Skip to content

Skip to table of contents

Hereva Momokani Gwauraia

Hereva Momokani Gwauraia

“Hereva momokani sibona do umui gwauraia.”​—SEK. 8:16.

ANE: 56, 124

1, 2. Idaunega amo taunimanima ibounai ia hadikaia gauna be dahaka, bona daika ese unai ia karaia?

TELEFON, golobu, motuka, bona frisa be taunimanima ese idia karaia dina ta ta ai mauri idia durua gaudia haida. To taunimanima idia karaia gaudia haida be iseda mauri idia hadikaia, hegeregere ipidi, idia hunia bomu, kuku, bona bomu badadia. To, idaunega amo taunimanima ibounai ia hadikaia gauna ginigunana ta ia noho. Unai be dahaka? Ia be koikoi karana! Anina be ta koia totona ta ese hereva koikoi ta ia gwauraia. Bona daika ese hereva koikoi ginigunana ia gwauraia? Iesu ese “Diabolo” ia gwauraia “koikoi ena tamana.” (Ioane 8:44 duahia.) Edena negai hereva koikoi ginigunana ia gwauraia?

2 Lagani tausen momo gunanai Eden uma ai unai ia vara. Headava taudia ginigunadia, Adamu bona Heva be edia Havaraia Tauna ese ia henia tanobada Paradaiso ai edia mauri idia moalelaia. Diabolo ia diba Dirava ena oda herevana be inai, “kara namo bona kara dika hadibaia au ena huahua” idia ania neganai, do idia mase. Satani be gaigai amo Heva ia hamaoroa: “Inai be momokani lasi, dohore umui mase lasi [inai be hereva koikoi ginigunana]. Dirava be inai bamona ia hereva badina ia diba, umui ania neganai aonega do umui davaria, bona Dirava hegeregere do umui noho, kara namona bona kara dikana do umui diba.”​—Gen. 2:15-17; 3:1-5.

3. Dahaka dainai ita gwau diba Satani ena koikoi karana be dika herea momokani, bona unai kara dainai dahaka ia vara?

3 Satani ena koikoi karana be dika herea momokani badina ia diba bema Heva ese ena hereva ia abia dae bona huahua ia ania, do ia mase. Unai dainai, Heva bona Adamu ese Iehova ena oda idia badinaia lasi bona idia mase. (Gen. 3:6; 5:5) Danu unai kara dikana amo “mase be taunimanima ibounai dekenai ia hanaia lao.” Unai dainai, “mase be king ta bamona ia lohia. . . . Bona Adamu ia karaia kara dikana idia karaia lasi taudia be mase ese ia lohiaia danu.” (Roma 5:12, 14) Dirava ena palani ginigunana be, do ita mauri hanaihanai, to ita be goevadae lasi taudia dainai iseda mauri lagani be 70 sibona. ‘Bema ita be goada neganai sedira lagani 80 do ita abia.’ To unai mauri laganidia be “hekwarahi bona lalohisihisi” amo idia honu. (Sal. 90:10) Madi! Unai ibounai be Satani ena koikoi karana amo idia vara!

4. (a) Edena henanadai toi do ita haerelaia? (b) Salamo 15:1, 2 ena hereva hegeregerena, daika be Iehova ena turana ai ia lao diba?

4 Iesu ese Diabolo ena kara be Ioane 8:44 ai ia herevalaia neganai, ia gwau: “Hereva momokani ia badinaia lasi, badina hereva momokani be ia lalonai ia noho lasi.” Satani be hereva momokani ia badinaia lasi, badina ena hereva koikoidia amo “tanobada ibounai ia hakaua kerere noho.” (Apok. 12:9) Ita ura lasi Diabolo ese ita ia hakaua kerere. Mani inai henanadai toi ita laloa: Edena dala ai hari inai negai Satani ese taunimanima ia hakaua kerere noho? Dahaka dainai taunimanima idia koikoi momo? Adamu bona Heva idia karaia bamona iseda hetura karana Iehova ida ita haboioa lasi totona, edena dala ai ita hahedinaraia nega ibounai ‘hereva momokani ita gwauraia noho’?​Salamo 15:1, 2 duahia.

