau hagoevaia murinai, daba ena aniani lau abia.

Unai nega ai Nora lau laloa, ia be Bulacan ai painia gaukara ia matamaia. To hari, ia be Dumaguete Siti ai spesel painia gaukara ia karaia, bona ia vadivadi henia totona lau lao. Unai murinai, ta ta dekenai revareva ai siaia, bona lagani 1956 ai, ai headava. Emai headava murinai, emai wiki ginigunana be Rapu Rapu Motumotu ai ia noho kongrigeisen ai vadivadi henia. Unuseniai ororo ai daekau bona ai raka momo, to ai moale badina gunika gabudiai idia noho tadikaka taihu ai vadivadi henia diba!

BETELE DEKENAI AI IDIA BOIRIA

Lagani 4 sekit gaukara ai karaia murinai, brens ofesi ese ai idia boiria. January 1960 ai, Betele gaukara ai karaia matamaia. Lagani momo idia hanaia murinai, maduna badadia idia huaia tadikaka ida gaukara karana amo gau momo lau dibaia, bona Nora be Betele ai gaukara idauidau ia dibaia.

Hebouhebou ta dekenai tok lau henia bona tadikaka ta ese Cebuano gado ai ia hahanaia

Betele ai lau gaukara neganai, lau itaia edena bamona Philippines ai pablisa edia namba ia bada daekau. Egu matamata negana ai, Betele dekenai lau gaukara neganai, Philippines dekenai pablisa ibounai be 10,000 bamona. Hari, pablisa ibounai be 200,000 mai kahana, bona Betele taudia handred momo ese haroro gaukara idia durua.

Gaukara ia bada ia lao neganai, Betele danu be ia maragi. Unai dainai, Hakaua Oreana ese ai idia noia gabu matamata do ai tahua, unai amo Betele matamata idia haginia diba. Lau bona printa gabuna ia naria tadikaka be brens kahirakahira idia noho ruma ta ta dekenai ai lao, bona ai nanadaidia bema idia ura edia tano idia hoihoilaia. Ta ia ura lasi; tau ta be ai ia hamaoroa: “Chinese taudia be idia hoihoi lasi. To gau ai hoia sibona.”

Albert Schroeder ena tok lau hahanaia

To dina ta, tau ta be sibona ia mai bona ai ia nanadaia bema ai ura iena tano ai hoia, badina ia be United States dekenai do ia lao. Unai ese dala ia kehoa ma haida be edia tano idia hoihoilaia totona. Gabeai, tau ma ta danu be ena tano ia hoihoilaia, bona ia kahirakahira idia noho taudia ia hagoadadia unai idia karaia danu. Inai hereva “Chinese taudia be idia hoihoi lasi,” ia gwauraia tauna ena tano danu ai hoia. Unai murinai, brens ena gabu be nega toi ia bada. Lau abia dae momokani unai be Iehova Dirava ena ura.

Lagani 1950 ai, Betele dekenai lau be matamata sibona. Hari lau bona egu adavana be Betele dekenai lagani momo ai noho vadaeni. Lau moale, badina Biaguna ese lau ia siaia gabudia ibounai dekenai lau lao. Ena be egu tama sina ese edia ruma amo lau idia lulua, to Iehova ese lau dekenai ruma bese badana ia henia. Momokani, Iehova ese iseda dabu gaudia ibounai be ita dekenai do ia henia, herevana dahaka asainmen ita abia. Lau bona Nora be Iehova ai tanikiu henia, badina ia ese gau namodia ai dekenai ia henia, bona ma haida ai hagoadaia Iehova idia tohoa totona.​—Mal. 3:10.

Nega ta, Iesu ese takisi gogoa tauna, Mataio Levi, ia boiria, ia gwau: “Egu murinai oi raka.” Ia be dahaka ia karaia? “Gau ibounai ia rakatania, ia toreisi bona Iesu ia badinaia.” (Luka 5:27, 28) Lau danu be unai hahenamo lau abia, bona ma haida lau hagoadaia unai do idia karaia danu, bena hahenamo momo do idia abia.

Lau moale Philippines ai haroro gaukara lau do durua noho

^ par. 6 Iehova ena Witnes taudia ese idia halasia, to hari idia printaia lasi.