Skip to content

Skip to table of contents

Siahu Taudia Matauraia Karana—Dahaka Dainai Idia Hahedinaraia Lasi?

Siahu Taudia Matauraia Karana—Dahaka Dainai Idia Hahedinaraia Lasi?

Siahu Taudia Matauraia Karana—Dahaka Dainai Idia Hahedinaraia Lasi?

“Idia haginia siahuna dadaraia karana, tomadiho bona bisinesi daladia dekenai, gaukara bona politikol daladia dekenai, be tanobada ibounai lalonai ia vara karana bona reana dina ta ai do idia gwauraia lagani 10 gunadia edia kara badana.”

HISTORI torea bona aonega hahinena Hannah Arendt ese ataiai ia herevalaia lagani 10, unai be lagani 1960 ia lao 1969, amo be lagani momo idia hanaia vadaeni. Hari inai negai, siahu taudia matauraia lasi karana ia bada momokani.

Hegeregere, vanegai London ena niuspepa, The Times, lalonai hereva ta ia gwau: “Tama sina haida ese tisa edia siahu natudia dekenai be idia dadaraia bona tisa ese edia natudia idia matahakani henia neganai idia maumau.” Nega momo, edia natudia be sikuli dekenai matahakani idia abia neganai, tama sina be sikuli gabuna dekenai idia lao, tisa idia hagaria sibona lasi to danu idia heatu henia totona.

Britain ena National Association of Head Teachers oreana ena hereva gwauraia tauna ena hereva be inai bamona idia torea: “Taunimanima idia gwau ‘Lau be mai egu maoro,’ to idia gwau lasi ‘Lau be mai egu maduna.’ ” Tama sina haida ese edia natudia idia hadibaia lasi siahu taudia idia matauraia totona, bona danu, edia natudia idia matahakani henia lasi​—⁠bona idia ura lasi ma haida ese unai idia karaia. Unai ese edia “maoro” idia laloa bada natudia dekenai dala ia kehoa, tama sina bona tisa taudia edia siahu idia matauraia lasi totona, bona unai amo ia vara gauna ita diba​—⁠toretore hahinena Margarette Driscoll ese ia gwauraia “siahu taudia idia matauraia lasi bona namo bona dika idia diba lasi uru matamatana.”

Time magasin ena hereva ladana “Lost Generation” ese rap miusiki tauna ta ena hereva ia gwauraia neganai, Russia ena matamata taudia momo edia lalohisihisi gauna ia hahedinaraia goevagoeva, ia gwau: “Edena dala ai inai tanobada, gau ta ia noho daudau lasi bona maka tamona dekenai taunimanima idia kara henia lasi gabuna, dekenai ia vara tauna ta be taunimanima ia abidadama henia diba?” Taunimanima edia noho ia stadilaia tauna Mikhail Topalov ese inai hereva ia hamomokania: “Inai natudia be kavakava lasi. Idia itaia, gavamani ese edia tama sina idia koia, idia itaia idia ese edia moni bona edia gaukara idia haboioa. Ita laloa diba idia ese siahu taudia do idia matauraia, a?”

To, ita kerere bema ita gwau matamata taudia sibona ese siahu taudia idia abidadama henia lasi. Hari inai negai, mauri lagani idauidau taudia ese siahu taudia ibounai idia abidadama henia lasi, bona idia matauraia lasi. Unai ena anina be siahu taudia ibounai ita abidadama henia diba lasi, a? Bema siahu, ena anina idia gwauraia “ma haida edia kara biagua, hahemaoro henia, o koua,” idia gaukaralaia maoromaoro neganai, ia be namo havaraia siahuna. Unai ese taunimanima ta ta dekenai bona edia noho gabudia dekenai namo ia havaraia diba. Hereva gabena ese do ia hahedinaraia edena dala ai unai be momokani.