SATANI ESE TAUNIMANIMA IA HAKAUA KERERE DALANA

5. Edena dala ai hari inai negai Satani ese taunimanima ia hakaua kerere noho?

5 Aposetolo Paulo ia diba “Satani ese ita do ia hadarerea lasi, badina ita be iena koikoi karadia ita diba.” (2 Kor. 2:11) Ita diba inai tanobada be Satani ese ia gunalaia noho. Hegeregere tomadiho koikoi bona politikol karadia ia gunalaia. Unai dainai, ita hoa lasi badina politikol karadia dekenai koikoi karadia bona taravatu utua karadia be momo. Satani ese bisinesi karadia danu ia gunalaia badina taunimanima momo be moni idia mataganigani henia. (1 Ioa. 5:19) Danu Satani bona ena demoni ese dagi bada taudia idia gaukaralaia “hereva koikoidia” idia gwauraia totona. (1 Tim. 4:1, 2) Unai be momokani badina bisinesi badadia ese taunimanima idia hadikaia gaudia idia hoihoilaia bona bisinesi koikoi daladia idia hahedinaraia.

6, 7. (a) Tomadiho koikoi gunalaia taudia idia koikoi dainai, dahaka dika ia vara? (b) Dahaka hereva koikoidia be tomadiho gunalaia taudia edia amo oi kamonai?

6 Tomadiho koikoi gunalaia taudia be edia hereva koikoidia amo taunimanima idia hakaua kerere. Bema ta be tomadiho koikoi edia hereva ia abia dae bona Dirava ia inai henia karadia ia karaia, mauri hanaihanai do ia abia lasi. (Hos. 4:9) Iesu ia diba iena negai idia noho tomadiho gunalaia taudia ese taunimanima idia koia. Ia hamaorodia: “Taravatu hadibaia taudia bona Farisea taudia, koikoi taudia e, madi o! Badina tau ta be Iuda tomadiho badinaia tauna ai umui halaoa totona, davara bona tano umui raka hanaia. Bona ia be Iuda tomadihona ia abia dae neganai, ia be Gehena [hadikaia momokani karana] ena natuna ai umui halaoa bona iena kerere ese emui kerere ia hanaia.” (Mat. 23:15) Iesu ese hereva aukadia ia gaukaralaia tomadiho koikoi gunalaia taudia ia gwau henidia totona. Idia be momokani ‘edia tamana, Diabolo ala-ala’ tauna bamona.​—Ioa. 8:44.

7 Hari inai negai tomadiho gunalaia taudia be momo herea, edia ladana be pasto, pris, rabi eiava ladana ma haida idia gaukaralaia. Farisea taudia bamona, Dirava ena Hereva amo hereva momokani idia hadibaia lasi bona “Dirava ena hereva momokani idia negea bona hereva koikoi idia abia dae.” (Roma 1:18, 25) Hadibaia hereva koikoi haida be, hegeregere hel lahina, mase diba lasi souli, bona inai lalohadai kavakava idia hahedibalaia, tatau ese tatau o hahine ese hahine ia sihari henia kava karana bona adavaia karana be Dirava ese ia abia dae.

8. Politikol gunalaia taudia ese kahirakahira edena hereva koikoi do idia gwauraia, bona dahaka ita karaia be namo?

8 Politikol gunalaia taudia be taunimanima idia hakaua kerere danu. Do idia gwauraia hereva koikoi badana ta be, “maino bona noho namo!” To, “karaharaga dika bada herea be idia latanai do ia ginidae.” Namo lasi unai hereva ita abia dae badina inai tanobada be ia dika ia lao noho! Ita diba momokani “Iehova ena dina be do ia mai, henaohenao tauna be hanuaboi ai ia mai bamona.”​—1 Tes. 5:1-4.

TAUNIMANIMA IDIA KOIKOI MOMO ENA BADINA

9, 10. (a) Dahaka dainai taunimanima idia koikoi, bona unai kara dainai dahaka ia vara diba? (b) Iehova dekenai dahaka ita laloatao be namo?

9 Taunimanima ese gau matamatadia idia karaia bona momo ese idia ura henia neganai, idia ese unai gau matamatadia momo idia karaia. Koikoi karana be unai bamona. Hari inai negai ladana bada taudia sibona lasi, to taunimanima momo ese hereva koikoi momo idia halasia. Y. Bhattacharjee ese ia torea atikol ladana, “Why We Lie” lalonai ia gwau: “Koikoi karana be taunimanima idia manadalaia karana ta ai ia lao.” Taunimanima be idia koikoi unai amo sibona idia gimaia o sibona edia ladana idia abia isi. Idia koikoi unai amo edia kerere idia hunia o sibona edia namo totona koikoi karana amo moni bada idia abia. Danu unai atikol ese ia hahedinaraia, taunimanima haida idia laloa “nega ibounai idia diba lasi taudia, gaukara turadia, turadia, bona lalokau taudia idia koia be kerere lasi.”

10 Unai koikoi karadia ese dahaka ia havaraia? Idia ese badinaia heheni karana bona ta tura henia karana ia hadikaia diba. Hegeregere inai haheitalai mani oi laloa, hahine o tau ta be ia heudahanai bona unai matabodaga karana be ena adavana amo ia hunia. Ena adavana be unai ia dibaia neganai do ia lalohisihisi bada herea. Eiava dagedage tauna ta ese ena adavana bona natuna be ruma dekenai ia dagedage henidia, to taunimanima edia vairanai unai bamona ia karaia lasi. Namona be ita laloatao unai bamona kara idia karaia taudia be Iehova amo idia hunia diba lasi badina “gau ibounai be idia hedinarai bona ia itaia diba.”​—Heb. 4:13.

11. Anania bona Sapira edia haheitalai dikana amo dahaka ita dibaia? (Laulau ginigunana herevalaia.)

11 Haheitalai ta be, Baibel ese ia hahedinaraia Keristani taudia edia negai Satani ese headava tau bona hahine ta edia “lalona ia veria” Dirava dekenai idia koikoi totona. Anania bona Sapira idia ura aposetolo taudia idia koia. Edia tano idia hoihoilaia to idia abia monina ena kahana sibona be aposetolo taudia dekenai idia henia. Unai headava tau bona hahine idia ura hahedinaraia kongrigeisen lalonai idia be haheitalai namona, unai dainai aposetolo taudia idia hamaoroa edia moni ibounai idia henia. To, Iehova be idia karaia gauna ia itaia bona idia ia panisia.​—Kara 5:1-10.

12. Helalo-kerehai lasi taudia bona hanaihanai idia koikoi taudia dekenai dahaka do ia vara, bona dahaka dainai?

12 Iehova ese koikoi karana be edena bamona ia laloa? Satani bona ia idia tohotohoa taudia, idia helalo-kerehai lasi bona hanaihanai idia koikoi taudia, be “lahi bona salipa gohuna lalonai” do idia negea. (Apok. 20:10; 21:8; Sal. 5:6) Dahaka dainai? Badina Iehova ese unai koikoi karana idia karaia taudia be “sisia” bamona idia karaia taudia ida ia hahegeregerea, anina be Dirava ena vairanai edia kara be dika herea momokani.​—Apok. 22:15, futnout.

13. Iehova be edena bamona Diravana, bona unai ese ita ia durua dahaka ita karaia totona?

13 Ita diba Iehova be “taunimanima bamona lasi, mai ena koikoi lasi.” Momokani, “Dirava be ia koikoi diba lasi.” (Num. 23:19; Heb. 6:18) Iehova “ia ura lasi. . . . Uduna mai ena koikoi.” (Aon. 6:16, 17) Iena lalonamo ita abia totona, mai momokani ida ena kara maoromaoro taravatudia ita badinaia. Unai dainai, ‘ta ta dekenai do ita koikoi lasi.’​—Kol. 3:9.

“HEREVA MOMOKANI SIBONA DO UMUI GWAURAIA”

14. (a) Edena dala ai ita hahedinaraia ita be tomadiho koikoi taudia amo ita idau? (b) Luka 6:45 ai ia noho hakaua herevana ena anina oi herevalaia.

14 Edena dala ai Keristani momokani taudia be tomadiho koikoi taudia amo idia idau? Badina ita be “hereva momokani sibona” ita gwauraia. (Sekaraia 8:16, 17 duahia.) Paulo ia gwau: ‘Ita be Dirava ena hesiai taudia . . . hereva momokani ita gwauraia.’ (2 Kor. 6:4, 7) Iesu be taunimanima ia herevalaia neganai, ia gwau: “Ena kudouna dekenai idia honu gaudia be ena uduna amo do ia gwauraia.” (Luka 6:45) Unai ena anina be mai momokani ida ia kara tauna be hereva momokani sibona do ia gwauraia. Ia be nega ibounai ia diba lasi taudia, gaukara turadia, turadia, bona lalokau taudia dekenai hereva momokani do ia gwauraia. Mani haheitalai haida ita laloa, edena bamona ita hahedinaraia mai momokani ida ita ura gau ibounai ita karaia.

Inai taihu matamata ena hekwakwanai be dahaka? (Paragraf 15, 16 itaia)

15. (a) Dahaka dainai mauri dala rua badinaia karana be aonega karana lasi? (b) Dahaka ese matamata taudia ia durua diba hebamo dikana idia dadaraia totona? (Futnout itaia.)

15 Bema oi be matamata tauna ta, reana do oi ura emu turadia ese oi idia abia dae. Namo lasi mauri dala rua idia badinaia taudia haida oi tohotohoa. Edia ruma bese bona kongrigeisen lalonai kara namodia idia hahedinaraia, to tanobada taudia bona intanet dekenai edia kara be idau. Hereva dikadia idia gwauraia, hemataurai lasi dabua idia hahedokilaia, matabodaga karadia idia herevalaia miusiki idia kamonai, idia inuinu kekero o drag idia ania, hehuni ai ta idia tura henia bona kara dikadia ma haida idia karaia. Idia be edia tama sina, tadikaka taihu bona Dirava idia koia noho. (Sal. 26:4, 5) Iehova ia diba bema ‘eda udu bibina amo ia ita hanamoa, to eda kudouna be ia amo ia daudau masemase.’ (Mar. 7:6) Namona be inai aonega herevana ita badinaia: “Oiemu kudouna ese, kara dika taudia do ia mama henidia lasi, to nega ibounai oi ese, Lohiabada do oi gari henia noho, mai momokani danu.”​—Aon. 23:17. *

16. Dahaka dainai spesel ful-taim hesiai gaukara ta ita ura karaia neganai, hereva momokani ita gwauraia?

16 Reana oi ura regula painia gaukara eiava spesel ful-taim hesiai gaukarana ta, hegeregere Betele gaukara oi karaia. Emu aplikeisen oi hahonua neganai, idia torea henanadai hegeregere emu helt, oi abia hidi moale karadia, bona emu kara be mai momokani ida oi haerelaia. (Heb. 13:18) Bema oi be kara dikana ta oi karaia bona elda taudia vairanai oi do gwauraia hedinarai lasi, dahaka oi karaia be namo? Elda taudia edia heduru oi tahua unai amo mai lalomamina goevana ida Dirava oi hesiai henia diba.​—Roma 9:1; Gal. 6:1.

17. Bema ita idia hahemaoro henia taudia ese iseda tadikaka totona ita idia nanadaia, dahaka do ita karaia?

17 Bema emu tano dekenai gavamani ese Basileia harorolaia gaukarana idia koua, bona emu tadikaka totona oi idia nanadaia dahaka do oi karaia? Gau ibounai do oi herevalaia be namo, a? Iesu be Roma ena gavana ese ia nanadaia neganai, dahaka ia karaia? Nega haida Iesu be hereva ta ia gwauraia lasi! Baibel ena hakaua hereva hegeregerena, “regerege lasi dekenai ita noho be mai ena nega, bona do ita herevahereva danu be mai ena nega.” (Had. 3:1, 7; Mat. 27:11-14) Bema ita dekenai unai ia vara, namona be mai aonega ida ita hereva unai amo iseda tadikaka ita gimaia.​—Aon. 10:19; 11:12.

Edena negai ita hereva lasi bona edena negai hereva momokani ibounai ita gwauraia? (Paragraf 17, 18 itaia)

18. Bema elda taudia be iseda tadikaka o taihu ta totona ita idia hereva henia, dahaka ita karaia be namo?

18 Bema kongrigeisen lalonai ta be kara dika badana ta ia karaia bona unai oi diba, dahaka oi karaia be namo? Elda taudia idia ura kongrigeisen ia goeva dainai, oi do idia nanadaia bema ia vara gauna dekenai gau haida oi diba. Bema emu turana ta o varavara be unai kara lalonai ia vareai, dahaka do oi karaia? “Hereva momokani tauna ese, hereva maoromaoro ia gwauraia hedinarai noho.” (Aon. 12:17; 21:28) Unai dainai, namona be elda taudia dekenai sivarai kahana sibona oi gwauraia o haidaua lasi, to hereva momokani ibounai oi gwauraia. Idia be mai edia maoro hereva momokani ibounai idia diba, unai amo dala do idia tahua kerere tauna idia durua ena hetura karana Iehova ida ia hanamoa lou totona.​—Iam. 5:14, 15.

19. Stadi gabena ai dahaka do ita herevalaia?

19 Salamo torea tauna Davida be Iehova ia guriguri henia neganai, ia gwau: “Oiemu ura be, egu kudouna dekenai laloa maoromaoro bona momokani idia noho.” (Sal. 51:6) Davida ia diba kudouna amo hereva momokani ita gwauraia be mai anina bada. Keristani taudia momokanidia ese edia mauri ibounai lalonai, ‘hereva momokani sibona do idia gwauraia.’ Dirava ena hesiai taudia idia idau dalana ma ta be, haroro gaukara ai ma haida dekenai hereva momokani idia hadibaia. Stadi gabena ai unai ita karaia dalana do ita herevalaia.

^ par. 15 Questions Young People Ask​—Answers That Work, Volume 2 ena karoa 15, How Can I Resist Peer Pres-sure?,” bona karoa 16, A Double Life​—Who Has to Know?,” itaia.